İçeriğe atla

Mosuolar

Mosuolar

Lugu Gölü yakınlarında bir Mosuo kadını
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Naxi
Din
Daba, Budizm
Lijiang'da Mosuo dokumacı kız

Mosuo (Çince: 摩梭; pinyin: Mósuō) ya da Na, Çin'de Yunnan ve Sichuan Eyaletlerinin Tibet sınırı yakınlarında yaşayan küçük bir etnik gruptur. 40.000'i bulan nüfusun çoğunluğu Yongning bölgesi ve Lugu Gölü çevresinde yerleşmiştir. Kültürel olarak farklı olmalarına rağmen, Çin hükûmeti tarafından Naxilerle aynı azınlığa dahil edilmişlerdir.

Mosuo Kültürü

Mosuolar anasoylu (matrilineal) bir toplum yapısına sahiptir. Mosuo kültürü çoğunlukla anaerkil olarak tanımlanır.[1] Gerçekte, pek çok ailede kadınların aile reisi kabul edilmesi, mülkiyetin kadın soyu yoluyla geçmesi, ticari kararları kadının alması gibi, Mosuo kültürü pek çok anaerkil özellik göstermekle birlikte, daha çok erkeklerin politik gücü ellerinde tutmaları tam bir anaerkil toplum olarak nitelendirilmelerine olanak vermez.

Mosuo kültürü öncelikle tarımsal bir kültürdür; günlük yaşamda da bunun etkisi görülür. Genelde tüm ev işleri kadınlara aittir. Ayrıca iplik eğirme ve dokumacılıkla da uğraşırlar.[2] Buna karşılık erkekler, çobanlık ve balıkçılık yaparlar. Özellikle hayvan kesimi erkeklere mahsustur.

Mosuo aileleri, soylarını ailenin ana tarafına dayandırırlar. Ah-mi adı verilen yaşlı kadınlar, evin reisidir. Evde yaşayan bireyleri ilgilendiren kararları Ah-mi alır; ayrıca ailenin gelirini ve aile bireylerinin işlerini idare eder.

Mosuo toplumunda geleneksel anlamda "evlilik" kurumuna rastlanmaz. Yürüyüş evliliği[3] veya ziyaret ilişkisi[4] denilen ilişkilerde, eşler aynı evde yaşamaz. Erkekler eşlerini gece ziyaret ederler. Çocuklar annenin evinde büyütülür.

Filmler

Kadınların egemen olduğu bir toplum olarak yansıtılan Mosuoları konu alan pek çok belgesel yapılmıştır.

  • "Without Fathers or Husbands" (1995, 26 dk., Royal Anthropological Institute).
  • “A World without Fathers and Husbands.” Eric Blavier (2000, 52 dk.)
  • “The Ladies of the Lake: A Matriarchal Society" (20 dk.)
  • Mosso, the Land of Free Love: The Last Matriarchy (2006, 50 dk.)
  • Mosso, the Land of Free Love: Walking Marriage (2006, 50 dk.)
  • Kingdom of Women: The Matriarchal Mosuo of China (2007, 54 dk.)
  • "Frontline World: stories from a small planet" (June 27, 2006, 9 dk.)
  • Mosuo Song Journey 3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Diedie Weng ve Carol Bliss tarafından. (2007, 37 dk.)
  • Kingdom of Women - A Reflection of a Matriarchal Society on Lugu Lake 22 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (58 dk.)

Bibliografya

  • Hua, Cai. « Une société sans père ni mari : les Naxi de Chine », Presses Universitaires de France, 2001.
  • Hua, Cai. A Society Without Fathers or Husbands: The Na of China, New York: Zone Books, 2001.
  • Dashi, Latami (editor). 摩梭社会文化研究论文集 (1960–2005),云南大学出版社,主编:拉他咪达石
  • Namu, Yang Erche; and Christine Mathieu. Leaving Mother Lake: A Girlhood at the Edge of the World, Little, Brown: Boston, 2003, ISBN 0316124710, ISBN 978-0316124713
  • Ward, Martha; and Monica Edenstein. A World Full of Women, Pearson: Boston, 2009.
  • Hamon, Raeann R.; and Bron B Ingoldsby (editors). Mate Selection: Across Cultures, Sage Publications: Thousand Oaks, California, 2003.
  • Stockard, Janice E. Marriage in Culture: Practice and Meaning Across Diverse Societies, Wadsworth and Thomson Learning: Belmont, 2002.

