İçeriğe atla

Muallakat

Kontrol Edilmiş

Muallekat, İslamiyet'ten önceki dönemden bugüne kalmış yedi uzun Arap şiir grubudur. Şiirler için Muallekat (Türkçesi: değerli şey) ya da Muallekat-ı Seba dışında es-Seb‘u’t-Tıvâl (yedi uzun kaside), es-Sümût (dizili inciler), el-Müzehhebât (yaldızlı şiirler), es-Seb‘iyyât (yediler, yedi kaside), el-Vâhide (tek, yegâne, biricik, eşsiz), daha yeni eserlerde Mukalledât (asırdan asra devredilen eski şiirler) ve Müsemmetât (dizilmiş inciler, inci dizileri) isimleri de kullanılmaktadır.[1] Bu şiirlerin, o zaman da kutsal kabul edilen Kabe'nin duvarına asılı oldukları söylenir. Rivayete göre bu şiirler, o dönem bölgede kurulan Ukaz ve diğer panayırlarda her yıl düzenlenen şiir yarışmalarında beğenilmiş olan şiirlerden seçilmiş ve Mısır keten bezinden yapılmış tomarlara altın harflerle yazılıp, Kabe'nin duvarına asılmıştır.[1]

İbnu'l-Kelbi'nin aktarıma göre, Hac mevsimi günlerinde Kabe'nin duvarına önce İmru'u'l-Kays'ın şiirleri asılırdı. Daha sonra bu şiirler indirilir sırayla diğer şairlerin şiirleri asılırdı. Araplar bu şiirlerle iftihar ederlerdi.[2]

Şiirler 8. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olan Hammâd er-Râviye (en:Hammad Ar-Rawiya) tarafından derlenmiştir. Hammad'ın kendisi şiirleri yedi meşhurlar (es-seb‘u’l-meşhûrât) olarak anmıştır.[1] Hammad 7 şairin adını anmış olsa da, başka yazarlar bu listeyi 10'a kadar çıkarmışlardır.

el-A'şâ bazı otoritelere göre muallaka şairlerinden sayılmaktadır.

Hammad'ın adını verdiği şairler

  1. İmru'u'l-Kays (ö. 545’e doğru)
  2. Lebid b. Rebîa (ö. 660-661)
  3. Tarafe b. el-'Abd (ö. 564’e doğru)
  4. Zuheyr b. Ebî Sulmâ (ö. 609)
  5. Antere bin Şeddad
  6. Amr b. Külsûm (ö. 584’e doğru)
  7. el-Hâris b. Hillize (ö. 570’e doğru)

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ a b c Tülücü 2005, s. 4 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Tülücü2005" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ Bolelli 1998, s. 3

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leylâ ile Mecnun</span> Arap efsanesine dayanan aşk hikâyesi

Leylâ ile Mecnun, Arap efsanesine dayanan klasik bir aşk hikâyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazel</span> divan edebiyatının aşktan bahseden temel şiir biçimi

Gazel, Türkçe Divan edebiyatının en yaygın nazım şeklidir. Gazel sözcüğü sözlük tarifi ile "kadınlarla sevgi üzerine konuşmak, söyleşmek" anlamına gelir.

Methiye, edebiyatta bir kimseyi veya bir şeyi övmek için yazılmış şiirlerdir. Methiyeler, genellikle padişahları, sadrazamları, devlet ileri gelenlerini ve din büyüklerini övmek için yazılan kasidelerdir. Ancak kaside şeklinden başka nazım şekilleri ile söylenmiş methiyeler de vardır.

Cahiliye Dönemi, İslamî literatürde Arap toplumunun İslam öncesi dönemine verilen ad. Cahiliye terimi, gerek Kur'an'da gerekse hadislerde Arapların İslam'dan önceki inanç, tutum ve davranışlarını İslam döneminkinden ayırt etmek veya benimsemek için kullanılmıştır.

Kemalettin Kâmi Kamu, Gurbet Şairi olarak da tanınan Türk şair ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kamer Suresi</span> Kuranın 54. suresi

Kamer Suresi, Kur'an'ın 54. suresidir. Sure 55 ayetten oluşur.

Arap Edebiyatı, anadili Arapça olan ulusların ortaya koymuş oldukları edebiyat eserlerini kapsar. Arapça Arap Yarımadası'nda ilkçağlardan beri kullanılan bir dildir. İslam dininin ortaya çıkışından sonra yayılarak İspanya'dan Endonezya'ya kadar uzanan bir alanda 600 yıl boyunca kültür dili durumuna gelmiştir.

