İçeriğe atla

Muhammed Ali bey Mekhfi

Muhammed Ali bey Mekhfi
Doğum1832
Şuşa, Rus İmparatorluğu
Ölüm1892
Şuşa, Rus İmparatorluğu
Takma adMekhfi
MeslekŞair
DilAzerbaycan dili
VatandaşlıkRus İmparatorluğu
Önemli eserEhvalati-Karabağ

Muhammed Ali bey Meşedi Asadulla bey oğlu Valiyev Azerbaycanlı şair, meclisi-ünsün üyesi. Ehvalati-Karabağ eserin yazarı.[1]

Hayatı ve Yaratıcılığı

Muhammed Ali bey Meşedi Asadulla Bey Oğlu 1832'de Şuşa'da doğdu. Babası Meşedi Asadulla bey Hacı Hasanali beyi Oğlu Valiyev Şuşa'da tüccar olarak tanınırdı. İlköğretimini babasından aldıktan sonra eğitimine medresede devam etti. Şuşa uyezd okulunda Rusça öğreniyor. Şamahı, Tiflis, Erivan ve Şuşa'da uyezd bürolarında memur olarak çalıştı.[2] Memuriyet görevine tercüman olarak başladıktan sonra, hizmetinde Vali Müsteşarlığı pozisyonundan Titular Müsteşarlığı pozisyonuna yükseldi.[3]

Muhammed Ali Bey hem de şairdi. Mekhfi takma adıyla şiirler yazmıştır.[4] Fuzûlî edebiyat ekolünün bir temsilcisi olarak Molla Panah Vagif'in edebi mirasından da etkilenmiştir.[5] Mir Muhsin Nevvab, Muhammed ağa Müctehidzade ve diğerleri de kendi eserlerinde ondan bahsetmişler. 19. yüzyılın ikinci yarısında Hurşidbanu Natevan'ın evinde düzenlenen "Meclisi-üns"ün üyesiydi.[6] Ekinci gazetesinin Karabağ muhabiri olmuştur.[3]

1888'de yazılan Ehvalati-Karabağ adlı eser, "Baharlı" takma adıyla yazılmıştır. 2001 yılında Orhan Baharlı, "Ahvalati-Karabağ'ın Müellifi Hakkında" başlıklı makalesinde, çeşitli gerçeklerle "Baharlı" takma adıyla bu eserin müellifinin Muhammed Ali bey Mekhfi olduğu sonucuna varmıştır.[7] Eserin başında yazılma sebebi ve içindekiler listesi belirtilmiştir. Eserin 12 bölümden oluşacağı burada yazılı olmasına rağmen, tek nüshası Matenadaran'da bulunan Ahvalati-Karabağ'ın üç bölümü yazılmıştır. Eserin 12 bölümden oluşacağı burada yazılı olmasına rağmen, tek nüshası Matenadaran'da bulunan Ehvalati-Karabağ'ın üç bölümü yazılmıştır. Eserde Karabağ'ın tarihinden daha fazla onun mimari anıtları, tarihi şahsiyetleri, gelenekleri ve etnografik özellikleri hakkında yazılmıştır.[1][8]

Muhammed Ali bey Mekhfi 1892'de ölmüştür.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Qarabağnamələr (PDF). III. Bakü: Şərq-Qərb. 2006. s. 32. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022. 
  2. ^ Vaqif Yusifli. ""Məclisi-üns"ün 150 yaşı" (Azerice). adalet.az. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  3. ^ a b c "Qarabağ ədəbi məclisləri."Məclisi-üns. II Məqalə" (Azerice). baku-art.com. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  4. ^ A.Babayev (1993). Azerbaycan klasik edebiyatında kullanılan isim ve terimlerin tefsiri. Bakü: Maarif. s. 140. 
  5. ^ Qurban Bayramov. "Molla Pənah Vaqif və Qarabağ ədəbi mühiti" (Azerice). manera.az. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  6. ^ "Qarabağ ədəbi məclisləri" (Azerice). Azerbaycan Devlet Haber Ajansı. 9 Şubat 2022. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  7. ^ Baharlı, Orxan (8 Ağustos 2001). ""Əhvalati-Qarabağ" əsərinin müəllifi haqqında". "Elm" qəzeti 8 avqust 2001-ci il. Bakü. 
  8. ^ "Уроженцы Шуши – поэты и поэтессы" (Rusça). qarabag.com. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karabağ FK</span> Azerbaycanlı Futbol Kulübü

Karabağ FK, Ağdam kentinde kurulmuş bir Azerbaycan futbol takımıdır. 1993 yılında Karabağ'ın Ermeniler tarafından işgal edilmesinden sonra kulüp sürgün edilmiştir. Bu yüzden Karabağ, sportif etkinliklerini Ağdam kenti işgalden kurtulana kadar Bakü'de devam ettirdi. Ağdam kenti 20 Ekim 2020'de işgalden kurtulduktan sonra artık maçlarını İmaret Arena'da oynamayı planlıyor.

