İçeriğe atla

Mor Loozor Manastırı

Koordinatlar: 37°28′06″K 41°20′05″D / 37.46833°K 41.33472°D / 37.46833; 41.33472
Mor Loozor Manastırı
Harita
Temel bilgiler
KonumTürkiye Mardin, Türkiye
Koordinatlar37°28′06″K 41°20′05″D / 37.46833°K 41.33472°D / 37.46833; 41.33472
İnançHristiyanlık
MezhepOrtodoks
YöneticiTerk edilmiş
Mimari
İnşaat başlangıcı5. Yüzyıl

Mor Loozor Manastırı, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı Mercimekli (eski adıyla Habsnas veya Habsus) Köyü'ne yaklaşık 1 kilometre mesafedeki bir tepe üzerinde bulunan Süryani manastırıdır. Tur Abdin bölgesinde başka hiçbir manastırda bulunmayan, yüksek bir sütunun üstüne çıkarak ibadet eden Amudiler'e ait bir inziva kulesine sahiptir.[1]

Manastırın 5. veya 6. yüzyılda, Süryani ruhanilerinden olan Şemun dı-Zayte tarafından, bir Zerdüşt tapınağının kalıntıları üzerine kurulduğu veya yenilendiği düşünülmektedir.[1] Çoktan terk edilmiş olan manastırın yapıları halen ayaktadır.[2] Fakat özellikle 2008'den bu yana define avcıları tarafından tahrip edildi.[3]

Manastır, üç metre yüksekliğinde kesme taştan örülmüş bir duvarla çevrilmiştir.

Mor Loozor Manastırı, 2021 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Tur Abdin'deki dokuz kilise ve manastırdan biri oldu.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b Yaşar, Şükran; Mor Loozor Manastırı 27 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mardin Artuklu Üniversitesi, Mukaddime dergisi, Sayı 2, 2010. 13 Şubat 2011 tarihinde erişildi.
  2. ^ Küçük, Zeynep Gül; Mardin ve Çevresinde Süryaniler 31 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Dil Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2008. 13 Şubat 2011 tarihinde erişildi.
  3. ^ "16 Ocak 2012 Radikal Gazetesi haberi". 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2015. 
  4. ^ "Late Antique and Medieval Churches and Monasteries of Midyat and Surrounding Area (Tur 'Abdin)" (İngilizce). UNESCO. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Artuklu, Mardin</span> Mardinin ilçesi

Artuklu, Türkiye'nin Mardin ilinin bir ilçesi. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Mardin merkez ilçesinin kaldırılması sonucu ilçe olmuştur. İlçede farklı dinî inanışlar paralelinde, sanatsal ve tarihi değeri olan cami, türbe, kilise, manastır ve benzeri dini eserler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Midyat</span> Mardin şehrinin bir ilçesi

Midyat, Mardin ilinin bir ilçesidir. Midyat, dinlerin ve dillerin buluşma noktasıdır. MÖ 9. yüzyıl Asur tabletlerinde Matiate olarak tanımlanır. "Matiate", Aramice/Süryani bir isimdir ve "mahallesim", "vatanım", demektir. Asur kralı II. Asur Nasırpal Tur Abidin'in Aramileri talan ettikten sonra, bu savaşın tarihi tablalar yazılmıştır. Midyat'taki ilk Süryani Hristiyanlar da mağaralarda yaşardı. Midyat tarih boyunca birçok kere kuşatılıp talan edilmiştir. Son olarak I. Dünya Savaşı'nın karanlık günlerinde, "Ferman" yılında, kasaba sakinlerinin üçte ikisi yaşamını kaybetmiştir. Ancak 1930 yılından sonra kasaba yeniden canlanmış: Kiliseler, evler ve bazı mekanlar onarılmıştır. Ondan sonra yerleşim düzeni zamanla oturmaya başlamıştır. Bazı film ve diziler Midyat'ta çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dargeçit</span> Mardinin bir ilçesi

Dargeçit, Mardin'in ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nusaybin</span> Mardinin ilçesi

Nusaybin, Mardin iline bağlı Suriye sınırında Kamışlı'ya komşu ovada kurulmuş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Süryaniler</span> Sami kökenli etnik grup

