İçeriğe atla

Molly Yard

Mary Alexander "Molly" Yard (6 Temmuz 1912 - 21 Eylül 2005) 20. yüzyılın sonlarında yaşamış Amerikalı feminist. Dönemin ABD Başkanı'nın eşi olan Eleanor Roosevelt'in asistanı olarak görev yapmıştır. Ulusal Kadın Örgütü (NOW)'ın 1987-1991 arasında başkanlığını yürütmüş, birinci dalga feminizm ve ikinci dalga feminizm arasında bir köprü vazifesi görmüştür.

Erken dönem

Metodist misyonerlerin kızı olarak Çin'in Siçuan eyaletine bağlı Çengdu'da dünyaya geldi. Swarthmore Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi okudu. Üniversitede katıldığı eylemlerle öne çıktı. Öğrenci kulüplerindeki ayrımcılıklarla mücadele etti. 1938'de Sylvester Garrett ile evlendi.

Erken kariyer ve politika

Demokrat Parti siyasetinde aktif oldu ve 1940'ların sonunda ve 1950'lerin başında, Philadelphia'da uzun süredir hizmet veren yerel yönetimi devralmak için Clark-Dilworth ekibi ile çalıştı. İki yıl sonra Helen Gahagan Douglas'ın ABD Senatosu'na seçilmesi için düzenlenen kampanyada çalıştı. Fakat bu kampanya Richard Nixon'un saldırılarına karşı başarısız oldu.

1958'de Pittsburgh'a taşındı, burada 1958'de David L. Lawrence'ın belediye başkanlığı kampanyasında görev aldı, 1960'ta John F. Kennedy'nin Batı Pennsylvania başkanlık kampanyalarını ve 1972'de George McGovern'ın başarısız kampanyasını yönetti.

1964'te Pittsburgh eyaleti 14.Bölge'den bir aday olarak eyalet yasama meclisine adaylığını koydu, fakat kazanamadı.

Siyasi çalışmalarına ek olarak, Amerika'nın en eski bağımsız liberal lobicilik kuruluşu olan Demokratik Hareket için Amerikalılar (ADA) ve Pittsburgh 14. Bölge Bağımsız Demokratlar Kulübü'nün kurulmasına yardım etti. Amerikan Öğrenci Birliği'nde organizasyon sekreterliği ve ulusal başkanlığı görevlerini üstlendi.

Ulusal Kadınlar Örgütü'ndeki Faaliyetleri

1974'te Pittsburgh'ta yaşarken NOW'da aktif oldu ve 1978'de Washington, DC'de lobici olarak hizmet verirken, Eşit Haklar Yasa Teklifi'nin (ERA) onaylanması için neredeyse başarılı olan bir kampanya'da çalıştı. Bu kampanya için altı aydan daha kısa bir sürede 1 milyon dolardan fazla bağış toplamıştı.

NOW'in siyasi ve yasama gündeminin önde gelen mimarı olarak, 1978'den 1984'e kadar NOW Siyasi Eylem Komitesi'nin kıdemli üyesiydi. NOW'ın 1985'ten 1987'ye kadar siyasi direktörü olarak, 1986 yılında Arkansas, Massachusetts, Rhode Island ve Oregon'daki kürtaj karşıtı referandumları etkilemek için yaptığı çalışmalarda başarı kazandı.

Nisan 1989'da kürtaj haklarını desteklemek için 600.000 yürüyüşçüyü Washington'a çeken Kadın Eşitliği / Kadın Hayatları Yürüyüşü'nün bayrağını taşıdı.

1987 NOW başkanlık seçimlerini kazandı. Göreve gelince, kuruluşu daha görünür hale getirmeye ve Başkan Ronald Reagan'ın ABD Yüksek Mahkemesi'ne aday gösterdiği Yargıç Robert H. Bork'u yenmek için çalışacağına söz verdi.

NOW üyeliği başkanlığı yıllarında, organizasyonun üye sayısı 110.000 kişi arttı ve yıllık bütçesi yüzde 70 artarak 10 milyon doların üzerine çıktı.

