İçeriğe atla

Monakoca

Monakoca
munegàscu
Dil ailesi
Dil kodları
ISO 639-3
Monaco-Ville'de Fransızca ve Monakoca sokak tabelası.

Monako dili veya Monakoca (Liguryaca: munegàscu, İtalyanca: monegasco, Fransızca: monégasque) Monako ile çevresindeki İtalyan ve Fransız bölgelerinde konuşulan Gallo-İtalik bir dil olan Liguryacanın bir lehçesidir.

Monakoca resmi olarak Monako'daki okullarda öğretilmektedir,[1] ancak sadece küçük bir kesimin ana dilidir. Monaco-Ville'de sokak levhalarıhem Fransızca hem de Monakoca basılmıştır.[2]

Örnekler

Aşağıda, Louis Notari tarafından yazılmış Monako ulusal marşından bir alıntı bulunmaktadır. Buna ek olarak, marşın sözleri farklı eski bir Fransızca versiyonu da vardır.

Despœi tugiù sciü d'u nostru paiseSe ride au ventu, u meme pavayùnDespœi tugiù a curù russa e giancaE stà l'emblema, d'a nostra libertàGrandi e i piciui, l'an sempre respetà

Aşağıda Ave Maria duasının Monakoca versiyonu bulunmaktadır:[3]

Ave Maria,

Tüta de graçiau Signù è cun tüsi benedëta tra tüt'ë done

e Gesü u to Fiyu è benejiu.Santa Maria, maire de Diu,prega per nùi, pecatùiaùra e à l'ura d'a nostra morte

AMEN. (Che sice cusci.)

Kaynakça

  1. ^ L’enseignement de la Langue Monégasque (PDF), 7 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Mart 2020 
  2. ^ "Society". Monaco-IQ. 15 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2012. 
  3. ^ "Pater Noster in Monégasque". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fransızca</span> Romen dili

Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Monako</span> Batı Avrupada bir prenslik

Monako veya resmî adı Monako Prensliği, 1297 yılında kurulmuş, Avrupa'da Kuzeybatı Akdeniz kıyılarında yer alan bağımsız bir şehir devleti ve prensliktir. Vatikan'dan sonra Avrupa'daki en küçük bağımsız ülke olan mikrodevlet, Fransa tarafından kuzey, batı ve doğu yönlerinde çevrelenmişken, ülkenin güney ve güneydoğu kısımları Akdeniz ile komşudur. Monako ayrıca İtalya sınırından yaklaşık 15 km uzaklıkta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürt dilleri</span> Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren dil

Kürt dilleri veya Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa millî futbol takımı</span> Fransa ulusal futbol takımı

Fransa millî futbol takımı, Fransa'yı ulusal seviyede temsil eden erkek millî futbol takımıdır ve Fransa Futbol Federasyonu (FFF) tarafından yönetilmektedir. Avrupa'da UEFA ve global maçlarda FIFA üyesidir. Takımın renk ve şekilleri iki ulusal sembole atıfta bulunur: Fransa bayrağı'ndaki kırmızı-beyaz-mavi renkler ve Galya horozu. Takım, halk arasında Les Bleus (Horozlar) olarak bilinir. İç saha maçlarını Saint-Denis'deki Fransa Stadyumu'nda oynar ve Clairefontaine-en-Yvelines'deki Clairefontaine'de antrenman yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">AS Monaco FC</span>

Association Sportive de Monaco Football Club ya da bilinen adıyla AS Monaco FC, Monako merkezli Fransız futbol kulübü. 1924 yılında kurulan AS Monaco, 2013-2014 sezonu itibarıyla Fransa'nın en üst düzey futbol ligi Ligue 1'de mücadele etmektedir. Maçlarını Fontvieille'de bulunan II. Louis Stadyumunda yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Enternasyonal</span> anarşist, komünist, sosyalist, demokratik sosyalist ve sosyal demokrat hareketlerin marşı olarak benimsenmiş uluslararası bir marş

Enternasyonal çeşitli anarşist, komünist, sosyalist, demokratik sosyalist ve sosyal demokrat hareketlerin marşı olarak benimsenmiş uluslararası bir marştır. İkinci Enternasyonal'in onu resmi marşı olarak kabul ettiği on dokuzuncu yüzyılın sonlarından bu yana sosyalist hareketin bir standardı olmuştur. Ünvanı, 1864'te bir kongre düzenleyen işçi ittifakı olan Birinci Enternasyonal'den geliyor. Bu kongreye katılıp marşın sözlerinin yazan anarşist Eugène Pottier metni daha sonra Marksist Pierre De Geyter tarafından bestelenen orijinal bir melodiye göre düzenlendi. Marş tarihte en çok tercüme edilen marşlardan biridir.

