İçeriğe atla

Mor Yakup Kilisesi

Koordinatlar: 37°04′01″K 41°12′55″D / 37.06694°K 41.21528°D / 37.06694; 41.21528
Mor Yakup Manastırı
ܥܕܬܐ ܕܡܪܝ ܝܥܩܘܒ ܕܨܝܒܝܢ
Harita
Temel bilgiler
KonumTürkiye Mardin, Türkiye
Koordinatlar37°04′01″K 41°12′55″D / 37.06694°K 41.21528°D / 37.06694; 41.21528
İnançHristiyanlık
MezhepOrtodoks
YöneticiTerk edilmiş
Mimari
İnşaat başlangıcı313
Mor Yakup Kilisesi'nin fotoğrafı

Mor Yakup Kilisesi (Süryaniceܥܕܬܐ ܕܡܪܝ ܝܥܩܘܒ ܕܨܝܒܝܢ Idto d-Mor Ya'qub d-Nsibin), Mardin'in Nusaybin ilçesinde bulunan bir Ortodoks kilisesidir. Nusaybin piskoposu olarak görev yapan Mor Yakup tarafından yaptırılmıştır. İçinde Mor Yakup'un türbesi de bulunmaktadır. Yukarı Mezopotamya'nın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilir.[1]

Vaftizhane olarak inşa edilen güney kilisesinde, Mor Yakup'un tabutunun saklandığı yere girip çıkanlar için düşünülmüş çift merdivenli bir bölüm yer alır.

Mor Yakup Kilisesi, 2014 yılında, hemen yanında bulunan Zeynel Abidin Camii ile birlikte Dünya Mirası Geçici Listesine dahil edilmiştir.[2]

Tarih

Metropolit Mor Yakup, Episkoposluk mertebesine yükselince içinde dua ettiği kilisenin küçük olduğunu düşünür ve yeni bir kilise inşa etmek ister. Böylece 313–320 yılları arasında yedi yılda inşa edilmiştir. İnanışa göre inşaatına bir melek yardım etmiştir.

Episkopos Mor Yakup ile öğrencisi Efraim Hristiyanlığın konsil toplantılarına katıldıktan sonra Nusaybin'e döndüklerinde burada Nusaybin Okulunun yapımına başlamışlardır. Zerdüştlerden kalan bir tapınağın temelleri üzerine kurdukları okulu 326'da açmışlar ve Efraim 38 yıl boyunca bu okulu yönetmiştir. Bu okulda felsefe, mantık, edebiyat, geometri, astronomi, tıp, hukuk eğitimleri verilmiştir. Aynı zamanda bu okulda Grekçeden birçok yazma eser Süryaniceye çevrilmiştir.

Bu okulun özelliği o dönemde Nusaybin'in ileri düzeyde bir eğitim merkezi oluşunu göstermesidir. Nusaybin Okulu Sasanilerin MS 363'de Nusaybin'i almasına kadar önemini korumuştur. Bundan sonra okulun öğretim kadroları dağılmış ve Suriye'de öğretime devam edilmiştir. Sonraki yıllarda Bizanslılar Nasturilere karşı baskı kurunca Urfa'da bulunan Edessa Okulu Nusaybin'e nakledilmiş ve burası Nasturilerin dini merkezi olmuştur.

Manastır 19. yüzyıla kadar işlevini sürdürmüştür.

Kaynakça

  1. ^ "Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi (Mardin) [2014]". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016. 
  2. ^ "Zeynel Abidin Mosque Complex and Mor Yakup (Saint Jacob) Church". 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Nestûrîlik, İsa Mesih’te biri ilahi biri de insani olan iki hipostazın bir arada olduğunu savunan Mesihsel doktrindir. Kısaca, Nestûrîlik veya Nestoryanizm, ‘diofisizm’in radikal bir formudur. Bu tez adını savunucularından biri olan Konstantinopolis patriği (428-431) Nestorius’tan alır. Öğretisi Efes Konsili tarafından sapkın ilan edilir ve reddedilir. Diofisitizm ve Monofizim, Kalkedon konsili tarafından reddedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nusaybin</span> Mardinin ilçesi

Nusaybin, Mardin iline bağlı Suriye sınırında Kamışlı'ya komşu ovada kurulmuş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Fethiye Camii veya Teotokos Pamakaristos Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Çarşamba semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesidir.

Aşağıda camiye dönüştürülmüş kiliselerin bir bölümü bulunmaktadır. Eğik olarak yazılan isimler günümüzde artık cami olarak kullanılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Noel Baba Kilisesi</span>

Noel Baba Kilisesi ya da resmi adıyla Aziz (St.) Nikolaos Anıt Müzesi, Demre'de bulunan, Noel Baba olduğuna inanılan Aziz Nikolaos'ın ölümü ile yapılan kilise. Noel Baba'nın ölümünden sonra bir süre burada yattığı daha sonra kemiklerinin İtalyan denizcilerce Bari'ye götürüldüğüne inanılır. Kilise, Antik çağdan 20. yüzyıldaki Rum Kırımı dönemine kadar ibadethane olarak kullanılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Zeynel Abidin Özmen</span> siyasetçi

Zeynel Abidin Özmen, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kümbet Camii</span>

Kümbet Camii ya da Havariler Kilisesi, Kars'ta yer alan tarihi bir yapı. 10. yüzyılda Ermenilerin katedral kilisesi olarak inşa edilen yapı, Doğu'nun Ayasofya'sı diye nitelendirilir. Ermeni Kırımı'ndan sonra camiye çevirilmiştir.