NOW başkanı olarak, ABD'nin Kuveyt ve Suudi Arabistan'da kadınların haklarını reddeden "klanlarca işletilen monarşiler" için savaşmaması gerektiğini söyleyerek ABD'nin Basra Körfezi Savaşı'na katılmasına karşı çıktı.

Ayrıca 1991 yılında Paris'te üreme haklarındaki öncü çalışmaları nedeniyle Fransız Demokratikleşme İttifakı tarafından onurlandırıldı; Paris merkezli üretici Roussel Uclaf'ın ürettiği "Fransız kürtaj hapı"nın Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanıma sunulması yönünde çaba sarf etti.

Feminist Çoğunluk Vakfı'ndan " kadın hakları, sporda kadınlar ve kızlar, Kadınlar için Eşit Haklar Yasa Değişikliği, tüm Amerikalılar için sivil haklar ve sendika hareketini desteklediği için ve dünya barışına ve şiddetsizliğe olan bağlılığı adına" yaşamboyu başarı ödülü aldı.

20 Eylül 2005'te, 93 yaşında, Pittsburgh'ta öldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

İslami feminizm, modern düşün hayatında yer bulmaya başlayan melez ideolojilerin bir örneği. İslami paradigma içinde dile getirilen feminist söylem ve uygulamalar bütününe verilen adlandırma. Modern İnsan Hakları bildirgelerinde tüm insanların eşit olduğu söylenirken, İslam dünyasında, gündelik yaşamda geleneksel inanışlar ve dini inanca dayalı, konjonktür ile uyuşmayan kadın-erkek ayrımı ve erkeklerin üstünlüğü söylemine karşı, kadınların eşitliği ve/veya üstünlüğünü savunan bir düşünce sistemiyle İslam düşüncesini harmanlamaya itmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anarko-feminizm</span>

19. yüzyılda ilk kez ortaya çıkan ve isimlendirilen Anarko-feminizm veya Anarka-feminizm, anarşizm ile feminizmi bir araya getirir ve ataerkilliği hiyerarşinin ve dolayısıyla da toplumun temel problemlerinden biri olarak değerlendirir. Anarko-feministler ataerkillik ve maşizm ile savaşın sınıf çatışmalarının ve devlete yönelik anarşist mücadelenin bütünleyici bir parçası olduğuna inanırlar. Özünde, bu felsefe anarşist mücadeleyi feminist mücadelenin gerekli bir bileşeni olarak görür. Feminizmi de anarşist felsefenin gerekli bir bileşeni olarak görür. L. Susan Brown, "Anarşizm, tüm güç ilişkilerine karşı çıkan bir siyaset felsefesi olduğundan, doğası gereği feministtir" iddiasında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy</span> 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1961–1963)

John Fitzgerald Kennedy veya kısaca JFK, 1961'den 1963'teki suikastına kadar 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Başkan seçilen en genç kişiydi. Kennedy, Soğuk Savaş'ın en yoğun olduğu dönemde görev yaptı ve dış politikasının büyük bölümü Sovyetler Birliği ve Küba ile ilişkilerle ilgiliydi. Demokrat olan Kennedy, başkanlığından önce Birleşik Devletler Kongresi'nin her iki kanadında da Massachusetts'i temsil etti.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Demokratik Parti, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Partidir. Demokratlar, ABD'de "modern liberalizm" olarak bilinen sosyal liberal ideolojinin temsilcisidir; bu ideoloji sivil özgürlük ve sosyal eşitlik kavramlarını karma bir liberal ekonomi desteğiyle harmanlar.

<span class="mw-page-title-main">William McKinley</span> 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1897–1901)

William McKinley, 1897'den 1901'deki suikastına kadar 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti'nin bir üyesi olarak, Cumhuriyetçilerin sanayi eyaletlerinde ve ülke genelinde on yıllar boyunca büyük ölçüde egemen kılan bir yeniden yapılanmaya öncülük etti. 1898'deki İspanya-Amerika Savaşı'nda zafere başkanlık etti; Hawaii, Porto Riko, Guam ve Filipinler'in kontrolünü ele geçirdi; derin bir buhranın ardından refahı yeniden sağladı. Ülkeyi altın standardında tutarak serbest gümüşün enflasyonist para politikasını reddetti ve korumacı vergileri yükseltti.

