İçeriğe atla

Moby Dick

Moby Dick hakkında yapılan klasik bir çizgi roman

Moby Dick (Beyaz Balina), Amerikalı yazar Herman Melville'in dünyaca ünlü romanıdır.

Bana İsmail deyin” cümlesi ile başlayan roman, anlatıcı İsmail'in ağzından Kaptan Ahab adlı roman kişisinin Moby Dick adlı balinanın peşinde yaşadığı macerayı anlatır.

İlk kez Ekim 1851'de Londra'da Richard Bentley tarafından ve Kasım 1851'de New York Harper&Brothers Yayınevi tarafından basılmıştır. Sonradan klasikleşen roman ilk yayımlandığı dönemde ilgi görmemiş,[1] sadece 3000 adet satılmıştı.[2] Yirminci yüzyılda ün kazandı, üzerine incelemeler yazıldı ve defalarca sinemaya uyarlandı.

Simgesel okumalara açık bir kitap olan Moby Dick ile ilgili olarak; Ahab ve Moby Dick arasındaki çatışmanın birey ile doğa, Ahab ve gemi mürettebatı arasındaki çatışmanın birey ile toplum arasındaki gerilimi yansıttığı; Ahab karakterinin 20. yüzyılın diktatörlerinin habercisi olduğu; geminin Amerikan toplumunu, acımasız Ahab'ın ise acımasız kapitalizmi ifade ettiği şeklinde okumalar yapılmıştır[3]

Roman, Amerikan edebiyatının başyapıtı kabul edilen eserlerin üretildiği “Amerikan Rönesansı” diye adlandırılan dönemde yazılmıştır. Aynı dönemde Nathaniel Hawthorne Kırmızı Leke (Scarlet Letter) (1850), Harriet Beecher Stowe Tom Amca'nın Kulübesi (1852), Walt Whitman Çimen Yaprakları 'nı(1855) yayımlamıştı. Kendi denizcilik tecrübeleri ve denizlerde yaşanmış başka olaylardan (1820'de Essex adlı bir Amerikan gemisinin bir balina tarafından batırılması ve 1839'da Şili'de Mocha Dick adlı albino balinanın öldürülüşü) esinlenerek bir balina avı öyküsü kurgulayan Melville, kitap taslağını arkadaşı Nathaniel Hawthorne'a göstermiş ve onun tavsiyeleri üzerine kitabı “hayatın anlamını keşfetme” üzerine simgesel bir romana dönüştürmüştür.

Daha önce Typee ve Omooo adlı iki kitabı ilgi gören yazar, başyapıtı olarak gördüğü bu kitabın yayımlandığında olumsuz eleştiriler alması ve satmaması nedeniyle hayal kırıklığı yaşamıştı.

Kaynakça

  1. ^ Altındiş, Ceyla - NTV Tarih - Sayı 34 - Kasım 2011 - İstanbul 1308-7878
  2. ^ "İçimizdeki Balina-Mobi Dick, Çağın Polisi Dergisi, Sayı 3". 14 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012. 
  3. ^ Halil Turhanlı, Moby Dick’i Yeniden Okumak, Bir Gün Gazetesi, 29 Mart 2011[]

Dış bağlantılar

Dijital sürümler
İlişkili metinler
Eğitim kaynakları
Diğer

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mavi balina</span> memeli bir hayvan

Mavi balina ya da gök balina, en büyükleri 33 metreyi bulan boyu ve 150 tonu geçebilen ağırlığıyla, yaşayan en büyük hayvan olduğuna inanılan bir deniz memelisidir. Cetacea (balinalar) takımının Mysticeti alt takımına dahil türlerden olan gök balina, Arktik Okyanus dışındaki tüm dünya denizlerinde yayılım gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Stanisław Lem</span> Bilim kurgu yazarı

Stanisław Herman Lem (Lehçe telaffuz: [staˈɲiswaf ˈlɛm]

<span class="mw-page-title-main">Herman Melville</span> Amerikalı yazar (1819 – 1891)

Herman Melville, Amerikalı yazardır.

<i>Yüzyıllık Yalnızlık</i> Gabriel Garcìa Márquezin bir romanı

Yüzyıllık Yalnızlık, Nobel Edebiyat Ödüllü Kolombiyalı yazar Gabriel García Márquez'in 1967 yılında Meksika'ya ilk gidişinde yazdığı başyapıtı niteliğindeki romanı.

