İçeriğe atla

Moğolistan başbakanları listesi

Moğolistan başbakanı, Asya ülkesi Moğolistan'da 1912 yılından bu yana hükûmetin başında bulunan kişiye verilen unvandır.

Başbakan Devlet Büyük Meclisi (Moğolca:Улсын Их Хурал) olarak adlandırılan meclis tarafından atanır ve yetkileri güven oyu ile kaldırılabilir. Bakanların yarısı ya da başbakanın kendisi istifa ettiği takdirde de güven oylaması şarttır.

Başbakanlık, 1912'de, Moğolistan'ın Çin'den birçok ülke tarafından tanınmayan ilk bağımsızlık ilanından kısa bir süre sonra kuruldu. 1921'de ikinci (ve daha etkili) bağımsızlık beyanı sırasında, yürütme organına Komünist Moğol Halk Devrimci Partisi (MRVP) egemen oldu. Parti kısa bir süre sonra Moğolistan Halk Cumhuriyeti'ni ilan etti ve görevi Halk Komiserleri Konseyi Başkanı olarak yeniden adlandırdı. 1946'dan bu yana Bakanlar Kurulu başkanlığına getirildi . MRVP'nin kademeli olarak üstünlüğünü bırakmasından sonra Başbakan teriminin yeniden başlatılması 1990'a kadar değildi. Farklı isimlerden bağımsız olarak, mevcut Moğolistan hükûmeti, ofisin sürekliliğini 1912'den beri verildiğini düşünmekte ve bu dönemde tüm hükûmet başkanlarını başbakan olarak görmektedir.

Moğolistan başbakanları listesi (1912-günümüz)

# İsim Göreve başlama Görevi bırakma Siyasi parti
01 Tögs-Otschiryn Namnansüren Kasım 1912 Nisan 1919
02 Chatanbaatar Magsardschaw 15 Şubat 1921 Mart 1921
03 Dambyn Chadardschaw 13 Mart 1921 16 Nisan 1921 MVP
04 Dogsomyn Bodoo 16 Nisan 1921 7 Ocak 1922 MVP
05 Jalchands Khutagt Sodnomyn Damdinbazar 3 Mart 1922 23 Haziran 1923 MVP
06 Balingiyn Tserendorc28 Eylül 1923 13 Şubat 1928 MVP/MRVP
07 Anandyn Amar (1. görev süresi) 21 Şubat 1928 27 Nisan 1930 MRVP
08 Tsengeltiin Dschigdschiddschaw 27 Nisan 1930 2 Temmuz 1932 MRVP
09 Peldschidiin Genden 2 Temmuz 1932 2 Mart 1936 MRVP
10 Anandyn Amar (2. görev süresi) 22 Mart 1936 7 Mart 1939 MRVP
11 Horlogiyn Çoybalsan 24 Mart 1939 26 Ocak 1952 MRVP
12 Jumdschaagiin Tsedenbal 26 Ocak 1952 11 Haziran 1974 MRVP
13 Dschambyn Batmönch 11 Haziran 1974 12 Aralık 1984 MRVP
14 Dumaagiin Sodnom 12 Aralık 1984 21 Mart 1990 MRVP
15 Scharawyn Gungaadordsch 21 Mart 1990 11 Eylül 1990 MRVP
16 Daschiin Bjambasüren 11 Eylül 1990 21 Temmuz 1992 MRVP
17 Puntsagiin Dschasrai 21 Temmuz 1992 19 Temmuz 1996 MRVP
18 Mendsaichaniin Enchsaichan 19 Temmuz 1996 23 Nisan 1998 MNDP
19 Tsahiagiyn Elbegdorj (1. görev süresi) 23 Nisan 1998 9 Aralık 1998 MNDP
20 Dschanlawyn Narantsatsralt 9 Aralık 1998 22 Temmuz 1999 MNDP
Njam-Osoryn Tujaa (fiilen yürüten) 22 Temmuz 1999 30 Temmuz 1999 MNDP
21 Rintschinnjamyn Amardschargal 30 Temmuz 1999 26 Temmuz 2000 MNDP
22 Nambaryn Enchbajar 26 Temmuz 2000 20 Ağustos 2004 MRVP
23 Tsahiagiyn Elbegdorj (2. görev süresi) 20 Ağustos 2004 13 Ocak 2006 DP
24 Mijeegombyn Enchbold 25 Ocak 2006 22 Kasım 2007 MRVP
25 Sandschaagiin Bajar 23 Kasım 2007 29 Ekim 2009 MRVP
26 Sühbaatarın Batbold29 Ekim 2009 9 Ağustos 2012 MRVP/MVP
27 Norovın Altanhuyag10 Ağustos 2012 5 Kasım 2014 DP
Dendewiin Terbischdagwa (geçici) 5 Kasım 2014 21 Kasım 2014 MVP
28 Çimediyn Sayhanbileg21 Kasım 2014 7 Temmuz 2016 DP
29 Jargaltulgın Erdenebat 7 Temmuz 2016 4 Ekim 2017 MRVP/MVP
30 Uhnaagiyn Hürelsüh4 Ekim 2017 27 Ocak 2021 MRVP/MVP
31 Luvsannamsrain Oyun-Erdene27 Ocak 2021 GörevdeMRVP/MVP

Moğol Devrimci Halk Partisi Lideri 1932–1990

Bu kişiler Moğolistan Halk Cumhuriyeti'nde gerçek yürütme gücünü kullandılar.

