İçeriğe atla

Monofobi

Autofobi aynı zamanda monofobi, isolofobi veya eremofobi, olarak adlandırılan, yalnız kalma fobisidir; bencil olma korkusu veya yalnız kalma korkusudur.[1] Hastaların fiziksel olarak hasta olmaları gerekmez, ama göz ardı edildiklerini ya da sevilmediklerini düşünürler. İfade edilenin aksine, kelimenin anlamı, autofobiyi "kendinden korkma" olarak tanımlamaz.[2] Bozukluk tipik olarak diğer anksiyete bozukluklarından kaynaklanır ve bunlarla ilişkilidir.[3]

Autofobi, agorafobi gibi diğer bazı fobilerle birlikte olabilir ve genellikle agorafobik kümenin bir parçası olarak kabul edilir. Bu, monofobinin bazı anksiyete bozuklukları ve hiperventilasyon bozuklukları ile aynı özelliklere sahip olduğu anlamına geliyor. Agorafobik kümeye dahil bir fobisi olan kişilerin ana kaygısı acil durumlarda yardım almaktır. Bu, insanlarda halka karışma, bir kalabalığa yakalanma, yalnız olma ya da sıkışma korkusuna sahip olması demektir.[4]

Monofobi, agorafobi (Halka girme korkusu ya da büyük kalabalığa yakalanma korkusu), kendinden nefret etme veya sosyal kaygı ile benzer olsalar bile aynı şey değildirler. Diğer fobilerle beraber olma durumu olan bir spesifik bir fobidir.

Tanımı

Monofobi, aynı zamanda autofobi, isolofobi ve eremofobinin farklı tanımları vardır. Bunlar biraz değişiktir, ancak çoğunlukla aynı şeyi ifade eder. Merriam-Webster Tıp Sözlüğüne göre eremofobi, yalnız kalmayla ilgili korkunç bir korkudur.[5]

Uygulayıcı Tıp Sözlüğüne göre, autofobinin tanımı, yalnızlığa ya da kişinin benliğine karşı olan korkusudur.[1]

Geçmişi

Monofobi, sosyal kaygı türetilebilir. Bu fobiye sahip olan insanlar yalnız bırakıldıklarında panik atak geçirirler ki bu toplumsal kaygılardan sık görülen bir reaksiyondur. Bu hastalık ayrıca depresyon'dan kaynaklanabilir, çünkü insanlar ciddi monofobik hale geldiğinde bazı görevleri ve faaliyetleri tamamlamak neredeyse imkânsız hale gelir. Bu genellikle, monofobların, çok sayıda insanın bulunduğu veya yabancı olan bir yere girme ihtimaliyle karşı karşıya kalmaları durumunda ortaya çıkar. Bu fobi, agorafobi ile yakından ilişkili olabilir; bu, kendine güveni ve tek başına yapılması gereken bazı faaliyetleri tamamlama becerilerini azaltır. Bu fobiden muzdarip olan insanlar, olası en kötü senaryoyu hayal etme eğilimindedirler. Örneğin, panik atak yapmış olabilirler ve bu olaydan öleceklerini düşünürler.[6]

Doktorlara göre, bu fobinin gelişmesine yol açtığına inanılan bir diğer deneyim, genellikle çocukların ebeveynleri tarafından terk edilmesidir. Bu, çocukluk travmasına neden olur ve büyüdükçe onları daha çok etkiler. Bu, kendi hayatlarındaki önemli kişilerin hepsini terk etmeleri veya terk etmelerinden korktukları için, monofobiye dönüşür. Dolayısıyla, bu fobi, insanların büyüdüklerinde sahip oldukları davranış ve deneyimlerden gelebilir. Bununla birlikte, terk edilmek her zaman fiziksel olarak yalnız başına kalındığı anlamına gelmez, aynı zamanda maddi veya manevi olarak yalnız kalmayı da içerir. Çok kaygısı olan insanlar bu fobiye karşı daha hassaslardır.[7]