Nusaybin Okulu, İskenderiye okulunu izleyen, Süryaniler tarafından kurulmuş okullarından biri.

<span class="mw-page-title-main">Emevî Camii</span> Şamda bir cami, İslamda en kutsal dördüncü yer

Emevi Camii, Şam Ulu Cami olarak da bilinen yapı, Şam'ın eski şehir kısmında yer alır ve dünyanın en büyük ve en eski camilerinden birdir.

<span class="mw-page-title-main">Kırklar Kilisesi</span> Mardinde bir kilise

Kırklar Kilisesi ya da eski adıyla Mor Behnam 569 yılında Mardin'de inşa edilmiş bir Süryani kilisesidir. 12. yüzyılda Mardin'deki asıl Kırklar Kilisesi, camiye dönüştürülünce Mor Behnam Kilisesi'nin adı "Kırklar Kilisesi" olarak değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Selanik)</span> Yunanistanın Selanik şehrinde bir kilise

Ayasofya veya Kutsal Bilgelik Kilisesi, Selanik'te bulunan dinî yapılardan biridir. Kilise olarak kurulup sonradan camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin en eski yapılarından biridir ve UNESCO listesindedir. Üçüncü asırdan beri bu yerde bir kilise bulunmaktadır fakat şimdiki yapı 7. asırda inşa edilmiştir. İstanbul’daki Ayasofya örnek alınmıştır. Kilisenin içine ikonlar çizilmiştir. Binanın planı Yunan haçı şeklindedir ve orta Bizans devri mimarisinin en iyi örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mardin (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Mardin, Türkiye'nin bir ilidir. Mardin merkezli ilin nüfusu 2023 sonu TÜİK verilerine göre 888.874'tür. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Dicle Bölümü'nde yer alır. Suriye ile sınır komşusudur.

Azize Tereza Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Katolik kilisesidir. İsmi, Lisieuxlü Azize Tereza'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Burç Manastırı</span> 4. yüzyılda inşa edilmiş Süryani Ortodoks Kilisesine bağlı manastır

Mardin'de bulunan, Süryani Ortodoks Kilisesi'ne bağlı, Mor Mihail Kilisesi 'ni içinde bulunduran manastırdır. 4. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilise, adını dönemin önemli isimlerinden olan Mor Mihayel'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tur Abdin</span> Türkiyede dağlık bir alan

Tur Abdin, Türkiye'nin güneydoğusundaki Midyat ve çevresini içine alan tepelik bir bölgedir. Süryanicede "kulların dağı" anlamına gelen Tur Abdin, Süryani Ortodokslar için önemli bir bölge olup dinî ve kültürel merkezleridir. Bölgenin çok eski bir tarihi geçmişi vardır. Yeryüzünde ayakta kalmış en eski Süryani Ortodoks Manastırı olan Mor Gabriel Manastırı da (Deyrulumur) bu bölgededir.

<span class="mw-page-title-main">Zeynel Abidin Camii</span>

Zeynel Abidin Camii ve Külliyesi, Mardin ilinin Nusaybin ilçesinde yer almaktadır. Külliye, cami, Zeynel Abidin ve kız kardeşi Sitti Zeynep türbeleri, şadırvan, medrese, mezarlık ve abdesthane yapılarından oluşmaktadır. Cami, yanında bulunan türbelerin üzerindeki kitabeye göre 1159 yılında Zengiler döneminde inşa edilmiştir. Türbelerin ithaf edildiği Zeynel Abidin ve Sitti Zeynep, Muhammed'in 13. kuşaktan torunudur.

Nusaybinli Narsai (d. 410 sonrası - ö. 503), geç antik çağda Edessa ve Nusaybin'de yaşamış önemli bir din adamı. Narsai Nasturi Kilisesi olarak da bilinen Doğu Asur Kilisesince kilise babası kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Barış Kiliseleri</span>

Barış Kiliseleri, Prusya'nın Silezya bölgesinde bulunan 17. yüzyılda inşa edilmiş üç büyük ahşap kilisedir. Glagow'daki kilise 1758'de yanmış; Jawor ve Swidnica'daki kiliseler restore edilerek günümüze gelebilmiş ve 2001'de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus Eski Cami</span> Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan kentin en eski camisi

Tarsus Eski Cami Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir kentin en eski camisidir. 12. yüzyıldan kalma bir Gotik kilise binasının dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur.