İçeriğe atla

Muhacirun

Muhacirun, (Arapça: المهاجرون hicret edenler, göçmenler), İslam peygamberi Muhammed ile birlikte Mekke'den Medine'ye (Yesrib'e) hicret eden Mekkeli Müslümanlar için kullanılır. İslami Hicri takvimin başlangıcını teşkil eden bu önemli olaya Hicret denir. Medine'de Muhacirun Müslümanları karşılayıp rivayete göre tüm mallarını onlarla paylaşarak yeni bir hayat kurmalarını sağlayan fedakâr Müslümanlara ise Ensar denir.

Tarih

Muhacirun kelimesi, Kur'an'da Tevbe Suresinin (9. Sure) 100. ayetinde geçmektedir:

İslâm’ı ilk önce kabul eden muhâcirler ve ensar ile, iyilikle onlara uyanlar var ya, Allah onlardan razı olmuş; onlar da O’ndan razı olmuşlardır. Allah, onlara içinden ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetler hazırlamıştır. İşte bu büyük başarıdır.
Kur'an, Tevbe Suresi, 100. Ayet (Diyanet Meali)

Müfessirlerin ortak görüşlerine göre, bu "İslam'ı ilk önce kabul eden muhâcirler" (المهاجرون الأولون muhacirun el-evvelun) olarak, Peygamber Muhammed ile birlikte Mekke'den Medine'ye hicret edip 627 yılına kadarki tebliğ çalışmalarına katılanları sayarken, bazıları kıble yönünün Kudüs'ten Mekke'ye değiştirildiği 624 yılının Ocak ayından önce Müslüman olmuş olanları saymaktadır.[1]

Ibn Hacer el-Askalani, İbn Abdulberr ve diğer bazı tarihçiler, eserlerinde yer alan sahabe menkıbelerinde, Mekke'nin ilk Müslümanlarını, putperest Mekkelilerin sosyal baskısından kaçarak Erkam ibn Ebu Erkam'ın evine sığınanlar olarak tanımlayıp, onlar için bir Kur'an terimi olan es-sabikun السابقون terimini kullanmaktadır.[2] Sahip oldukları düşük sosyal konumlarından dolayı, 'Sınıfların Kitabı" yazarı Muhammed İbn Sa'd (? - 845) onlara mustazaf مستضعفون demiştir.[3]

Muhacirun'u Medine'de karşılayan Ensar ile Muhacir arasında genelde eşitlik ilkesi uygulandıysa da, yurdunu terk edenler olarak daha az varlıklı olduklarından olsa gerek, Beni Nadir ve Beni Kurayza kabilelerinin yenilgiye uğratılmasından sonra elde edilen ganimetler sadece "fakir Muhacirun" arasında paylaştırılmıştır (bkz. Haşr suresi, 8. ayet)[4] İkinci halife Ömer altında ise, hibeler "kişinin soyu yerine, İslam'daki öncelik sırasına göre" paylaştırılırdı", yani Muhammed'in sağlığında ne kadar erken bir zamanda İslam'ı kabul ettiğine bağlı olarak.[5]

Muhacirun'un diğer bir grubunu, Mekke'den önce Habeşistan'a sığınan ve ancak daha sonra Medine'deki Müslüman topluma katılanlar teşkil etmektedir.[6]

Medine'ye hicret, Peygamber Muhammed'in sosyal düzeni kurması için gerekliydi. Bu bağlamda Hicret toplumsal ve siyasi bir gereklilik teşkil etmekteydi. Konunun önemi ile ilgili Kuran'da, Al-İmran suresinde (195. ayet) şöyle denmektedir:

... Hicret edenler, yurtlarından çıkarılanlar, yolumda eziyet görenler, savaşanlar ve öldürülenlerin de andolsun, günahlarını elbette örteceğim...
Kur'an, Âl-i İmran suresi (3), 195. ayet (Diyanet Meali)
Mekke'nin fethinden sonra Hicret'in önemi azalmıştır; onun yerini kâfirlere karşı mücadele anlamında olan cihat almıştır.

Başka anlamları

Türkiye'de muhacir kelimesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü sonrası nüfus mübadelesi çerçevesinde göç ettirilen kimselere de denir. Bkz. muhacir.

Erken Hariciler de kendi 'muasker' hareketlerine katılanlara Muhacir demiştir. Onlara göre Hicret, Medine'ye hicretten ziyade, kendi askeri kamplarına göçüş anlamındaydı, bunun için kamplarına da dar ul hicret' demişlerdir (دار الهجرة)[7]

Kaynakça

  1. ^ Muranyi (1973), s. 40-41
  2. ^ Paret, a.a.O. Muranyi (1973), s. 32-40
  3. ^ Watt (1953), S. 88 und 96
  4. ^ Marco Schöller (2000), s. 34-35
  5. ^ Puin (1970), S. 94ff und 105-106
  6. ^ Watt (1953), S. 101ff; Muranyi (1973), s. 42-43
  7. ^ The Encyklopaedia of Islam. New Edition. Bd. 3, S. 366

İlgili neşriyat

  • W. Montgomery Watt: Muhammad at Mecca. Oxford University Press 1953
  • W. Montgomery Watt: Muhammad at Medina. Oxford University Press 1956
  • M. Muranyi: Die Prophetengenossen in der frühislamischen Geschichte. Bonn 1973
  • M. Muranyi: The First Muslims in Mecca: a Social Basis for a New Religion? In: Uri Rubin (ed.) The Life of Muhammad. Ashagte Variorum. Aldeshot 1998. S. 95-104 ISBN 0-86078-703-6
  • Rudi Paret: Der Koran. Kommentar und Konkordanz. Kohlhammer, Stuttgart 1980
  • Marco Schöller: Sīra and Tafsīr. In: Harald Motzki (ed.): The Biography of Muhammad. The Issue of the Sources. Brill, Leiden 2000. S. 18ff ISBN 90-04-11513-7
  • The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Brill, Leiden. Bd. 7, S. 356

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Sure, Kur'an'da ayetlerden meydana gelen 114 bölümden her biri.

<span class="mw-page-title-main">Tevbe Suresi</span> Kuranın 9. suresi

Tevbe Suresi veya Berâe Suresi, Kur'an'ın dokuzuncu suresidir. Sure 129 ayetten oluşur.

Medine'ye Hicret, İslam peygamberi Muhammed ve beraberindeki Müslümanların, 622'de Mekke'den Medine'ye göç etmelerine verilen isimdir. Bu göçün sonucunda Medine'de, Medine Sözleşmesi ile günümüzde İslam devleti olarak sınıflandırılan devletlerden ilki kabul edilen Medine Şehir Devleti kurulmuştur.

Ensar, Arapçada "yardım edenler, yardımcılar" demektir. Sıfat olarak, "herkesi seven, herkese yardım eden" demektir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Suresi</span> Kuranın 19. suresi

Meryem Suresi, Kur'an'ın 19. suresidir. Sure 98 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Fetih Suresi</span> Kuranın 48. suresi

Fetih Suresi, Kur'an'ın 48. suresidir. Sure, 29 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Ümmü Mektum</span> İslam peygamberi Muhammedin sahabesi (? - 636)

Abdullah bin Ümmü Mektum, İslam peygamberi Muhammed'in gözleri görmeyen sahabesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bedir Muharebesi</span> İslam tarihinde Müslümanlar ile Mekkeli paganların yaptığı ilk savaş

Bedir Muharebesi, 13 Mart 624 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslümanların, Mekke'nin Kureyşli paganlarla yaptığı ilk savaştır. Müslüman ordusu, Ebu Cehil'in önderlik ettiği Kureyş ordusunu savaş meydanında mağlup etmiş, Ebu Cehil de dahil olmak üzere toplam 70 Kureyşli ölmüştür. Bu muharebe, Müslümanların yaptığı ve kazandığı ilk savaştır. Savaş sonrası Kureyşlilerin başına geçen Muhammed'in kayınbabası Ebu Süfyan, Müslümanlardan intikam almak için yemin etmiş ve Kureyşli paganlar ile Müslümanlar arasındaki çatışmalar hız kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uhud Muharebesi</span> İslam tarihinde Müslümanlar ile Mekkeli paganların yaptığı ikinci savaş

Uhud Muharebesi, 23 Mart 625 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslüman ordusu ile Mekkeli Ebu Süfyan'ın ordusu arasında, Medine yakınlarındaki Uhud Dağı'nda gerçekleşen muharebedir. Muharebenin sonucunda Müslümanlar çok fazla kayıp vermiş, Muhammed yaralanmış ve en önemli sahabelerden biri olan Hamza bin Abdülmuttalib öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sa'd bin Ebû Vakkas</span> sahabe