Notlar

  1. ^ York, Geoffrey (2004) "Mother Land" 25 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Globe & Mail, 24 September 2004. (subscription)
  2. ^ Kingdom of Women: The Matriarchal Mosuo of China (2007, 54 min.) Films for the Humanities and Societies
  3. ^ walking marriage, Time Asia 7 Kasım 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erişim: 14.12.2010
  4. ^ Ward, Martha, and Monica Edenstein. A World Full of Women. Pearson: Boston, 2009.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anaerkillik</span>

Anaerkillik, toplumda kadının, özellikle "ana"nın etkin (baskın-başat) olma hâlidir. Matriarka veya maderşahilik olarak da adlandırılan bir tür toplumsal örgütlenme düzenidir. Bu düzenin temelini kadının üstünlüğü fikri oluşturur; soy kadınlar tarafından belirlenir, hakimiyet kadınlarındır. Bu toplumlarda kadınlara erkeklerden daha çok saygı gösterilir. Bu kadın üstünlüğü ilkesi etrafında, toplumun kültürü, adetleri, inancı ve mitolojisi, ataerkil düzenli toplumunkinden farklı bir biçim oluşturur.

Cinsiyetçilik, kişinin cinsiyetine veya toplumsal cinsiyetine dayalı önyargı veya ayrımcılıktır. Cinsiyetçilik herkesi etkiler. Basmakalıplarla ve toplumsal cinsiyet rolleriyle bağlantılıdır, ve bir cinsiyetin veya toplumsal cinsiyetin doğası gereği diğerinden üstün olduğu inancını içerebilir. Aşırı cinsiyetçilik kadın düşmanlığını, cinsel tacizi, tecavüzü ve diğer cinsel şiddet biçimlerini teşvik edebilir. Cinsiyet ayrımcılığı cinsiyetçiliği kapsayabilir. Bu terim, insanlara cinsiyet kimlikleri veya toplumsal cinsiyet veya cinsiyet farklılıklarına dayalı ayrımcılık olarak tanımlanmaktadır. Cinsiyet ayrımcılığı özellikle işyeri eşitsizliği açısından tanımlanmaktadır. Sosyal veya kültürel gelenek ve normlardan ortaya çıkabilir.

Görücülük, görücü usulü evlilik veya ayarlanmış evlilik, gelin ve damadın öncelikle çiftin kendisi dışındaki kişiler tarafından, özellikle ebeveynler gibi aile üyeleri tarafından seçildiği bir evlilik birliği türüdür. Bazı kültürlerde, genç bir kişiye eş bulmak için profesyonel bir çöpçatan kullanılabilir.

İki ruh, Kanada Kızılderilileri ile ABD Kızılderililerinde kabul edilen ama birçok Batı Kültüründe olmayan Kuzey Amerika topluluklarında görülen üçüncü cinsiyet modeline verilen addır. Two Spirit, iki ruhun bir bedende birleşmiş olması durumudur. 1990'lı yıllarda antropolojik literatürde kullanılan Berdache kelimesi ayrımcı algılandığı için daha sonra bu terim kullanılmaya başlandı.

Sheila Jeffreys, Birleşik Krallık'ta cinsellik tarihi ve politikası incelemeleriyle tanınan lezbiyen feminist, akademisyen ve etkincidir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'da kadın</span> İslam toplumlarında kadının yeri

Müslüman kadınların deneyimleri farklı toplumlarda ve aynı toplum içinde büyük farklılıklar gösterir. Ortak yönleri ise, hayatlarını değişen derecelerde etkileyen, aralarındaki geniş kültürel, sosyal ve ekonomik farklılıklar arasında köprü kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren İslam dinine bağlılıklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lugu Gölü</span> Çinde Yunnan ve Siçuanda bir göl

Lugu Gölü, Çin'de Kuzeybatı Yunnan-Guizhou Platosu'nda bulunan bir göldür. Gölün ortası, Yunnan ile Sichuan eyaletleri arasındaki sınırı oluşturmaktadır. Gölün oluşumunun, Geç Senozoik'in jeolojik yaşına ait bir jeolojik fayda meydana geldiği düşünülmektedir. 2.685 metre yüksekliği ile Yunnan eyaletinin en yüksek gölüdür. Göl, dağlarla çevrili olup beş ada, dört yarımada, on dokuz koy ve on yedi kumsala sahiptir.

Sosyal dışlanma, toplumsal dışlanma ya da sosyal marjinalizasyon, toplum içinde karşılaşılan engeller ve toplumun dışına itilme durumlarını anlatan bir terimdir. Avrupa'da yaygın olan bu terim ilk olarak Fransa'da kullanılmıştır. Eğitim, sosyoloji, psikoloji, siyaset ve ekonomi gibi çeşitli disiplinlerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Walt Disney World Resort</span>

Walt Disney World Resort, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletine bağlı Lake Buena Vista ve Bay Lake kentlerinde bulunan Disney temalı bir eğlence parkıdır. 1 Ekim 1971 tarihinde açılmış olup dört tema parkı, iki su parkı, 27 temalı otel, dokuz Disney olmayan otel, çeşitli golf sahaları, kamp tesisi ve Disney Springs gibi diğer eğlence mekanlarına sahip 110 km²'lik bir alanı kapsamaktadır.

