İçeriğe atla

Mola

İki erkek iş günü boyunca ara veriyor
Seattle şehir çalışanları 1960'larda kahve molası veriyor.

İşyerinde ara verme veya mola, bir çalışanın işinden izin almasına izin verildiği çalışma saatlerinde geçen süredir. Farklı mola türleri vardır, uzunluğa ve işverenin politikalarına bağlı olarak mola ödenebilir veya ödenmeyebilir.[1]

Yemek molaları, çay molaları, kahve molaları veya öğle molaları genellikle on dakika ile bir saat arasında değişir. Amaçları, çalışanın çalışma günü boyunca düzenli olarak planlanmış bir yemek yemesini sağlamaktır. Tipik bir gündüz işi için bu öğle yemeğidir, ancak bu diğer çalışma saatleri olanlar için değişebilir. Öğlen yemeği molaları çalışanın enerjisinin yenilenmesini sağlar. Bu molanın ödenmemesi ve baştan sona bütün iş gününün bu zamanı alabilmek için ödenen saat sayısından daha uzun olması nadir değildir.

Tuvalet / WC tatili

Bir çalışanın tuvalet veya WC kullanmasına izin vermek için kısa bir mola ve genellikle 10 dakikadan az sürecek. Birçok işveren, çalışanlarından düzenli aralıklarla yapılan molalar ve öğle yemekleri sırasında tesisleri kullanmalarını beklemektedir. Çalışanların tesisleri kullanma gereksinimlerini gerektiği gibi kullanma haklarının reddedilmesi işyerinin sıhhatini ve işçi sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir ve hem bu hem de diğer nedenlerle yasal sorunlar yaratabilir.[2] Ancak günümüz ortamlarında tuvalet molaları genel olarak kabul edilir ve işverenler tarafından izlenmez. Şubat 2017'de İsveç'in Övertorneå Belediyesinde bir yetkili, cinsel aktivite için bir saatlik bir mola önerdi.

Kahve Molası

Amerika Birleşik Devletleri'nde ve başka yerlerde bir kahve molası, iş ve sanayi sektöründeki çalışanlara verilen kısa bir sabah dinlenme süresidir. Commonwealth terimleriyle "elevenses", "smoko" (Avustralya'da), "sabah çayı", "çay molası", hatta sadece "çay" ile eşleşir. Bir öğleden sonra kahvesi molası veya öğleden sonra çayı da sıklıkla görülür.

Kahve molaları genellikle 10 ila 20 dakika sürer ve sıklıkla iş vardiyasının ilk üçünün sonunda meydana gelir. Bazı şirketlerde ve bazı kamu hizmetlerinde, kahve molası belirli bir saatte resmen gözlenebilir. Bazı yerlerde sıcak ve soğuk içecekler ve kekler, ekmekler ve hamur işleri içeren bir "el arabası" sabah ve öğleden sonra aynı saatte gelir, bir işveren günlük servis için dışarıdaki bir catering şirketi ile sözleşme yapabilir.[3] Kahve molaları, belirlenmiş bir kafeteryada veya çay evinde fiili çalışma alanından uzakta gerçekleşebilir.

Daha genel olarak, "kahve molası" tabiri işten herhangi bir mola anlamına gelmeye başlamıştır.

Aperitif molalar

Snack molaları genellikle yemek molalarından daha kısadır ve bir çalışanın hızlı bir atıştırmalık edinmesini veya diğer kişisel ihtiyaçları yerine getirmesini sağlar. Benzer mola türleri arasında tuvalet ve duman molaları da vardır, ancak "mola molası", bu molalar için evrensel adlandırma olarak kabul edilir. Bu molalar Kaliforniya eyaletinde de gereklidir; Her 3,5 saatte bir 10-15 dakikalık ara çalıştı.[4]

