İçeriğe atla

Muhakemat

Muhakemat
YazarSaid Nursi
DilArapça
YayımcıEnvar Neşriyat
Sözler Neşriyat
Şahdamar Yayınları
Yeni Asya Neşriyat
RNK Neşriyat
Tenvir Neşriyat
Zehra Yayıncılık
İhlas Nur Neşriyat
Söz Basım Yayın
Mutlu Yayıncılık

Muhâkemât (Arapça: محاكمات) Said Nursî'nin eseri.

Muhâkemât (muhâkemeler), doğru hüküm verme, akıl yürütme, yargılama, sorgulama demektir. Muhakemat kitabı, Said Nursî'nin 1911 yılında kaleme aldığı eserlerinden biridir. Yine Risale-i Nur külliyatında bulunan İşaratü'l-İ'caz kitabının bir girişi önsözü olarak yazılmıştır. Türkçe Muhakemat veya Saykalü'l-İslâmiyet olarak yayınlanan eserin Arapçası da yine aynı dönemlerde (1911-1912) Reçetetü'l-Ulema veya Reçetetü'l-Havas olarak basılmıştır (bir diğer eseri Münazarat Reçetetü'l-Avam olarak adlandırılmaktadır).

Said Nursî bu kitabını Reçetetü'l-Ulema (Alimler için reçete) olarak adlandırırken Alimler arasındaki bazı görüş farklılılarının giderilmesine katkıda bulunmak istemiştir. Kitap o döneme kadar İslâm alimlerince yazılan çeviri, kelam ve diğer kitaplarda yer almış kafa karıştırıcı düşünce ve değerlendirmeleri gündeme getirip okuyucuyu aydınlatma hedefi gütmektedir.

Kitabın girişinde Mariz bir asrın, hasta bir unsurun, alil bir uzvun reçetesi şeklinde tanımlamakta ve şu şekilde gayesi tarif edilmektedir. " Ey benim şu kitabıma im'an-ı nazar ile nazar eden zât, malûmun olsun! Bu kitabla istediğim hizmet budur: İslâmiyette olan tarîk-ı müstakimi göstermekle ehl-i tefrit olan a'da-yı dinin teşkikatını red ve yüzlerine vurmakla beraber; tarîk-ı müstakimin öteki canibini ve sadîk-ı ahmak unvanına lâyık olan ehl-i ifrat ve zahirperestlerin tevehhümlerini tard ve asılsızlığını göstermek ve asıl rehber-i hakikat ve âlem-i İslâmiyetin ikbal ve istikbaline yol açan ve sırat-ı müstakimde kemal-i ümid-i zafer ile çalışan muhakkikîn-i İslâm ve âkıl sıddıklara yardım etmek ve kuvvet vermektir." Muhakemat - 11

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Said Nursî</span> Kürt asıllı Türk İslam âlimi

Sait Okur, bilinen adıyla Said Nursî, Kürt İslam âlimi, müfessir ve yazar. Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye azalığı, Birinci Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nde milis alay kumandanlığı yapmıştır. İslam üzerine yazılmış ve 300 kadar ayeti tefsir eden Risale-i Nur isimli 50'den fazla dile çevrilen külliyatın yazarıdır.

Tarikat veya tarik kelimesi "yol" tarikat "yollar" anlamına gelir, "Allah'a ulaştıran yol" mânâsında kullanılmaktadır. Tarikatlar Selçuklu ve Osmanlı'ya özgü düşünce ve inanç hareketleri olarak değerlendirilmektedir. Birçok tarikatın menşei Hicri 5./Miladi 11. asırda Abdülkâdir Geylânî'nin yolundan gidenler tarafından oluşturulan Kadiri Tarikatıdır. Ebû Sâlih Muhyiddîn Abdülkâdir Geylânî, neseben hem Hasanî ve hem de Hüseynîdir. Abdulkadir Geylânî'nin soyundan gelen evlat ve torunları da yaşadıkları muhitlerde “şerîf”, “şurefâ”, “seyyid” olarak anılmışlardır.

<i>Risale-i Nur</i> tefsir külliyatı

Risale-i Nur, konu sırası takip etmeyen, güncel, İslami ve imani konularda Said Nursi tarafından 1925 yılında yazılmaya başlanmış, 24 yılda tamamlanmış kitap ve kitapçıklardan oluşan bir külliyattır.

<i>Mektûbat</i> (Said Nursî)

Mektubat, İslam alimi Said Nursî'ye ait kitap. 1928 ve 1935 yılları arasında kısım kısım yazılmış olan eser aynı zamanda Risale-i Nur Külliyatının bir parçasıdır. Eserdeki soruların ise talebesi Hulusi Yahyagile ait olduğu ifade edilmektedir.

İşârâtü'l-İ'câz, yazıldığı dönemin I. Dünya Savaşı Pasinler Cephesinde Milis Albay olan Said Nursî'ye ait İslami kitap, 1918 yılında ilk baskısı yapılmıştır.

İtikâdî mezhepler veya Akide mezhepleri ya da İnanç mezhepleri, İnançla ilgili konular İslam'da başlangıçta bir fıkıh dalı kabul edilen kelâm, daha sonra ilm-i tevhid olarak adlandırılmıştır. Daha sonraları Fıkıh, amelî meseleler üzerinde, kelâm ise itîkâdî meseleler üzerinde yoğunlaşmıştır. Müslümanlar, İslâm Peygamberi Muhammed döneminde akıllarındaki soruları hemen ona sorabiliyorlardı. Ancak peygamberin ölümünden sonra sorularına cevap bulamayınca zamanın büyük İslam alimleri Kur'an'ı akıl ile yorumlamaya koyuldular. Böylelikle de i'tikadi mezhepler oluşmuş oldu. Bu mezhepler farklı coğrafyalara yayıldı ve oralarda benimsendi.

