İçeriğe atla

Mokşa

Mokşa (Sanskritçe: vimukti, विमुक्ति、vimokSa, विमोक्ष), Sanskritçede özgürlük anlamına gelen Mokşa veya kurtuluş anlamına gelen Mukti terimleri ölüm ve yeniden doğum çemberinden kurtuluşu tanımlar.

Moksha'nın tanımı ve anlamı Hint dinlerinin çeşitli okulları arasında değişmektedir. Mokşa özgürlük, kurtuluş anlamına gelir. Moksha aynı zamanda yeniden doğuştan veya saṃsāra'dan kurtuluş anlamına gelen bir kavramdır. Bu kurtuluşa kişi yeryüzündeyken (jivanmukti) veya eskatolojik olarak (karmamukti, videhamukti) ulaşılabilir. Mokşa inancı Hinduizm, Budizm ve Caynizm de mevcuttur.

Ayrıca bakınız

  • Kurtuluş (Ezoterizm, Teozofi ve Mistisizm )
  • Nirvana

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Caynizm</span> Hindistan kökenli antik bir din

Jainizm, Cainizm veya Caynizm, geleneksel anlamda Jain Dharma olarak bilinen Güney Asya kökenli din ve felsefe. Bugün modern Hindistan'da azınlık olmakla beraber ABD, Batı Avrupa ve Afrika'da büyüyen topluluklar halinde varlığını sürdürmektedir. Jainistler hâlâ antik Şraman'ı (श्रमण) - bir tür sofu (çileci) gelenek - devam ettirmektedirler. Ruhanî özgürlük ve kurtuluş kavramı temelinde kurulmuş olan Jainizm tüm canlıların eşit olduğunu ve özellikle şiddet karşıtlığını savunur. Özdenetim Jainlerin mokşa, Keval Gnan veya ruhun gerçek doğasının anlaşılmasına giden yoldur.

<span class="mw-page-title-main">Budizm</span> Bir din ve hayat felsefesi

Budizm, bugün dünya üzerinde yaklaşık 500 milyonu aşkın inananı bulunan bir dindir. İlk önce Hindistan’da ortaya çıkmış, daha sonra zaman içinde Güneydoğu ve Doğu Asya’da yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hinduizm</span> Hindistan merkezli bir din

Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Buda</span> mükemmel aydınlanmaya erişen varlık

Buddha, Sanskrit dilinde “uyanmak, idrak etmek, bilinçlenmek” anlamına gelen “budh” fiilinin geçmiş zaman kipidir. "Uyanmış, idrak etmiş, bilinçlenmiş” anlamına gelir.

<i>Dharma</i>

Dharma, Sanskrit dilinde "dhar" veya "dhri" sözcüğünden türetilmiş olup, farklı anlamlarda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Parvati</span>

Parvati Hinduizm'de bir Hint tanrıçasıdır. Özellikle evli kadınlar, kocalarına sağlık ve uzun yaşam dilemesi için ona tapınırlar. Bu Hinduizm'deki çok eski bir gelenektir. Parvati metinlerin açıklamasında genellikle Şakti veya Durga'nın bir temsili olarak görülmüştür. Uma, Lalitha, Gowri, Şivakamini ve Aparna yüzlerce farklı isminden birkaçıdır.

Advaita Vedanta, Devanagari अद्वैत वेदान्त, Hint felsefesi dizgelerinden Vedanta'nın "ikicisizlik" öğretisinin Sanskritçe karşılığı.

Bodhi hem Pāli, hem de Sanskrit dillerinde "aydınlanma" anlamına gelen, ancak genellikle "uyanış" veya "bilmek" olarak çevrilen kavram. Budh kökü uyanmak, farkına varmak, bilmek, anlamak anlamına gelir; "Buddha" kelimesi ise "uyanmış olan" anlamında kullanılır. En yaygın olarak Budizm'de kullanılsa da, bodhi diğer Hint felsefelerinde de çeşitli bağlamlarda kullanılan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurtuluş (mitoloji)</span>