Sigara molaları

21. yüzyıldaki birçok şirket, mülklerinde sigara içilmesine izin vermemektedir, ancak bazı işverenler işçilerin tesislerini sigara içmelerine bırakmalarına izin vermektedir; Duman (veya 'smoko') sonları farklı uzunluklarda olabilir, ancak çoğunlukla öğle tatilinden daha kısadır. Bazı işverenler sigara konusunda çok katıdır.[5] Sigarayı bırakma eleştirisi, sigara içmeyen çalışanların küçük bir soluk almadığıdır, çünkü onlar sigara içmezler. Bununla birlikte, bazı çalışma ortamlarında sigara molaları yaygın olarak kabul edilmekte ve bazıları tarafından meslektaşlarla ağ kurmanın iyi bir yolu olarak görülmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 

Ayrıca bakınız

  • Builder's tea
  • Çay bayanı
  • İşyeri stratejisi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anadolu Üniversitesi</span> Eskişehirde kurulu devlet üniversitesi

Anadolu Üniversitesi ya da bilinen adıyla ANAÜ, Türkiye'nin Eskişehir şehrinde yer alan ve ikili modda eğitim veren bir devlet üniversitesidir. Üniversitenin temeli, 1958 yılında kurulan Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Eskişehir Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi ve Eskişehir Eğitim Enstitüsü'ne dayanır. 1982 yılında YÖK Kanunu ile birlikte EİTİA ve EDMMA Anadolu Üniversitesine dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Peptik ülser</span>

Ülser, deri ve mukozaların nekrozlu yangısıdır. Dr. Barry Marshall ve Dr. Robin Warren peptik ülserlerin oluşmasında Helicobacter pylori adı verilen bir bakterinin etkili olduğunu saptamışlar ve bu buluşları nedeniyle 2005 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü almaya hak kazanmışlardır. Peptik ülser hastalığı ve Helicobacter pylori'nin zaman çizelgesi oldukça ilginç bir süreci göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Kurumu</span> Türkiye Cumhuriyetinin Kamu İstihdam Kurumu

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Kısmi süreli ya da part-time çalışma, tam zamanlı işe kıyasla haftalık çalışma saati belirgin biçimde daha az olan istihdam şeklidir. Çoğunlukla haftada 30 saatten az çalışan işçiler kısmi zamanlı sayılır.

<i>Work and Travel</i>

Work and Travel, hem Amerikan kültürünü daha yakından tanımak hem de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki alt sektörlerin sezonluk yükselen işçi açıklığını kapatmak amacıyla, 1961'den beri Birleşik Devletler Dışişleri Departmanı tarafından yürütülen kültürel değişim programıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çay (öğün)</span>

Ülkelerin adetlerine bağlı olarak, çay pek çok farklı öğünlerle veya öğün zamanlarıyla ilgili olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız mutfağı</span> maestro

Fransız mutfağı, Fransa'da geliştirilmiş, zenginliği ve çeşitliliğiyle ünlü, yemek pişirmenin sanatsal yönünü ön plana çıkaran bir ulusal mutfaktır. Fransız mutfağının kökeni Orta Çağına uzanır.

Arnavutluk tarih boyunca birçok devletin yönetimi altına girmiş, bu süreçte yalnızca siyasi veya askeri olarak değil, aynı zamanda kültürel açıdan da etkilenmiştir. Bu sebepten dolayı Arnavut mutfağı başta Türk, İtalyan ve Yunan mutfakları olmak üzere genel itibarıyla Akdeniz mutfağından izler taşımaktadır. Bugün Arnavut halkı tarafından sıkça tüketilen ve yapılan baklava, aşure, kadayıf gibi tatlılar; dolma, yaprak sarma, tarator gibi aperitifler ve ayran, siyah çay, Türk kahvesi gibi içecekler Osmanlı zamanından başlayarak Türk mutfağından Arnavut kültürüne geçen yiyecek ve içeceklerden bazılarıdır.