Bu fobi sıklıkla genç yaşta ortaya çıkmasına rağmen, daha sonradan da gelişebilir. Bireylerde bazen bu korku, sevilen birinin ölümüyle veya önemli bir ilişkinin bitmesi ile oluşur. Monofobi, belirli bir kişi olmadan olma korkusu olarak da tanımlanabilir. Bir kişinin hayatındaki trajik olaylar, belirli bir kişi olmadan olma korkusunu yaratabilir, ancak bu genellikle sonunda yalnız kalma duygusuna dönüşecektir.[8]

Semptomları

Monofobi belirtileri duruma göre değişir. Bununla birlikte, bu hastalığa yakalanmış birçok insanın muzdarip olduğu bazı belirtiler vardır. Yalnız olmaları veya gözlerden uzak tutulduklarını düşündükleri durumlarda düşüncelerinde yoğun bir endişe duygusunun hakim olması, bir kişinin monofobik özellik taşıdığının en yaygın belirtilerinden biridir. Bu bozukluğu olan insanlar aynı zamanda tek başına kalmaları durumunda ortaya çıkmayı bekleyen bir felaket olduğuna da inanırlar.[8] Bu sebepten monofoblar yalnız kalmaktan kaçınmak için uğraşırlar. Bununla birlikte, bu hastalığı olan insanlar genellikle terk edilmeyi hissetmek için fiziksel terk edilmeye ihtiyaç duymazlar. Monofoblar çoğunlukla kalabalık bir alanda ya da gruplarda tamamen göz ardı edilmiş gibi hissedeceklerdir.[9][10]

Aşağıda, bazen monofobiyle ilişkilendirilen semptomların listesi bulunmaktadır:

  • Mental semptomlar:
    • Bayılma korkusu
    • Hastalıktan başka herhangi bir şeye konsantre olmama sorunu
    • Aklını kaçırma korkusu[11]
    • Açıkça düşünmede başarısızlık[8]
  • Duygusal semptomlar:
    • Gelecek zamanlarda yalnız kalınabilecek yerler ve zaman dilimleriyle alakalı stres yaşamak
    • Yalnız kalma korkusu[12]
  • Fiziksel semptomlar:
    • Sersemlik, baş dönmesi
    • Terlemek
    • Titremek
    • Mide bulanıtısı
    • Soğuk veya sıcak basmaları
    • Uyuşukluk ve karıncalanma hissi[11]
    • Kuru ağız
    • Kalp atışlarında artış[8]

Çözümleri

Monofobi, endişe duygusu veya korku duygusuna aşırı derecede neden olabilen bir durumdur. Monofobiden her insan farklı şekilde etkilediğinden, iyileştirmek için özel bir tedavi yöntemi yoktur. Çoğu hasta, yalnız oldukları süre yavaşça arttığında, psikoterapi ile tedavi edilir.[13] Bu hastalıkla ilgili hala medikal bir çözüm yolu bulunamamıştır.[13] Eğer hastalık çok ciddiyse, terapinin devam edebilmesi için ilaçlar kullanılır.[4]

Hastaların bu fobiye sahip olduklarının farkında olmamaları ve yardım arama fikrini reddetmeleri düşük bir ihtimal değildir. Madde bağımlılığı gibi, monofobi zihinsel ve fizikseldir ve bir tıp uzmanından yardım gerektirir.[12] İlaç, semptomları stabilize etmek ve diğer madde bağımlılığını önlemek için kullanılabilir. Grup ve bireysel terapi semptomları hafifletmeye yardımcı olmak ve fobiyi tedavi etmek için kullanılır.

Hafif derecede monofobi vakalarında tedavi bazen çok basit olabilir. Terapistler hastaları, yalnız başınayken müzik dinlemek veya evde televizyon izlemek gibi yalnız değilmiş gibi hissetmelerini sağlamak için birçok farklı ilaç önermektedir; bunlar arka plan gürültüsü yapan aletler olabilir. Tenha olan yerlerin sessizliğini kesmek için gürültüyü kullanmak, çoğunlukla, monofobi çeken insanlar için büyük bir yardımcı olabilir.

