İçeriğe atla

Mona Caird

Alice Mona Caird
Mona Caird'in portresi
Doğum24 Mayıs 1854(1854-05-24)
Ryde, Isle of Wight, İngiltere
Ölüm4 Şubat 1932 (77 yaşında)
Hampstead, Londra, İngiltere
MeslekDeneme yazarı, romancı, sosyal reformcu
EvlilikJames Alexander Henryson (d. 1877; ö. 1921)
Çocuklar1

Alice Mona Caird (24 Mayıs 1854 [1] - 4 Şubat 1932) bir İngiliz romancı ve deneme yazarıdır. Feminist yazıları ve görüşleri 19. yüzyılın sonlarında tartışmalara yol açtı.[1] Aynı zamanda hayvan hakları ve sivil özgürlüklerin savunucusuydu ve Yeni Kadın'ın kamusal alandaki çıkarlarının geliştirilmesinde rol oynadı.[2]

Yaşamı ve çalışmaları

Alice Mona Alison, Ryde, Isle of Wight'da bazı kaynaklara göre dikey kazanın mucidi olan İskoç John Alison ile[3] Almanya Schleswig-Holstein doğumlu Matilda Hector'un en büyük kızları olarak dünyaya geldi. Ebeveynleri 21 Haziran 1853'te St. Leonards'da (Glenelg, Güney Avustralya yakınlarında) evlendi. Babası o dönem Melbourne'da yaşıyordu ve annesi Matilda, tanınmış bir vatandaşın en büyük kızıydı.[4] Caird, erken çocukluk döneminden kalma öyküler ve oyunlar yazdı. Bu da İngilizcenin yanı sıra Fransızca ve Almancada da yeterliliği ortaya koydu. Çocukluk arkadaşlarından biri, William Sharp ile evlenen sanat eleştirmeni Elizabeth Sharp'dır.

Aralık 1877'de Sir James Caird'in oğlu James Alexander Henryson-Caird ile evlendi. Kocası, İskoçya, Cassencary'de yaklaşık 1700 dönümlük (688 hektar) arazi çiftliği yaptı ve sekiz yıl kadar sonra Caird'in bir kadın olarak bağımsızlığını destekledi. Eşi Cassencary ve Northbrook House, Micheldever, Hampshire'da yaşarken, Caird Londra'da ve yurt dışında çok zaman geçirdi. Bu dönemde Mona Caird, çalışmalarına hayranlık duyduğu Thomas Hardy de dahil olmak üzere edebi insanlarla ilişki kurdu ve kendini beşeri bilimler ve bilim alanlarında eğitti.[5] Cairds ailesinin bir çocuğu oldu. 22 Mart 1884'te Alison James adıyla (İngiltere ve Galler doğum kayıtlarına göre), ancak Alister adını verdiği bir oğlu vardı[6] Mona Caird'in eşi James Alexander Henryson 1921'de öldü.

Caird ilk iki romanı olan Whom Nature Leadeth (1883) ve One That Wins (1887) 'G. Noel Hatton' takma adıyla yayımladı. Ancak çok az ilgi gördü. Sonraki yazıları kendi adını taşıyordu. 1888'de Westminster Review adlı yayında, evlilikte kadınların tarihsel olarak maruz kaldığı aşağılamaları analiz ettiği, şu anki durumunu "can sıkıcı bir başarısızlık" olarak nitelendirdiği ve evlilik partnerleri arasında eşitlik ve özerkliği savunduğu "Evlilik" (Marriage) adlı bir makale yayınladığında adı öne çıktı. Londra'da yaygın olarak satılan Daily Telegraph, dünyanın dört bir yanından bildirilen 27.000 mektup alan ve üç ay boyunca devam eden "Evlilik Bir Başarısız mı?" ("Is Marriage a Failure?") adlı bir dizi ile hızlı bir şekilde yanıt verdi.[2] Görüşlerinin yanlış anlaşıldığını hissettiği için o yıl "İdeal Evlilik" (Ideal Marriage) adlı başka bir makale yayınladı. 1888-1894'te evlilik ve kadın meseleleri üzerine yazdığı sayısız makalesi, 1897'de "Evliliğin Ahlakı ve Kadının Statüsü ve Kaderi Üzerine Diğer Makaleler"'de (The Morality of Marriage and Other Essays on the Status and Destiny of Women) toplandı.[7]

