İçeriğe atla

Monomakos tacı

Monomakos tacı
Detaylar
ÜlkeBizans İmparatorluğu
Yapım tarihiy. 1042-1050
SahibiIX. Konstantinos Monomakos
MalzemeAltın
KonumuMacar Ulusal Müzesi, Budapeşte

Monomakos tacı (YunancaΣτέμμα του Μονομάχου; MacarcaMonomakhosz-korona) Macaristan'ın Budapeşte kentindeki Macar Ulusal Müzesi'nde bulunan, emaye kakma ile süslenmiş, oyma Bizans altın işçiliğine ait bir taçtır. Bizans imparatoru IX. Konstantin Monomakos, karısı Zoe, kız kardeşi Theodora, iki dansçı ve iki alegorik figürün tasvir edildiği yedi altın levhadan oluşmaktadır. Azizlerle süslenmiş iki altın madalyon ve kesme camdan yapılmış küçük bir parça da bulunmuştur; muhtemelen bunlar aynı objenin parçası değildir.[1] Uzun süredir akademik tartışmalara konu olan yönler vardır; taç muhtemelen 1042 yılında Konstantinopolis'te yapılmıştır.

Monomakos tacı, Kutsal Macaristan Tacı (Budapeşte'de yer alır) ve Aragonlu Konstanz'ın kamilavkionu ile birlikte, günümüze ulaşan üç Bizans tacından biridir.[2][3]

Galeri

Dipnotlar

  1. ^ Kiss, 60-62
  2. ^ Kiss, 62
  3. ^ Beckwith, 214

Kaynakça

  • Beckwith, John, Early Christian and Byzantine Art, Penguin History of Art (now Yale), 2nd edn. 1979, 0140560335
  • Dawson, Timothy. The Monomachos Crown – Towards a Resolution. Byzantina Symmeikta, Athen 2009.
  • Etele Kiss. "The State of Research into the Monomachos Crown and Some Further Thoughts." in Olenka Z. Pevny (Ed.): Perceptions of Byzantium and Its Neighbours (843–1261). New York 2000, 0-300-08929-5, google books
  • Maguire, Henry, in The Glory of Byzantium: Art and Culture of the Middle Byzantine Era, A.D. 843-1261, Editors, Helen C. Evans, William D. Wixom, 1997, Metropolitan Museum of Art, 0870997777, 9780870997778, no. 145, fully online

Konuyla ilgili yayınlar

  • Magda von Bárány-Oberschall. Konstantinos Monomachos császár koronája. The Crown of the Emperor Constantine Monomachos. Budapest 1937
  • Iwan Bach, Sándor Mihalik. "Problematik der Rekonstruktion der Monomachos-Krone," Acta historiae artium, IX, Budapest 1963, pp. 513–514.
  • Etele Kiss. "Új eredmények a Monomachus-korona kutatásában?" Folia Archeologica XLVI, Budapest 1997, pp. 125–162
  • Tamás Lados. A Monomakhos-korona és I. András koronázás FONS XXI (2014) pp. 289–314.
  • Nicolas Oikonomidès. "La couronne dite de Constantin Monomaque," Travaux et Mémoires, Centre de Recherche d'Histoire et Civilisation de Byzance, 12 (1994) pp. 241–262, 8
  • Klaus Wessel. Die byzantinische Emailkunst: Vom 5. bis 13. Jahrhundert. Beiträge zur Kunst des christlichen Ostens. Vol. 4. Bongers, Recklinghausen 1967, pp. 98–106.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Büyük Saray</span>

Büyük Saray veya Kutsal Saray, Fatih yarımadasının güneydoğu ucunda kurulmuş, geniş Bizans İmparatorluğu'nun imparatorluk saray kompleksi. Bizans imparatorlarının kraliyet yerleşimi olarak 330 yılından 1081 yılına kadar hizmet etmiştir. 690 yıldan fazla imparatorluk yönetiminin merkezinde yer almıştır. Günümüze çok az kalıntısı kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zoi (imparatoriçe)</span>

