İçeriğe atla

Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi

Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi
KısaltmaPRCM
Genel başkanVladimir Voronin
Kuruluş tarihi22 Ekim 1993
İdeolojiKomünizm
Marksizm-Leninizm
Siyasi pozisyonAşırı sol
Parlamento
8 / 101
İnternet sitesi
Moldova

Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi - (Rumence: Partidul Comuniștilor din Republica Moldova (PCRM), Rusça: Партия коммунистов Республики Молдова, Partiya kommunistov Respubliki Moldova), - Moldova'da Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. Genel başkanı Vladimir Voronin 'dir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından 2014 genel seçimlerine kadar meclisin en güçlü siyasi partisi olmuş ve ülkeyi yönetmiştir. Parti, Sovyetler Birliği'den ayrılan ülkeler arasında ilk defa demokratik seçimle iktidara gelen Komünist Partidir.

Parti, Avrupa Solu Partisi'nin bir üyesidir.

Kuruluş

Selefi olan Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi'nin kapatılmasından sonra 22 Ekim 1993'te Kişinev'de kurulmuştur. 40.000 üyesi bulunmaktadır. 2001 seçimlerinde % 50,07 oy alarak eski Sovyet cumhuriyetlerindeki en güçlü Komünist Parti olarak varlık göstermiştir.

Kısmi oy kayıplarına rağmen istikrarını 2014 yılına kadar sürdürmüştür. Ancak 2014 seçimlerinde oyların büyük kısmı yeni kurulan Sosyalist Parti ve Komünist Reform Partisi'ne gitmiş ve 3. parti konumuna düşmüştür. PCRM, Sosyalist Parti'nin kurduğu mevcut koalisyon hükûmetinde görev almaktadır.

Seçimler

Parlamento

Seçim yılı oy % oy oranı sandalye +/–
1998 487,002 30.01
40 / 101
2001 794,808 50.07
71 / 101
artış 31
2005 716,336 45.98
56 / 101
azalış 15
2009 (Nisan)760,551 49.48
60 / 101
artış 4
2009 (Temmuz)706,732 44.69
48 / 101
azalış 12
2010 677,069 39.34
42 / 101
azalış 6
2014 279,372 17.48
21 / 101
azalış 17
2019 53,175 3.75%
0 / 101
azalış 21
2021 398,675 27.17%
10 / 101
artış 10

Etkinlikleri

Ülkenin önceki cumhurbaşkanı Vladimir Voronin, başbakanı Vesile Tarlev, meclis başkanı Marian Lupu Komünist Parti üyesidir. Komünizmden çok karma ekonomiyi uygulayan parti devlete ait olan bazı fabrikaları özelleştirmiştir. Moldova'da çoklu parti demokrasisi devam etmektedir. Ayrıca parti, Moldova'nın Avrupa Birliği entegrasyon sürecini desteklemektedir.

Son seçim programı

Parti son seçimde, ülkesi için şu hedefleri programında belirtmiştir:

  • Yeni hayat kalitesi;
  • Ekonomik modernizasyon;
  • Avrupa entegrasyonu;
  • Halkın temsili.

2001 genel seçim sonuçları

25 Şubat 2001'de yapılan genel seçimlerde, oyların %50,1'ini alan Komünistler Partisi seçimlerde birinci parti olarak 71 millet vekilliği kazanırken, Braghiş İttifakı 19 millet vekili ve %13,8 oy oranıyla ile ikici parti, Hristiyan-Demokratik Halk Partisi 11 millet vekili ve %8,2'lik oyla üçüncü parti olmuştur.

2005 genel seçim sonuçları

Parti, 6 Mart 2005'te genel seçimlerde oyların %45,98'ini almıştır. 2009'da yapılan genel seçimlerde oyları %49'a çıkmış, ancak ülkede "Twitter Devrimi" olarak bilinen olaylar ardından bu seçim iptal edilmiş, tekrarlanan seçimlerde Moldova Komünistler Partisi %44 oy alabilmiştir. Seçime katılan diğer partilerin, kendisi ardından gelen ikinci partinin sadece %16 oy olamasına rağmen, Moldova Komünist Partisi'ne karşı "Avrupa Entegrasyon İttifakı"'nın birleşmesi ile, iktidarı kaybetmiştir.[1]

2009 genel seçim sonuçları

Nisan 2009'daki genel seçim sonuçları ardından ülkede patlak veren kutuplaşma yüzünden cumhurbaşkanı seçilememesi ardından 20 Temmuz'da tekrarlanan seçimlerde Moldova Komünistler Partisi %44,7 oranında oy almış ve 101 sandalyeli Moldova Meclisinde 48 millet vekilliği kazanmıştır. Seçimlerde birinci parti olan dört partinin ittifakı ile kurulan Avrupa Entegrasyon İttifakı 53 milletvekilliği kazanmıştır.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Notlar

  1. ^ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8173649.stm 30 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC'nin 2009 seçimleri ile ilgili haberi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sol Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Sol Parti, Türkiye'de faaliyet gösteren sosyalist siyasi parti. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SOL Parti" şeklindedir. Özgürlük ve Dayanışma Partisinin (ÖDP) 22 Aralık 2019 tarihinde Ankara'da düzenlenen 8. Olağanüstü Kongresi'nde partinin isminin Sol Parti olarak değiştirilmesine dair alınan tüzük değişikliği kararıyla kurulmuştur. Genel başkanı Önder İşleyen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Moldova</span> Doğu Avrupada bir ülke

