İçeriğe atla

Monte Melkonyan

Monte Melkonyan
LakabıAvo
Doğum25 Kasım 1957(1957-11-25)
Visalia, Kaliforniya, ABD
Ölüm12 Haziran 1993 (35 yaşında)
Merzili, Ağdam, Azerbaycan
BağlılığıASALA
 Dağlık Karabağ
BranşıMartuni Müfrezesi
Hizmet yılları1979-1993
RütbesiYarbay
KomutasıMartuni Müfrezesi
Çatışma/savaşlarıİran İslam Devrimi
Lübnan İç Savaşı
İsrail'in Lübnan işgali
Karabağ Savaşı

Monte Melkonyan (Ermenice: Մոնթէ Մելքոնեան, 25 Ekim 1957 – 12 Haziran 1993), Karabağ Savaşı sırasında Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin desteğindeki Ermeni güçlerin komutanı ve 1980'li yıllarda ASALA silahlı terör örgütünün liderlerinden biri olmuştur.[1][2]

Ermeni kökenli bir ailenin çocuğu olarak Kaliforniya'da doğan Melkonyan, 1978'de ABD'yi terk etmiş ve 1979 İslam Devrimi başlayınca İran'a gelmiştir. Şah hükûmetinin iflasından sonra Lübnan'a taşınmış ve Lübnan İç Savaşı süresinde Beyrut'un Burç Hamud bölgesinde yerleşmiş ve Ermeni çetesi[]nin tarafında savaşmıştır. 1980'li yılların ortalarında ASALA silahlı terör örgütüne üye olduğu zaman, Avrupa'da birkaç Türk diplomata karşı çeşitli terör saldırılarında bulunmuş (1980 Atina saldırısı) ve karıştığı cinayetler sonrasında Fransa'da tutuklanmış ve hapishaneye gönderilmiştir.

1989'da serbest bırakılan Melkonyan, daha sonra evleneceği Seta ile birlikte birkaç Avrupa ülkesinde bulunduktan sonra Ermenistan'ı ziyaret için vize almıştır. Karabağ Savaşı'nda Ermeni güçlerinin komutanı olan Melkonyan, 1992-1993 Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri'ne karşı Laçın ve Kelbecer'de birtakım başarılar kazanmıştır. 12 Haziran 1993'te çatışmada ölmüştür. Azerbaycan ordusunda görevli asker olan İbad Hüseynov tarafından öldürüldüğü iddia edilmektedir.[3] İbad Hüseyinov bu sebeple Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından madalya ile ödüllendirilmiştir.

Yaşamı süresince "Abu Sindi", "Saro", "Timothy Sean McCormack" ve en son "Komutan Avo"[4] takma isimleriyle tanınmış ve resmen Ermenistan Ulusal Kahramanı olarak kutsallaştırılmış[5] Monte Melkonyan, Erivan'ın Yerablur mezarlığına gömülmüştür.

Ayrıca bakınız

  • Dağlık Karabağ Savunma Ordusu

Kaynakça

  1. ^ "Terrorist Group Profiles" by the U.S. Government 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DIANE Publishing, 1989, ISBN 1-56806-864-6, 9781568068640, p. 32.
  2. ^ Ambrosio, Thomas (2001). Irredentism: Ethnic Conflict and International Politics (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 150. ISBN 0-275-97260-7, ISBN 978-0-275-97260-8. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009. Convincing evidence points also to the direct engagement of Armenian (from the Republic of Armenia) armed forces in the fighting, and to their continued regular stationing in Karabagh 
  3. ^ ""Azərbaycan bayrağı" ordenli əsgər" (Azerice). 22 Haziran 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2012. 
  4. ^ Melkonian, Markar (2005). My Brother's Road: An American's Fateful Journey to Armenia. New York: I. B. Tauris, ISBN 1-85043-635-5.
  5. ^ Arax, Mark (9 Ekim 1993). "The Riddle of Monte Melkonian" (Fee required). Column 1 (The Los Angeles Times): p. 1. Retrieved on 2007-11-10.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">ASALA</span> Ermeni Milliyetçisi Marksist-Leninist silahlı örgüt

