
Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.
Kripto para cüzdanı, internet üzerinde bir dijital para olarak kabul edilen Bitcoin ile hayatımızda yerini almıştır. Kripto para cüzdanları, halka açık ve özel anahtarları depolayan, kripto para transferine izin veren fiziksel, yazılım veya donanım araçlardır. Halka açık anahtar, tıpkı bankalar aracılığı ile verilen IBAN benzeri, kullanıcıların ödeme kabul etmek için kullanabileceği rakam ve sayılardan oluşan bir adrestir. Halka açık ve özel anahtarlar, blokzincir üzerinde bir kullanıcı hesap kimliğidir. Bu kimlik sayesinde kişiler P2P eşler arası iletişim sağlayarak birbirlerine dijital varlık (para) olarak bilinen Bitcoin vb. diğer kripto para transferlerini gerçekleştirebilir. Özel anahtar, yazılım cüzdanlar ve donanım cüzdanlar gibi farklı kripto para cüzdanı türlerinde depolanır. Bu cüzdanlar kullanıcının özel anahtarı ile blok zincir üzerinde transfer işlemlerini gerçekleştirmesini sağlar. Bitcoin ağında onaylanan transferleri geri çevirmek mümkün değildir. Ancak henüz madenciler tarafından onaylanmamış transferler daha yüksek transfer ücreti ile çifte harcama yapılarak geri çevrilebilir.
Litecoin, 2011 yılında bir Google çalışanı Charlie Lee tarafından üretilen kripto para birimidir. İlk olarak 84 milyon adet üretilmiştir. Herhangi bir merkeze bağlı değildir. Litecoin Blok Zinciri, Bitcoin Blok Zincirine göre daha hızlı blok üretmektedir. Bitcoin ile Litecoin arasındaki en büyük fark bu olarak kabul edilir ve bu nedenle piyasa & transfer işlemleri daha süratli yapılabilir. İlk çıktığı dönemlerde büyük bir başarı yakalayarak diğer kripto para değerleri arasında kendisine önemli bir yer edindi. İlk alt coin olma özelliğini taşıyan Litecoin şu anda 1 milyar dolar üzerinde bir pazar değerine sahiptir. Diğer kripto para değerlerinden daha fazla depolama imkanı sunmaktadır.
Airdrop, bir kripto para belirteci veya paranın, genellikle ücretsiz olarak çok sayıda dijital cüzdana dağıtılmasıdır. Airdrop'lar öncelikle dikkat çekmenin ve yeni takipçiler kazanmanın bir yolu olarak uygulanmakta, bu da daha büyük bir kullanıcı tabanı ve daha geniş bir para kullanımı ile sonuçlanmaktadır.
Diem, Amerikan sosyal medya şirketi Meta, Inc. tarafından önerilen izinli bir blok zinciritabanlı ödeme sistemidir. Plan ayrıca bir kripto para birimi olarak uygulanan özel bir para birimini de içermektedir.

AmbaCoin, Kamerunlu ayrılıkçı Ambazonya bölgesinin resmi kripto para birimi. Bir AmbaCoin 25 sent (USD) ve 140 CFA frangı etmektedir. Para biriminin, ayrılıkçı bölgenin "zengin doğal kaynakları" ile desteklendiği söylenmektedir. AmbaCoin 2018'de piyasaya sürüldü piyasaya arzı Aralık 2018'den 2019'a kadar sürdü. Ambazonya hükûmeti, tüm kazancın bağımsızlıklarına ve insani yardıma gideceğini iddia etmektedir. Kamerunlu ayrılıkçılar CFA frangı yerine kripto para birimi kullanmaktadır.
KodakCoin, fotoğraf lisanslama ödemeleri için planlanan, fotoğrafçı odaklı bir blok zinciri kripto para birimidir. Kripto para birimi, Kodak ve RYDE Holding Inc. arasında bir marka lisans sahibi sözleşmesi kapsamında geliştirilmektedir.

MazaCoin, 2014 yılında piyasaya sürülen bir kripto para birimidir.
Verge, işlem yapan katılımcıların konumunu ve İnternet Protokolü (IP) adresini gizleyerek tamamen anonim işlemler sunmayı amaçlayan açık kaynaklı, merkezi olmayan bir kripto para birimidir. Verge, XVG sembolü ile kripto para borsalarında işlem görmektedir.

Binance, çeşitli kripto para birimlerinin alım satımı için bir platform sağlayan bir kripto para borsasıdır. Ocak 2018 itibarıyla Binance, işlem hacmi açısından dünyanın en büyük kripto para borsası oldu.