<span class="mw-page-title-main">Ray Bradbury</span> Amerikalı yazar (1920 – 2012)

Ray Douglas Bradbury Amerikalı bir yazardır. Fantezi, bilimkurgu, korku, gizem ve gerçekçi kurgu dahil olmak üzere çeşitli konularda yazmıştır. En çok bilinen kitapları 1950'de yazdığı kısa hikâyeler kitabı ve bir roman olan Mars Yıllıkları ve 1953'te yazdığı başyapıtı olan Fahrenheit 451'dir. En iyi bilinen eserlerinin çoğu spekülatif kurgudur ancak yaş gelişimi romanı Karahindiba Şarabı (1957) ve kurgusal anı kitabı Yeşil Gölgeler, Beyaz Balina (1992) gibi başka türlerde de çalıştı. Ayrıca Moby Dick ve Uzaydan Geldi gibi filmlere senaryolar ve televizyon uyarlamaları yazdı ve danışmanlık yaptı. Eserlerinin birçoğu çizgi romanların yanı sıra televizyon ve film yapımlarına uyarlandı. Ray Bradbury şiirler de yazmış ve Yıldızları Görmediler (2001) gibi birkaç şiir koleksiyonu yayınlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İlyas</span>

İlyas, İbranice İncil'deki Krallar Kitaplarına göre bir peygamber ve bir mucize yaratıcısıdır ve Kral Ahab'ın hükümdarlığı sırasında kuzey İsrail krallığında yaşar. 1 Krallar 18'de İlyas, Kenan tanrısı Baal'a karşı İbrani Tanrısı YHWH'ye tapınmayı savunur. Tanrı ayrıca İlyas aracılığıyla diriliş, gökten ateş indirme ve "ateşle" diri diri göğe girme gibi birçok mucize gerçekleştirir. Ayrıca "peygamberlerin oğulları" olarak bilinen bir peygamberler okuluna liderlik eder. Yükselişinin ardından, öğrencisi ve en sadık yardımcısı Elyesa, bu okulun lideri rolünü üstlenir. Malaki Kitabı, İlyas'ın "Tanrı'nın büyük ve korkunç gününün gelişinden önce" döneceğini kehanet eder, onu İbrani Kutsal Kitabına saygı duyan çeşitli inançlarda Mesih'in ve eskatonun habercisi yapar. İlyas'a yapılan atıflar Sirak, Yeni Ahit, Mişna,Talmud, Kuran, Mormon Kitabı ve Bahai yazılarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Balina</span> çeşitli türlerden oluşan büyük plasentalı deniz memelileri

Balina yaşamını tamamen suda sürdüren ve yaygın olarak dünya okyanuslarında bulunan farklı çok sayıda türden oluşan plasentalı deniz memelileridir. Cetacea infra takımı içinde genellikle yunusları ve musurları hariç tutarak oluşturulmuş formel olmayan bir gruplamada yer alırlar. Balinalar, yunuslar ve musurlar çift toynaklılarla birlikte Cetartiodactyla takımında yer alırlar. En yakın akrabaları olan su aygırlarından 55 milyon yıl kadar önce ayrılmışlardır. Balinaların iki parvo takımı dişsiz balinalar (Mysticeti) ve dişli balinalar (Odontoceti) birbirlerinden yaklaşık 34 milyon yıl kadar önce ayrılmışlardır. Yaşayan ve balina olarak kabul edilen familyalar şunlardır: Balaenopteridae, Balaenidae, Cetotheriidae, Eschrichtiidae, Monodontidae, Physeteridae, Kogiidae ve Ziphiidae.

<span class="mw-page-title-main">Moby</span> Amerikalı müzisyen

Moby, Amerikalı şarkıcı-şarkı yazarı ve DJ'dir.

<i>Nantucketlı Arthur Gordon Pymin Öyküsü</i>

Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun tamamlanmış tek romanıdır. 1838 tarihli eserde genç Arthur Gordon Pym'in Grampus isimli balina avı gemisinde yaşadıkları anlatılır. Pym, başına gelen gemi kazası, isyan ve yamyamlık gibi olayların ardından, Jane Guy isimli başka bir geminin mürettebatı tarafından kurtarılır. Bu gemi ile Pym ve denizci arkadaşı Dirk Peters maceralarına daha güneyde devam ederler. Karaya çıktıkları bir bölgede, saldırgan siyah derili yerlilerle karşılaşırlar ve gemiye geri kaçarlar. Roman Pym ile Peters'ın Güney Kutbu'na doğru yolculuğu sırasında birden sona erer.

Starbuck aşağıdaki anlamlara gelebilir.

Çabua Amirecibi Gürcü roman yazarı. Sovyet döneminde rejim muhalifi olması, başyapıtı Data Tutaşhia ve 15 yılını geçirdiği Sovyet hapishanelerindeki deneyimleriyle tanınır.