ASALA veya tam adı ile Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu, 1975 ve 1994 yılları arasında, Türkiye dahil 16 farklı ülkede Türk ve diğer sivil, mülki ve diplomatik hedeflere karşı bombalı ve silahlı eylemlerde bulunmuş solcu ve aşırı milliyetçi silahlı örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ</span> Güney Kafkasyada bölge

Dağlık Karabağ, Güney Kafkasya'da, Küçük Kafkas Sıradağları'nda Azerbaycan'a ait ancak uzun yıllar Ermeni işgali altında kalmış tarihi bölge. 2020 yılında Dağlık Karabağın bir bölümü 2. Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan tarafından geri alınırken kalan kısmı Rus barış güçleri denetiminde Ermeni kontrolünde bırakan 10 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşması ile Ermenistan hükûmeti yenilgiyi resmen kabul etmiştir. Günümüzde Anti Terör Operasyonu sonrası Ermeni kontrolünde kalan kısımlar da Azerbaycan kontrolüne geçmesiyle bölgenin tamamı Azerbaycan hakimiyeti altındadır. 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası, 90'lı yılların başında bölgeden zorla göç ettirilen Azerbaycanlıların dönüşü peyderpey sağlanırken aynı savaş ve 2023 yılındaki Anti Terör Operasyonu sonrası bölgede yaşayan Ermenilerin neredeyse hepsi Ermenistan'a göç etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ağdam (rayon)</span> Azerbaycanda bir bölge

Ağdam Rayonu veya Akdam, Azerbaycan'da rayon. İdari merkezi Ağdam şehridir. 1993 yılında Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin desteğindeki Ermeni güçler tarafından bir kısmı işgal edilmiştir. İşgal sonradı rayonun merkezi, Ağdam şehrinden geçici olarak Kuzanlı köyüne alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zengilan (rayon)</span> Azerbaycanın birinci derece yönetimsel bölgelerinden birisi

Zengilan Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden Zengilan rayonu 20 Ekim 2020'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından Ermeni işgalinden kurtarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı Katliamı</span> Ermeni güçlerinin Hocalıda yaşayan sivillere karşı işlediği soykırım

Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan'a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kelbecer (rayon)</span> Azerbaycanda rayon

Kelbecer Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölümlerden birisidir. 8 Ağustos 1930 tarihinde rayon statüsü almıştır. 1992 yılında Azerbaycan parlamentosunun kararıyla eski Ağdere (Mardakert) rayonunun 20 köyü Kelbecer rayonuna katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Genceser Manastırı</span> Azerbaycanın Kelbecer ilinde bir manastır

Genceser Manastırı ya da Gandzasar Manastırı, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bulunan Alban manastırı. 1836 yılında Rusya İmparatorunun fermanı Alban Katolikliğini iptal ederek tamamen Ermeni Apostolik Kilisesinin yönetimine geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mardakert Rayonu</span> Dağlık Karabağ Özerk Oblastına bağlı eski rayon

Ağdere Rayonu veya eski adlarıyla Cerabert Rayonu ve Mardakert Rayonu, Azerbaycan'da rayondur. 1930-1991 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'na bağlı idi. 1992-2023 yılları arasında sınırları içerisinde Azerbaycan'ın Kelbecer, Terter ve Ağdam rayonları bulunmakta idi.

<span class="mw-page-title-main">Hadrut</span> Azerbaycanın Hocavend ilinde kasaba

Hadrut, Azerbaycan'da Hocavend rayonuna bağlı kasaba. Eski adı "Ağoğlan" olan kasabanın adı Farsça'da "iki çayın arası" demektir. Sovyetler Birliği döneminde oluşturulan Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nda Hadrut rayonunun merkeziydi. Bu rayon, Azerbaycan'ın bağımsız olup bölgemin özerkliğini sonlandırmasıyla lağvedilerek Hocavend rayonuyla birleştirilmiştir. Hadrut da bu kapsamda Hocavend rayonuna bağlı bir kasaba olmuştur. 1993'ten itibaren bölge Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin desteğindeki Ermeni güçlerinin işgalindeydi. 2. Karabağ Savaşı sırasında, 9 Ekim 2020'de, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından geri alındı.

