İçeriğe atla

Muhammed Ali Cinnah

Muhammed Ali Cinnah
Pakistan Genel Valisi
Görev süresi
14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948
Hükümdar VI. George
Başbakan Liyakat Ali Han
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenHace Nazimüddin
Pakistan Ulusal Meclisi Başkanı
Görev süresi
14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenTamizüddin Han
Pakistan Kurucu Meclisi Başkanı
Görev süresi
14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenLiyakat Ali Han
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Aralık 1876
Karaçi, Britanya Hindistanı
(günümüzde Karaçi, Sind, Pakistan)
Ölüm 11 Eylül 1948 (71 yaşında)
Karaçi, Pakistan
Defin yeri Mezar-ı Kaid
Partisi Hindistan Ulusal Kongresi (1906-1920)
Tüm Hindistan Müslüman Birliği (1913–1947)
Müslüman Birliği (1947–1948)
Evlilik(ler) Emibai Cinnah (e. 1892; ö. 1893)
Meryem Cinnah (m. 1918; ö. 1929)
Çocuk(lar) Dina Vadya
Bitirdiği okul Lincoln's Inn
Mesleği Hukukçu, yargıç, siyasetçi
Dini İslam
İmzası
Pakistan'ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah, Hindistan'ın kurucusu Gandi ile birlikte 1944'te Bombay'da.

Muhammed Ali Cinnah (25 Aralık 1876 - 11 Eylül 1948), Pakistanlı 20. yüzyıl hukukçusu, politikacısı ve devlet adamıdır.

Tüm Hindistan Müslüman Birliği ve Pakistan bağımsızlık mücadelesinin önderidir, aynı zamanda Pakistan'ın kurucusu ve ilk devlet başkanıdır. Pakistan'da "Ulu Önder" (قائد اعظم Kaid-i A'zam) ve "Milletin Babası" olarak da anılır. Doğum ve ölüm yıl dönümlerinde ülkesinde törenler düzenlenir.

Biyografi

Kendisi her ne kadar daha sonraları Onikicilik Şiî öğretisinin takipçisi olduysa da,[1] Hocalar - İsmaili mezhebine mensup bir ailenin[2] evlâdı olarak 25 Aralık 1876 tarihinde Karaçi'de dünyaya geldi. Ölümünden sonra akrabaları ve diğer tanıklar, daha sonraki yaşamında Sünni mezhebine bağlı olduğunu iddia ettiler. Ölümü sırasındaki inancına dair birden fazla mahkemede çeşitli davalarda itiraz edildi.[3][4]

İlk ve ortaöğrenimini Karaçi ve Bombay'da tamamladı. Babası oğlunun da kendisi gibi tüccar olmasını istiyordu. Bu amaçla, işletmecilik okuması için onu 1892'de Birleşik Krallık'a gönderdi. Ama Cinnah, Londra'da işletmecilik yerine hukuk okumaya karar verdi. Baroya girmek için gerekli sınavları iki yıl içinde geçti.[5]

Baroya girdikten sonra iki yıl daha Büyük Britanya'da kaldı. Parlak bir hukukçu olarak göze battı.[5] 1896'da Karaçi'ye döndü. 1897'de Bombay'a geçerek avukatlık yapmaya başladı. Başarılı bir avukat olarak Bombay'da ün yaptığı sırada, 1900'de yargıçlığa atandı. Cinnah, etkin siyasi yaşama 1906'da girdi. O yıl Hindistan'da Birleşik Krallık'a karşı bağımsızlık mücadelesini yürütecek olan Kongre Partisi'nin Kalküta'daki genel kurul toplantısına katıldı. Genel Kurula Dadabhoy Naoroji başkanlık ediyordu. Naoroji ile Londra yıllarından gelen tanışıklık ve iş birliği sayesinde onun özel sekreterliğini üstlendi.[5]

1920 yılı Cinnah'ın siyasi yaşamında önemli bir dönüm noktası sayılır. O yıl, Kongre Partisi Gandi'nin etkisiyle Birleşik Krallık hükûmetiyle uzlaşma yollarını terk etmeyi ve yabancı mallara boykot uygulamayı kararlaştırdı.[5] Cinnah, bunu anayasa ve hukuk dışı mücadele biçimlerine kaymak biçiminde görerek, Gandi ile yöntem ayrılığına düştü.[5] Gandi 1918'den beri Hinduların, Cinnah ise Müslümanların önderi olarak simgeleşmişlerdi.[5] Gandi-Cinnah ayrılığı zaten hiçbir zaman tam anlamıyla bir ulusal birlik temeli üzerinde pekişmemiş olan Hindularla Müslümanlar arasındaki ayrılığın derinleşmesine yol açtı ve Cinnah, 1921'de Kongre Partisi'nden ayrıldı.[5]