Çağdaş edebiyatın tarihi veya çağdaş edebiyat tarihi, Aydınlanma Çağı'nda Avrupa'da başlayıp 18. yüzyıldaki Barok dönem ile sonuçlanan süreci kapsayan tarihî gelişimdir. Bu gelişimi olgunlaştıran düşünsel temeller, Rönesans ve Erken Modern Dönem'de atılmıştır.

"Extremis", Büyük Britanya bilimkurgu dizisi Doctor Who'nun onuncu sezonunun altıncı bölümü. 20 Mayıs 2017 tarihinde BBC One kanalında yayınlanmıştır. Steven Moffat'ın yazdığı bölümün yönetmenliğini Daniel Nettheim üstlenmiştir. Bu bölüm, "The Monks Trilogy" adı verilen üçlemenin ilk bölümüdür.

Barry Moser (1940), sayısız edebiyat eserinin baskıcısı ve illüstratörü olarak bilinen bir sanatçı. Ayrıca Pennyroyal Press'in operatörü ve sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi balina penisi</span>

Mavi balinalar, hayvanlar alemindeki en büyük penise sahiptir. Mavi balinalarda ortalama penis uzunluğunun 2,4 metre ile 3 metre (9,8 ft) arasında değiştiği ve penisin çapının 30 santimetre (12 in) ile 36 santimetre (14 in) arasında olduğu yaygın olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Essex (balina avlama gemisi)</span>

Essex, Nantucket, Massachusetts, ABD'ye kayıtlı 1799 yılında suya indirilen balina avlama gemisiydi. 1820 yılında Pasifik Okyanusu'nun güney bölgesinde Kaptan George Pollard Jr. komutasında avlanırken bir İspermeçet balinasının saldırısına uğrar ve batar. 20 kişilik mürettebat, Güney Amerika sahillerinden binlerce km uzakta çok az miktarda su ve yiyecekle okyanusun ortasında kalır. Açık denizde aç ve susuz kalan denizciler, ölen arkadaşlarını yemek zorunda kalırlar. Bu da yeterli olmayınca aralarında kura çekip, diğerlerinin hayatta kalması için kimin öldürüleceğine karar verirler. Toplamda mürettebattan yedi kişi bu şekilde yenmiştir. Geminin batmasından yaklaşık üç ay sonra kalan sekiz denizci kurtulmuştur. İkinci kaptan Owen Chase ve miço Thomas Nickerson başlarından geçenleri daha sonra kaleme almıştır. Yaşanan trajedinin uluslararası yankıları olmuştur. Herman Melville 1851 yılında yayınladığı ünlü romanı Moby Dick için ilham kaynağını bu olaydan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nantucket</span>

Nantucket ABD'nin Massachusetts eyaletindeki Cod Burnu'nun yaklaşık 50 km güneyindeki adadır. Tuckernuck ve Muskeget adalarıyla birlikte Town and County of Nantucket birleşik şehrini oluştururlar. 2019 nüfus sayımına göre nüfusu 11.399'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nathaniel Philbrick</span> Amerikalı yazar

Nathaniel Philbrick ABD'li ödüllü tarih yazarı. Herman Melville'in ünlü eseri Moby Dick'i yazması için ilham veren Essex balina avlama gemisinin gerçek hikâyesini kaleme aldığı In the Heart of the Sea: The Tragedy of the Whaleship Essex adlı kitabıyla 2000 yılında National Book Award ödülünü kazanmış ve Pulitzer'e de aday gösterilmiştir. Eser 2015 yılında aynı adla sinemaya uyarlanmıştır.

Denizin Ortasında, yönetmenliğini Ron Howard'ın yaptığı 2015 yapımı gerçek olaylara dayanan bir macera türü sinema filmidir. Film, 1999 yılında Nathaniel Philbrick tarafından kaleme alınan aynı isimli ödüllü kitaptan uyarlanmıştır. Filmde 1820 yılında bir İspermeçet balinası tarafından batırılan ve yazar Herman Melville'e 1851 yılında yayınladığı Moby Dick adlı eserini yazmaya ilham veren Essex balina avlama gemisinin ve mürettebatının başından geçen olaylar anlatılır.

Kâtip Bartleby (İngilizce: Bartleby, the Scrivener: A Story of Wall Street), Amerikalı yazar Herman Melville'in 1853 yılında kaleme aldığı uzun öykü. Hikâyede bir Wall Street avukatı tarafından işe alınan ve ilk başlarda işine dört elle sarılmakla birlikte önce dosya kopyalamayı, ardından, kendisinden istenen hemen her işi, "Yapmamayı tercih ederim" sözleriyle reddeden kâtip Bartleby anlatılır.