Türkiye'de asgari ücret, Türkiye'de bir işçinin kanunca 30 gün üzerinden minimum alması gereken brüt ücrettir. Asgari ücretin günlük olarak belirlenmesi esastır. Günlük hesap üzerinden de “Aylık” ve “Saat” ücreti hesaplanmaktadır. Haftalık standart çalışma saati 45'tir, bu süre haftanın diğer günlerine sadece bir gün izin yapıldığı varsayılarak eşit dağıtılması durumunda günlük 7 saat 30 dakikadır. Kısmi zamanlı çalışma 30 saate kadar ve 30 saat dahil çalışmadır, bunun üzerindeki 45 saate kadar olan haftalık çalışma süresi içeren işler tam zamanlı çalışmadır. Mesai günleri içinde yapılan molalar çalışma süresine eklenmez. Yasal olarak kullandırılması zorunlu en az bir günlük haftalık izin, sanki işçi o gün çalışmış gibi ücretlendirilir. Devlete verilen vergiler kesilerek işçiye "net asgari ücret" ödenir. Kısaca asgari ücret, iş hayatının temel unsurlarından biridir ve uygulanması en düşük sınırı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Kosova mutfağı</span>

Kosova mutfağı, Kosova'ya özgü etnik grupların geleneksel yemeklerinden oluşan, Balkan mutfağının bir temsilcisidir. Arnavutluk ile tarihsel ve etnik bağları nedeniyle, Arnavut mutfağından önemli ölçüde etkilenmiş ve diğer Balkan ülkelerinin unsurlarını da benimsemiştir.

<i>Diner</i>

Diner, ağırlıklı olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğu ve Ortabatı eyaletleri ile Kanada, Batı Avrupa ve Lübnan'ın bazı bölgelerinde bulunan küçük bir restoran türüdür. Lokantalar, çoğunlukla Amerikan mutfağı, rahat bir atmosfer ve karakteristik olarak, bir waitstaff tarafından sunulan kabinlerin ve doğrudan servisli uzun oturma tezgahının bir kombinasyonu, en ufak bir aşçı tarafından sunulmaktadır. Tüm akşam yemekleri 24 saat boyunca açık kalan bazı otoyollar ve önemli vardiyalı çalışma alanlarındaki saatler boyunca uzadı.

Türkiye'de işsizlik, resmi olarak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Uluslararası Çalışma Örgütünün hesaplama yöntemini kullanılarak işgücü ve işsizlik istatistiklerinin araştırılıp raporlanmasıyla saptanır.

Elevenses, ancak sabahları tüketilen, İngiltere ve İrlanda'da atıştırmalık türüdür. Genellikle kahvaltı ve öğle yemeğinden daha az tuzludur ve bir fincan kahve veya çay içeren bir kek veya bisküviden oluşabilir. Avustralya Donanması'nda öğle yemeğine genellikle mornos denir.

<span class="mw-page-title-main">Gitgel</span>

Gitgel konut ve iş yeri arasında ve bunu yaparken meskun mahal sınırını aşan seyahattir. Bazen, işle ilgili olmasa bile, yerler arasında düzenli veya sık sık tekrarlanan seyahatlere atıfta bulunur. Ayrıca, günlük veya haftalık olarak ikamet ettikleri yer ile işyerleri arasında gidip gelen, genellikle şehirlere gitgel yapan ve bu nedenle sırasıyla yerel veya uzun mesafeli yolcular olarak kabul edilen gitgelciler arasında bir ayrım yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uzaktan çalışma</span>