Kurtuluş, bazı dinlerde, öğretilerde, Mistisizm'de, İç Simya'da, Teozofi'de, Ezoterizm'de ve mitolojilerde farklı öğeler ve değişik adlarla ifade edilmiş bir kavramdır. Az çok farklı biçimlerde ve farklı adlarla ifade edilmiş olmakla birlikte, bu kavram, hepsinde, Dünya insanının, istenen birtakım nitelikleri edinmek üzere yoğun çaba, ıstırap ve sınavlarla dolu bir ruhsal gelişim sürecinden geçmesinden sonra, Dünya'daki ruhsal gelişim hedefine varmakla ulaşabileceği bir hal olarak belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">Samsara</span> Kavram

Samsara ya da saṃsāra, Sanskrit kökenli modern dillerde birincil olarak "dünya" anlamında kullanılır. Hinduizm, Budizm, Jainizm, Sihizm dinlerinde reenkarnasyon ya da yeniden doğum döngüsünü anlatan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Borneo</span> ada

Borneo yüzölçümü açısından dünyanın en büyük üçüncü adasıdır. Güneydoğu Asya'da bulunur ve Endonezya, Malezya ve Brunei tarafından paylaşılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sadu</span>

Sadu veya Sadhu, Hinduizm ve Caynacılık'ta çileci bir yaşam sürüp sadaklarla hayatını idame eden, kendini dünya nimetlerinden uzaklaştırmış kişilerdir. Kendilerine ayrıca jogi, sannyasi veya vairagi biçiminde de hitap edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nirvana</span> doğu dinlerinde bulunan bir felsefe

Nirvana, Sanskrit dilinde "dışarı" anlamına gelen "nir" ve "esmek, üflemek, nefes vermek" anlamındaki "va" sözcüklerinden türetilmiş olup, Doğu dinlerinde, mistizminde ve Hint teozofisinde manevî kurtuluşu belirtmek üzere, sözcük anlamıyla "dışarı esmiş", "dışarıya üflenmiş" anlamlarının yanı sıra "sönmek, yok olmak" anlamlarına gelir.

Sanskritçe dhyāna veya Pāli dilinde jhāna, meditasyonda samadhiye ulaşmak için varılan bir aşamayı ifade eder. Hinduizm, Budizm ve Sihizm'de anahtar bir kavramdır. Çince "Chan", Japonca "Zen", Korece "Seon", Vietnamca "Thien" ve Tibetçe "Samten" kelimeleri aynı anlamda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Guru</span>

Guru, Sanskritçede "öğretmen" veya "usta" anlamına gelen bir terimdir. Özellikle Hint dinlerinde kullanılır.

Obuhov Savunması, Sankt-Peterburg'da 7 Mayıs 1901'de Obuhov Çelik Fabrikası'ndaki işçilerin, polis ve askerî birlikler ile karşılıklı mücadelesini anlatan terim.

<span class="mw-page-title-main">Tirthankara</span> Jainizmdeki öğretici tanrının ismi

Jainizm'de, tirthankara her şeyi bilen ve kurtuluşa (mokşa) giden yolu yeniden doğma döngüsü (saṃsāra') ile gösteren öğretici tanrıya verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Mordvin yerli dini</span>

Mordvin yerli dini, Erzyan yerli dini veya Mordvin neopaganizmi, Mordvinler arasında yaygın olan çağdaş paganizmin etkilerinin görüldüğü etnik din. Mordovya'da etkin olarak inanılır. Din sıklıkla toprak ana anlamına gelen "Mastorava" olarak isimlendirilir. Bu dindeki tanrının adı İnşkipaz'dir.

Kanada İlk Çağ'da yaşamış Hint doğa bilimci ve filozoftur. Hint felsefesi tarihinde Vaisesika okulunun kurucusu olarak kabul edilen Kanada, aynı zamanda Hint bilim tarihindeki ilk fizikçilerden birisi olarak da kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mokşalar</span>

Mokşalar Fin-Ugor halklarının Volgaik koluna ait bir Mordvin etnik grubudur. Rusya Federasyonu'nda, çoğunlukla Volga Nehri ve Oka Nehri'nin bir kolu olan Mokşa Nehri yakınında yaşamaktadır.