İçeriğe atla

Monguş

Monguş şu anlamlara gelebilir:

  • Monguş, Tıva Cumhuriyeti'nde bir Türk topluluğu
  • Monguş, Tıva Türkleri'nde en yaygın soyadı. Tıva'da yaşamış bir boy adından gelmektedir.

Kişiler:

  • Monguş, Dorju Bayanoğlu (1939—1992) — Tıva Türklerinden şair, yazar, çevirmen.
  • Monguş, Dorug-ool Aldın-ool oğlu (doğumu. 1928) — Akademisyen. Filoloji biliminin doktoru.Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti dönemi Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünde dil bölümünde bir araştırma görevlisi.
  • Monguş, Çeçen-ool (1972—2013) — Rusya Federasyonu vatandaşı, Tuva Türklerinden olup serbest dalda güreşçi. Altın ve bronz madalyalar almıştır.
  • Monguş, Aydın Sergeyoğlu (1994 doğumlu) sumo, güreş, hapsagay ve serbest stil güreş gibi türlerde uzman bir Rusyalı Tıva atlet.
  • Monguş, Albert Olegoğlu (d. 1989) - sambo güreşçisi, Rus şampiyonası madalyası, Avrupa şampiyonaları şampiyonu ve madalyası, Rusya'nın uluslararası sınıf spor ustası.
  • Monguş, Andrey Aldın-ooloğlu (1976 doğumlu) - Tıva Cumhuriyeti halkının höömeyci'si olan Tıva Cumhuriyeti'nin Şeref Sanatçısı.
  • Monguş, Boris Çoldak-Hunayoğlu (1959 doğumlu) - Tıva Cumhuriyeti'nin milli höömeyci'si
  • Monguş, Vailiy Bora-Hööoğlu (1935-2016) - Sovyet devri Tıva hicivci ve çevirmen.
  • Monguş, Dongak Sevekoğlu(1946-2019) - Sovyet ve Rus balet ve koreograf, Tuva'nın Sayanlar halk dansları topluluğunun sanatçısı, Rusya Federasyonu Onurlu Sanatçısı (1994).
  • Monguş, Dorju Bayanoğlu (1939-1992) - şair, yazar, çevirmen.
  • Monguş, Dorug-ool Aldın-ooloğlu (1928 doğumlu) - filoloji bilimleri uzmanı, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsü (TIGI) dil sektörünün önde gelen araştırmacısı, Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Tıva ASSR) Onurlu Bilimcisi.
  • Monguş, Karakıs Şugdurkızı Монгуш (1942 doğumlu) - Tıva müze işlerinde çalışan bir gazi, Tıva Cumhuriyeti'nin onurlu kültür çalışanı.
  • Köjeldey Monguş (1943-1998) - Tıvalı yazar ve şair.
  • Monguş, Madon Baldıjıkoğlu (1938-2014) - Tıvalı şair, nesir yazarı, çevirmen, Tuva Cumhuriyeti'nin onurlu çalışanı.
  • Monguş Nikolay Keçiloğlu (1943-2014) - Tıva Cumhuriyeti halkının höömeyci'si
  • Monguş, Sergey Sain-Belekoğlu (1952-2013) - Tıva Cumhuriyeti İçişleri Bakanı (1994-2003), Tıva Cumhuriyeti Büyük Hural Yasama Odası yardımcısı.
  • Monguş, Sundukay Şeelevoğlu (1930-1996) - Tıva Cumhuriyeti halkının höömeyci'si
  • Monguş, Çeçen-ool Alekseyoğlu (1972—2013) — Rusya Federasyonu Tıva Cumhuriyeti serbest stil güreşçisi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöön-Hemçik (il)</span>

Çöön-Hemçik İli Rusya Federasyonu özerk Tuva Cumhuriyetinin 17 idari yönetiminden bir il belediyesidir. Çöön-Hemçik ilinin yönetim merkezi Çadaana yerleşim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalılar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tıva Türkleri'nden kişiler listesi

<span class="mw-page-title-main">Ulan-Ude</span> Rusyada şehir

Ulan Ude, Rusya'nın Sibirya bölgesindeki, Buryat Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti. Batısında, Baykal Gölü, Irkutsk, güneyinde Moğolistan yer almaktadır. Trans Sibirya Demiryolu'nun bir durağını oluşturan şehir, 51.83 enlem, 107.61 boylamındadır.

