İçeriğe atla

Monguorlar

Monguor maskeli dans performansı

Monguorlar (Çince (basitleştirilmiş): 蒙古尔; Çince (geleneksel): 蒙古爾; pinyin: Měnggǔ'ěr; Monguor dili: Mongghul) ya da Tular (Çince: 土族; pinyin: Tǔzú), Tsagaan Mongol ("Ak Moğollar") olarak da bilinirler, Çin'de resmî olarak tanınan 56 etnik gruptan biridir. "Tu" etnik kategorisi 1950'lerde oluşturuldu.

2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Çin'de 289.565 Monguor vardır; bunlar ağırlıklı olarak Çinghay (204.412 kişi) ve Kansu (30.781 kişi) eyâletlerinde yaşarlar.[1] Monguorların konuştukları Monguor dili Moğol dil ailesine aittir, fakat büyük oranda yerel Çince ve Tibetçe lehçelerinin etkilerine maruz kalmıştır. Günümüzdeki Monguorların neredeyse tümü Çince de konuşabilir. Monguorların çoğu çiftçi ve bazıları hayvan çiftçileridir.

Kültürleri ve toplumsal yapıları Tibet Budizmi, Konfüçyüsçülük, Taoizm ve yerel inançların etkileri tarafından şekillendirilmiştir. Huzhu ile Minhe alanlarında çalışan Amerikalı ve Koreli misyonerlerin faaliyetlerinden dolayı bu alanlarda yaşayan bazı Monguorlar Hristiyandır.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Mongour people ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "中华人民共和国国家统计局 >> 第六次人口普查数据". stats.gov.cn. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kin Hanedanı (1115-1234)</span>

Kin Hanedanı, Curçen Hanedanı olarak da bilinen hanedan, yaklaşık 500 yıl kadar önce Çin Hanedanı'nı kuran Mançuların, ataları olan Curçen'lerin, Vanyan kabilesi tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Çinghay</span>

Çinghay, Çin'in kuzeybatısında bir eyalettir. Tibet Platosu'nda yer alır. Kuzeybatıda Kansu, güneydoğuda Siçuan eyaletleri, kuzeybatıda Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve güneybatıda da Tibet Özerk Bölgesi'yle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

<span class="mw-page-title-main">Yugurlar</span> Türk halkı

Yugurlar veya Sarı Uygurlar bir Türk etnik grubu ve Çin'in resmi olarak tanınan 56 etnik grubundan biridir, 2000 nüfus sayımına göre 16.719 kişilerdir. Yugurlar çoğunlukla Çin'in Kansu eyaletindeki Sünen Yugur Özerk bölgesinde yaşamaktadırlar. Çoğunlukla Tibet Budizmine inanmaktadırlar. Yugurların çoğu Türk dili, doğu eyaletlerinde ise Moğolca ve Çince konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki etnik gruplar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubu, Çin hükûmeti "Millî Bölge Özerkliği" (民族区域自治/民族區域自治) adlı siyasetini takip ederek vatandaşlarını etnik gruplarına bölerek belli bölgelerde ayrıcalık haklarını tanımaktadır. Gruplarının hangi etnik grubuna bağlı olacağına karar veren yönetim işlemlerine "Millet Tanımlama İşlemleri" (民族识别工作/民族識別工作) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bayangolin (il)</span>

Bayangolin Moğol Özerk İli Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de Çin'in en büyük Özerk bölgesidir. Başşehri Korladır.

<span class="mw-page-title-main">Bortala (il)</span>

Bortala Moğol Özerk İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeybatısında, Moğol Özerk İli'dir. Başşehri Bortala'dır. Bu İl'de Sayram Gölü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Donşianlar</span>

Dongxianglar, Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan Müslüman Moğol azınlık halkıdır. Dongxiang ismi doğudaki köy halkı anlamındadır. 2000 yılında yapılan nüfus sayımında sayıları 513.805 bulan Dongxianglar 13. yüzyılda İslâm dinini benimsemişlerdir. Dongxianglar Gansu Eyaletinde Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, Qinghai Eyaletinde ve Ningxia Özerk bölgesinde yaşarlar. Dongxiang dili Moğol-Altay dilleri dalına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kobuksar Moğol Özerk İlçesi</span>

Kobuksar Moğol Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir Moğol Özerk İlçedir.

