İçeriğe atla

Mogadişu Muharebesi (1993)

Mogadişu Muharebesi
Somali İç Savaşı ve Gotik Yılan Harekâtı

3 Ekim 1993 günü, Mogadişu üzerinde uçuş gerçekleştiren Michael Durant'in kullandığı Super Six-Four adlı Sikorsky UH-60 Black Hawk model helikopter
Tarih3-4 Ekim 1993
Bölge
Sonuç

Birleşmiş Milletler güçlerinin Pirus zaferi,[3][4] Somali Ulusal İttifakı'nın stratejik zaferi

  • Muharebe sonrasında, 6 Ekim'den itibaren Amerikan askerî birliklerinin ateşkes yaptığı ve yalnızca koruma amacıyla çatışmaya gireceği bildirildi
  • 31 Mart 1994'te Amerikan, 28 Mart 1995'te ise Birleşmiş Milletler birliklerinin ülkeden çekilişi başladı
  • Somali İç Savaşı ise hâlâ devam etmektedir
Taraflar

Birleşmiş Milletler UNOSOM II

Somali Somali Ulusal İttifakı
El-Kaide[1][2]
Komutanlar ve liderler
Amerika Birleşik Devletleri William F. GarrisonSomali Muhammed Ferah Aydid
Güçler
İlk anda: 160 kişi
12 araç (9 Humvee, 3 M939 kamyon)
19 hava aracı (16 helikopter - 8 UH-60 Black Hawk ve 8 MH-6 Little Bird)
~4.000-6.000 militan ve sivil savaşçı
Kayıplar
Amerika Birleşik Devletleri
18 ölü, 73 yaralı, 1 esir[5][6]
Malezya
1 ölü, 7 yaralı
Pakistan
1 ölü, 2 yaralı
~200-500[5][7]

Mogadişu Muharebesi, Somali İç Savaşı kapsamında düzenlenen Gotik Yılan Harekâtı'na katılan UNOSOM II'ye bağlı Amerikalı, Malezyalı ve Pakistanlı askerî birimler ile Somali Ulusal İttifakı ve el-Kaide militanları arasında, 3-4 Ekim 1993 tarihlerinde Somali'nin başkenti Mogadişu'da gerçekleşen muharebe.

Kaynakça

  1. ^ Roggio, Bill (31 Aralık 2011). "Shabaab leader recounts al Qaeda's role in Somalia in the 1990s". Long War Journal. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  2. ^ Bergen, Peter (2002). Holy War, Inc.: Inside the Secret World of Osama Bin Laden (İngilizce). Simon & Schuster. ss. 85. ISBN 0743234952. 
  3. ^ Cassidy, Robert M. (2004). Peacekeeping in the Abyss: British and American Peacekeeping Doctrine and Practice After the Cold War (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 157. ISBN 978-0-275-97696-5. |isbn= değerini kontrol edin: invalid character (yardım). 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  4. ^ Bowden, Mark (2010). Black Hawk Down: A Story of Modern War (İngilizce). Grove/Atlantic, Incorporated. s. 348. ISBN 978-1-55584-604-6. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  5. ^ a b Bowden, Mark (16 Kasım 1997). "A defining battle" (İngilizce). The Philadelphia Inquirer. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  6. ^ Atkinson, Rick (31 Ocak 1994). "Night of a Thousand Casualties" (İngilizce). Mogadişu: The Washington Post. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  7. ^ Church, George J. (18 Ekim 1993). "Anatomy of a Disaster" (İngilizce). Time. 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı</span> 1939-1945 yılları arasındaki küresel savaş

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Somali</span> Doğu Afrikada bir ülke

Somali, resmî olarak Somali Federal Cumhuriyeti ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafî bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’de Somali İç Savaşı'nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezî bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükûmeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Versay Barış Antlaşması</span> I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşması

Versay Barış Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşmasıdır. 18 Ocak 1919'da başlayan Paris Barış Konferansı'nda müzakere edilmiş, 7 Mayıs 1919'da son metin Almanlara deklare edilmiş, 23 Haziran'da Alman Parlamentosu'nca kabul edilmiş ve 28 Haziran'da Paris'in Versay banliyösünde imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu</span> Somalinin başkenti