Shiba Inu veya kısaltmasıyla SHIB, aynı zamanda Shiba Token olarak da bilinir, Ağustos 2020'de Ryoshi olarak bilinen anonim bir kişi tarafından oluşturulan merkezi olmayan bir kripto para birimidir. "DOGE Killer", olarak adlandırılan kripto para, Dogecoin'den sonra piyasaya sürülmüştür. Mayıs 2021 itibarıyla 6 milyar doların üzerinde piyasa değerine sahiptir. Fiyatı oldukça düşüktür, bu sayede kullanıcıların "milyarlarca hatta trilyonlarca tane satın almasına" olanak tanımaktadır. Şu anda yaklaşık 400 trilyon Shiba Token dolaşımdadır. Transfer ücretlerini düşürmek için Shibarium ağı üzerinde çalışılmaktadır.

Kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz’dir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Kripto para birimleri geleneksel anlamda para birimi olarak kabul edilmez ve bunlara emtia, menkul kıymetler ve para birimleri olarak sınıflandırma da dahil olmak üzere çeşitli işlemler uygulanmış olsa da, kripto para birimleri genellikle ayrı bir varlık sınıfı olarak görülür. Ancak, geleneksel para birimlerine kıyasla, kripto paralar, altın veya gümüş gibi fiziksel bir mal tarafından desteklenmez ve değerleri, kullanıcı ve yatırımcıların kabul ve kullanım seviyelerine ve piyasa koşullarına göre belirlenir.
USD Coin (USDC), ABD dolarına sabitlenmiş; Ethereum, Stellar, Algorand, Solana, Tron ve Hedera Hashgarph sisteminde çalışan sabit kripto para birimidir. USD Coin, Circle tarafından kurulan ve kripto para borsası Coinbase ve Bitcoin madencilik şirketi Bitmain'den üyeleri içeren Centre adlı konsorsiyum tarafından yönetilmektedir.
Namecoin orijinal olarak bitcoin yazılımından çatallanan bir kripto para birimidir. Bitcoin kodunu temel alır ve aynı çalışma kanıtı algoritmasını kullanır. Bitcoin gibi, 21 milyon jetonla sınırlıdır.
Primecoin, Emek ispatı sistemini uygulayan asal sayı zincirlerini aramaya dayalı bir kripto para birimidir.

Gridcoin BOINC ağında gerçekleştirilen açık kaynaklı bir kripto para birimidir. bir dizi alanı kapsayan 30'dan fazla bilim projesine ev sahipliği yapan dağıtılmış bir bilgi işlem platformudur. 16 Ekim 2013'te Rob Halförd tarafından oluşturuldu. Gridcoin-Research uygulaması, Bitcoin ve Peercoin'in bir çatalı olarak oluşturuldu ve MIT Lisansı altında lisanslandı. Kullanıcı arayüzü için Qt 5'i kullanılıyor.
Basic Attention Token, Ethereum blockchain ağına bağlı ERC-20 tabanlı ve kısaltması BAT olan bir kripto para birimidir. Dijital reklamcılık alanında faaliyet gösterme amacıyla Javascript, Mozilla ve Netscape kurucularından Brendan Eich öncülüğünde piyasaya sunulmuştur.
Yetki ispatı ya da otorite ispatı, blockchain ağlarına pratik ve verimli bir çözüm sunan, itibar bazlı bir mutabakat algoritmasıdır. Bu terim 2017 yılında Ethereum kurucu ortağı ve eski Teknolojiden Sorumlu Başkan’ı Gavin Wood tarafından öne sürülmüştür.
Yatırımcıların geleneksel para birimleri veya diğer dijital para birimleri gibi diğer varlıklar için kripto para birimleri ve dijital para birimleri ticareti yapmasına olanak tanıyan platformlardır. Borsalar, dijital para birimleri veya kripto para birimleri karşılığında kredi kartı ödemelerini, banka havalelerini veya diğer birçok ödeme şekillerini kabul edebilir. Bir kripto para borsası, genellikle alış-satış işlemleri için işlem komisyonu olarak alan veya eşleşen bir platform olarak sadece üyelik ücreti alan bir piyasa yapıcı olabilir.

Wrapped Bitcoin veya WBTC, BitGo, Kyber Network, Ren şirketleri tarafından geliştirilen, Ethereum'un blockchain ağı ERC-20'de çalışan, Bitcoin'in değerine sabitlenmiş olarak 26 Ekim 2018'de duyurulan ve 31 Ocak 2019'da piyasaya sürülen bir kripto para birimidir.