İçeriğe atla

Muhadiye Muharebesi

Koordinatlar: 44°54′K 22°22′D / 44.900°K 22.367°D / 44.900; 22.367
Muhadiye Boğazı Muharebesi
1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı
Tarih27-29 Ağustos 1788
Bölge
Muhadiye (Mehadia, Caraș-Severin ili), Romanya
Sonuç Osmanlı zaferi
Taraflar
Avusturya Arşidüklüğü Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
II. Joseph Koca Yusuf Paşa
Güçler
15 Tabur[1]
14 Süvari birliği[1]
70.000 asker[2][3]
Kayıplar
Bilinmiyor (Ancak Osmanlılardan fazla kayıp olduğu sanılıyor) Bilinmiyor

Muhadiye Boğazı Muharebesi, 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasında yapılan ve Osmanlıların zaferi ile sonuçlanan muharebenin adıdır. Muhadiye, Romanya'da Caraş-Severin ili'nde şimdi adı "Mehadia" olan şehrin adıdır.

Öncesi

1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşında kaybedilen ve sonrasında Rus işgaline uğrayan Kırım'ı geri almak için Osmanlı İmparatorluğu 1787'de Rus İmparatorluğu'na savaş ilan etti. Ancak beklemediği şekilde Rusya yanında 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşında kaybedilen Belgrad'ı geri almak isteyen Avusturya'nın savaş ilanı ile karşılaştı. Osmanlı divanında veziri azam komutasında Osmanlı Ordusunun ilk olarak Avusturya üzerine yürüyüp, Avusturya'nın engellenmesi ardından Rusların üzerine yürünmesine karar verildi. Osmanlı Padişahı I. Abdülhamit'in emriyle Serdar-ı Ekrem olan Sadrazam Koca Yusuf Paşa Osmanlı ordusunu Sofya üzerinden harekete geçirtti.

Savaş

Lazarathâne isimli bir mevkide Avusturya ordusuyla karşılaşan Memiş Paşa'nın süvarileri, şiddetli bir hücumla Avusturya ordusunu istihkâmlarından söktü. İki yüz bin kişilik orduya sâhib olan Avusturya İmparatoru II. Josef, sayıca üstün olmasına karşın bu saldırı karşısında tutunabilmek için ordusunu Muhadiye Boğazı'na doğru çekmek zorunda kaldı. Muhadiye Boğazı, çok sarp ve geçilmesi ve zapt edilmesi zor bir yerdi. Aynı zamanda Temeşvar eyaletinin kilit noktası sayılırdı. Ortasından bir de nehir geçiyordu.

Sadrâzam Koca Yûsuf Paşa, serasker Kethüda Cenaze Hasan Paşa ve diğer komutanlarıyla hareket tarzını istişare ettikten sonra, evvelâ boğazın iki tarafındaki tabyaların zaptına karar verdi. Üç gün süren Muhadiye Muharebesi çarpışmalarında Avusturya ordusu ağır bir yenilgiye uğratılıp boğazdaki tabyalar ele geçirildi. Muhadiye Muharebesi'nin kaybedilmesiyle, Muhadiye boğazında tutunamayan Avusturya İmparatoru II. Joseph, Şebeş boğazına güçlükle kaçabildi.[4]

Sonuçları

Osmanlılar bu savaşın ardından Şebeş Muharebesi'ni de kazanıp Temeşvar bölgesine akınlar düzenlediler, belli toprakları işgal edip, Avusturyalıları zor duruma düşürdüler. Ancak aynı başarıyı Ruslar üzerinde gösteremediler. Ruslar, Odesa ve Özi kalelerini alıp Besarabya'ya kadar ilerlediler. İzmail, Yaş, Kili, Akkerman'da dahil pek çok şehri kuşattılar. Osmanlılarda Rus ilerlemesini durdurmak için kuvvetlerini Ruslar üzerine yönlendirmek zorunda kaldılar. Bu arada geçen bir yıllık zamanda toparlanan Avusturya kuvvetleri Prens Josias of Saxe-Coburg-Saalfeld komutasında bir kuvvetle tekrar ilerlemeye başladılar. Meşhur Rus general Aleksandr Suvorov komutasındaki Rus Kuvvetleri ile birleşip Fokşan ve Boze Muharebesi'ni kazandılar. Belgrad Avusturya işgaline uğradı. Ancak Avusturya Arşidüklüğü, Fransız İhtilali sonucu artan Fransız askeri tehdidi yanında, ülkesindeki toplumlarda Fransız İhtilalinden kaynaklanan fikirlerden milliyetçi bir ayaklanma tehdidi ve aynı anda iki cephede savaş durumu belirince Osmanlı İmparatorluğu ile apar topar Ziştovi Antlaşmasını imzalayarak savaştan çekildi. Bu antlaşma ile Belgrad Osmanlılara geri verilirken, Avusturya sadece bugünkü Romanya topraklarında bulunan Orşova şehri ve şimdiki Hırvatistan topraklarında kalan iki küçük yerin (iki küçük köyün) kendisine bırakılmasına razı olmak zorunda kaldı.