Moldova veya resmî adıyla Moldova Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'da yer alan Ukrayna ile Romanya arasında kalan bir ülkedir. Başkenti Kişinev'dir ve 1991 yılında SSCB'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanmıştır. İçinden Prut ve Dinyester nehirleri geçmektedir. Dinyester Nehri'nin doğu kıyısını bir şerit hâlinde kapsayan bölgede tek taraflı bağımsızlığını ilan eden de facto bir cumhuriyet olan Transdinyester bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca Moldova SSC veya MSSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

Avrupa komünizmi ya da Avrokomünizm, 1970'li yıllarda kimi Batı Avrupa ülkelerindeki komünist partilerin izledikleri, politik ve kuramsal yenilenme hareketi. Hareketin arka planını Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) 1956 yılında yaptığı 20. Kongre ve sonrasında gündeme gelen Destalinizasyon süreci ile Doğu Avrupa'daki ayaklanmalar, Çin-Sovyet ayrılığı gibi uluslararası komünist hareketi geniş çaplı etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

Aleksander Dimitrov Paunov, Bulgar siyasetçi ve Bulgaristan Komünist Partisi'nin lideri, aynı zamanda Bulgaristan Ulusal Meclisinin üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Voronin</span> 3. Moldova cumhurbaşkanı

Vladimir Nicolae Voronin - Moldovalı siyasetçi ve Moldova'nın eski cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda Komünist Partisi</span>

Hollanda Komünist Partisi Hollanda’da faaliyet gösteren komünist bir siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Vlad Filat</span> 8. Moldova başbakanı

Vladimir Filat, Moldovalı bir siyasetçi. 25 Eylül 2009 - 25 Nisan 2013 tarihleri arası Moldova Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan Komünist Partisi</span>

Tacikistan Komünist Partisi - Tacikistan'da 1918 yılında kurulan ve 1991 yılında yeniden teşkilatlanan Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. Sovyetler Birliği Tacikistan Komünist Partisi'nin halefi niteliğindedir. Eski Sovyet ülkelerindeki Komünist Partilerin 1993 yılında Rusya'da Oleg Shenin önderliğinde kurduğu Komünist Partiler Birliği'ne bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">1946 İtalya genel seçimleri</span> II. Dünya Savaşının ardından yapılan ve İtalyan kadınların ilk kez oy kullandığı seçimler

1946 İtalya Genel Seçimleri, 2 Haziran 1946 tarihinde İtalya'da yapılan seçimlerdir. II. Dünya Savaşı'nın ardından yapılan bu ilk seçimde Kurucu Meclis üyesi olacak 556 vekil belirlenmiştir. İlk kez İtalyan kadınların da oy kullandığı seçimlerde seçmenlerden hem siyasi vekillerini belirlemeleri hem de ülkenin yönetim biçimine karar vermeleri istenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1945 Fransa yasama seçimleri</span>

1945 Fransa yasama seçimleri, 21 Ekim 1945 tarihinde Fransa'da yapılan seçimlerdir. Kurucu Meclisi oluşturmak için yapıldı. Nazi Almanyası işgali altında bulunan ülkede II. Dünya Savaşı'nın ardından yapılan ilk seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">2019 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

2019 Türkiye yerel seçimleri, Türkiye'deki yerel yönetimlerin belirlenmesi için 31 Mart 2019 tarihinde yapılmış ve seçim sonucunda belediye başkanı, büyükşehir belediye başkanı, belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, muhtarlar ve ihtiyar heyetleri belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2023 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 28. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2023 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenen ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 28. döneminin 600 yeni üyesini belirlemiş olan seçimlerdir. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir konuşmasında 1950 seçimlerine atıfta bulunarak seçimlerin 14 Mayıs 2023'te yapılabileceğinin işaretini vermiştir ve bu tarih, bazı muhalif partiler tarafından seçim tarihi olarak kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 10 Mart 2023'te imzalanan bir kararnameyle seçimlerin yenilenmesine karar verildi. Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu genel seçimlerin ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun 14 Mayıs'ta ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun da 28 Mayıs'ta yapılmasına karar verdi.

Transdinyester Komünist Partisi veya kısaca KPP; Moldova'dan tek taraflı bağımsızlık ilan eden Transdinyester'de Vladimir Gavrilchenko liderliğindeki komünist parti. Devlet medyasında 2003 yılında kurulan aynı isimdeki Transdinyester Komünist Partisi'ne (PCP) göre daha "muhafazakâr" bir komünist parti olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Zinaida Greceanîi</span> 7. Moldova başbakanı

Zinaida Greceanîi Moldovalı siyasetçi. 8 Haziran 2019'dan bu yana Moldova Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Greceanîi daha önce 31 Mart 2008'den, 14 Eylül 2009 yılına kadar Moldova Başbakanı olarak görev yapmıştır. 2011 yılından itibaren Moldova Cumhuriyeti Sosyalist Partisi'nin başkanıdır. Daha önce Moldova Komünistler Partisi'nin bir üyesiydi. Moldova'nın ilk kadın başbakanıdır.

Ermenistan Halk Partisi Ermenistan'da bir sosyalist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">2000 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2000 Azerbaycan genel seçimleri, 5 Kasım 2000 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 2. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.