Kızılenik Kudajı - Tıva yazar, şair, publitsist, çevirmen, piyes yazarı. Tıva Cumhuriyeti Ulus'un Yazarı. SSCB ve Rusya Federasyonu'nun Yazarlar Birliği üyeliğinde bulunmuştur.

Salim Sürünool Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.

Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Dorju Bayanoğlu Monguş — Çağdaş Tuva edebiyatında adı geçen Tuva Türk'ü yazarı, şair, çevirmen.

Eker-ool Keçil-ool — Tıvalı yazar, şair, çevirmen.

Çerligool Kuular — Tıva yazar, şair, nesir ustası, çevirmen, tiyatro yazarı. Tıva Edebiyatının kurucularından. 1940 yılı 10 Aralık tarihinde Bağımsız Tuva Arat Cumhuriyeti'nin Çöön-Hemçik ili Horumdağ ilçesinin Şemi-Aksı'da doğmuştur. Soyadı olan Kuular, Türkiye Türkçesine Kuğular olarak çevrilir.

Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.

Çeçenool Monguş — serbest güreşte Tıvalı pehlivan. 1996 Yaz Olimpiyatlarında dereceye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tıva Ulusal Müzesi</span>

Tıva Cumhuriyeti'nin Aldan-Maadır adlı milli müzesi — Tıvanın devlet müzesi, bilim araştırmalarının inceleme yeri, Tıva'nın tarihinin ve kültürünün eserlerinin gösterim yeri.

Kızıl-ool SANÇI Dongakoğlu — Tıva ÖSSC'nin kültürünün önemli işçisi. Övür'ün höömey-sıgıt okulundan, sıgıtçı-höömeyci, şair,besteci, halkın arasında “Аrtist” unvanlı - Kızıl-ool Dongakoğlu Sançı tüm yönleriyle mütekamil, zeki-akıllı, yetenekli kişi.

Tıva Halk Hömeycisi — Tıva ulusal müzik sanatı "höömey"de(boğazdan şarkı söyleme sanatı) onursal bir unvandır. Unvan, Kar Amacı Gütmeyen Kamu Kuruluşu olan "Tıva Cumhuriyeti Höömey Söyleyen Boğaz Sanatçıları Birliği", Tuva Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı ve Tuva Cumhuriyeti Hükûmeti'nin kararı ile Tuva Cumhuriyeti Başkanı Kararnamesi ile atanır.

Tıva Ulusal Orkestrası — Sibirya'nın güney ucunda yer alan Tıva Cumhuriyeti'nin gelişmiş tarihini yansıtır. Yüzyıllar boyunca Tıva, Çin ve Moğol imparatorluklarının bir işgal alanı olmuştur. Din başta olmak üzere Moğolistan ile birçok kültürel bağı paylaşmaktadır. Tıva, 1944 yılında Sovyetler Birliği'ne işgaline maruz kaldı ve Tıva şimdi Rusya Federasyonu'nun içinde özerk cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Sayan Bapa</span>

Sayan Salçakoğlu BAPA (d. 27 Nisan 1962) — Tıvа höömeyci, şarkıcı, dünyaca tanınmış «Hün Hürtü» adlı müzik topluluğunun üyesi. Rusya Federasyonunun ünlü sanatçısı, Tıvа Ulusunun höömеycisi.

<span class="mw-page-title-main">Kara-Höl sumu</span>

Kara-Höl sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir. Belde, belediye anlamında sum sözü kullanılmakta olup sumun idari merkezi de Kara-Höl köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1348 kişidir. İdari merkez ve beldenin tek yerleşim yeri Kara-Höl'dür.

Tıva Türkleri yazarlar veya Tıva kökenli yazarlar, yazdıkları eserleri ile Tıva edebiyatı grubunda sayılabilen yazarlardır. Bunların çoğu, Tuvaca yazan yazarlarla, Tıva Cumhuriyeti'nde doğmuş ya da büyümüş Tıva kökenli yazarlardır. İçlerinde sadece Tuvaca veya Rusça yazanlar olduğu gibi her iki dilde de yazanlar da vardır.

Çürgüy-ool Dorju (Tıva Türkçesi: Чүргүй-оол Михаил оглу Доржу, Çürgüy-ool Mihail oğlu Dorju; 16 Ekim 1949, Tıva - 9 Ekim 2018, Tuva asıllı yazar, dilbilimci ve yayıncıdır.