Ayrılıkçı feminizm kadın ve erkek arasındaki cinsel farklılıkların giderilemeyeceği inancına bağlı olarak heteroseksüel ilişkileri desteklemeyen bir feminizm türüdür. Ayrılıkçı feministler, genellikle, erkeklerin feminist harekete katkı yapamayacağına ve iyi niyetli erkeklerin dahi ataerkilliğin dinamiklerini birebir kopya ettiklerine inanırlar. Ayrılıkçı feministler, enerjilerini kullanmayı ve diğer kadınlarla olan bağlarını kuvvetlendirmeyi ataerkil çerçevenin dışından dolaşarak gerçekleştirmeye çalışırlar. Bu durum, çok tipik olarak politik ve sosyal hedefleri elde etmek için yalnızca kadınlarla çalışmayı, sadece kadınları içeren yaşam alanları ve aileler oluşturmayı, çalışma yaşamında ise erkekler için/erkeklerle birlikte çalışmamayı ve erkek çalışan tutulmamasını içerir.

Kadın hareketi, kadın haklarını desteklemeye yönelik evrensel nitelikteki sosyal harekettir.

<span class="mw-page-title-main">National Organization for Women</span> Feminist organizasyon

National Organization for Women, ABD'de bulunan büyük bir feminist örgüttür. 1966'da Betty Friedan, Pauli Murray, Shirley Chisholm ve 25 diğer erkek ve kadın tarafından kuruldu ve günümüzde yaklaşık 500.000 etkin üyeden oluşur. Örgüt, her 50 ABD eyaleti ile Kolumbiya Bölgesi çapında 550 bölge kuruluşundan oluşur.

Kadın hakları hareketinin ya da feminist hareketinin ikinci dalgası, başta ABD'de olmak üzere Batıda 1960'ların başında başlayıp 1970'lerin son yıllarına kadar süren feminist faaliyetleri içeren bir dönemi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel Devrim</span> 20. yy Amerikan sosyal hareketi

Cinsel Devrim, Batı dünyasında 1950'li yılların ortalarından başlayıp 1960'larda belirginlik kazanan, genel olarak cinselliğin evliliğe, tek eşliliğe, heteroseksüelliğe ve üremeye indirgenmesine karşı çıkan, cinsel özgürlük konusunda haz ve istek üzerine her eylemi meşru gören bir siyasi harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır'da feminizm</span>

Mısır'daki feminizm, tarih boyunca birtakım toplumsal ve politik olayları içerir. Her ne kadar Mısır birçok açıdan reform konularında, özellikle de "milliyetçiliğin, emperyalizme ve feminizmin direniş hareketlerinde" öncülük etmiş olmasına rağmen kadınların erkeklerle eşit olması kolay olmamıştır.

Türkiye'de feminizm kavramının literatüre girişi, Türk milliyetçiliğinin ve Türkçülüğün düşünce babalarından Ziya Gökalp'in "Türkçülüğün Esasları" adlı kitabının "Türk Feminizmi" adlı bölümünde "feminizm" kavramına övücü bir dille değinmesiyle oldu. Jön Türkler ve İttihat & Terakki Cemiyeti içerisinde oldukça yetkili olan; Ziya Gökalp, Ahmet Rıza, İbrahim Hilmi ve Enver Beylerin başını çektiği Türk milliyetçisi kanat kadınların özgürleşmesinin milletin bir bütün olarak özgürleşmesindeki önemine dikkat çekerek kadınların eğitimine yönelik oldukça yoğun çabalar harcadılar. Bu çabalar sonucunda kadınlar için İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi ve İnâs Darülfünunu gibi üniversite düzeyinde eğitim veren kurumlar yanında İstanbul'da ve Anadolu'da kız liseleri açılmasını sağladılar. Ayrıca yine bu milliyetçi kanat Türkiye tarihindeki ilk feminist kadın derneği olan Teali-i Nisvan Cemiyeti ile dönemi için oldukça sert taleplerde bulunan Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti'nin ve kadınların iş gücüne katılımı için mücadele yürüten Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti'nin kuruluşuna önayak oldular. Ek olarak günlük yaşamda kadınları rahatlatmak için kadınlara uygulanan tek başına faytona binememek ve giyim-kuşam kısıtlamaları gibi bazı yasakları da kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Held</span>