<span class="mw-page-title-main">Karabağ</span> günümüzde Azerbaycanın güneybatısında bulunan, Küçük Kafkas Dağlarının yüksek kesimlerinden alçak kesimlerine uzanan, Kura ve Aras Irmakları arasında yer alan tarihî ve coğrafi bölge

Karabağ, günümüzde Azerbaycan'ın güneybatısında bulunan, Küçük Kafkas Dağları'nın yüksek kesimlerinden alçak kesimlerine uzanan, Kura ve Aras Irmakları arasında yer alan tarihî ve coğrafi bölge.

<span class="mw-page-title-main">Muğam</span>

Muğam,, esas Azerbaycan müziğidir. Tasnif ve âşık ile tezat oluşturur. Muğam sözü, Arapçadaki makam sözünden türemiştir. Tahminen 14. yüzyıla kadar yakın doğu ülkelerinin ortak müziği olmuş ama daha sonra ortaya çıkan siyasi-iktisadi değişikliklerden dolayı parçalara ayrılmıştır. Klasik doğu muğamı aslen 12 tür ve 6 koldan oluşmaktadır. Asli muğamlar: Uşşak, Neva, Buselik, Rast, Irak, İsfahan, Zirefkand, Büzürk, Zengüle, Rehavi, Hüseyni ve Hicaz; kolları ise, Şahnaz, Selmek, Maya, Nevruz, Kerdaniye ve Güvaşt'tan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hurşidbanu Natevan</span>

Hurşidbanu Natevan, Azerbaycanlı şair.

<span class="mw-page-title-main">Penahali Han</span>

Penah Ali Han, Azerbaycan'ın Terter şehrinde doğan Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve ilk hanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mir Muhsin Nevvab</span>

Mir Muhsin Nevvab, Azeri şair, yazar, müzisyen, ressam, hattat, bilim insanı. Çok yönlü Nevvab aynı zamanda astronom, matematikçi, kimyacı, tarihçi, müzik tarihçisi ve marangozdur.

<span class="mw-page-title-main">Molla Penah Vâkıf</span> XVIII. yyde yaşamış Azeri şair, devlet adamı

Molla Penah Vâkıf, Azeri şair, Karabağ Hanlığı başveziri.

<span class="mw-page-title-main">Albert Agarunov</span> Azerbaycanlı asker

Albert Agarunoviç Agarunov, Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinde yüzbaşı olarak görev yapmış Azerbaycanlı asker. Dağ Yahudisi kökenli olan Agarunov, 1980'lerin sonlarında Sovyet ordusunda görev yapmış; askerliğini bitirince bir fabrikada çalışmak üzere Surahanı Rayonu'na dönmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Han Şuşinski</span> Azerbaycanlı hanende

Han Şuşinski Azeri hanendedir.

Aşağı Meydan veya Toprak Meydanı, Azerbaycan'ın Şuşa şehrinin en eski meydanlarından biridir, Şuşa Kalesinin aşağı kısmında yer almaktadır.

Fatma Hanım Kemine 19. yüzyılda yaşamış şairdir.

Karabağnameler Karabağ Hanlığı'nın tarihinden bahs eden ve genellikle XIX. yüzyıl'da yazılmış tarihî eserler türüdür.

Memo bey Memayi, Azerbaycanlı şairdi. Memayi mahlasıyla yazmıştır. Abdurrahim bey Hagverdiyev'in akrabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Revan kapısı (Şuşa)</span>

Revan kapısı veya Xelfeli kapısı Şuşa kalesinin üç ana kapısından biridir ve kalenin batı tarafında yer alır. Kalenin diğer iki kapısı Gence ve Ağoğlan kapılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Han kızı pınarı</span>

Han kızı pınarı, Şuşa'nın Çöl Qala semtinde Han kızı Nateva'nın sarayının yanında bulunan bir pınardır. Pınar, 19. yüzyılda son Karabağ Hanı'nın kızı Hurşidbanu Natevanın parasıyla yaptırılmıştır.

Meşedi İsi, Karabağ muğam okulunun temsilcisi olan 19. yüzyıl Azerbaycanlı bir hanendedir.

Abdül İbn Hüseyn Ali İbn Meşedi Murat veya Meşedi Abdül Muratlı Azerbaycanlı bir şair ve Meclis-Faramuşan'ın üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Vâkıf Şiir Günleri</span>

Vâkıf Şiir Günleri - Haydar Aliyev Vakfı tarafından düzenlenen Molla Penah Vâkıf müze-türbe kompleksi dahil Şuşa'nın çeşitli tarihi ve kültürel mekanlarında ve ayrıca Nateva'nın evinin önünde, Azerbaycan Milli Halı Müzesi Şuşa şubesinde düzenlenen bir etkinlik Müze'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bahış Bey Vezirov</span>

Bahış Bey Vezirov — 19. yüzyılın ikinci yarısı ile 20. yüzyılın ilk yarısında faaliyet göstermiş Kuzey Azerbaycanlı şair, Meclisi-Feramuşan isimli edebi cemiyyetin üyesi. Bahış Bey Karabağ'ın ünlü asilzadelerinden olan Vezirovlar ailesinde yetişmişti.

Hamid Memmedzadeh Azerbaycanlı yazar, edebiyat eleştirmeni.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.