Caird daha sonra evlilik içi tecavüzü konu alan "The Wing of Azrael" (1889) adlı romanını yayınladı. Romanda Viola Sedley adlı karakter zalim kocasını nefsi müdafaa için öldürmektedir. Daha sonra, kısa öykü derlemesi, "A Romance of the Moors" (1891) geldi. Baş hikâyede, dul bir sanatçı Margaret Ellwood, genç bir çifti, her birine bağımsız ve kendi kendine yeter hale gelmeleri için danışmanlık yaparak harekete geçirmektedir. En tanınmış romanı "Danaus'un Kızları" ("The Daughters of Danaus")[8] (1894), besteci olmayı arzulayan ancak ailesine, ailesine ve bir eş ve anne olarak yükümlülüklerinin çok az zaman ayırdığını fark eden Hadria Fullerton'dan bahseder. Bu hikâye o zamandan beri feminist bir klasik olarak görülmektedir. Vanora Haydon'un kadın ve erkek alanlarının geleneksel ayrımına meydan okuduğu kısa öykü "Sarı Çizim Odası" (The Yellow Drawing-Room, 1892) da iyi bilinmektedir. Bu tür çalışmalarına "Yeni Kadının kurgusu" adı verildi.[9]

Yirmili yaşlarının başından itibaren kadınların oy hakkı hareketinde aktif olan Caird, 1878'de National Society for Women's Suffrage'a (Kadınların Oy Hakkı Ulusal Topluluğu) ve daha sonra Women's Franchise League (Kadınların Özgürlüğü Birliği), Elizabeth Clarke Wolstenholme Elmy ve Londra Kadınların Oy Hakkı Derneği'ne katıldı. "Kadınlar Neden Franchise İstiyor?" Adlı makalesi 1892 WEU Konferansı'nda okundu. 1908'de "Militan Taktikler ve Kadının Oy Hakkı" adlı makalesini yayınladı ve ikinci Hyde Park kadınların oy hakkı gösterisinde yer aldı. Ayrıca, "The Sanctuary of Mercy" (1895), "Beyond the Pale" (1896), "The Ethics of Vivisection" (1900) ve "The Logicians: An episode in dialogue" (1902) yazıları ile canlı hayvanlar üzerinde yapılan deneylere karşı görüşlerini belirtmiştir.

Caird, 1904'ten 1909'a kadar Teosofi Cemiyeti'nin bir üyesiydi. Daha sonraki yazıları arasında resimli bir seyahat denemeleri olan 1906 yılında yazdığı "Provence Romantik Şehirleri" ve fedakarlığın kadınlar üzerindeki zararlı etkilerini gösteren Kurban Taşları (The Stones of Sacrifice, 1915) romanı yer almaktadır. 1931 yılında kurgu çalışması olan "The Great Wave" olumsuz öjeni ırkçılığına saldıran bir sosyal bilimkurgu çalışmasıdır.[10]

Mona Caird, 4 Şubat 1932'de Hampstead'de 77 yaşında öldü.[11]

Bibliyografisi

Caird yedi roman, birkaç kısa öykü, çeşitli denemeler ve bir seyahat kitabı yazdı.:[12]

Notlar

  • ^ Doğum yılı bazen yanlış bir şekilde 1855 veya 1858 olarak verilir. Ancak İngiltere ve Galler'deki doğum kayıtları, doğumunun 1854'ün Temmuz - Eylül çeyreğinde kaydedildiğini açıkça ortaya koymaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Hookway, Demelza (2012). "Liberating Conversations: John Stuart Mill and Mona Caird". Literature Compass (İngilizce). 9 (11): 873-883. doi:10.1111/j.1741-4113.2012.00911.x. ISSN 1741-4113. 
  2. ^ a b Heilmann, Ann (1 Mart 1996). "Mona Caird (1854-1932): wild woman, new woman, and early radical feminist critic of marriage and motherhood1". Women's History Review. 5 (1): 67-95. doi:10.1080/09612029600200100. ISSN 0961-2025. 
  3. ^ "Caird, Mrs. Mona". Who's Who. Cilt 59. 1907. ss. 272-273. 
  4. ^ John Hector 6 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Family Notices". Examiner (SA: 1853). 24 Haziran 1853. s. 4. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2019. 
  5. ^ Broomfield, Andrea; Mitchell, Sally (16 Aralık 2013). Prose by Victorian Women: An Anthology (İngilizce). Routledge. ISBN 9781317777588. 
  6. ^ "Family Notices". Express and Telegraph (Adelaide, SA: 1867–1922). 17 Mayıs 1884. s. 2. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2019. 
  7. ^ "Deviance, disorder and the self: Alice Mona Caird". bbk.ac.uk. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2017. 
  8. ^ "The Daughters of Danaus". 3 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  9. ^ Cano, Marina (18 Şubat 2019). "A Woman's Novel: Olive Schreiner, Mona Caird, and Hélène Cixous's Écriture Féminine". Victoriographies. 9 (1): 1-18. doi:10.3366/vic.2019.0323. ISSN 2044-2416. 
  10. ^ Kelly, Roger. "Mona Caird". kosmoid.net. 19 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2021. 
  11. ^ Todd, Janet M. (1989). British Women Writers: A Critical Reference Guide (İngilizce). New York, NY: Continuum. s. 119. ISBN 978-0-8044-3334-1. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  12. ^ Heilmann, Ann (1996). "Mona Caird (1854–1932): wild woman, new woman, and early radical feminist critic of marriage and motherhood 1". Women's History Review. 5 (1): 67-95. doi:10.1080/09612029600200100. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lezbiyen</span> homoseksüel kız veya kadın