Zoi Porfirogenita 11 Kasım 1028'den 1050 yılındaki ölümüne kadar Bizans imparatoriçesi unvanını taşımıştır. 21 Nisan 1042'den 12 Haziran 1042'ye kadar kız kardeşi Theodora ile ortak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuil</span> Bizans İmparatoru

I. Manuil Komninos, 1143-1180 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">IX. Konstantinos</span>

IX. Konstantinos Monomakos (Yunanca: Κωνσταντίνος Θ΄ Μονομάχος 'Konstantinos Monomahos';, 1042-1055 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Halki Kapısı</span> Bizans dönemi Konstantinopolisteki Büyük Sarayın kapısı

Halki Kapısı, Bizans döneminde Konstantinopolis şehrinde, Büyük Saray'ın ana törensel girişi. "Bronz kapı" anlamına gelen bu adın, bronz kapı kanatları ya da çatısında bulunan yaldızlı bronz döşemeler yüzünden verildiği düşünülmektedir. İç tarafı mermer ve mozaiklerle süslenmiş; dış yüzüneyse birçok heykel yerleştirilmiştir. Bunların en baskını, Bizans İkonoklazmı sırasında ana sembol olmuş İsa ikonudur. 10. yüzyılda kapının hemen yanına inşa edilmiş bir şapel vardır. Kapı, 13. yüzyılda yıkılmıştır. Şapel ise 19. yüzyıl sonuna kadar ayakta kalmıştır.

Blakernai Bizans İmparatorluğu başkenti Konstantinopolis'in kuzeybatı kesiminde bir semt. Doğu Hristiyanlığı'nın Kutsal su mekanıdır ve birçok öne çıkan kilise buraya inşa edilmiştir. Bilhassa en tanınanı Meryem Ana Kilisesidir, bu kilise imparatoriçe Pulcheria tarafından yaklaşık 450 yılında inşa ettirilmiş, imparator I. Leo tarafından genişletilmiş, I. Justinianus tarafından 6. yüzyılda yenilenmiştir.

Alanialı Maria Bizans imparatoriçesi. Gürcü kralı IV. Bagrat'ın kızı, Bizans İmparatorları VII. Mihail ile III. Nikiforos'in karısıdır.

Nea Ekklisia, Bizans İmparatoru I. Basileios tarafından 876 ile 880 yılları arasında Konstantinopolis'te inşa ettirilmiş bir kilisedir. Bizans başkentinde 6. yüzyılda inşa edilen Aya Sofya'dan sonra inşa edilmiş ilk anıtsal kilisedir. Bizans mimarisinin Orta Çağ'ının başlangıcını işaret eden bu kilise Paleologos Hanedanı dönemine kadar kullanılmıştır. Osmanlılar tarafından barut deposu olarak kullanılan bu yapı, 1490 yılında yıldırım düşmesinden sonra tahrip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hrisotriklinos</span>

Hrisotriklinos, Konstantinopolis'te bulunan Büyük Saray'ın yapıldığı geç 6. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar ana kabul ve tören salonudur. Görünümü hakkındaki tüm bilgiler, başta özellikle 10. yüzyıla ait De Ceremoniis isimli Bizans protokol kitabı olmak üzere yazılı kaynaklardan gelenlerdir. İmparatorluk gücünün ana sembolü olarak Şarlman'ın Aachen bulunan Palatine Şapel'in inşasına ilham vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sebastokrator</span>

Sebastokratōr, Geç Bizans İmparatorluğu kıdemli saray ünvanıdır. Ayrıca İmparatorluğun komşusu ve etkisindeki devletlerde de kullanılmıştır. Sebastokratores karısına verilen dişil ünvan sebastokratorissa, sebastokratitsa idi.

Matematikçi ya da Felsefeci Leo, Bizans felsefe ve mantık âlimi. İkonoklazm sonu ve Bizans tarihinin en parlak dönemlerinden birisi olan MakedonRönesans'ı ile anılır. Onun günümüze ulaşmış yazmaları Plato ile diyaloglar yazmasıdır. Gerçek bir "Rönesans insanı" ve "9. yüzyılda Bizans'ın en akıllı adamı" olarak anılır. Selanik metropolitiydi, sonra Konstantinopolis'te bulunan Magnaura felsefe okulunun başına geçmiş ve Aristo mantığı Organon öğretmiştir.