Sibolar Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubunun biri olan etnik grupdur. Çin'in kuzeybatısında ve Sincan Eyaletinde yaşarlar.

Donşian dili veya Santa, Moğolca grubuna ait, kuzeybatı Çin'de Donşianlar tarafından konuşulan bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Merkezi Milletler Üniversitesi</span>

Merkezi Milletler Üniversitesi ya da Çin Minzu Üniversitesi, Çin'in başkenti Pekin'e bağlı Haidian semtinde bulunan, Çin'in etnik azınlıklarına yönelik ulusal üniversitedir. Merkezi Milletler Üniversitesi, etnik azınlıklara yönelik Çin'deki en başarılı üniversitedir. Çin hükûmetinden aldığı desteği ile zamanın geçişiyle hızla gelişmiştir. Etnoloji, antropoloji, etnik ekonomi, bölgesel ekonomi, din çalışmaları, tarih, dans ve güzel sanatlar dallarında Çin'deki en saygın üniversitelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Alxa</span>

Alxa, Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde bulunan bir aymaktır. Yüzölçümü 267,574 km² olan aymağın nüfusu 2010 yılı itibarı ile 231.334'tür. Aymağın merkezi Bayanhot kasabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de konuşulan diller</span>

Ethnologue verilerine göre Çin'de toplam 298 yaşayan dil konuşulmaktadır. Bu dillerin birçoğu, Çin'deki tanınmış etnik gruplar tarafından konuşulur. Çin'deki en yaygın dil yedi ana lehçe grubuna bölünür ve Hanyu olarak bilinir. Çin'de bu dille ilgili çalışmalar, kendine özgü bir akademik disiplin olarak düşünülmektedir. Hanyu kapsamına giren lehçe grupları, birbirinden hem morfolojik hem de fonetik açıdan o kadar çok farklılık gösterir ki farklı bölgelerde konuşulan lehçeler karşılıklı olarak anlaşılmaz. Çince, Moğolca, Tibetçe, Uygurca ve Zhuangca, Çin'de en çok öğrenilen ve hükûmetten en çok destek gören dillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Heilongjiang</span>

Heilongjiang, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. "Heilongjiang"'ın asıl anlamı 'Kara Ejderha Nehri'; bu, Amur Nehri'nin Çince ismidir. Heilongjiang'ın tek karakterli kısaltılması 黑 (Hēi)'dir. Bölgenin Mançuca ismi, "Sahalin" isminin türettiği Sahaliyan ula 'dır; aynı anlamı taşıyan Moğolca ismi ise Qaramörin.

Daurlar, Çin'de Moğol dillerini konuşan bir etnik gruptur. Çoğunlukla Hulunbuir, Heilongjiang ve Qiqihar'da yaşamaktadırlar. Daurlar, Çin'in 56 resmi etnik grubundan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Moğollar</span>

Çin Moğolları, Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşları olan etnik Moğollardır. Çin Halk Cumhuriyeti hükûmetinin tanıdığı 55 etnik azınlıktan birini oluştururlar. Çin'de etnik Moğol olarak sınıflandırılmış aşağı yukarı 5,8 milyon kişi var. Bunlar başta İç Moğolistan, Kuzeydoğu Çin ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi olmak üzere Çin'in çeşitli bölgelerinde yaşamaktadır. Çin'deki Moğol nüfusu, egemen Moğolistan devletininkinin iki katından daha fazladır.

Maonanlar, Çin'in güneyinde bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Derunglar</span>

Derunglar ya da Dulonglar, bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Neredeyse tümü Yünnan eyaletinde bulunmak üzere 2010 yılı itibarıyla tüm Çin çapında 6.930 Derung bulunmaktadır. Derung nüfusunun çoğu, Nujiang Lisu Özerk İli'ne bağlı Gongshan Derung ve Nu Özerk İlçesi'ndeki Derung Vadisi'nde yoğunlaşmış durumdadır.