Kaynakça

  1. ^ a b Oscar Criste, p 162
  2. ^ József Bánlaky
  3. ^ Matthew Z Mayer, p. 42
  4. ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2003). Osmanlı Tarihi III. Cilt 1. Kısım: II. Selim'in Tahta Çıkışından 1699 Karlofça Andlaşmasına Kadar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0013-8. say.532

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Süleyman (Osmanlı padişahı)</span> 20. Osmanlı padişahı (1687–1691)

II. Süleyman, 20. Osmanlı padişahı ve 99. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mustafa</span> 22. Osmanlı padişahı (1664-1703)

II. Mustafa veya Mustafa Gazi, lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.

<span class="mw-page-title-main">Pasarofça Antlaşması</span>

Pasarofça Antlaşması, 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı'na son veren, yukarı Sırbistan, Belgrad ve Banat yaylasının Avusturya'ya; Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarının Venedik'e verilmesi, Mora Yarımadası'nın Osmanlılarda kalması gibi maddeler içeren 21 Temmuz 1718'de imzalanan antlaşmadır. Antlaşma, Osmanlı Sultanı III. Ahmed (1703-1730) zamanında, Mora-Tuna kavşağında Sırbistan'ın Pasarofça kasabasında yapıldı.

Yeğen Mehmet Paşa I. Mahmud saltanatında, 19 Aralık 1737 - 22 Mart 1739 tarihleri arasında; bir yıl, üç ay, dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa veya Cenaze Hasan Paşa III. Selim saltanatında 7 Haziran 1789 - 3 Aralık 1789 tarihleri arasında beş ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. "Meyyit" ölü, cenaze demektir.

<span class="mw-page-title-main">1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1787-1792 yılları arasında yapılmış savaş

1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı; Osmanlı Devleti'nin 1774 yılında imzalamış olduğu Küçük Kaynarca Antlaşması'yla kaybettiği toprakları, özellikle de Kırım'ı Ruslardan geri almak amacıyla başlattığı bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Zenta Muharebesi</span> 11 Eylül 1697de gerçekleşen muharebe

Zenta Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya orduları arasında, 11 Eylül 1697 tarihinde Tisa Irmağı kıyısındaki Zenta’da yapılan ve Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlanan muharebedir. Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın son önemli çarpışması olan bu savaşın ardından 1699 yılında Karlofça Antlaşması imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Salankamen Muharebesi</span>

Salankamen Muharebesi Osmanlı ordusu ile Habsburg Ordusu arasında 9 Ağustos 1691 tarihinde meydana gelen ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın parçası olan bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin Muharebesi</span> 1716da Osmanlı ordusu ile Avusturya ordusu arasında yaşanmış meydan muharebesi

Petrovaradin Muharebesi, 5 Ağustos 1716 tarihinde bugünkü Sırbistan’ın Novi Sad bölgesinde Osmanlı ordusunun Avusturya ordusu karşısında yaptığı bir meydan muharebesidir. Savaşı Avusturya ordusu kazanmıştır.

1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile II. Katerina'nın başında olduğu Rus İmparatorluğunun mütteffiki olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan ve Avusturya'nın ufak toprak kazancı ile sonuçlanan bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1739)</span> 1739 yılında yapılan ve Belgradın tekrar Osmanlı İmparatorluğuna geçtiği kuşatma

Belgrad Kuşatması, 1739 yılında yapılan Belgrad'ın tekrar Osmanlı İmparatorluğu'nun eline geçmesini sağlayan kuşatma.

<span class="mw-page-title-main">Şebeş Muharebesi</span> 1787-1791 yılları arasında Avusturya-Osmanlı Savaşı sırasında kazara gerçekleşen savaş

Şebeş Muharebesi, Romanya'nın Karansebeş bölgesinde Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu'na bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan bir muharebe olup, muharebe Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır. Ancak Osmanlı kaynakları ve Avusturya kaynakları değişik olaylara önem vermekte ve bu anlatımların hangisinin gerçeği tam yansıttığı hususunda sorunlarla karşılaşılmaktadır. Özellikle Avusturyalılar tarafından yazılan Almanca mevcut kaynaklar savaştan uzun bir süre sonra yazılmıştır ve kendi tarafını hiç iyi göstermeyen gerçekler anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Boze Muharebesi</span> 1789da Osmanlı yenilgisi ile sonuçlanan Osmanlı - Rus Savaşı

