İçeriğe atla

Modem

Harici modem

Modem veya çevirge, tanım olarak "Modülator" ve "Demodülator" kelimelerinin birleşiminden üretilmiştir. Modem, bilgisayarların genel ağa bağlantısını sağlayan ve bir bilgisayarı uzak yerlerdeki bilgisayar(lara) bağlayan aygıttır. Modem, verileri ses sinyallerine ses sinyallerini verilere dönüştürerek verileri taşır. Geniş ağ kurmak için mutlaka bulunması gereken ağ elemanıdır.[1]

Modemlere en bilinen örnek, ses bant modem (voice band modem)dir. Bu modem kişisel bir bilgisayardaki dijital veriyi telefon kanalının ses frekansı aralığında elektiriksel sinyallere dönüştürür. Bu sinyaller telefon hatları üzerinden taşınır ve bir başka alıcı modemde tekrar dijital veriye dönüştürülür.

Modemler genellikle birim zamanda gönderebildikleri veri (data) miktarı ile sınıflandırılırlar ve bu miktar genelde bit bölü saniye (bit/s) olarak ölçülür. Aynı zamanda modemler baud ile ölçülen simge hızlarına (symbol rate) göre de sınıflandırılabilirler.

Belgegeçer modemler

Çevirgeler veri iletimi için yapılmış olmalarına karşın artık standart olarak belgegeçer iletişim özelliklerini de kendilerinde barındırmaktadırlar. Başka bir belgegeçer aygıtına gereksinim duymamaları yaygınlaşmalarını sağlamıştır. Bilgisayar ortamında yazılmış belgeler veya çizimler kolayca yazılımlar aracılığıyla istenen kişi veya kişilere belgegeçilebilir. Dış ortamlardan da bir yazı ve çizimler alınabilir. Dışarıdan gelen belgeler eğer istenirse doğrudan yazıcıya yönlendirilir ve baskı yapılabilir.

Modemlerin belgegeçer özelliğini içeren bazı terimler

CLASS L: Modemler standart Hayes-tipi AT yazılım komutlarıyla işleyişlerini yürütürler ve gelen belgeleri otomatik olarak alamazlar.

CLASS 2: Modemler donanım olarak faks kabiliyetine sahiptirler ve gelen sinyalin faks veya veri olduğunu kendileri tanırlar.

Belgegeçer modem türleri

Belgegeçer modemler hızlarına ve teknolojik çeşitlerine göre 4 topluluğa ayrılırlar;

  • GROUP 1'e dahil faks/modemler standart 8-1/2 "x11" sayfayı yaklaşık olarak 6 dakikada gönderir.

günde bir saatten fazla oynannmaz

  • GROUP 2'ye dahil faks/modemler standart 8-1/2 "x11" sayfayı yaklaşık olarak 3 dakikada gönderir.
  • GROUP 3'e dahil faks/modemler standart 8-1/2 "x11" sayfayı yaklaşak olarak 20 saniyede gönderir.
  • GROUP 4'e dahil faks/modemler gerçek birer şaheserdir ve 64000 bps gibi çok yüksek hızlarda çalışır.

Modemin terimler dizgesi, terminolojisi

Senkron: Veri gönderimi yapılırken, belirli zaman dilimine bağlı olarak veri paketlerinin başına veya sonuna veri bit'leri eklenmez.

Asenkron: İletişim süreci. İletilem verihin boyutuına göre değişebilmektedir Karakterlerin transfer ediliş süreçleri değişken olduğundan dolanyı gönderici modem alıcı modeme karakterlerin başlangıç ve bitişini bildiren veri bitleri gönderir. Bu iletişime asenkron denir.

Duplex: Modemlerde bulunan bu özellik her iki yöne veri iletebilirler anlamına gelir.

Half Duplex: Veri iletişimi esnasında bir modem gönderir diğer modem alır. Aynı anda veri iletişimi yapılmaz.

Full Duplex: Modemler veri iletimini her iki yöne aynı anda yapabileceği anlamına gelir.

Flash ROM: Software ile güncellenebilen ROM lardır.