<span class="mw-page-title-main">Martuni</span>

Martuni, de facto Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, kendini feshetmeden önce Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin illerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu</span>

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücüydü. 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından 20 Eylül 2023'te lağvedildi.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa Muharebesi (1992)</span>

Şuşa Muharebesi, Şuşa'nın İşgali veya Şuşa'nın Alınışı, Karabağ Savaşı'nda Ermenistan'ın ilk kayda değer büyük zaferidir. Ayrıca Dağlık Karabağ Savunma Ordusu'nun ilk muharebesidir.

Bişkek Protokolü, 5 Mayıs 1994'te Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te Azerbaycan, Ermenistan, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ve Rusya yetkilileri arasında imzalanan ateşkes anlaşmasıdır. Hâlâ yürürlükte olan protokol, Karabağ Savaşı'nı sona erdirmiş ve sorunu askıya almıştır. O zamandan beri bu protokolün tek önemli ihlali 2008 Mardakert Çarpışması olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Ermenistan</span> Ermeni Yaylasındaki bölgelere atıfta bulunan etno-milliyetçi ve irredantist kavram

Büyük Ermenistan veya Birleşik Ermenistan, Ermenilerin anavatanı olarak kabul edilen, tarihsel olarak Ermenilerin çoğunlukta olduğu ve bir kısmında hâlâ Ermenilerin çoğunluk olarak yaşadığı Ermeni Yaylası'ndaki bölgelere atıfta bulunan etno-milliyetçi ve irredantist kavramdır. Ermenilerin tarihi topraklarının birleştirilmesi olarak görülen ve 20. yüzyıl boyunca Ermeni düşünürlerce yaygın olan fikir başta Ermeni Devrimci Federasyonu, ASALA ve Miras olmak üzere çeşitli milliyetçi örgüt ve partilerce savunuldu.

<span class="mw-page-title-main">İbad Hüseynov</span> Azerbaycan Ulusal Kahramanı

İbad Hüseynov, Birinci Karabağ Savaşı'nda görev alan Azerbaycanlı askerdir. Ermeni komutan Monte Melkonyan'ı savaş esnasında karşılıklı dövüşte yenerek öldürdüğü iddiaları nedeniyle Azerbaycan'da ün kazanmıştır. Azerbaycanın Millî Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri</span> Azerbaycan ve Ermenistan ülkelerinin ilişkileri

Ermenistan ile Azerbaycan arasında, büyük ölçüde süregelen, fakat Azerbaycan ordusunun 27 Eylül 2020 tarihinde başlattığı Karabağ operasyonu ile alınan, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle diplomatik bir ilişki yoktur. Komşu halklar, 1918-1921 yılları arasında, çökmüş Rus İmparatorluğu'ndan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti olarak kazandıkları kısa bağımsızlıkları sırasında resmi hükûmet ilişkilerine sahiptiler; bu ilişkiler Rus Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği tarafından işgal edilip ilhak edilene kadar vardı. Geçen yüzyılda ülkeler tarafından yürütülen bir savaş nedeniyle -biri 1918'den 1921'e, diğeri 1988'den 1994'e kadar- iki ülke gergin ilişkilere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 884 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 884 sayılı kararı 822 (1993), 853 (1993) ve 874 (1993) numaralı kararlar yeniden teyit edildikten sonra 12 Kasım 1993 tarihinde oy birliğiyle kabul edildi. Konsey, Dağlık Karabağ'da Ermenistan ile Azerbaycan arasında özellikle de Zengilan ve Horadiz şehirlerindeki devam eden çatışmalardan duyduğu endişeyi dile getirdi ve taraflar arasındaki ateşkes ihlallerini kınadı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı 30 Nisan 1993 tarihinde kabul edildi. Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin kötüleşmesi ve ardından silahlı çatışmaların artmasıyla bölgedeki insani durumun kötüleşmesi konusundaki endişelerini dile getiren Konsey, düşmanlıkların derhal durdurulmasını ve başta Kelbecer bölgesi olmak üzere Dağlık Karabağ'dan Ermeni işgal güçlerinin derhal geri çekilmesini talep etti.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 853 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 853 sayılı kararı, 822 (1993) sayılı kararın tekrar teyit edilmesinden sonra 14 Ekim 1993 tarihinde kabul edilen karardır. Konsey, Ağdam yakınlarındaki çatışmalar konusunda Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki gerilimler ile ilgili endişelerini dile getirmiş, işgalci güçlerin bölgeyi terk etmelerini arz etmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.