Lezbiyen, başka bir kadına fiziksel ve/veya duygusal çekim hisseden kadındır. Lezbiyen, eşcinsel kadın anlamına gelmektedir. Hem kadınlara hem de erkeklere çekim hisseden kadınlar ise biseksüeldirler. Kişinin kendini tanımlaması veya kendine biçtiği cinsel kimlik, davranışlarıyla örtüşmüyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

Cinsiyetçilik, kişinin cinsiyetine veya toplumsal cinsiyetine dayalı önyargı veya ayrımcılıktır. Cinsiyetçilik herkesi etkiler. Basmakalıplarla ve toplumsal cinsiyet rolleriyle bağlantılıdır, ve bir cinsiyetin veya toplumsal cinsiyetin doğası gereği diğerinden üstün olduğu inancını içerebilir. Aşırı cinsiyetçilik kadın düşmanlığını, cinsel tacizi, tecavüzü ve diğer cinsel şiddet biçimlerini teşvik edebilir. Cinsiyet ayrımcılığı cinsiyetçiliği kapsayabilir. Bu terim, insanlara cinsiyet kimlikleri veya toplumsal cinsiyet veya cinsiyet farklılıklarına dayalı ayrımcılık olarak tanımlanmaktadır. Cinsiyet ayrımcılığı özellikle işyeri eşitsizliği açısından tanımlanmaktadır. Sosyal veya kültürel gelenek ve normlardan ortaya çıkabilir.

Görücülük, görücü usulü evlilik veya ayarlanmış evlilik, gelin ve damadın öncelikle çiftin kendisi dışındaki kişiler tarafından, özellikle ebeveynler gibi aile üyeleri tarafından seçildiği bir evlilik birliği türüdür. Bazı kültürlerde, genç bir kişiye eş bulmak için profesyonel bir çöpçatan kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Susan B. Anthony</span> Amerikalı kadın hakları savunucusu

Susan Brownell Anthony, ABD'de kadınlara oy hakkı tanınması için verilen mücadelenin ilk öncülerinden. 1892-1900 arasında Amerika Kadınlara Oy Hakkı Ulusal Derneği'nin başkanlığını yürütmüş, kadınlara oy hakkı tanıyan, Anayasanın 19. Ek Maddesi'ni (1920) sağlayan ortamın hazırlanmasına katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gloria Steinem</span>

Gloria Marie Steinem, Amerikalı feminist, gazeteci ve kadın hakları savunucusu. ABD'de yayınlanan feminist dergi Ms.in kurucusu ve yayıncısıdır.

Lavender Menace, bir takım lezbiyen radikal feministten oluşan, New York şehrindeki 1 Mayıs 1970 tarihinde düzenlenen Second Congress to Unite Women ile feminist hareketin daha geniş platformundan lezbiyenler ile lezbiyen konularının hariç tutulmalarını protesto etmek amacı ile kurulan enformel bir grup idi. Üyelerinin arasında Karla Jay, Martha Shelley, Rita Mae Brown, Lois Hart, Barbara Love, Ellen Shumsky ile Michela Griffo var idi; üyelerin çoğu Gay Liberation Front (GLF) veya National Organization for Women (NOW) üyeleri idi.

Sheila Jeffreys, Birleşik Krallık'ta cinsellik tarihi ve politikası incelemeleriyle tanınan lezbiyen feminist, akademisyen ve etkincidir.