ISDN: (lmtegrated Services Digital NetvYork) Sayısal bir hat türüdür. Modem gerektirmez çünkü modülasyon işlemine savısal hatta gerek kalmaz. Modem yerine bir ISDN adaptörü kullanılır. ISDN hattında 3 kanal bulunur. 2 Ad B ve l Ad D B kanalı 64000 bps D kanalı ise 16000 bps veri iletebilir. D kanalı genelde kontrol içim kullanılır.

Hayes ESP (Enhnamced Serial Port): 16550 UART'ın sağlayacağı hız az gelirse bu kart kullanılır. Bu kart CPU üzerindeki tüm iletişim yükünü alacağından sistem daha yüksek performansa sahip oluyor.

ASCII Transfer: Sadece text dosyaları için kullanılan veri aktarma metodu.

X Modem: 128 byte paket kullanan hata kodu içeren sıkıştırilmış veri aktarım metodu. metodun mikrodenetleyicilerde kullanmı için örnek bir uygulama XModemTur.pdf belgesinde yer alıyor.

Y Modem: 1024 byte paketler kullanıyor. Xmodem-l K da denilir.

Y Modem-g: Hata düzeltmeli modemler içim tasarlanımnıştır.

Z Modem: Daha büyük paket boyları ve kesilme durumunda kalınan yerden devam etmeyi destekleyen veri aktarım metodu.

Kermit: Kolombia Üniversitesi'nde geliştirilen aktarım metodu değişik tipte bilgisayarlar arasında iletişimde kullanılır.

Sealink: X Modem versiyonu aktarım gecikmelerini engellemek için paket anahtarlamalı ağlarda kullanılır.

ASVD: (Analog Simultaneous Voice and Data) Aynı anda hem veri iıetişimi hem de karşı tarafla konuşma yapılabilir.

MNP: (Mikrokom NetVYorkimg Protokol) Mikrofon firması tarafında geliştirilmiş hata kontrol protokolü Harici modemler Harici güç ünitesinden beslenirler.

Bilgisayarın seri çıkışından kablo ile bağlı olup sistemin veri yoluna ekstra yük getirmezler.

Herhangi kilitlenme esnasında kolayca reset edilebilirler.

Portatif oldukları için birden fazla terminale kolayca taşınabilirler.

Ön gösterge panelinden (LED veya LCD ekran) yaptığı işlemler takip edilebilir.

Herhangi bir sistem çakışmasına yol açmazlar.

Yazılım veya donanım tarafından kontrol edilebilir.

Modem türleri

Dahili (internal) modem
Harici (external) modem

Dahili (internal) modemler

Bilgisayarın ana veri yoluna direkt monte edilebildiklerinden daha aktif görev yaparlar. Cihazın Seri Portlarını meşgul etmeyip yazılımsal COM Port üzerinde de çalışabilirler. Sabit seri port kullanmadığı için üzerindeki Jumper' lar ile ayarlanması gerekmektedir (PnP ler hariç). Gücünü cihazın güç kaynağından dahili olarak temin eder. Ses ayarları yazılım kontrollüdür..

Harici (external) modemler

Bilgisayara dışarıdan kabloyla bağlanan modemlerdir. Harici modemlerin üzerlerinde, telefon hattının ve modemin bilgisayarla bağlantısını sağlayan kablonun (Ethernet veya USB kablosu) takılacağı giriş-çıkış birimleri ile modemin güç besleme girişi bulunur. Bu modemler genellikle birer kutu görünümü şeklindedirler. Harici modemlerin ön yüzlerinde, kullanıcılara modemin o anki durumuyla ilgili bilgi vermek amacıyla ışıklar bulunur.

Harici modemlerin ön yüzünde görebileceğiniz ışıkların anlamları

Aşağıda, harici modemlerin ön yüzünde görebileceğiniz ışıkların üzerindeki kısaltmalar ve bu kısaltmaların anlamları yer almaktadır.

HS: (High Speed) Yüksek hız Modem 2400bps'ten daha hızlı bağlandığında yanar.

AA: (Auto Answer) Otomatik cevaplama Otomatik cevaplamada bırakıldığında yanar.

CD: (Carrier Detect) Bağlantı kuruldu Karşı modemle bağlantı kurulduğunda yanar.

OH: (Off Hook) Hatta Modem telefon hattı aldığında yanar.

SD: (Send Data) Veri gönderiyor Modem veri göndermeye başladığında yanar.

RD: (Receive Data) Veri alıyor Modem veri almaya başladığında yanar.

