İçeriğe atla

Montu

Montu
hiyeroglif yazısıyla adı
mn
n
T
w
Kişisel bilgileri
EşiRaet-Tawy, Tjenenyet, Iunit

Montu Mısır mitolojisinde şahin olarak resmedilen savaş tanrısıdır. Kendisine Teb ve Yukarı Mısır'da daha çok tapılmıştır.

İsim

Mısır hiyerogliflerinde gösterilen Montu'nun adı teknik olarak mntw olarak yazılmıştır ("Göçebe"[1][2] anlamına gelir). Çevirisi zor olduğu için Mont, Monthu, Montju, Ment veya Menthu olarak da yazılabilir.

Rol ve özellikler

Çok eski bir tanrı olan Montu, aslında Ra'nın, güneşin kavurucu etkisinin bir tezahürüydü ve bu nedenle sıklıkla Montu-Ra sıfatının altında ortaya çıktı. Bu özelliğinin yıkıcılığı, bir savaşçı niteliği kazanmasına ve sonunda geniş çapta saygı duyulan bir savaş tanrısı olmasına yol açtı.

Mısır sanatında Montu, başı güneş diski (Ra[3] ile olan kavramsal bağı nedeniyle) ve iki tüy ile aşılmış, şahin başlı veya boğa başlı bir adam olarak tasvir edilmiştir. Şahin, gökyüzünün bir simgesiydi ve boğa bir güç ve savaş simgesiydi. Ayrıca kavisli bir kılıç, mızrak, yay ve oklar veya bıçaklar gibi çeşitli silahları da kullanabilirdi: Bu tür askeri ikonografi Yeni Krallık'ta (MÖ 16-11. Yüzyıllar) yaygındı.[1]

Montu'nun az bilinen Theban tanrıçaları Tjenenyet[4] ve Iunit[5] ve Ra'nın dişi formu Raet-Tawy dahil olmak üzere birkaç eşi vardı.[6] Ayrıca Thebes şehrinin ve kalelerinin patronlarından biri olarak saygı görüyordu. 11. Hanedanlığın hükümdarları (MÖ 2134–1991) Montu'yu koruyucu ve hanedan tanrı olarak seçtiler ve ona kendi adlarına atıflar eklediler. Örneğin, 11. Hanedanlığın dört firavununa Mentuhotep adı verildi, bu da "Montu (Mentu) tatmin oldu" anlamına gelir:

Yunanlar, Montu'yu savaş tanrısı Ares ile ilişkilendirdiler - ancak bu, Apollo'ya asimilasyonunu engellemedi, muhtemelen onu ayıran güneş ışıltısı nedeniyle asimilasyon yaşandı.[1][6]

Montu ve firavunlar savaşta

11. Hanedandan itibaren Montu, firavunların hükümdarlar, fatihler ve kazananlar ve savaş alanındaki ilham kaynakları olarak sembolü olarak kabul edildi. Mısır orduları "dört Montu" nun amblemi ile örtülmüştür. 17. ve 18. Hanedanlık arasında yaşayan savaşçı firavun Kamose'nin (MÖ 1555-1550) Büyük Kraliyet Karısı Kraliçe Ahhotep II'nin cenaze çantasına ait bir tören savaş baltası, Montu'yu gururlu kanatlı bir grifon olarak temsil ediyor: ikonografi, Minos sanatına ilham veren aynı Süryani kökeninden açıkça etkilenmiştir.[7]

Mısır'ın en büyük general-kralları kendilerini "Güçlü Boğa", " Montu'nun Oğlu", "Montu Güçlü / Sağ Koluyla " (Montuherkhepeshef : bu aynı zamanda Ramses II'nin oğlunun, Ramesses III'ten birinin ve Ramses IX'dan biri). Thutmose III (MÖ 1479-1425), "Mısır'ın Napolyonu ",[8] eski zamanlarda "Savaş Alanındaki Yiğit Montu" olarak tanımlanmıştı.[1]

Tapınaklar

Montu için yapılmış tapınakların yerleri şunlardır:

  • Medamud tapınağı
  • Armant tapınağı
  • Karnak ve Uranarti tapınağı

Fotoğraf Galerisi

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Gods of Ancient Egypt: Montu". www.ancientegyptonline.co.uk (İngilizce). 20 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018. 
  2. ^ The Spirit of Ancient Egypt (İngilizce). Algora Publishing. 2001. s. 115. ISBN 9781892941688. montu nomad. 
  3. ^ Rachet, Guy (1994). Dizionario della civiltà egizia. Rome: Gremese Editore. 88-7605-818-4. p. 208.
  4. ^ Wilkinson 2003, p. 168.
  5. ^ Wilkinson 2003, p. 150.
  6. ^ a b Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. pp. 203–4.
  7. ^ Hart 1986, p. 127.
  8. ^ J.H. Breasted, Ancient Times: A History of the Early World; An Introduction to the Study of Ancient History and the Career of Early Man. Outlines of European History 1. Boston: Ginn and Company, 1914, p. 85.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır</span> Kuzeydoğu Afrikada varolmuş bir antik medeniyet

Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Firavun</span> Antik Mısırda hükümdarlara verilen isim

Firavun Antik Mısır'da hükümdarlara verilen isim. "Büyük Ev, Saray" anlamını taşıyan kelime daha sonraları hükümdardan bahsetmek şeklini almıştır. Firavunlar aynı zamanda tanrı Horus'un yeryüzündeki simgesi ve beşinci hanedandan sonra da güneş tanrısı Ra'nın oğlu olarak da kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">II. Ramses</span> Antik Mısırda, 19. Hanedan firavunlarından biri

II. Ramses, Mısır'ın 19. Hanedanının üçüncü firavunuydu. Genellikle Eski Mısır'ın en güçlü dönemi olan Yeni Krallık'ın en büyük, en ünlü ve en güçlü firavunu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kadeş Muharebesi</span> Dünyadaki ilk bilinen savaş

Kadeş Muharebesi, Hitit Krallığı ile Yeni Mısır Krallığı arasında yapılan ve o döneme dek toplanan en büyük iki ordunun karşı karşıya geldiği savaş.