Bununla birlikte, kişinin zaman zaman yalnız hissetmesi monofobik olduğu anlamına gelmez. Çoğu kişi zaman zaman yalnız ve tenha hissediyor; Bu sıra dışı bir fenomen değildir. Ancak, bir insanın günlük hayatını nasıl yaşadığını değiştirecek seviyede yalnız olma korkusu olduğunda monofobik olma fikri bir olasılık haline gelir.[9]

Medyaya etkileri

Tapastic, kayalık bir yerdeki aile yaşantısına sahip bir çocuğun lise hayatını anlatan "Autofobia" adlı bir çizgi roman yazmıştır. Kasım 2015 itibarıyla bu seride 46 bölüm ve 11 sezon yer alıyor. Seri, 230.4 bin kez izlendi ve 3.3 bin takipçisi var.[14]

Birleşik Devletler'de Agorafobik Burun tıkanıklığı adlı bir grup, 1994 yılında Relapse Records'tan çıkardığı bir plak ile, Grindcore'un türevi olarak kuruldu. Şu anki üyeleri Jay Randall, Katherine Katz, Richard Johnson ve Scott Hulldur.[15]

Ayrıca bakınız

Fobiler listesi

Kaynakça

  1. ^ a b Gould, Dr. George Milbry. The Practitioner's Medical Dictionary (2.2 yıl = 1910 bas.). Philadelphia: P. Blackiston's Son & Co. s. 101. 
  2. ^ McCray, Alexa; Browne, Allen; Moore, Dorothy (9 Kasım 1988). "The Semantic Structure of Neo-Classical Compounds". Proc Annu Symp Comput Appl Med Care. ss. 165-168. PMC 2245192 $2. 
  3. ^ Holt, Emily (1 Aralık 2007). "Me, Myself and I". W Magazine. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015. 
  4. ^ a b "Fear of Being Alone". anxietycare.org.uk. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015. 
  5. ^ "Medical Definition of EREMOPHOBIA". www.merriam-webster.com. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  6. ^ "Monophobia - Psychologist Anywhere Anytime". www.psychologistanywhereanytime.com. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  7. ^ "Fear of Abandonment Phobia – Autophobia". www.fearof.net. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  8. ^ a b c d "Autophobia: Fear of Being Alone, Causes, Symptoms & Treatment". www.remediespoint.com. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  9. ^ a b "Autophobia or Fear of Being Alone". nobullying.com (İngilizce). 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  10. ^ "Fear of Abandonment Phobia – Autophobia". www.fearof.net. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015. 
  11. ^ a b "CTRN: Change That's Right Now | Symptoms". www.changethatsrightnow.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015. 
  12. ^ a b "Autophobia | Dual Diagnosis". Dual Diagnosis (İngilizce). 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015. 
  13. ^ a b "Monophobia Chat room, Anxiety, Panic Attacks, Panic, Forum". www.phobiasupport.com. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015. 
  14. ^ "Autophobia :: Chapter 11 - 45 to 51 | Tapastic Comics". tapastic.com. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015. 
  15. ^ "Agoraphobic Nosebleed". Agoraphobic Nosebleed. 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Panik atak</span> aniden başlayan yoğun korku ve endişe nöbeti

Panik atak; çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, uyuşma veya kötü bir şeyin olacağı hissiyle karakterize; aniden gelen yoğun korku dönemidir. Semptomların şiddeti dakikalar içinde yükselmektedir. Genellikle bir atak yaklaşık 30 dakika sürer, ancak bu süre saniyeler ila saatler arasında değişebilir. Atak sırasında kontrolünü kaybetme korkusu ve göğüs ağrısı da görülebilir. Panik ataklar kişiye fiziksel olarak herhangi bir zarar vermez.

<span class="mw-page-title-main">Ablütofobi</span> banyo korkusu

Ablütofobi kalıcı, yersiz bir "yıkanma korkusudur". Bu fobi spesifik fobi sınıfına girer. Ablütofobi, erkeklere nazaran, çocuklarda ve kadınlarda daha çok görülür. Fakat bu fobi, genellikle çocuklar banyonun kötü bir şey olmadığını anladıklarında ortadan kalkar.