TR: (Terminal Ready) Modem hazır Modem programında terminal ekranına geçildiğinde yanar.

MR: (Modem Ready) Modem açık Modem açıldığında yanar.

PCMCIA modemler

PCMCIA ürünler portatif bilgisayarlar için özel dizayn edilmiş bir standarttır. Boyutu kredi kartı boyutlarında olup. Cihazların üzerindeki özel yuvalara monte edilmek üzere dizayn edilmişlerdir. Yeni üretilen PCMCIA modemlerin %80'i Windows 95 ortamında PnP özelliğini de desteklemektedir.

Ses modemleri

Ses modemleri telefon hatları üzerinden ses oynatma ve kaydetme kapasitesine sahip düz modemlerdir. Telefon uygulamaları için kullanılır. Bu tür modemler özel değiş-tokuş(takas) şube sistemleri için yabancı takas ofislerinde kullanılabilir.

TDM kelimesi Time Division Multiplexing kelimelerinin baş harflerinin yan yana gelmesi ile yazılır. Birden fazla dijital sinyalin tek bir kanal içerisinden gönderilmesi işlemi olarak düşünülebilir. Örnek olarak bant genişliği 2048 Kbps olan fiziksel bir veri kanalı, 64 Kbps olan 32 adet zaman dilimlerine bölünebilir. Her bir 64 Kbps olan data kanalından da farklı veri veya ses taşınabilir. Fakat normalde fiziksel olarak sadece 1 adet veri iletim kanalınız mevcuttur. TDM teknolojisi SDH, SONET, PDH gibi yapılarda kullanılır. TDM devrelerinde veri iletimi senkrondur. Telekom santrallerinde PRI hatlar TDM teknolojisini destekleyen modemler ile taşınır, bu modemlerin kullanıcı arayüzü TDM teknolojisini kullanan G.703/G.704 standartlarını destekleyen E1 olarak da adlandırılan portlardır. Bu modemler uzak lokasyona data transmisyon işlemini simetrik DSL olan HDSL ya da SHDSL teknolojileri ile yapar.

Kaynakça

  1. ^ "Where Did the Modem Come From?". ThoughtCo (İngilizce). 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">VoIP</span>

VoIP, IP üzerinden ses, video veya mesaj gönderilmesidir. İnternet veya bilgisayar ağları üzerinden çalıştığı için genellikle daha ucuz, bazen bedavadır. Bu nedenle günümüzden en çok tercih edilen telekomünikasyon iletişim yönetimidir. Analog hatları VoIP'e dönüştürmek için VoIP Gateway cihazları kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">DSL</span> Teknolojik araç

Digital Subscriber Line, sıradan bakır kablolar üzerinden evlere ve ofislere yüksek bant genişliği sağlayan bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">ISDN</span>

ISDN, Integrated Services Digital Network sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur ve Bütünleştirilmiş sayısal ağ hizmetleri olarak Türkçeleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">UDP</span>

UDP, TCP/IP protokol takımının iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar.

Eşzamansız Aktarım Modu, verileri, 53 byte sabit büyüklüğünde hücreler halinde ileten bir ağ tekniğidir. Veri iletimi için paket anahtarlamanın bir türü sayılabilecek bir yöntem olan hücre aktarımı tekniğini kullanır. Bu teknik sanal devreler oluşturarak devre anahtarlamanın avantajlarından da faydalanır.

2G ikinci nesil kablosuz telefon teknolojisidir. Aynı 1G gibi, hücresel bir ağ sistemi kullanır. 2G hücresel ağlar, 1991'de Radiolinja tarafından Finlandiya'da GSM standardında piyasaya sürüldü. Bu hizmet Türkiye'de Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom tarafından sağlanır. Daha sonra 2.5G (GPRS) ve 2.75G türleri geliştirildi.