Lebîd b. Rebî'a el-'Âmirî (ö.660?), Câhiliye döneminin en meşhur şairlerinden biridir. Muallaka şairlerinden biri kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Şevki</span>

Ahmed Şevki, Arap şair ve tiyatro yazarı. Arap şiirine kazandırdığı yenilikler dolayısıyla ona "Emîru'ş-Şu'arâ'" unvanı verilmiştir ve bugün hâlâ bu unvanla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lahmîler</span> Antik Arap monarşisi

Lahmî Krallığı ya da Benû Lehm, 300 ile 602 yılları arasında başkenti Hîre olan güney Irak'ta hüküm sürmüş Arap krallığı. Aralıklı ama genellikle Sasani İmparatorluğu'nun müttefiki ve kukla devletiydi ve Bizans-Sasani savaşlarına katılmıştır. Lahmî Krallığı daha ziyade Arap edebiyatını çeşitli suretlerle etkilemiş olmasıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antere bin Şeddad</span> Arap savaşçı ve şair

Antere olarak da bilinen Antere bin Şeddad b. Amr el-Absî, hem şiiri hem de maceracı hayatıyla ünlü İslam öncesi Arap şövalyesi ve şairiydi. Baş şiiri, efsanevi olarak Kabe'de askıya alındığı söylenen yedi askı koleksiyonu olan Muallakat'ın bir parçasını oluşturur. Hayatının açıklaması uzun ve abartılı bir romantizmin temelini oluşturur.

'Alkame b. 'Abade el-Fahl,, genellikle 'Alkama el-Fahl şeklinde tanınmaktadır. Temîm kabilesine mensup bir 6. yüzyıl Arap şairdir. 'Alkame'nin bir şiir divanı bulunmaktadır, ancak hayatı hakkındaki bilgiler sınırlıdır. Döneminin meşhur şairlerinden İmru'u'l-Kays ile girdiği şiir atışmasına dair hikâye, Arap edebiyatında bilinen bir anekdottur.

<span class="mw-page-title-main">İmruʾu’l-Kays</span> Arap şair

İmruʾu’l-Kays el-Kindî, 6. yüzyılda yaşamış Arap şair ve Kinde krallarından birinin oğlu. İmruʾu’l-Kays, meşhur bir muallaka şairiydi. 'Alkame b. 'Abede ile giriştiği şiir atışması, klasik Arap edebiyatında bilinen bir anlatıdır. Şiir yarışmasında, İmru'u'l-Kays'ın hanımı Ummu Cundeb hakem olarak tayin edilmiştir. Ne var ki söz konusu hanım, kocasının aleyhinde hüküm vererek 'Alkame'yi galip ilan etmiştir. Bunun üzerine sinirlenen şair, hanımını boşamıştır. Daha sonra 'Alkame'nin Ummu Cundeb ile evlendiği ve bu yüzden el-Fahl lakabını aldığı rivayet edilmektedir.

el-A'şâ veya Meymûn b. Kays el-A'şâ Câhiliye döneminin meşhur Arap şairlerinden birisidir. Önemli hiciv şairleri arasında sınıflandırılmaktadır. el-A'şâ el-Kebîr yahut el-A'şâ el-Ekber lakaplarıyla da tanınmaktadır. Bazı otoriteler tarafından muallaka şairleri arasında sayılmaktadır. Asrının mühim munâferelerinde yergicilik yeteneklerini göstererek şahsi çıkarlarını şairliği sayesinde müdafaa ettiği bilinmektedir.

Zuheyr b. Ebî Sulmâ (520-609?), Câhiliye döneminin en meşhur Arap şairlerinden birisidir. Önemli bir muallaka ve hiciv şairidir.

Tarafe b. e-'Abd Câhiliye döneminin en meşhur Arap şairlerinden biridir. Muallaka şairleri arasında sınıflandırılmakta ve yetenekli bir hiciv şairi olarak tanınmaktadır.

el-Hutay'a Arap edebiyatındaki en meşhur muhadram şairlerden biridir. Özellikle hicviyeleri sayesinde şöhret kazanmıştır.

Ebû Nevfel Bişr b. Ebî Hâzım el-Esedî (ö.598), Cahiliye döneminde yaşamış seçkin Arap şairlerinden biridir. Savaştan kaçanları erkek olmamakla itham ettiği bir kasidesi vardır.

Dureyd b. es-Simme el-Cuşemî (ö.630), Cahiliye döneminde yaşamış önemli Arap şairlerinden biridir. Döneminin ünlü kadın şairlerinden el-Hansâ ile evlenmek istediği, ancak el-Hansâ'nın onunla evlenmek istemediği rivayet edilmektedir. Bu yüzden ikilinin arasında bir hicivleşme hadisesi vuku bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sa'd bin Ubade</span> Muhammedin ardından halife adayı olmuş sahabe

Ebû Kays Sa‘d b. Ubâde b. Düleym b. Hârise el-Ensârî, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.