Mogadişu, Afrika'nın doğusunda, Hint Okyanusu kıyısında bulunan Somali'nin başkentidir. Aynı zamanda Banaadir eyaletinin de merkezidir. Piri Reis'in Muğdiş dediği şehre Somali dilinde Muqdisho, Arapça kaynaklarda Makdeşû, İtalyancada Mogadiscio, Türkçe eserlerde Mogadişu (Magdişu) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Bağımsızlık Savaşı</span>

Cezayir Bağımsızlık Savaşı, Cezayirli Müslüman Araplar ile Avrupalı Cezayirlilerin arasındaki sürtüşmenin, 130 yıllık koloni yönetimine karşı bir isyana dönüşmesiyle başladı. Demokratik Özgürlüklerin Zaferi Hareketi (MTLD) adını alan Cezayir Halk Partisi 1950'de Fransız yönetimine karşı eylemlere başladı. 1952'de önemsiz bir suçtan yargılanan Ferhat Abbas'ın davası yönetimi hedef alan bir propaganda aracına dönüştü. MTLD ve Cezayir Ulema Cemiyeti yöneticileri de Arap devletlerinden destek sağlama çabalarını yoğunlaştırdı.

<i>Kara Şahin Düştü</i> filmi

Kara Şahin Düştü, yönetmenliğini Ridley Scott'ın yaptığı 2001 yılı yapımı bir savaş filmidir. Mark Bowden'in yazdığı Black Hawk Down: A Story of Modern War adlı kitaptan uyarlanmıştır. 2001 yılında ses ve kurgu dallarında Akademi Ödülü kazanmıştır. Jerry Bruckheimer'ın yapımcılığını yaptığı film savaş ve kahramanlık konuludur. 1993'te Birleşmiş Milletler Barış Gücü birkaç Amerikan askerini Somali'ye gönderir. Operasyonda terslik olur ve kapana kısılırlar. 18 saatlik destek ekip bekleyişleri onlara çok şey öğretir.

<span class="mw-page-title-main">Somali İç Savaşı</span> 1991den beri devam eden iç savaş

Somali İç Savaşı Somali'de 1988'den bu yana sürmekte olan bir silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği liderleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sovyetler Birliği'nin yaklaşık yetmiş yıllık tarihinin hiçbir döneminde ülkenin resmî bir lideri olmadı ve devlet başkanı de facto olarak yöneticilik yaptı, çünkü ülkedeki siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem pratikte üst düzey liderler bulunmaktaydı ve bu liderlerin genellikle Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği makamları vasıtasıyla sorumlukları ve yetkileri bulunurdu. Devletin kuruluşunda Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) öncü parti ilkesine uygun olarak devletin ana yönetim organı olarak konumlandı ve bu durum Sovyet Anayasası 6. maddesi ile anayasal olarak koruma altına alındı. Böylelikle SBKP toplumunda öncü rolü oynayan parti olarak tek parti yönetimi ile devlet yönetiminde söz sahibi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik konfederalizm</span> ideoloji ve hükûmet yapısı

Kürt komünalizmi veya Apoculuk olarak da bilinen demokratik konfederalizm, İmralı Cezaevi'nde PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından teorize edilen ve devletsiz bir topluma dayanan siyasi paradigmadır. Özerklik, doğrudan demokrasi, siyasi ekoloji, feminizm, çok kültürlülük, öz savunma, öz yönetim kooperatif ekonomisi unsurlarına dayanan konfederasyon özelliklerine sahip bir demokratik öz örgütlenme sistemine ilişkin siyasi bir kavramdır. Toplumsal ekoloji, özgürlükçü belediyecilik, Orta Doğu tarihi ve genel devlet teorisinden etkilenen Öcalan, bu konsepti Kürt ulusal özlemlerinin yanı sıra sınıflı topluma kök salmış bölge ülkelerindeki diğer temel sorunlara siyasi bir çözüm ve dünyanın dört bir yanındaki halklar için özgürlük ve demokratikleşmeye giden bir yol olarak sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan İç Savaşı</span> İç savaş