Feminist hareket kadınlara oy hakkı, eğitim olanaklarının geliştirilmesi, erkek-kadın arasındaki gelir adaletsizliğinin indirgenmesi, boşanmada erkeklerin çıkarına olan prosedürlerin nötrlenmesi, kadınların gebelik ve kürtaj gibi konularda kendi başlarına karar alabilmesi ve gelir edinme gibi konularda batı toplumlarına köklü değişiklikler getirmiştir. Harvard Psikoloji Profesörü Steven Pinker'a göre feminizm ev içi şiddeti ve hatta eşleri tarafından öldürülen erkek sayısını altıda bir oranında azaltan bir faktör olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kadınların oy hakkının zaman çizelgesi</span>


Kadınlara oy hakkı dünyanın farklı ülkelerinde farklı zamanlarda tanınmış olan haktır. Birçok ülkede kadınlara oy hakkı, genel oy hakkından önce tanındığından belirli sınıf veya ırka mensup erkekler ve kadınlar halen oy kullanamamaktadır. Bazı ülkeler her iki cinsiyete de aynı zamanda oy hakkı tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Millicent Fawcett</span>

Dame Millicent Garrett Fawcett, İngiliz feminist. İngiltere'de kadınlara oy kullanma hakkı verilmesi için mücadele edenler arasında ön plana çıkmıştır.

Frances Hardcastle, Amerikalı matematikçi. 1894 yılında faaliyete geçen Amerikalı Matematikçiler Topluluğu'nun kurucularındandır. 1888'den 1892'ye kadar Girton College, Cambridge'de eğitim gördü. Matematik Sertifikası aldı. 1892'de ABD'ye gitti ve Graduate Club'ın başkanlığını yaptığı Bryn Mawr Koleji'nde okudu. Ancak bir derece kazanmadı ve 1901'de İngiltere'ye döndü.

<span class="mw-page-title-main">Harriet Taylor Mill</span> İngiliz filozof

Harriet Taylor Mill İngiliz filozof ve kadın hakları savunucusu. Çocukları; Helen Taylor, Algernon Taylor, Herbert Taylor. Eşi, J. S. Mill. Yazıya ilişkin mevcut belgesi Harriet Taylor Mill'in bütün eserlerinde bulunabilir. 19. yüzyılın önde gelen düşünürlerinden biri olan ikinci kocası John Stuart Mill'e bıraktığı etki nedeniyle büyük ölçüde hatırlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ernestine Rose</span> Amerikalı aktivist (1810 – 1892)

Ernestine Louise Rose, Amerikalı yazar. Elizabeth Cady Stanton ve Susan B. Anthony adlı düşünürlerle aynı dönemde yaşamış; kadınlara oy hakkı ve kölelik karşıtlığını savunmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'nde kadın hakları hareketinin önde gelen üyeleri arasında sayılmaktadır. Ateist feminizm adlı akımın kurucusu olarak da tanınan Rose 1996'da National Women's Hall of Fame üyeliğiyle onurlandırılmıştır.

İran'da kadın hakları, devleti yöneten rejimin şekline göre değişmiştir. Her rejimin yükselişiyle birlikte, kadın haklarına yönelik bir dizi zorunluluk ortaya çıktı ve oy haklarından kıyafet kurallarına kadar geniş bir yelpazedeki sorunları etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Victoria Woodhull</span> Amerikalı vatandaşı siyasetçi, aktivist, yazar, gazeteci, editör ve borsa simsarı

Victoria Claflin Woodhull veya Victoria Woodhull Martin, ABD vatandaşı siyasetçi, aktivist, yazar, gazeteci, editör ve borsa simsarı. Kadınların oy kullanma hareketinin lideriydi. 1872 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı için aday oldu.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

Feminist sanat eleştirisi, daha geniş boyuttaki feminist hareket içinden, hem sanatta hem de kadınlar tarafından üretilen sanatta kadınların görsel temsillerinin eleştirel bir incelemesi olarak ortaya çıkmıştır. Feminist sanat eleştirisi, sanat eleştirisinin önemli bir alanı olmaya devam etmektedir.

Feminizm tarihi, kadınlara eşit hakların sağlanmasını amaçlayan hareketlerin ve ideolojilerin kronolojik veya tematik anlatılarını içerir. Dünyanın dört bir yanındaki feministlerin sebepleri, hedefleri ve niyetleri ; zamana, kültüre ve ülkeye bağlı olarak değişmiş olsa da çoğu Batılı feminist tarihçi, kadın haklarını elde etmek için çalışan tüm hareketlerin, feminizm terimini kendilerine uygulamamış olsalar bile feminist hareket olarak değerlendirilmeleri gerektiğini iddia ediyorlar. Diğer bazı tarihçiler "feminist" terimini modern feminist hareket ve onun devamıyla sınırlandırır ve daha önceki hareketleri tanımlamak için "protofeminist" etiketini kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Hanna K. Korany</span>

Hanna Kurani olarak da bilinen Hanna K. Korany (1871-1898), Suriyeli bir yazardır. 1893'ten 1895'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'ni gezerek Suriye'deki kadınların yaşamları hakkında konuştu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.