Korsikaca, Fransa'nın Korsika bölgesinde konuşulan bir Latin dilidir. Yaklaşık 400.000 kişi tarafından konuşulur. İtalyancanın Toskana lehçesiyle benzer özellikler taşımaktadır. Fransız hükûmeti tarafından herhangi bir resmilik kazandırılmamış bir dil olan Korsikaca yok olmakta olan diller arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">1960 Eurovision Şarkı Yarışması</span>

1960 Eurovision Şarkı Yarışması, 5. Eurovision Şarkı Yarışması'dır. Yarışma 1959 yarışması'nı kazanan ülke olan Hollanda'da yapılmak istense de ev sahipliği teklifini geri çevirmiş böylece 29 Mart 1960 tarihinde Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da bulunan Royal Festival Hall'da yapılmıştır. Yarışmanın kazananı Fransa'yı temsil eden "Tom Pillibi" adlı şarkısıyla Jacqueline Boyer olmuştur. Fransa yarışmayı ikinci kez kazanmıştır. Jacqueline yarışmayı kazandığında on sekiz yaşındaydı ve Eurovision tarihinin ilk en genç kazananı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nice</span> Fransada komün

Nice, Güney Fransa'da, Akdeniz sahilinde, Marsilya ile Cenova arasında yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">2009 Fransa Bisiklet Turu</span>

2009 Fransa Bisiklet Turu Fransa Bisiklet Turu'nun 96'ncısı. 2009 yılı 4 Temmuz'unda, Monako prensliği'nde Formula 1 Monaco pisti'ni de kapsayan 15 km lik Bireysel zamana karşı etabı ile başladı. Ayrıca etap 2 Monako'da start aldı. Resmi start anonsu, 14 Aralık 2007 tarihinde Monako'da Prens Albert'in katılımında yapıldı. 2009 Tur'u 6 farklı ülke toprağından geçti: Monako, Fransa, İspanya, Andorra, İsviçre, İtalya ve 26 Temmuz 2009'da Paris'teki Şanzelize Caddesi etabı ile sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Ángel Di María</span> Arjantinli futbolcu

Ángel Fabián Di María Hernández, sağ kanat ve ofansif orta saha pozisyonlarında oynayan Arjantinli millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Pauline Ducruet</span> Monacolu soylu

Pauline Grace Maguy Ducruet 1 Temmuz 1995'te resmi bir tören ile evlenen Monako Prensesi Stéphanie'nin ve Daniel Ducruet'nin kızlarıdır. Oscar ödülü sahibi Amerikalı dünyaca ünlü model, sinema ve tiyatro oyuncusu merhum Grace Kelly'nin öz torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Monako millî futbol takımı</span>

Monako futbol takımı,, Monako Prensliği'nin Fédération Monégasque de Football tarafından yönetilen millî futbol takımıdır. Vatikan, Tuvalu, Kiribati, Mikronezya, Nauru, Marshall Adaları ve Palau ile birlikte tüm ülkeler tarafından tanındığı halde FIFA üyesi olmayan sekiz takımdan biridir. FIFA veya UEFA üyesi olmadığı için Dünya Kupası ve Avrupa Şampiyonaları için eleme maçlarına katılmaz. Monako kulüpleri, Ligue 1'de birkaç kez lig şampiyonluğunu kazanan AS Monaco da dahil olmak üzere Fransız liglerinde oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Diego Pérez</span>

Diego Fernando Pérez Aguado, defans mevkiinde görev yapmış Uruguaylı eski futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Nkoulou</span>

Nicolas Alexis Julio N'Koulou N'Doubena ya da yaygın olarak bilinen adıyla Nicolas N'Koulou, şu anda 1.Lig takımlarından Amed SFK'de stoper olarak futbol oynayan Kamerunlu millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Himni i Flamurit</span> Arnavutluk Cumhuriyeti milli marşı

Himni i Flamurit, Arnavutluk'un ulusal marşıdır. Arnavut şair Asdreni tarafından yazılan marş, Romen besteci Ciprian Porumbescu tarafından bestelenmiştir. İlk defa 21 Nisan 1912 tarihinde Sofya'da çıkarılan bir Arnavut gazetesinde, Liri e Shqipërisë ismiyle bir şiir olarak yayınlanmıştır. Şiirin orijinal ismi, "Betimi mi flamur" 'dur.

<span class="mw-page-title-main">Koste Seselwa</span>

Koste Seselwa, Afrika ada ülkesi Seyşeller'in ulusal marşıdır. Ülkenin yeni bayrağı ile birlikte 1996 yılında yürürlüğe giren ulusal marşı o tarihten bu yana kullanılmaktadır. Marş adada kreyol bir dil olan Seselvaca dilinde yazılmıştır. Ulusal marşın İngilizce ve Fransızca versiyonları gayriresmî konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">2019 Monako Grand Prix</span>

2019 Monako Grand Prix 26 Mayıs 2019 tarihinde Monako'da gerçekleşen 2019 sezonu Formula 1 yarışı. Circuit de Monaco'da 78 tur üzerinden gerçekleştirilen yarış Monako'da gerçekleştirilen yetmiş yedinci yarıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Dartout</span>

Pierre Dartout, Fransız memur. 1 Eylül 2020 - 2 Eyllül 2024 tarihhlerş arasında Monako devlet bakanı olarak görev yapmıştır. Daha önce 1980'den 2020'ye kadar vali olarak görev yaptı. 1980'den beri vilayet teşkilatında önemli görevlerde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Monaco Telecom</span>

Monaco Telecom, Monako Prensliği'nin ana telekomünikasyon sağlayıcısıdır. Şirket, Monako hükümetinin devlete ait Office Monégasque des Téléphones'u özelleştirme kararının ardından 1997 yılında kuruldu.