İçeriğe atla

Molibden(V) klorür

Molibden(V) klorür
Adlandırmalar
IUPAC adı
Molibden(V) klorür
Molibden pentaklorür
Tanımlayıcılar
CAS numarası
ECHA InfoCard100.030.510 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 233-575-3
RTECS numarası
  • QA4690000
UNII
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
Özellikler
Molekül formülüCl10Mo2
Molekül kütlesi273.21 g/mol (MoCl5)
Görünüm koyu yeşil katı
nemçeker
paramanyetik
Yoğunluk2.928 g/cm3
Erime noktası194 °C (381 °F; 467 K)
Kaynama noktası268 °C (514 °F; 541 K)
Çözünürlük (su içinde) hidrolize uğrar
Çözünürlükkuru eter, kuru alkol, organik çözücüler 'de çözülür
Yapı
monoklinik
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Molibden (V) klorür, [MoCl5]2 formülüne sahip olan bir bileşiktir. Bu koyu uçucu katı, diğer molibden bileşiklerini hazırlamak için araştırmada kullanılır. Neme duyarlıdır ve klorlu çözücülerde çözünür. Genelde molibden pentaklorür denir ve aslında Mo2Cl10 formüllü bir dimerdir.[1]

Yapısı

Her molibden atomu lokal oktahedral simetriye sahiptir.[2] W, Nb ve Ta'nın pentaklorürlerinde de benzer bir yapı bulunur. Gaz fazında ve kısmen çözelti halinde dimerler monomerik bir pentahalojenür vermek üzere kısmen ayrışır. Bu monomer paramanyetiktir. Bu monomerde Mo merkezlerinin her birinde bir eşlenmemiş elektron bulunmaktadır. Bunun sebebi ise Mo'nin değerliğinin +5 olmasıdır ve bundan dolayıdır ki metal merkezde bir elektron kalır.

Hazırlanması ve özellikleri

MoCl5 Mo metalinin klorlanmasıyla üretilmesine rağmen MoO3 ün klorlanmasıyla da üretilebilir. Bu yöntem kararsız olan molibden hekzaklorür (MoCl6 ) üretiminde kullanılmaz.[3]

MoCl5 güçlü bir yükseltgendir. MeCN tarafından turuncu bir kompleks ve diğer molibden komplekslerine öncü madde olan MoCl4(MeCN)2 üreterek yükseltgenir.[4] MoCl5 MoBr4 oluşturmak üzere HBr ile indirgenir. Brominasyon reaksiyonu etilbromürde MoBr5 'i ara ürün olarak oluşturarak −50 °C'de gerçekleştirilir. 20 °C ye ısıtıldığında Br2 ortaya çıkarak molibdenin değerliği +5'ten +4'e indirgenir. Bunun denklemi de şöyledir:

2 MoCl5 + 10 HBr → 2 MoBr4 + 10 HCl + Br2

MoBr4 THF(tetrahidrofuran) ile tepkimeye girerek Mo (III) içeren mer-MoBr3(THF)3'ü oluşturur.[5]

MoCl5, yükseltgenemeyen ligandlara karşı iyi bir Lewis asididir. Klor ile beraber [MoCl6]− iyonunu oluşturur. Organik sentezde, bileşiğin klorinasyon,deoksijenasyon ve yükseltgen eşleşme tepkimelerinde seyrek de olsa kullanım alanı bulur.[6]

Molibden hekzaklorür

Molibden (VI) klorür bilinse de MoCl5 'e klor eklenmesi ile hazırlanamaz.[7]

Güvenlik hususları

MoCl5 şiddetli bir yükseltgendir ve HCl açığa çıkarmak üzere kolayca hidrolize girer.

Kaynakça

  1. ^ Holleman, A. F.; Wiberg, E. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego, CA: Academic Press. ISBN 0-12-352651-5. 
  2. ^ Beck, J.; Wolf, F. (1997). "Three New Polymorphic Forms of Molybdenum Pentachloride". Acta Crystallogr. B53 (6). ss. 895-903. doi:10.1107/S0108768197008331. 
  3. ^ Tamadon, Farhad; Seppelt, Konrad (2013). "The Elusive Halides VCl5, MoCl6, and ReCl6". Angew. Chem. Int. Ed. Cilt 52. ss. 767-769. doi:10.1002/anie.201207552. PMID 23172658. 
  4. ^ Dilworth, J. R.; Richards, R. L. (1990). "The Synthesis of Molybdenum and Tungsten Dinitrogen Compounds". Inorg. Synth. Cilt 28. ss. 33-45. ISBN 0-471-52619-3. 
  5. ^ Calderazzo, F.; Maichle-Mössmer, C.; Pampaloni, G.; Strähle, J. (1993). "Low-temperature Syntheses of Vanadium(III) and Molybdenum(IV) Bromides by Halide Exchange". Dalton Trans. 1993 (5). ss. 655-658. doi:10.1039/DT9930000655. 
  6. ^ Kauffmann, T.; Torii, S.; Inokuchi, T. (2004). "Molybdenum(V) Chloride". Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis. New York, NY: J. Wiley & Sons. doi:10.1002/047084289X.rm280. 
  7. ^ Tamadon, Farhad; Seppelt, K. (2012). "The Elusive Halides VCl5, MoCl6, and ReCl6". Angewandte Chemie International Edition. Cilt 52. ss. 767-769. doi:10.1002/anie.201207552. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Soy gaz</span> Kimyasal element grubu

Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aspirin</span> ağrı, ateş ve iltihaplanmayı azaltmak için kullanılan bir ilaç

Asetilsalisilik asit (ASA) olarak da bilinen aspirin, ağrı, ateş ve/veya inflamasyonu azaltmak için ve antitrombotik olarak kullanılan nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAID). Aspirinin tedavi etmek için kullanıldığı spesifik inflamatuar durumlar arasında Kawasaki hastalığı, perikardit ve romatizmal ateş yer alır.

Kloroform veya triklorometan, CHCl
3 formülüne sahip bir organik bileşiktir. Oda sıcaklığında kolay buharlaşan, hoş kokulu, renksiz, yanıcı olmayan ağır bir sıvıdır. Çözücü olarak sıkça kullanılır. PTFE (Teflon) ve bazı soğutucuların üretiminde kullanılmak için bol miktarlarda üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Vanadyum</span> sembolü V, atom numarası 23 olan kimyasal element

Vanadyum, simgesi V, atom numarası 23 olan bir elementtir. Bir geçiş metali olan element, doğada nadiren bulunur. Yapay olarak izole edildiğinde, oksit bir katmanın ortaya çıkmasıyla pasifleşir ve kararlı hâle gelen elementin oksitlenmesi sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Kobalt</span> atom numarası 27 olan kimyasal bir element

Kobalt kimyasal bir element'tir. Sembol'ü Co ve atom numarası 27'dir. Nikel gibi kobalt da, doğal meteorik demir alaşımlarında bulunan küçük birikintiler dışında, yer kabuğunda yalnızca kimyasal olarak birleşik formda bulunur. İndirgeyici eritme yoluyla üretilen serbest element sert, parlak, gümüş rengi bir metal'dir.

Astatin; simgesi At, atom numarası 85 olan radyoaktif bir elementtir. Yalnızca bazı ağır elementlerin bozunma ürünü olarak meydana gelir ve Dünya'nın yerkabuğunda doğal yollarla oluşan elementlerin en nadir olanıdır. En kararlı izotopu, 8,1 saatlik yarı ömre sahip astatin-210'dur. Kendi radyoaktivitesinin ürettiği ısı ile anında buharlaşmasından ötürü elementin saf bir örneği elde edilememiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oganesson</span> Atom numarası 118 olan yapay bir element

Oganesson; simgesi Og, atom numarası 118 olan yapay bir elementtir. Periyodik tablonun p bloğunda yer alır ve 7. periyodun son elementidir. Soy gazlar olarak adlandırılan 18. grupta yer alsa da, bu gruptaki tek yapay elementtir ve diğer soy gazların aksine reaktif olduğu tahmin edilir. Keşfedilen elementler içinde en büyük atom numarasına ve atom kütlesine sahip olanıdır. Radyoaktif bir element olan oganesson, 1 milisaniyeden az yarı ömrüyle son derece kararsızdır. Önceki tahminlerin aksine gaz değil, göreli etkilerden ötürü normal koşullar altında bir katı ve ya yarı iletken ya da bir zayıf metal olduğu öngörülür. Elementin, varlığı teyit edilmiş bir izotopu ya da sentezlenmiş bir bileşiği yoktur.

Bilinen inorganik ve organometalik bileşiklerin elementlere göre sıralanmış listesidir. Sıralama elementlerin kısaltmalarının alfabetik sırasına göredir.

<span class="mw-page-title-main">Karbon tetraklorür</span> CCl4, geçmişte çözücü ve yangın söndürücü olarak kullanılmış bileşik

Karbon tetraklorür ya da tetraklorometan, CCl4 formülüne sahip bir klorokarbon. Kokusu Kloroforma benzeyen, renksiz, yanıcı olmayan, sudan ağır bir sıvıdır. Suda çözünmezken birçok organik çözücü içinde çözünür. Geçmişte soğutucu gazların üretiminde, yangın söndürücülerde lav lambalarında, temizlik malzemesi ve kurt düşürücü olarak yaygın bir şekilde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Molibden(VI) klorür</span> İnorganik bileşik

Molibden(VI) klorür, MoCl6 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Siyah ve diyamanyetik olan bir katıdır. Moleküllerin kristal yapısı tungsten (VI) klorür gibi oktahedraldir.