Süryaniler, Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur. Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu", "Arami" veya "Keldânî" olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır. Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Barıştepe, Midyat</span>

Barıştepe, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Güngören, Midyat</span>

Güngören, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Harmanlı, Midyat</span>

Harmanlı, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yemişli, Midyat</span>

Yemişli, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">İzbırak, Midyat</span>

İzbırak, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Bethkustan, Midyat</span> Midyat mahallesä

Bethkustan, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Deyrüzzaferân Manastırı</span> Mardinde bir manastır

Deyrüzzaferân Manastırı Mardin'in 3 km doğusunda, 5. yüzyılda yapılan bir Süryani manastırı ve Süryanilerin önemli merkezlerinden biridir. Mor Hananyo Kilisesi, Azizler Evi, Meryem Ana Kilisesi ve Güneş Tapınağı manastırın önemli yapılarını oluşturur. Manastırın içinde tarihi bir Süryanice İncil ve kutsal taş bulunmakta, ilk tıp fakültesinin burada kurulduğu söylenmektedir. Kurulduğu dönemden kalma mozaikler bugün de durmaktadır. Canlı bir tarih görünümünde olan manastırın en büyük özelliklerinden biri de içinde 52 Süryani patriğinin mezarlarının bulunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mor Gabriel Manastırı</span> Dünyanın ayakta kalan en eski Süryani Ortodoks manastırı

Mor Gabriel Manastırı, dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır. Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı Güngören köyü sınırları içerisinde, Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Tur Abdin platosunda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Burç Manastırı</span> 4. yüzyılda inşa edilmiş Süryani Ortodoks Kilisesine bağlı manastır

Mardin'de bulunan, Süryani Ortodoks Kilisesi'ne bağlı, Mor Mihail Kilisesi 'ni içinde bulunduran manastırdır. 4. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilise, adını dönemin önemli isimlerinden olan Mor Mihayel'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tur Abdin</span> Türkiyede dağlık bir alan

Tur Abdin, Türkiye'nin güneydoğusundaki Midyat ve çevresini içine alan tepelik bir bölgedir. Süryanicede "kulların dağı" anlamına gelen Tur Abdin, Süryani Ortodokslar için önemli bir bölge olup dinî ve kültürel merkezleridir. Bölgenin çok eski bir tarihi geçmişi vardır. Yeryüzünde ayakta kalmış en eski Süryani Ortodoks Manastırı olan Mor Gabriel Manastırı da (Deyrulumur) bu bölgededir.

Süryaniyat, Süryoloji ya da Süryani Çalışmaları Süryani dili ve Süryani Hristiyanlığını araştıran bilim dalıdır. Bilim dalı özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda İngiliz, Fransız ve Alman bilim insanlarının Süryaniceye duyduğu ilgi neticesinde ortaya çıkmıştır. Süryani dili, İsa'nın konuştuğu dil olan Aramicenin bir gelişim evresini teşkil ettiğinden, bazı ülkelerde Aramice ve Süryanice çalışmalarının birbirinden ayrı tutulduğu da görülür.

<span class="mw-page-title-main">Mardin-Midyat Eşiği</span>

Mardin-Midyat Eşiği, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir platodur.

<span class="mw-page-title-main">Mor Hobil Mor Abrohom Manastırı</span> Mardinde bir manastır

Mor Hobil Mor Abrohom Manastırı, Mor Gabriel Manastırında eğitim görmüş Mor Hobil ve Mor Abrohom tarafından M.S. 5. yüzyılda Mardin ili Midyat ilçesinde kurulmuştur. Manastır bünyesinde iki tane kilise, Süryani mezarlığı ve Meryem Ana kubbesi bulunmaktadır. Aktif olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Süryanileri</span> Türkiyede bir etnik grup

Türkiye Süryanileri, çoğu Süryani Ortodoks Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi, Süryani Pentekostal Kilisesi, Süryani Evanjelik Kilisesi veya Kadim Doğu Kilisesi üyesi ve Doğu Aramice konuşan Hristiyanlar olan, Sami dilini konuşan yerli bir etnik grup ve Türkiye'nin azınlığıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.