Evden çalışma, mobil iş, uzaktan çalışma ve esnek bir işyeri bir istihdam düzenlemesidir. Çalışanlar, ofis, antrepo veya mağaza gibi merkezi bir iş yerine gitgel yapmaz. Çalışma saatleri özgürdür. İlk kez 1970 yıllarında çıktı. 21. yüzyılda internetin gelişimi ile uzaktan çalışanlar, her bir yerde genellikle Wi-Fi donanımlı dizüstü bilgisayar, tablet bilgisayarlar ve akıllı telefonlar gibi mobil telekomünikasyon teknolojisini kullanıyor. Diğerleri evlerinde masaüstü bilgisayar ve sabit hatlı telefon kullanabilir. 2000'li yıllarda, bazı kuruluşlarda yıllık izin veya tatil, işi bırakmaktan ziyade işyerinde devamsızlık olarak görülüyordu. Bazı ofis çalışanları, tatildeyken iş e-postalarını kontrol etmeye devam etmek için tele-çalışmayı kullandı.

Eşit işe eşit ücret, aynı iş yerindeki kişilere eşit ücret verilen işçi hakları kavramıdır. Çoğunlukla cinsiyete dayalı ücret farkı ile ilgili olarak cinsel ayrımcılık bağlamında kullanılır. Eşit ücret, temel ücret, aylık dışı ödemeler, ikramiyeler ve ödenekler dahil olmak üzere tüm ödeme ve yardımlarla ilgilidir. Bazı ülkeler, eşit ücret konusunda diğerlerinden daha hızlı hareket etti.

<span class="mw-page-title-main">Polonya mutfağı</span> Polonya yemekleri ve pişirme gelenekleri

Polonya mutfağı, tarihte hem Avrupa-Asya arasındaki ticaret yollarının kesişim noktasında yer aldığından farklı ve komşu uluslardan gelen tüccarlar hem de Polonya'da yaşayan azınlıklar sayesinde içinde Rus, Alman, Avusturya, İtalyan, Litvanya, Çek, Yahudi, Fransız ve Macar yemek kültürlerinin izlerini taşımaktadır. Karbonhidrat ve protein ağırlıklı Polonya yemeklerinde sebzelerden genellikle tahıllar ile kök sebzeler kullanılsa dahi patates mutfağın baş tacıdır. Etlerden ise ördek, domuz ve balık tercih edilir. Polonya mutfağının en çok bilinen yemekleri; zapienkanka, pierogi, zurek, golabki, bigos, kielbasa, kanapka, uszka, rosol, barszcz, gzik, tatar ve tütsülenmiş ettir. İçecek olarak ise bira, votkalı ev yapımı bir çeşit likör olan nalewka, en ünlü Polonya votkası zubrowka, sütle karıştırarak içilen soplica votkası, bitki çayları ve kahveleri meşhurdur. Polonya'nın tatlılarıysa Macaristan-Avusturya İmparatorluğu'nun hamur işi lezzetlerinden gelmektedir. Yılbaşında tüketilen bir kek olan Mazurek, katmanları meyve veya meyve kabuklarıyla doldurulan Makowiec keki, Polonya'ya özgü bir puding olan Budyn ve donut benzeri bir tatlı olan Paczki örnek verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa mutfağı</span>

Orta Avrupa'nın mutfağı, Avrupa'nın orta bölgelerindeki yemekleri içeren bir kültürün varlığı anlamına gelir. Orta Avrupa'nın yemekleri ve mutfağı, Avrupa'nın diğer bölgelerinden daha az unsur içerir.

Yıllık izin, devlet tarafından verilen sosyal hak. Kanunlar ile korunan, işveren ya da çalışan tarafından vazgeçilmesi mümkün olmayan bir izin türü. İşverenler tarafından çalışanlara verilen ücretli izin süresi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ücret hırsızlığı</span>

Ücret hırsızlığı, işverenin çalışanın emeği için tam ödeme yapmaması veya sözleşmede belirtilen yan hakların karşılanmaması durumudur. Başka bir deyişle işçinin kazandığı bir faydayı alamamasıdır. Birçok durumda ücret hırsızlığı, işveren tarafından işçinin haklı ve yasal olan ücretini çalmak için kasıtlı olarak yapılan bir eylemdir.