<span class="mw-page-title-main">Oktahedral moleküler geometri</span>

Kimyada, oktahedral moleküler geometri, bir oktahedronun köşelerini tanımlayan, merkezi bir atom etrafında simetrik olarak düzenlenmiş altı atomlu bileşiklerin veya atom gruplarının veya ligandların şeklini tanımlar. Oktahedronun sekiz yüzü vardır, dolayısıyla octa ön ekini alır. Oktahedron, Platonik katılardan biridir, ancak oktahedral moleküller tipik olarak merkezlerinde bir atom içerir ve ligand atomları arasında bağ yoktur. Mükemmel bir oktahedron Oh nokta grubuna aittir. Oktahedral bileşiklerin örnekleri arasında kükürt hekzaflorür SF6 ve molibden hekzakarbonil Mo (CO)6 gösterilebilir. "Oktahedral" terimi, kimyagerler tarafından, merkezi atoma olan bağların geometrisine odaklanarak ve ligandların kendi aralarındaki farklılıkları dikkate almadan biraz gevşek bir şekilde kullanılır. Örneğin, N-H bağlarının oryantasyonu nedeniyle matematiksel anlamda oktahedral olmayan [Co(NH3)6]3+, oktahedral olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sandviç bileşik</span>

Sandviç bileşik, organometalik kimyada iki aren ligandına haptik kovalent bağlarla bağlanmış bir metal içeren kimyasal bir bileşiktir. Arenler, CnHn formülüne, ikame edilmiş türevlere (örn. Cn(CH3)n) ve heterosiklik türevlere (örn. BCnHn+1) sahiptir. Metal genellikle iki halka arasında yer aldığından "sıkıştırılmış" olduğu söylenir. Özel bir sandviç kompleksi sınıfı, metalosenlerdir.

Polimer kimyası, polimerlerin ve makromoleküllerin kimyasal sentezine, yapısına ve kimyasal ve fiziksel özelliklerine odaklanan bir kimya alt disiplinidir. Polimer kimyasında kullanılan ilkeler ve yöntemler, organik kimya, analitik kimya ve fiziksel kimya gibi çok çeşitli diğer kimya alt disiplinleri aracılığıyla da uygulanabilir. Pek çok malzeme tamamen inorganik metaller ve seramiklerden DNA ve diğer biyolojik moleküllere kadar polimerik yapılara sahiptir, ancak polimer kimyası tipik olarak sentetik, organik bileşimler bağlamında anılır. Sentetik polimerler, genellikle plastik ve kauçuk olarak adlandırılan, günlük kullanımdaki ticari malzemeler ve ürünlerde her yerde bulunur ve kompozit malzemelerin ana bileşenleridir. Polimer kimyası, her ikisi de polimer fiziği ve polimer mühendisliğini kapsayacak şekilde tanımlanabilen daha geniş polimer bilimi veya hatta nanoteknoloji alanlarına da dahil edilebilir.

Polimer bazlı pil, dökme metaller yerine organik malzemeler kullanır. Metal bazlı piller, sınırlı kaynaklar, olumsuz çevresel etki ve yaklaşan ilerleme sınırı nedeniyle zorluklar yaşamaktadır. Redoks aktif polimerler, sentezlenebilmeleri, kapasiteleri, esneklikleri, hafiflikleri, düşük maliyetleri ve düşük toksisiteleri nedeniyle cazip seçeneklerdir.

Bor nitrür, bor ve nitrojenin termal ve kimyasal olarak refrakter bir bileşiğidir. Karbon kafesine benzer şekilde yapılandırılmış bir izoelektronik olan çeşitli kristal formlarda bulunur. Grafite karşılık gelen altıgen form, BN polimorfları arasında en kararlı ve yumuşak olanıdır ve bu nedenle kozmetik ürünlerde yağlayıcı ve katkı maddesi olarak kullanılır. Elmasa benzer kübik kristal yapı c-BN olarak adlandırılır; elmastan daha yumuşak, ancak termal ve kimyasal kararlılığı üstündür. Nadir wurtzite modifikasyonu, lonsdaleite benzer, ancak kübik formdan biraz daha yumuşaktır.

<span class="mw-page-title-main">Vanadyum tetraklorür</span> kimyasal birleşik

Vanadyum tetraklorür ya da vanadyum(IV) klorür, VCl4 formüllü bir inorganik bileşiktir. Kırmızımsı kahverengi bir sıvı olup vanadyum bileşiklerinin hazırlanmasında reaktif olarak kullanılır. Vanadyumun klorlanmasıyla meydana gelir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.