<i>Mesnevî-i Nuriye</i> Saîd Nursî kitabı

Mesnevî-i Nuriye, İslam Alimi Said Nursi'ye ait kitap, 1920-1924 yılları arasında Arapça olarak yazılmıştır. Eser daha sonra yazarın kardeşi Abdulmecid Nursi ve Abdulkadir Badıllı tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.

Nur Cemaati, Nurcular veya Risale-i Nur hareketi, Said Nursi tarafından telif edilen Risale-i Nur adlı eserlerin bilgileri istikametinde teşekkül eden, 20. yüzyıl başlarında doğan İslâmî harekettir. İtikadi ve fıkhi bakımdan Sünni İslam'a bağlıdırlar. Müslümanların birliği dedikleri ittihad-ı İslam'ı ve halifeliğin geri getirilmesini savunurlar. Cemaatin temel faaliyeti Risale-i Nurların okunması, yazılması, anlaşılmaya çalışılması ve insanlara ulaştırılmasıdır. Bu faaliyet Cemaat mensupları tarafından "Hizmet-i imaniye ve Kur'aniye" veya kısaca ''Risale-i Nur Hizmeti'' diye tabir edilen kavramlarla ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ebü'l-Hasan Eşarî</span>

Ebü'l Hasan Eş'arî, İslam dininin iki itikadi mezhebinden birisi olan Eş'arilik mezhebinin kurucusu ve Şâfiîlik, Mâlikîlik, Hanbelilik mezhebine bağlı olanların itikad imamı sayılan İslâm alimi.

Abdurrahim Rahmi Zapsu, Kürt şair ve yazar.

<i>Gençlik Rehberi</i>

Gençlik Rehberi (Osmanlıca: گنچلك رهبرى, Said Nursî'nin eseri. Risale-i Nur koleksiyonunun müstakil kitaplarında geçen gençlik, iman ve ahiret konulu kitapçıklardan derlenmiştir.

Muhaddis, Hadis bilimi ile uğraşan kimselere verilen İslâmi bir unvandır. Muhaddisler hadisleri derleyen ve onları kendi tespit ettikleri kriterlere göre sınıflandıran kişilerdir. Buna karşın Fakihler hadisin anlamı, içeriği ile ve hadislerden çıkarılabilecek ikinci anlamlar gibi konularla ilgilidirler. Bu kapsamda şeriat ve ibadetlerle ilgili dini kuralları fakihler koyarlar.

Eşref Edip Fergan, Türk gazeteci, hukuk doktoru.

<i>Münazarat</i>

Münazarat; Said Nursî'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Külliyatın bazı kitaplarında yer alan önemli meselelelerin bir kısmı bu eserde de yayınlanmıştır.

Hutbe-i Şamiye; Said Nursi'nin Risale-i Nur isimli külliyatının dışında eskiden Şam kentinde verdiği bir hutbedir. Şam hutbesi anlamına gelir.

İki Mekteb-i Musibetin Şehadetnamesi; Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. “İki Musibet Okulunun Diploması” anlamına gelir. Kitapta Said Nursi'nin 1909 yılında Divan-ı Harb-i Örfî’de yaptığı savunmaları yer almaktadır.

<i>Zülfikar</i> (kitap)

Zülfikar, Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan eserlerden biridir. Risale-i Nur’un çeşitli yerlerinde Zülfikar-ı Mucizat, Zülfikar Mecmuası, Zülfikar-ı Mucizât-ı Kur’âniye Mecmuası gibi isimlerle anılır.

Said Nursî kendisinin skolastik bir medrese hocası gibi değerlendirilmemesini, Risale-i Nur'un Arş-ı Azam'dan indirilerek kendisine yazdırılan ve mehdiliği temsil eden Kur'an hakikatleri olduğunu, kendisinin sadece bir aracı ve elçi olduğunu ifade eder. Öyle ki Kur'an'ın yanında celcelutiye, mektubat, gibi asırlar önce yazılmış eserler ima ve işaretler yoluyla muhtelif yerlerde Risale-i Nur'a işaret eder, mücadelesini destekler, Risale-i Nur'un mahrem ve izni ilahi tarafından uygun görülmeyen kısımları yazdırılmaz ya da ilgili bölüm atlanılarak izin verilen kısımlar yazdırılmaya devam eder. Kendisinin mücadele alanı ise başta insanın sonsuz azap çekmesini gerektiren imansızlığın yanında imansızlığın en büyük kaynağı olarak gördüğü ve ahir zamanın büyük deccali olarak adlandırdığı bolşeviklik ve İslam deccali veya süfyan olarak nitelendirdiği Mustafa Kemal'den ve Cumhuriyet Devrimleri'nden başkası değildir. Cumhuriyete taraf olmakla birlikte, şeriatı yürürlükten kaldıran laikliğe şiddetle karşıdır ve şapka giyilmesini de küfür işareti olarak görür. Çünkü ona göre şeriat adalet-i mahza ve fazilettir.

Âsâr-ı Bedîiyye Said Nursî'nin "Eski Said Dönemi" olarak adlandırdığı birçoğu Cumhuriyet'ten önce yazdığı kitapçıklardan oluşmaktadır.

Kızıl İcaz, Said Nursi'nin mantık ilmine dair yazdığı eserdir.