14 Ağustos 1947'de Birleşik Krallık'ın Hindistan'a bağımsızlık tanımak zorunda kalması üzerine, aynı gün hem Pakistan hem de Hindistan devleti kuruldu.[5]

Yaşamı, Gandi ve Nehru'nun Hindistan'ın bağımsızlığına kavuşması için mücadelelerine koşut mücadele içinde geçen Cinnah, önceleri Hindu-Müslüman birliğine inandıysa da sonra bu tutumdan vazgeçerek Müslümanlara önderlik etti. Uzun ve kararlı bir mücadele sonunda Hindistan'da Müslümanları tek bir ulus ve devlet altında toplamayı başarmıştır.[5]

Muhammed Ali Cinnah'ın adı Ankara'nın Çankaya ilçesinde bir caddeye verilmiştir. Cinnah Caddesi'nin 1970'lerden önceki eski adı "Vali Dr. Reşit Caddesi" idi.

Wikimedia Commons'ta Muhammed Ali Cinnah ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikisöz'de Muhammed Ali Cinnah ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Bibliyografya

Kaynakça

  1. ^ Wolpert, s. 18.
  2. ^ Wolpert, s. 4.
  3. ^ "Jinnah, Pakistan and Islamic Identity". The New York Times. 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017. 
  4. ^ Ahmed, Akbar (2005). Jinnah, Pakistan and Islamic Identity: The Search for Saladin. Routledge. ISBN 9781134750221. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018. Although born into a Khoja (from khwaja or 'noble') family who were disciples of the Ismaili Aga Khan, Jinnah moved towards the Sunni sect early in life. There is evidence later, given by his relatives and associates in court, to establish that he was firmly a Sunni Muslim by the end of his life (Merchant 1990). 
  5. ^ a b c d e f g h i "Muhammed Ali Cinnah hakkında [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]] İslamabad Büyükelçiliği sitesinde yer alan bilgi". 24 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pakistan</span> Güney Asyada bir ülke

Pakistan, resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. 241,49 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir. En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913 km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mahatma Gandi</span> Hint bağımsızlık aktivisti (1869–1948)

Mohandas Karamçand Gandi, Hindistan'ın ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri. Görüşleri Gandizm olarak anılır. Kötülüğe karşı aktif ama şiddetsiz direniş ve gerçek ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. Gandi, Hindistan'da ve dünyada, Tagore tarafından verilen ve yüce ruh anlamına gelen Mahatma ve baba anlamına gelen bapu adlarıyla anılır. Hindistan'da resmî olarak "Ulusun Babası" ilan edilmiştir ve doğum günü olan 2 Ekim Gandhi Jayanti adıyla ulusal tatil olarak kutlanır. 15 Haziran 2007'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddetsizlik Günü" olarak ilan etmiştir. Gandi, hakkında en fazla eser yazılan kişiler listesinde 8. sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selman Rüşdi</span> Britanyalı-Amerikalı romancı ve deneme yazarı

Sir Selman Rüşdi, Hint asıllı Britanyalı-Amerikalı yazar ve romancı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed İkbal</span> Filozof

Muhammed İkbal, Pakistanlı İslam alimi, şair, filozof ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Pakistan bayrağı, Pakistan İslam Cumhuriyeti'nin resmi devlet bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Bal Gangadhar Tilak</span>

Bal Gangadhar Tilak, Hint bilim insanı, hukukçu, matematikçi, düşünür ve milliyetçi önderdir. 1914'te Hint Yönetsel Özerklik Birliği'ni kurarak başkanlığını üstlenmiş, 1916'da Muhammed Ali Cinnah'la bağımsızlık mücadelesinde Hindu-Müslüman birliğini sağlayan Lucknow Paktı'nı imzalamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Liyakat Ali Han</span> Pakistanın ilk başbakanı

Liyakat Ali Han, Pakistan'ın ilk başbakanı.

Pakistan Yahudileri Pakistan'ın küçük bir dini azınlığını oluşturmaktadır. Çeşitli hesaplamalar 20. yüzyılın başlarında Karaçi'de yaklaşık 2500 Yahudinin, Peşaver'de küçük bir Yahudi cemaatinin ve diğer şehir merkezlerinde sayısı bilinmeyen Yahudilerin olduğunu gösterir. Bu iki şehirde de birer sinagog bulunmaktaydı, raporlara göre Peşaver'deki sinagog hala aktiftir. Diğer hesaplamalara göre Orta Asya, İran ve Afganistan'dan gelen Yahudilerle bu nüfus daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Tüm Hindistan Müslüman Birliği</span>

Tüm Hindistan Müslüman Birliği ya da kısa kullanımıyla Müslüman Birliği, 1906'da Britanya egemenliği altındaki Hindistan'da Müslümanların haklarını savunmak amacıyla kurulan siyasal topluluk.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Bağımsızlık Hareketi</span>

Hindistan Bağımsızlık Hareketi Hindistan ve Güney Asya'da gerçekleşen siyasi organizasyon. Hindistan yarımadasında Britanya krallığının ve Doğu Hindistan Şirketinin egemenliğini sonlandırmak amacını güden bir hareketti. 1757'den 1947'ye kadar 190 yıl sürmüştür. İlk askeri bağımsızlık mücadelesi Bengal'de başladı. Daha sonra Hindistan'da devam etti.