Walter Kaegi, Chicago Üniversitesi'nde tarih profesörü olarak görev yapmış Bizans tarihçisi. Oryantal Enstitü'nün oy hakkı sahibi üyesidir. Doktarısını 1965 yılında Harvard Üniversitesi'nden alan Kaegi, IV. Yüzyıl ila XI. Yüzyıl arası dönem hakkındaki araştırmalarıyla tanınmaktadır.

Domestikos, Geç Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu dönemi sivil, askeri ve kilise ile ilgili unvan.

Leo Fokas (Yunanca: Λέων Φωκᾶς, erken 10. yüzyıl Fokas ailesine mensup Bizans generali. Domestikos tōn scholōn olarak, Bulgar İmparatorluğu'na karşı 917 yılında bir büyük ölçekli bir sefer düzenlemiş ancak mağlup olmuştur. Sonra tahtı ele geçirmek için bir komplo kurmuş ancak bu komplo Amiral Romanos Lekapenos tarafından engellenmiştir. Lekapenos'un imparatorluğu yönetmesinden sonra başarısız bir isyan başlatmış ancak yakalanıp gözlerine mil çekilip kör edilmiştir.

Romilly James Heald Jenkins, Bizans ve Modern Yunan çalışmaları yapan Britanyalı bilim insanı. 1946–1960 yılları arasında King's College London'da Modern Yunan ve Bizans Tarihi, Dili ve Edebiyatı profesörlüğü yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ordusu</span> ordu

Bizans ordusu veya Doğu Roma ordusu, Bizans donanmasının yanında hizmet veren Bizans silahlı kuvvetlerinin başlıca askeri organıydı.

Michael Angold, Bizans tarihi profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Morava mimari okulu</span>

Morava mimari okulu, Orta Çağ Sırbistan'ında Nemanjić Hanedanı ve takipçileri tarafından 1370 sonrası dönemi kapsayan, geç dönem bizans sanatı içerisinde değerlendiren mimari okuldur. Orta Çağ Sırp sanatı içerisinde en özgün ve bağımsız stil olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ekonomisi</span>

Bizans ekonomisi, Akdeniz'de birçok yüzyıl boyunca en sağlam ekonomilerden biri olmuştur. Konstantinopolis, bazı zamanlar Avrasya'nın tamamına ve Kuzey Afrika'ya kadar genişleyen ticaretin ana merkezi olmuştur. Bazı Bilim insanları, 7. yüzyılda Arapların gelişine kadar, Doğu Roma İmparatorluğu'nun dünyanın en güçlü ekonomisi olduğu düşünürler. Bununla birlikte, Arap fetihleri, bir dönem gerileme ve durgunluğa katkıda bulunan servetlerin önemli bir tersini temsil edecektir. V. Konstantinos'in reformları, 1204 yılına kadar süren bir canlanmanın başlangıcını işaret eder. 10. yüzyıldan 12. yüzyılın sonuna dek, Bizans İmparatorluğu'nda lüks bir görüntü görülür ve gezginler, Başkent'in birikmiş servetinden etkilenirler. Tüm bunlar, ekonomik bir felaket olan Dördüncü Haçlı Seferi'nin gelişiyle birlikte değişti. Paleologos Hanedanı ekonomiyi yeniden canlandırmaya çalıştı ancak geç Bizans devleti ne yabancı ne de yerli ekonomik güçlerin tam kontrolünü ele geçiremeyecekti.

<span class="mw-page-title-main">Achelous Muharebesi (917)</span>

Acheloos ya da Achelous Muharebesi , ayrıca Anchialus Muharebesi olarak da bilinir, 20 Ağustos 917 günü, Bulgaristan'ın Karadeniz sahiline yanında, Tuthom kalesine yakın Achelous nehrinde Bulgar ve Bizans kuvvetleri arasında gerçekleşmiştir. Bulgarlar'ın kesin zaferi, Simeon'in önceki başarılarını güvence altına alırken, aynı zamanda onu çok iyi korunan Bizans başkenti Konstantinopolis ile Mora hariç tüm Balkan yarımadasının de facto hükümdarı yaptı.