Sa'd bin Ebû Vakkās (Arapça: سعد بن أبي وقاص ;, Cennet'le müjdelenen on sahabeden ve İslam'ı ilk kabul edenlerdendir. Ebu Bekir vasıtasıyla Müslüman oldu. Yeteneği sayesinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık ve elçilik gibi görevlerde bulundu. Halîfe Ömer zamanında ileri bir karakol şehri olarak Kufe'yi kurdu ve valisi oldu. Ayrıca 657'de Sasani başkenti Medain'i alan ordunun komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mekke'nin Fethi</span> Müslümanların 630da Mekkeyi ele geçirmesi

Mekke'nin Fethi, 10 Ocak 630 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslüman ordusunun, Mekkeli Kureyşlilerin elindeki Mekke'yi fethetmesidir. Bu fetih, İslam tarihindeki en önemli olaylardan biridir. Bu fetih, Müslümanlar ile Kureyş kabilesi arasındaki yaklaşık sekiz yıl boyunca süren savaşların sonunu getirmiş ve Arap Yarımadası'nda İslam'ın yayılışını daha da hızlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Huneyn Muharebesi</span> 630 yılında gerçekleşmiş bir muharebe

Huneyn Muharebesi ; Hicretin sekizinci yılı olan Miladi 630 yılında, Mekke’nin fethinden hemen sonra Huneyn Vadisi'nde meydana gelmiştir. Savaş İslam Peygamberi Muhammed'in komutasındaki İslam ordusu ile Taif bölgesinde bulunan Hevazin ve Sakif kabileleri arasında gerçekleşmiştir. Paganların baskınları ve yeni Müslüman olan Mekkelilerin de katılımı nedeniyle Huneyn Muharebesi'nin başlarında İslam ordusu sarsılmış ve hatta İslam peygamberi Muhammed'in canı tehlikeye girmiştir. Fakat neticede Müslümanlar galip gelerek çok fazla ganimet elde etmiştir.

Muhammed'in Medine ve çevresinde yaşayan Yahudi kabileleriyle irtibata geçtiği birçok yazılı kaynakta anlatılmaktadır. Bu kaynaklarda Muhammed Yahudiler için Ehl-i Kitap diye hitap ederken Müslümanlarla Yahudilerin arasında bir ittifak kurulamadığından bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Zer el-Gıfârî</span> İlk Müslümanlardan biri

Cündeb bin Cünâde bin Süfyân, lakabı Ebu Zer, Ebu Zer el-Gıfârî, İslam'ı ilk kabul eden sahabilerden biriydi. İslam peygamberi Muhammed kendisine Abdullah adını vermiştir. Beni Gifar kabilesindendi. Doğum tarihi bilinmemektedir. 652 yılında, Medine çölü yakınlarındaki El-Rabaza kentinde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed</span> İslamın kurucu peygamberi (570–632)

Muhammed, dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir. Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslami dinî inancın temelini oluşturmuştur. Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuba Mescidi</span>

Kuba Mescidi veya Mescid-i Kubâ, İslam Peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ederken konakladığı Kubâ'da inşa ettirdiği, inşaatında kendisinin de bizzat çalıştığı İslam'da inşa edilen ilk mescit.

<span class="mw-page-title-main">Sureler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kur'an, İslam dininin kutsal kitabıdır. Müslümanlar, ibadetlerinde ondan çeşitli bölümleri okurlar. İslam'da inanç, ibadet, şeriat, ahlak, tasavvuf gibi uygulamaların dayandırıldığı ana kaynak Kur'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed'in Mekke dönemi</span> İslam peygamberi Muhammedin Mekke hayatı

İslam peygamberi Muhammed, 622 yılındaki hicrete kadar yaşamının ilk 52 yılında (570-622) Mekke'de yaşadı. Hayatının bu döneminde çobanlık ve yoğun olarak da ticaretle uğraştı. Peygamberlik ilanıyla peygamberlik görevi, Hatice bint Hüveylid ile evlenmesi ve Hatice'nin ölümünden sonra Sevde bint Zem'a ile evlenmesi bu dönemde gerçekleşmiştir.

Meveddet Ayeti ; Şura Suresi'nin 23. ayetinin bir bölümünü. Bu ayete göre, Muhammed'in tebliğe karşılık ücreti, akrabalarına meveddet ve sevgidir.

İslam peygamberi Muhammed, şehrin sıkıntı çektiği kabileler arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak için şehir liderleri tarafından Medine'ye davet edilmişti. Muhammed Medine'ye hicret edip burada işleri yola koyduktan sonra 629 yılının Kasım ayında Mekke'yi fethetti.