Maxine Hammond Dashu, profesyonelce Max Dashu olarak bilinen- Amerikan feminist tarihçi, yazar, sanatçı.Uzmanlık alanları; kadın ikonografisi, anaerkil kültürler ve ataerkilliğin kökeni içermektedir.

Helen Morse, İngiltere doğumlu İngiliz-Avustralyalı oyuncudur. Sinema filmleri, televizyon dizileri ve tiyatro oyunlarında rol almaktadır. Rol aldığı 1976 yapımı film "Caddy" ile En İyi Kadın Oyuncu dalında AACTA Ödülünü kazandı. Yine rol aldığı 1981 yapımı A Town Like Alice adlı mini diziyle beğeni kazanmıştır. Oyuncuun yer aldığı diğer önemli yapımlar arasında; Picnic at Hanging Rock (1975), Agatha (1979), Far East (1982) ve The Eye of the Storm (2011) sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kız kaçırmak</span>

Kız kaçırmak, bir erkeğin evlenmek istediği kadını kaçırmasıdır. Kız kaçırma tarih boyunca dünya çapında uygulanmaktadır ve günümüzde halen Orta Asya, Kafkasya ile Afrika, Güneydoğu Asya ve Meksika'nın bazı kesimlerinde ve Avrupa'daki Romanlar gibi çeşitli halklarda yaşamaya devam etmektedir.

İran'da kadın hakları, devleti yöneten rejimin şekline göre değişmiştir. Her rejimin yükselişiyle birlikte, kadın haklarına yönelik bir dizi zorunluluk ortaya çıktı ve oy haklarından kıyafet kurallarına kadar geniş bir yelpazedeki sorunları etkiledi.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

<span class="mw-page-title-main">Hipergami</span>

Hipergami, sosyal bilimlerde kendisinden daha yüksek kast veya sosyal statüye sahip bir eşle evlenen bir kişinin eylemi veya uygulaması için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Lhamana</span>

Lhamana, geleneksel Zuni kültüründe genellikle kadınların kendi kültürlerinde sergiledikleri sosyal ve törensel rolleri üstlenen erkeklerdir. Kadın ve erkek kıyafetlerinin bir karışımı giyiyorlar ve işlerinin çoğu genellikle Zuni kadınlarının dolu olduğu alanlarda oluyor. Bazı çağdaş lhamana bireyleri, kızılderilicilik iki ruhlu topluluğa katılır.

<span class="mw-page-title-main">Mona Caird</span>

Alice Mona Caird bir İngiliz romancı ve deneme yazarıdır. Feminist yazıları ve görüşleri 19. yüzyılın sonlarında tartışmalara yol açtı. Aynı zamanda hayvan hakları ve sivil özgürlüklerin savunucusuydu ve Yeni Kadın'ın kamusal alandaki çıkarlarının geliştirilmesinde rol oynadı.

Öteki Dünya Krallığı,16. yüzyıldan kalma bir şatonun binalarını ve arazilerini kullanarak açılan bir mikro ulustur.. Başka hiçbir ülke tarafından tanınmasa da kendi para birimini, pasaportlarını, polis gücünü, mahkemelerini, devlet bayrağını ve milli marşını muhafaza etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erkeğe yönelik şiddet</span>

Erkeğe yönelik şiddet, erkeklere veya oğlanlara karşı işlenen şiddettir. Erkekler hem şiddetin mağduru hem de failleri olarak sık sık görülmektedir. Erkeklere yönelik cinsel şiddet, çoğu toplumda kadınlara yönelik olandan farklı muamele görmekte ve uluslararası hukuk tarafından büyük ölçüde tanınmamaktadır. Erkeklere yönelik şiddet hem erkekler hem de kadınlar tarafından gerçekleştirilirken, ABD Adalet İstatistikleri Bürosu verilerine göre erkeklerin erkekleri öldürdüğü cinayetler, toplam cinayetlerin %65,3'ünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fa'afafine</span> Samoa kültüründe üçüncü cinsiyet

Faʻafafine, kendilerini Samoa, Amerikan Samoası ve Samoa diasporasında üçüncü bir cinsiyete sahip veya ikili olmayan bir role sahip olarak tanımlayan kişilerdir. Geleneksel Samoa toplumunda tanınan bir cinsiyet kimliği / cinsiyet rolü olarak Samoa kültüründe önemli bir yeri olan faʻafafine doğumda erkek olarak atanmakla beraberCinsiyet ataması, Polinezya'ya özgü bir şekilde hem eril hem de dişil cinsiyet özelliklerini sergiler. Tavırları, belirgin şekilde kadınsı tavırlardan geleneksel erkeksi tavırlara kadar geniş bir yelpazede uzanır.