I. Ramses Mısır Firavunu 19. sülalenin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Nyuserre Ini</span>

Nyuserre Ini : Mısır'ın 5. Hanedanın 6. firavunu. Aşağı Mısır'daki Abu Cirap'ta güneş tanrısı Ra adına yaptırdığı tapınakla hükümdarlık döneminden günümüze pek az belge kalmışsa da Abu Cirap'taki tapınağın yanında, Abu Sir'deki bir piramide gömülü olduğu bilinmektedir. Nuserre İli'nin piramidinin tapınaktan daha küçük boyutlarda yapılmış olması Ra kültürünün 5. Hanedan Dönemi'ndeki etkisinin göstergesidir.

<span class="mw-page-title-main">Deyrü'l Bahri</span>

Deyrü'l Bahri, Nil'in batı kıyısında, el-Uksur'un karşısında yer alan morg tapınak ve mezarlar kompleksidir. Teb Nekropolü'nün bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Khnum</span>

Khnum ya da (Khnemu Romalılaştırılmış ), bilinen en eski Mısır tanrılarından biriydi, asıl olarak Nil'in kaynağının tanrısıydı. Nil'in yıllık selinin beraberinde alüvyon ve kil getirmesi ve suyunun çevresine hayat vermesi nedeniyle, çömlekçi çarkında kilden yaptığı ve yerleştirdiği insan çocuklarının bedenlerinin yaratıcısı olduğu düşünülüyordu. Daha sonra diğer tanrıları şekillendirdiği tanımlandı ve "İlahi Potter" ve "Kendinden yaratılan şeylerin Efendisi" unvanlarına sahipti.

Amon Baş Rahibi veya Amon'un İlk Kahini, eski Mısır tanrısı Amon'un en yüksek rütbeli rahibiydi. İlk Amon başrahipleri, Onsekizinci Hanedanlığın başlangıcında Yeni Krallıkta ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Herihor</span>

Herihor, Amon başrahibi. Halefi olan Pianch'ın damadıydı ve MÖ.1076-1066 civarında 20.hanedanlığın sonları ve 21.hanedanlığın ) başlangıcı arasında görev yaptı.

Mısır'ın Yirminci Hanedanı, MÖ 1189'dan MÖ 1077'ye kadar süren Eski Mısır Yeni Krallık döneminin üçüncü ve son hanedanıdır. 19. ve 20. Hanedanlar ayrıca Ramsesler dönemi olarak bilinen bir çağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

Iah eski Mısır dininde bir ay tanrısıdır. Jˁḥ kelimesi basitçe "Ay" anlamına gelir. Ayrıca Yah, Yah (w), Jah veya Aah olarak da yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mehit</span>

Mehit veya Mehyt eski bir Mısır tanrıçasıydı. Erken Hanedanlık döneminde, sırtından çıkan üç direk ile yatan bir dişi aslan olarak tasvir edildi. O dönemde, birçok erken hanedan mühürlerinde ve fildişi eserlerinde, genellikle bir Yukarı Mısır tapınağının temsiliyle birlikte görülürdü. Ana ibadet yerleri Hierakonpolis ve Thinis'ti.

<span class="mw-page-title-main">Raet-Tawy</span> Antik Mısırlı güneş tanrısı

Raet (Rˁỉ.t) veya Raet-Tawy (Rˁỉ.t-tȝ.wỉ), Ra'nın dişi yönü olan eski bir Mısırlı güneş tanrısıdır. Onun adı basitçe Ra'nın isminin dişi formudur. Raet-Tawy'nin uzun adı "İki Ülkenin Raeti" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">II. Amasis</span> Mısır firavunu

II. Amasis veya II. Ahmose, Mısır'ın Yirmi Altıncı Hanedanının bir firavunu idi. Sais'teki Apries'in halefi idi. Pers fethinden önceki Mısır'ın son büyük hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Ramses</span>

Heqamaatre Setepenamun IV. Ramses, Eski Mısır'ın Yeni Krallığı'nın Yirminci Hanedanlığının üçüncü firavunuydu. Ağabeyi Amenherkhepshef MÖ 1164'te, 15 yaşında, Ramses henüz 12 yaşındayken öldüğünde veliaht prens oldu. III. Ramses'in ikinci oğludur.

<span class="mw-page-title-main">VII. Ramses</span>

Usermaatre Setepenre Meryamun VII. Ramses Eski Mısır'ın 20. Hanedanlığının altıncı firavunuydu. MÖ 1136'dan MÖ 1129'a kadar hüküm sürdü ve VI. Ramses'in oğluydu.

Usermaatre Akhenamun VIII. Ramses veya Ramses Sethherkhepshef Meryamun, Yeni Mısır Krallığı'nın Yirminci Hanedanı'nın yedinci firavunuydu ve III. Ramses'in 10 oğlunun 9.'suydu.