Tacikistan İç Savaşı, Mayıs 1992'de, Tacikistan'ın Garm ve Dağlık Badahşan bölgelerindeki bazı İslamcı kesimin, Rahman Nabiyev başkanlığındaki hükûmete karşı başlattığı ayaklanma sonucunda ortaya çıkan iç savaş. Muhalif kesim Birleşik Tacik Muhalefeti adı altında toplanmış, Özbekistan ve Rusya ise askerî olarak Tacikistan hükûmetine destek vermişti. 27 Haziran 1997'de Moskova'da imzalanan barış antlaşmasıyla sona eren savaşta 50.000-100.000 kadar kişinin öldüğü, 1,2 milyon kişinin ise göç ettiği tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fartuun Adan</span>

Fartuun Abdisalaan Adan Somalili sosyal aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Amorion'un yağmalanması</span>

Amorion'un Yağmalanması, Dazimon Muharebesi'nden zaferle çıkan Abbâsîlerin ilerlemeye devam ederek Amorion'u kuşatması ve 12 Ağustos 838 tarihinde şehri ele geçirerek yağmalaması olayı.

<span class="mw-page-title-main">Erdoğan Hastanesi</span>

Erdoğan Hastanesi, Somali'nin başkenti Mogadişu'da bulunan bir hastanedir. Hastane, 1960'larda yılında tamamlanmış olup günümüz adını Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Krizi</span>

Temmuz Krizi, 1914 yazında Avrupa'nın büyük güçleri arasında I. Dünya Savaşı'nın nihai nedeni olan, birbiriyle ilişkili bir dizi diplomatik ve askeri tırmanıştı. Kriz, 28 Haziran 1914'te Bosnalı Sırp Gavrilo Princip'in Avusturya-Macaristan tahtının varisi olan Arşidük Franz Ferdinand suikast sonucu ölümüyle başladı. Karmaşık bir ittifaklar ağı, birçok liderin savaşın kendi çıkarları doğrultusunda olduğuna veya genel bir savaşın olmayacağına dair yanlış hesaplamalarıyla birleştiğinde, Ağustos 1914'ün başlarında hemen hemen her büyük Avrupa ülkesi arasında genel bir düşmanlık patlak vermesine neden oldu; Mayıs 1915'e kadar neredeyse her büyük Avrupa ülkesi dahil oldu.

Somali'de COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Somali'de ilk vaka 16 Mart 2020'de ülkenin başkenti Mogadişu'da tespit edildi.

Bu listede II. Dünya Savaşı'nın ardından yaşanmış devletlerarası askeri çatışmalar yer almaktadır. Listede iç savaşlar, bağımsızlık savaşları ve küçük ölçekli çatışmalar bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İshak soykırımı</span>

İshak Soykırımı, aynı zamanda Hargeisa soykırımı olarak da bilinmektedir, Siad Barre diktatörlüğü altındaki Somali Demokratik Cumhuriyeti tarafından Somaliland Bağımsızlık Savaşı sırasında 1987 ve 1989 yılları arasında İshak sivillerine yönelik sistematik, devlet destekli soykırımdır. Bu katliamda hayatını kaybeden sivillerin sayısının çeşitli kaynaklara göre 50.000 ila 100.000 arasında olduğu tahmin edilirken, yerel raporlar toplam sivil can kaybının 200.000 olduğunu tahmin edilmektedir. Soykırım aynı zamanda Somali Cumhuriyeti'nin ikinci ve üçüncü büyük şehirleri olan Hargeisa'nın ve Burao'nun yerle bir edilmesini ve tamamen yok edilmesini de içeriyordu. Başta İshak kabilesinden olmak üzere bölgedeki 500.000 Somalilinin ölümüne sebep olmuştur, "Afrika'da kaydedilen en hızlı ve en büyük zorunlu insan hareketlerinden biri" olarak tanımlanan ve o dönemde (1988) dünyanın en büyük mülteci kampının kurulmasıyla sonuçlanan olayda, 400.000 kişi daha topraklarından kaçarak Etiyopya'daki Hartasheikh sınırını mülteci olarak geçti. Yıkımın boyutu Hargeisa'nın 'Afrika'nın Dresden'i ' olarak bilinmesine yol açmıştır. Cinayetler Somali İç Savaşı sırasında meydana gelmiş ve "unutulmuş bir soykırım" olarak anılmıştır.