  • Peldschidiin Genden : 2 Temmuz 1932-2 Mart 1936
  • Horlogiyn Çoybalsan : 2 Mart 1936-26 Ocak 1952
  • Jumdschaagiin Tsedenbal : 26 Ocak 1952-24 Ağustos 1984
  • Jambyn Batmonk : 24 Ağustos 1984-21 Mart 1990

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sadi Irmak</span> 17. Türkiye başbakanı

Mahmut Sadi Irmak, Türk tıp doktoru ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin 17. Başbakanı. Osmanlı vatandaşı olarak doğmuş son Türkiye Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık sistemi</span> ülke yönetim sistemi

Başkanlık sistemi, kuvvetler ayrılığının uygulandığı sistemlerde hükûmet başkanının yasama organından ayrı bir yürütme organına liderlik ettiği bir yönetim şeklidir. Hükümet başkanı çoğu ülkede aynı zamanda devlet başkanıdır. Yasama, yürütme ve yargı ilkeleri arasında katı bir ayrılık olur. Parlamenter sisteme göre farklarından biri, yürütme ile yasama arasındaki ayrımdan dolayı hükûmet başkanının direkt halk oyuyla iktidara gelerek, seçilmiş bir yasama organının güvenini kazanmadan bunu sağlamasıdır. Parlamenter sistemde ise yürütme ile yasama arasında güçlü bir işbirliği bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Krallığı</span> eski bir krallık

Mısır Krallığı 1922'den 1953'e kadar var olmuş krallık.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fernand Bouisson</span> Fransız siyasetçi (1874 – 1959)

Fernand Bouisson (1874–1959) Fransız siyasetçi, eski Başbakan (1935) ve Meclis Başkanı (1927-1936).

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan Demokratik Devrimi</span>

Moğolistan Demokratik Devrimi, 1990 yılında Moğolistan'da gerçekleşen demokratik barışçıl devrimdir. Devrim, sosyalist hükûmete karşı açlık grevleri ve protesto gösterileri ile başladı. Başkent Ulan Batur'un Sühbatur Meydanı'nda çoğunlukla gençler tarafından öncülük edilen protestolar kansız bir şekilde otoriter yönetimin istifasıyla sona erdi ve yeni bir anayasa oluşturuldu ve çok partili demokratik düzene geçildi.

Angola başbakanı, Afrika ülkesi Angola'da bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1978 ile 1991 yılları arasında kaldırılsa da, 1991 yılında yeniden oluşturulmuştur. 1991 yılından itibaren ikinci süreci başlayan başbakanlık makamı 2010 yılına kadar devam etmiş, söz konusu yıl tekrar kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.

Mozambik başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Mozambik'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Portekiz Doğu Afrikası ismi ile Portekiz'e bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1974 yılında oluşturulmuştur.

Togo başbakanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1956 yılında ülkenin henüz Fransız Togoland ismi ile Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Gine-Bissau başbakanı, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nun bağımsızlığını ilan ettiği 1973 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Kamerun başbakanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Başbakan, 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti'nde hükûmet görevlerini üstlenmiş, 1961 ile 1972 yılları arasında var olan federal yapı gereği hem Batı Kamerun hem de Doğu Kamerun'da ayrı başbakanlar göreve gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan başbakanı</span> Azerbaycanın hükûmet başkanı

Azerbaycan Başbakanı, Azerbaycan hükûmetinin başıdır. Günümüzdeki Başbakan Ali Esedov'dur.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği hükûmeti</span>

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği hükûmeti, Sovyetler Birliği yönetiminde yürütme organının ana gövdesidir. Hükûmet başkanı, birinci dünya ülkelerinde "Sovyetler Birliği Başbakanı" olarak bilinen bürokrattı. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi. Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi. Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem de facto olarak üst düzey liderler bulunmaktaydı ve genellikle ülkeyi Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği makamı vasıtasıyla yönetirlerdi. Zira Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak devletin yönetim organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kuveyt başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kuveyt başbakanı, Kuveyt'in hükûmet başkanıdır. Kuveyt Anayasası'nın 56. Maddesi uyarınca Kuveyt emiri tarafından atanır. Kuveyt emiri ve Ulusal Meclis başkanından sonra ülkedeki en güçlü üçüncü yetkili olan başbakan, Kuveyt Hükûmetinin yürütme organına liderlik eder.

Litvanya başbakanı, Avrupa ülkesi Litvanya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. İlk olarak 16 Şubat 1918 yılında ilan edilen bağımsızlık ile kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ismi ile Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı 1940 ile 1990 yılları arasında kullanımda olmamıştır.

Moğolistan devlet başkanı, Asya ülkesi Moğolistan'da 1911 bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan Halk Cumhuriyeti</span> 1924-1992 yılları arasında Doğu Asyada hüküm sürmüş sosyalist devlet.

Moğolistan Halk Cumhuriyeti (Moğolca: Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс, Bügd Nairamdakh Moğol Ard Uls, 1924 ile 1992 yıllar arasında Asya kıtasında bugünkü Moğolistan sınırları içerisinde egemen olan sosyalist devlet.