<span class="mw-page-title-main">I. Hindistan-Pakistan Savaşı</span>

Birinci Hindistan-Pakistan Savaşı, Birinci Keşmir Savaşı ya da 1947 Hindistan-Pakistan Savaşı 1947-1948 yılları arasında Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir toprakları için gerçekleşmiş olan ilk savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Pakistan savaşları</span>

1947'de Britanya Hindistanı'nın bölünmesi ve Hindistan ve Pakistan'ın bağımsızlıklarını kazanmalarından bu yana iki Güney Asya ülkesi birbirine karşı tam dört kez savaşmış ve sayısız kez sınır çatışması yaşamışlardır. 1971 Hindistan-Pakistan Savaşı hariç, direkt ya da dolaylı yoldan Hindistan ve Pakistan arasında gerçekleşen bütün savaş ve çatışmaların ana kaynağı Keşmir Sorunu olmuştur. İki ülke arasında ilişkiler halen savaş ekseninde sürmektedir.

Pakistan'da laiklik, "iki ulus teorisi" ile ilgilidir. İki ulus teorisi, Pakistan'ın daha çoğunlukla Müslüman olan nüfus ağırlıklı olarak üzerine teşkilatlanarak kurulduğu kavramdır. 1947'de kurulan Pakistan'da milli kimliğin ana belirleyicisi İslam'dır. Bununla birlikte, kuruluşta ülke İslami bir çizgiye sahip olmaktan uzaktı. Nitekim 1956 Anayasası İslami devlet tanımlamasını içermiyordu. Ancak ülkenin adı yine de "Pakistan İslam Cumhuriyeti" olarak belirtilmişti. 1980'lerdeki askeri diktatör Ziya ül Hak'ın İslamileştirme yönündeki politik duruşuyla Pakistan'da laiklik yasal bir uygulama olmaktan çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hoca (İsmaililik)</span>

Hocalar - İsmaili, Ondördüncü yüzyılda İsmaili Dâîsi Pir Sadr'ed-Dîn tarafından kurulan ve Pakistan'ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah ailesinin de mensubu oldukları İsmaili tarikât.

<i>Dawn</i> (gazete) Pakistanda İngilizce yayınlanan bir gazete

Dawn, Pakistan'da İngilizce olarak yayınlanan günlük gazete. Muhammed Ali Cinnah tarafından Tüm Hindistan Müslüman Birliği'nin sözcülüğünü yapma amacıyla, 26 Ekim 1941'de Hindistan'ın Delhi şehrinde kurulmuş olup, ilk sayısını 12 Ekim 1942'de yayınlamıştır. Ülkede İngilizce olarak yayın yapan en eski gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan Anıtı</span> İslamabad, Pakistanda bir anıt

Pakistan Anıtı, Pakistan'ın başkenti İslamabad'ın batısında bulunan Şakarparyan Tepeleri'nin batı yakasında bulunan ulusal anıt ve miras müzesidir.

Cinnah Antarktika İstasyonu, Antarktika'da bulunan bir Pakistan araştırma istasyonudur. İstasyon, 1991 yılında açılmış olup Kraliçe Maud Toprakları'nda bulunan Sør Rondane Dağları'nda yer almaktadır.

Hint Müslüman Hareketi olarak da anılan Hint Hilâfet Hareketi (1919-1924), Sünni Müslümanların lideri kabul edilen Osmanlı halifesini etkin bir siyasi otorite haline getirmek amacıyla Şevket Ali, Muhammed Ali Cevher, Hakim Ecmel Han ve Ebul Kelam Azad liderliğindeki Britanya Hindistanı Müslümanları tarafından başlatılan pan-İslamcı bir siyasi protesto kampanyasıydı. Hareket, Türkiye'nin daha olumlu bir diplomatik mevki kazandığı ve laikliğe yöneldiği 1922 sonlarında çöktü. 1924'e gelindiğinde Türkiye halifenin rolünü ortadan kaldırdı.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan tarihi</span>

Pakistan coğrafyasında gerçekleşmiş olayları kapsar. Pakistan 14 Ağustos 1947'de bağımsızlığını kazandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.