Telekomünikasyonda RS-232, DTE ile DCE arasındaki seri ikili tek sonlu veri iletimi ve sinyalleme için kullanılan seri iletişim standardının genel adıdır. Daha çok bilgisayardaki seri portlarda kullanılır. Bu standart, elektriksel karakteristikleri, sinyal zamanlamalarını, sinyal anlamlarını, konnektörlerin fiziksel büyüklükleri ve bacak çıkışlarını kapsamaktadır. Şu anki standart 1997'den beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yönlendirici</span>

Yönlendirici, aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Yönlendirme için OSI yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ katmanı kullanılır. Genellikle bu iş için özel üretilmiş donanımlar varsa da birden çok arayüzü olan bilgisayarlar da yazılım desteğiyle yöneltici olarak çalışabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Point-to-Point Protokol</span>

Bilgisayar ağlarında Point-to-Point Protokolü, iki ağ geçidi arasında doğrudan bağlantı kurmaya yarayan veri köprüleme protokolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Seri bağlantı noktası</span>

Seri port seri bir bağlantı noktası, seri iletişim, her seferinde içeriye veya dışarıya doğru bir bit bilgi transfer eden fiziksel bir arayüzdür. Kişisel bilgisayarların tarihi boyunca terminaller veya modemler gibi cihazlar ile bilgisayarlar arasındaki veri transferi çoğunlukla seri bağlantı noktaları üzerinden sağlanmıştır. Fare, klavye, diğer çevre birimleri de bu yolla bilgisayara bağlanmaktadır.

Telemetri ya da uzölçüm, bir sistem ya da tesisin uzaktan kablo veya kablosuz olarak izlenmesi veya kontrol edilmesidir. Günümüzde telemetri denilince kablosuz (Wireless) haberleşme anlaşılmaktadır. Bunların en yoğun kullanılanları Radio modem cihazları, GSM GPRS, VSAT uydu sistemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Faks</span>

Faks ya da belgegeçer, Facsimile kelimesinden türetilmiş bir iletişim aygıtı ve türüdür.

<span class="mw-page-title-main">OSI modeli</span>

Open Systems Interconnection (OSI) modeli ISO tarafından geliştirilmiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">QoS (port önceliği)</span>

Ağ İletişimi Hizmet Kalitesi, Ağ üzerindeki uygulamaları önceliklendirerek zaman kaybını azaltmayı hedefleyen bir ağ servisi. Bir ağ bağlantısı üzerinden çalışan bir trafik veya program türüne öncelik veren çeşitli tekniklere karşılık gelir. Aynı ağ altyapısı ile çalışan çeşitli uygulamalarda network cihazlarının hangi uygulamaya öncelik vereceğini belirtmeye yarar. Bu sayede kesinti ve paket gecikmelerine daha az tahammül olan uygulamalara öncelik verilir.

Primary Rate Interface (PRI) 64 kbps'lik kanallara sahip olan bir ISDN servisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kanal erişim yöntemi</span>

Kanal erişim yöntemi veya çoklu erişim yöntemi telekomünikasyon ve bilgisayar ağlarında, verinin aynı iletim ortamına bağlı ikiden fazla terminalin üzerinde iletilmesini ve terminallerin kapasitesini paylaşmasını sağlar. Paylaşılan fiziksel ortam örnekleri, kablosuz ağlar, veri yolu ağları, halka ağlar ve yarı çift yönlü kipte çalışan noktadan noktaya bağlantılardır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet faks</span>

İnternet faksı veya çevrimiçi faks, standart telefon bağlantısı ve faks makinesi kullanmak yerine, faks göndermek için internet ve internet protokollerinin kullanılmasıdır. İnternet faksının, e-posta gibi internet üzerindeki diğer iletişim araçlarına kıyasla ayırt edici bir özelliği, geleneksel telefon tabanlı faks makineleriyle faks mesajı alışverişi yapabilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">VoIP gateway</span>

VoIP Gateway ya da VoIP Ağ Geçidi, VoIP ile çalışan sistemlerin analog ve GSM tabanlı sistemler ile iletişim kurmasını sağlayan port dönüştürücü cihazlardır. Genel olarak IP Ağları ile PSTN

<span class="mw-page-title-main">Veri aktarımı</span>

Veri aktarımı ve veri iletimi, verilerin noktadan noktaya veya noktadan çok noktaya haberleşme kanalı üzerinden aktarılmasıdır. Bu tür kanalların örnekleri bakır teller, optik fiberler, kablosuz iletişim kanalları, depolama ortamı ve bilgisayar veri yoludur. Veriler, elektrik voltajı, radyo dalgası, mikrodalga veya kızılötesi sinyal gibi elektromanyetik bir sinyal olarak temsil edilir.