<span class="mw-page-title-main">Araknofobi</span> Örümcek korkusu

Araknofobi veya Araknofobya bir spesifik fobidir, Örümcek korkusuna verilen addır.

Bağımlı kişilik bozukluğu (BKB), Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından ileri derecede bağımlı, uysal ve boyun eğen kişilik olarak kendini belli eden kişilik bozukluğu olarak tanımlanmıştır. Bu kişilik bozukluğu, insanların duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını karşılamak için başkalarına bağımlı olduğu uzun vadeli bir durumdur. Bağımlı kişilik bozukluğu, aşırı korku ve kaygı ile karakterize edilen bir C kümesi kişilik bozukluğudur. Genel olarak erken yetişkinlik döneminde semptomplar ortaya çıkmaya başlar. Semptomlar, aşırı pasiflik, ilişkilerin sona ermesi sonucu yıkım veya çaresizlik, sorumluluklardan kaçınma ve aşırı derecede boyun eğme gibi davranışları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Agorafobi</span> Ruhsal hastalık, fobi

Agorafobi kişinin kendini güvende hissettiği ortamlar dışında bulunması ile gelişen bir anksiyete bozukluğudur. Açık alanlardan, kalabalık yerlerden uzak durma, evde tek başına kalmak istememe gibi durumlar görülür. Dışarıya yalnız çıkmaktan korkar ve sosyal olmaktan kaçınır.

Astrafobi, gök gürültüsü ve şimşeklere karşı duyulan anormal korkudur. İnsanlarda ve eğitilebilen hayvanlarda, tedavi edilebilen bir fobidir. Astrofobi kelimesi Yunancadaki ve kelimelerinden türemiştir.

Aerofobi, uçma korkusu ya da uçakta olma korkusu veya bir helikopter gibi diğer uçan araçlarda uçuş sırasında bulunma korkusu.

<span class="mw-page-title-main">Entomofobi</span>

Entomofobi, bir veya daha fazla böcek türüne karşı aşırı veya gerçekçi olmayan korku ile karakterize edilen bir fobidir. DSM-5 tarafından fobi olarak sınıflandırılmıştır. Daha spesifik durumlar apifobi ve myrmecopfobi nu içerir. Bir kitap, ABD nüfusunun %6'sının bu fobiye sahip olduğunu iddia etmektedir.

Kinofobi, köpeklerden korkma durumudur. Kinofobi, "hayvan fobileri" altında belirli bir fobi olarak sınıflandırılır. Teksas Üniversitesi Anksiyete Bozuklukları Araştırmaları Laboratuvarı'ndan Dr. Timothy O. Rentz'e göre hayvan fobileri, spesifik fobilerin en yaygın olanı arasındadır ve bunların %36'sı kedi ve köpek fobileridir.

Glossofobi veya konuşma kaygısı halka açık konuşma ya da genel olarak konuşma korkusudur. Kelime glossofobi Yunancadaki γλῶσσα glōssa, dil anlamına gelir ve φόβος phobos, korku veya endişe anlamına gelir. Birçoğu yalnızca bu korkuya sahipken, küçük bir azınlık diğer sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozuklukları yaşayabilir.

Maruz bırakma terapisi, davranışçı terapide anksiyete bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan bir tekniktir. Maruz bırakma terapisi, hedef hastayı herhangi bir tehlikeye neden olmaksızın kaygı kaynağına veya bağlamına maruz bırakmayı içerir. Bunu yapmanın, endişelerini veya sıkıntılarını aşmalarına yardımcı olduğu düşünülmektedir. Prosedürel olarak, laboratuvar kemirgenleri üzerinde geliştirilen korku yok olma paradigmasına benzer. Çok sayıda çalışma, genel anksiyete bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, TSSB ve spesifik fobiler gibi bozuklukların tedavisinde etkinliğini göstermiştir.