Virginia Potter, liderlik ahlakı, sosyal-politika ve feminizm üzerinde çalışmış filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal cinsiyet sosyolojisi</span> sosyolojinin alt dalı

Toplumsal cinsiyet sosyolojisi, kadın ve erkek arasındaki farkılılıkların kültürel ve toplumsal olarak nasıl kurulduğunu, kadın ve erkeğin sosyal yapı içindeki durumlarını, kadınlık ve erkeklik kimliğinin oluşum sürecini inceleyen sosyoloji alt dalıdır.

Kişisel olan politiktir ya da özel olan politiktir, 1960'lı yılların sonlarından itibaren öğrenci aktivizmi ve İkinci dalga feminizmin ortak bir sloganıdır. Bireyin kişisel deneyimlerinin daha büyük siyasi, sosyal ve toplumsal yapılarla olan çatışmasıyla ilişkilidir. 1960 ve 1970'li yılların feminist hareketi bağlamında aile değerlerine ve çekirdek aileye bir karşıtlık manasına geliyordu. Söylem ikinci dalga feminizm, radikal feminizm, kadın çalışmaları ve genel anlamda feminizmin tanımlayıcı karakteri olarak görüldü. 1970'te Carol Hanisch'in "The Personal is Political" başlıklı 1969 tarihli yazısıyla popüler hale geldi.

Feminizm tarihi, kadınlara eşit hakların sağlanmasını amaçlayan hareketlerin ve ideolojilerin kronolojik veya tematik anlatılarını içerir. Dünyanın dört bir yanındaki feministlerin sebepleri, hedefleri ve niyetleri ; zamana, kültüre ve ülkeye bağlı olarak değişmiş olsa da çoğu Batılı feminist tarihçi, kadın haklarını elde etmek için çalışan tüm hareketlerin, feminizm terimini kendilerine uygulamamış olsalar bile feminist hareket olarak değerlendirilmeleri gerektiğini iddia ediyorlar. Diğer bazı tarihçiler "feminist" terimini modern feminist hareket ve onun devamıyla sınırlandırır ve daha önceki hareketleri tanımlamak için "protofeminist" etiketini kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Feminist hareketler ve ideolojiler</span>

Yıllar boyunca çeşitli feminist ideoloji hareketleri gelişti. Hedefler, stratejiler ve bağlılıklar bakımından farklılık gösterirler. Sıklıkla örtüşürler ve bazı feministler kendilerini feminist düşüncenin çeşitli dallarıyla özdeşleştirirler.

Bireyci feminizm, aynı zamanda ifeminizm olarak da bilinir, bireyciliği, kişisel özerkliği, devletin kadınlara karşı uyguladığı ayrımcılıktan özgürlüğü ve toplumsal cinsiyet eşitliğini vurgulayan liberteryen bir feminist harekettir.

Ruj feminizmi geleneksel feminist fikirlerle birlikte, kadınların cinsel cazibesi de dahil olmak üzere geleneksel kadınlık kavramlarını benimsemeyi amaçlayan bir feminizm çeşididir. Konsept Üçüncü dalga feminizm, Üçüncü dalga feminizmde, kadınların hem kadınsı hem de feminist olamayacaklarını hissettikleri önceki hareketlerin yarattığı ideallere karşı yanıt olarak ortaya çıkmıştır.