Moda İskelesi
| Moda İskelesi | |
 | |
| Konum | |
|---|---|
| Ülke: |  Türkiye |
| Yer: | Kadıköy, İstanbul |
| Detaylar | |
| Açılış: | 20.YY |
| İşletmeci: | Şehir Hatları |
| Sahibi: | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
| Liman türü: | İskele |
| İstatistikler | |
Moda İskelesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde, Kadıköy ilçesine bağlı Moda semtinin tarihi iskelesidir. Haydarpaşa İskelesi, eski Kadıköy İskelesi gibi mimar Vedat Tek tarafından tasarlanmıştır.[1]
Tarihçe
Moda İskelesi'ne bir yolla ulaşımın sağlandığı sahilde eskiden bir çıkıntı bulunuyordu. 1900 öncesinde tamamen boş olan kıyı Moda Deniz Kulübü'nün odun deposuydu. Bu çıkıntıya odun taşıyan tekneler yanaşıyordu. 1904 tarihli bir fotoğraf söz konusu çıkıntının uzatılarak iskeleye dönüştürüldüğü ve ucunda da kubbeli silindirik bir bilet gişesi eklendiği görülmektedir. Daha sonara moda iskelesinin ucunda, bazı kaynaklara göre 1916-1917 yılında, başka bir kaynağa göre 1919 yılında, Vedat Tek'in projesi uygulanarak iki katlı bir bina inşa edildi.[1][2]
Moda İskelesi, uzun süre vapur seferlerine hizmet verdikten sonra, 1986 yılında yolcu sayısının azlığı sebep gösterilerek iskele olmaktan çıkarıldı. Buradadaki yapı yolcu salonu dışında İngiliz Yat Kulübü, sahil gazinosu ve restoran gibi farklı işlevler için de kullanıldı. 2015 yılında ise, iskele binası tamamen kapatıldı.[1] Vapur seferlerine yeniden açılan Moda İskelesi'ne başlangıçta deniz yoluyla Kabataş-Kadıköy-Moda-Bostancı seferleri yapan vapurla ulaşılmaktaydı ancak seferler, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yeni bir güzergahta planlanarak Bostancı-Moda-Karaköy-Kabataş hattı olarak işletmeye alınmıştır.[3]
Mimari
Moda İskelesi binası iki katlı olup kıyıdan uzakta, denizin ortasında sığ bir alanda yer alır. Bina inşa edildiğinde alt katta gişe, tuvalet, çımacı odası ve yolcu salonu bulunuyordu. Bugün olduğu gibi binanın üst katına Moda Plajı tarafından döner merdivenle çıkılıyordu. Merdivenin altı da kömürlük olarak kullanılıyordu. İskele binasının dört cephesi birbirinden farklı biçimde inşa edilmiştir. Yolcu salonu çıkış kapısının üst kısmında, dışarıdan Osmanlıca "Moda" (مودلا) adı yazılıdır. Bu kitabenin bulunduğu güney cephesi, beş sivri kemerli olup simetrik biçimde düzenlenmiştir. Karaya bakan kuzey cephesinde üç adet kemerli kapı bulunmaktadır. Bu cephenin iki ucunda, eskiden bilet gişesi olarak kullanılan, sivri kemerli birer pencere yer alır. Moda İskelesi'ne bugün Moda Caddesi'nin devamı olan ve iskeleye bağlanan bir yolla ulaşılır. İskele binası, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek 19 Ağustos 2022 tarihinde hizmete açılmıştır. Binanın üst katı kütüphane, alt katı ise "kitap-kafe" salonu olarak düzenlenmiştir. Moda İskelesi Kütüphanesi, 250 metrekarelik bir alanda 87 kişilik bir kapasiteye sahip olup 6 bin 500 kitaptan oluşmaktadır.[4][5]
Kaynakça
- ^ a b c "Feyza Çınar, "Moda İskelesi" - Arkitera". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "Arif Atılgan, "Moda İskelesi" - Mimdap Mimarlık Hizmetleri". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "Kış Tarifesinde Yapılan Yeni Düzenlemeler". Şehir Hatları. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024.
- ^ "Arif Atılgan, "Moda İskelesi" Mimdap Mimarlık Hizmetleri". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ ""Tarihi Moda İskelesi yepyeni bir görünümle hizmete hazır"". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