Filofobi aşık olma ya da duygusallık korkusu DSM-5 dahil değildir. Genellikle kişinin duygusal karmaşa içinde karşı karşıya kalmasıdır ancak kronik bir fobide olabilir. Yaşamı ve insanlarla iletişimi olumsuz etkiler. Bir diğer olumsuz yönü ise kişiyi tecritte tutmasıdır. Sevgiyi yasaklayan dini ve kültürel olgular dolayısı ile ortaya çıkabilir. Kişinin içinden gelen tepkiye karşı belli bir suçluluk ve hayal kırıklığını temsil eder.

Sınırlı semptom atağı ya da sınırlı semptom panik atağı, normal atağa göre daha az kapsamlı bir panik atak şeklidir ve atak anında panikle ilgili dörtten az semptom yaşanır. Örneğin korkunç bir şeyin gerçekleşeceği korkusuyla birlikte aniden gelen yoğun bir baş dönmesi veya titreme gibi. Panik bozukluğu olan birçok insan, tam kapsamlı ve sınırlı semptom panik ataklarının ataklarının karışımına sahiptir. Sınırlı semptom atakları genellikle anksiyete bozuklukları, fobiler, panik bozukluğu ve agorafobi ile kendini gösterir. Genellikle panik atak ve panik bozukluğundan kurtulan veya tedavi görmekte olan kişilerde bu tip ataklar görülür.

Özgül fobi, belirli nesnelere veya durumlara maruz kalmayla ilgili mantıksız veya irrasyonel bir korkuya denk gelen her türlü kaygı bozukluğuna verilen isimdir. Sonuç olarak, etkilenen kişi nesnelerle veya durumlarla ve ciddi vakalarda herhangi bir söz veya tasvirle temastan kaçınma eğilimindedir. Korku, kişileri günlük yaşamlarında verimsiz hale getirebilir.

Hodophobia, bir çeşit korku ya da fobi. Hodophobia ayrıca seyahat fobisi ya da seyahat korkusu olarak da bilinir. Hodophobia seyahat nefreti ile karıştırılmamalıdır.

Ruh sağlığı uzmanları genellikle genelleştirilmiş sosyal fobi ile özgül sosyal fobi arasında ayrım yapar. Genel sosyal fobisi olan insanlar, çok çeşitli sosyal durumlarda büyük sıkıntı yaşarlar. Özgül sosyal fobisi olanlar, yalnızca birkaç durumda kaygı yaşayabilir. "Özgül sosyal fobi" terimi, klinik olmayan sosyal kaygının spesifik formlarına da karşılık gelebilir.

Fobofobi, fobilerden korkma veya korkmaktan korkma olarak tanımlanan ve yoğun anksiyete ve somatik hislere neden olan bir fobidir. Fobofobi, agorafobi gibi anksiyete bozuklukları ve panik atak ile doğrudan ilişkilidir. Bir hasta fobofobi geliştirdiğinde, durumu teşhis edilmeli ve tedavi edilmelidir.

<span class="mw-page-title-main">Agirofobi</span> karşıdan karşıya geçme korkusu

Karşıdan karşıya geçme korkusu, dromofobi veya agirofobi; bir kişinin arabaların veya araçların bulunduğu bir caddede veya yolda karşıya geçme yeteneğini etkileyen bir özgül fobidir. Dromofobi terimi Yunancada yarış pisti anlamına gelen dromos sözcüğünden gelmektedir.

Asimetrifobi, simetrik olmayan şeylere karşı duyulan korkudur. Halk arasında simetri hastalığı olarak da bilinmektedir. Genellikle bu fobiye sahip olan kişiler nesnel veya öznel olarak asimetrik olan herhangi bir şeye karşı aşırı kaygı hissederler, simetrik olmayan yerlerden uzak durmaya ve daha çok evden dışarı çıkmamaya çalışabilirler. Onlar için asimetriyi hayal etmek bile korku ve kaygı verici olabilir. Bu fobi bazı insanlar için o kadar çekilemezdir ki kişide panik atağa bile yol açabilir. Böyle bir durumda kalp hızlanması, kan basıncında artış, nefes alıp vermenin hızlanması, terleme ve birçok farklı semptom beklenebilir.

Helyofobi Güneş'e veya herhangi bir parlak ışığa korku duymaktır. DSM-5'e göre, helyofobi özgül fobi kategorisi altında listelenecektir.