Boze Muharebesi ya da Rymnik (Rimnik) Muharebesi, 22 Eylül 1789'da Osmanlı ordusu ile Rus ve Avusturya orduları arasında yapılan ve ağır Osmanlı yenilgisi ile sonuçlanan bir muharebedir. Bu muharebe neticesi kuşatma altındaki İzmail, Akkerman ve Bender kalelerinin Rusların eline geçmesi, kuşatma altındaki Belgrad'ın Avusturya eline geçmesi iyice kolaylaştı. Savaşın yapıldığı Râmnicu Sărat Romanya'da bulan bir yerdir, bu bölge günümüzde Buzău (Boze) yönetim birimine bağlıdır. Bu bölgede Râmnicu Sărat nehri diğer adıyla Rimnik nehri olarak bilinen ve Siret Nehri'nin bir kolu olan nehir bulunmaktadır. Yine Siret'in bir kolu olan Buzau Nehri bu yakınlardan geçmekte ve Siret Nehri ile birleşmektedir. Bu sebeple bu muharebe Ramnicu Sarat şehri yakınlarında Ramnicu Sarat Nehri ve yakınlarında bulunan Boze Nehrinde yapıldığından Türk kaynakları bu muharebeyi Boze Muharebesi, yabancı kaynaklar ise Rymnik (Rimnik) Muharebesi olarak adlandırmaktadır. Bununla birlikte çeşitli yabancı kaynaklar, bu savaşın komutanı olarak yanlışlıkla Koca Yusuf Paşa'yı gösterirler oysaki Koca Yusuf Paşa Osmanlı kaynaklarına göre başarısızlıkları nedeniyle 1789 Mayıs ayında veziriazamlık görevinden alınıp, haziran 1789'da bu görev Cenaze Hasan Paşa'ya verildiğinden; bu muharebe de Osmanlı Veziriazamı komutasındaki bir ordu ile yapıldığından, bu muharebede Osmanlı Ordusunun komutanı Cenaze Hasan Paşa'dır. Hasan Paşa'ya bağlı Osmanlı süvari kuvvetlerinin komutanı ise Kemankeş Mustafa Paşa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1789)</span> 1789 tarihinde Osmanlı güçlerinin Belgrada karşı yürüttüğü taarruz

15 Eylül – 8 Ekim 1789 tarihlerinde Ernst von Laudon komutasındaki Habsburg ordusunun Osmanlı kuvvetlerini Belgrad kalesinde kuşatmasıdır. 3 haftalık kuşatmanın ardından Habsburg ordusu kaleyi ele geçirmiştir. Avusturya, şehri 1791 yılına kadar elinde tutmuş daha sonra Osmanlı'ya tekrar geri vermiştir. Kuşatma sırasında sivrilen birkaç Avusturya askeri, Fransız Devrim Savaşları ve Napolyon Savaşlarında önemli görevler almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span>

1715-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karlofça Antlaşması'yla kaybettiği toprakları geri almak amacıyla savaştığı ancak başarısızlıkla sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Kanuni döneminde başlayan Osmanlı-Avusturya ilişkilerinin temelinde Macaristan'a hakim olma isteği yatıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Osmanlı Savaşı (1716–1718)</span>

Avusturya-Osmanlı Savaşı Habsburg Hanedanı ile Osmanlı Hanedanlığı arasında geçti. Karlofça Antlaşması Osmanlı için kabul edilebilir bir uzun süreli bir anlaşma değildi. Karlofça Antlaşması'dan on iki yıl sonra, Türkler, uzun süredir II. Viyana Kuşatması'ndaki yenilginin intikamını alma umuduyla harekete geçti. İlk olarak, Türk Sadrazamı Baltacı Mehmed Paşa'nın ordusu, Prut Savaşı'nda Büyük Petro'nun Rus Ordusunu mağlup etti. Daha sonra yeni Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa liderliğinde Osmanlı ordusu Osmanlı-Venedik Savaşı'nda, Mora Yarımadası'nı yeniden fethetti. Mora Yarımadası'nın kaybından sonra Venedikliler, Karlofça Antlaşması'nın garantörü olan Avusturya'dan yardım talep etti ve Avusturya olumlu yanıt verdi. Bunun üzerine Osmanlı İmparatorluğu Avusturya'ya savaş açtı.

<span class="mw-page-title-main">Maçin Muharebesi</span> Osmanlı-Rus savaşında yaşanan muharebe

Maçin Muharebesi, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Batiçsa Muharebesi</span>

Batiçsa Muharebesi ya da Batoçine Muharebesi, Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.