Moğolistan'ın illeri

Moğolistan idari olarak 21 ile (Moğolca: аймаг, aymag) ayrılmıştır. İller daha sonra ilçelere (сум, sum) ayrılmaktadır.^[1]^[2] Modern iller 1921 yılında kurulmuştur. Başkent Ulan Batur özel bir statüye sahip olup bağımsız bir il belediyesi olarak yönetilmektedir.

İller

Adı	Moğolca	Merkez	Nüfus (2010)^[3]	Yüzölçümü (km²)^[4]	Yoğunluk (/km²)	ISO
Arhangay	Архангай	Tsetserleg	84,584	55,313.82	1.53	MN-073
Bayanhongor	Баянхонгор	Bayanhongor	76,085	115,977.80	0.66	MN-069
Bayan-Ölgiy	Баян-Өлгий	Ölgiy	88,056	45,704.89	1.93	MN-071
Bulgan	Булган	Bulgan	53,655	48,733.00	1.10	MN-067
Darhan-Ul	Дархан-Уул	Darhan	94,625	3,275.00	28.89	MN-037
Dornod	Дорнод	Çoybalsan	69,552	123,597.43	0.56	MN-061
Dornogobi	Дорноговь	Saynşand	58,612	109,472.30	0.54	MN-063
Dundgobi	Дундговь	Mandalgobi	38,821	74,690.32	0.52	MN-059
Gobi-Altay	Говь-Алтай	Altay	53,590	141,447.67	0.38	MN-065
Gobisümber	Говьсүмбэр	Çoyr	13,240	5,541.80	2.39	MN-064
Hentiy	Хэнтий	Undurhan	65,811	80,325.08	0.82	MN-039
Hovd	Ховд	Hovd	76,870	76,060.38	1.01	MN-043
Hövsgöl	Хөвсгөл	Mörön	114,926	100,628.82	1.14	MN-041
Orhun	Орхон	Erdenet	90,700	844.00	107.46	MN-035
Selenge	Сэлэнгэ	Sühbatur	97,585	41,152.63	2.37	MN-049
Sühbatur	Сүхбаатар	Barun-Urt	51,334	82,287.15	0.62	MN-051
Tuv	Төв	Zuunmod	85,166	74,042.37	1.15	MN-047
Ulan Batur	Улаанбаатар	—	1,240,037	4,704.40	263.59	MN-1
Umnugobi	Өмнөговь	Dalanzadgad	61,314	165,380.47	0.37	MN-053
Uvs	Увс	Ulangom	73,323	69,585.39	1.05	MN-046
Uvurhangay	Өвөрхангай	Arvayker	101,314	62,895.33	1.61	MN-055
Zavhan	Завхан	Uliastay	65,481	82,455.66	0.79	MN-057

Ayrıca bakınız

Moğolistan'ın idari bölümleri
ISO 3166-2:MN

Kaynakça

^ Moğolistan anayasası 57. maddesi
^ Montsame News Agency. Mongolia. 2006, Foreign Service office of Montsame News Agency, ISBN 99929-0-627-8, p. 46
^ Mongolia National Census 2010 official site. Aimags: Interactive Map. Arşiv kopyası; Wayback Machine
^ Mongolia Landuse Annual Report 2007^[] Archived Mayıs 20, 2013 at the Wayback Machine

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Moğolistan'ın illeri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Moğolistan'ın illeri
Arhangay Bayanhongor Bayan-Ölgiy Bulgan Darhan-Ul Dornod Dornogobi Dundgobi Gobi-Altay Gobisümber Hentiy Hovd Hövsgöl Orhun Övörhangay Selenge Sühbatur Tuv Ulan Batur^* Umnugobi Uvs Uvurhangay Zavhan

İlgili Araştırma Makaleleri

Moğolistan, Doğu ve Orta Asya'da bulunan denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Ülke toprakları tarihî Dış Moğolistan bölgesine denk düşer. Kuzeyde Rusya; güney, doğu ve batısında Çin'e bağlı İç Moğolistan ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi vardır. Moğolistan'ın Kazakistan'a sınırı olmamasına rağmen ülkenin en batısı Kazakistan'ın doğu ucuna 37 kilometre uzaklıktadır. Ayrıca Kazakistan'dan sonra denize kıyısı olmayan en büyük ikinci ülkedir. Yüzölçümü 1.564.116 kilometre kare, nüfusu 3,3 milyon civarı olan Moğolistan, en geniş on dokuzuncu ülke ve en seyrek nüfuslu ülkedir. Ülke çok az ekilebilir toprağa sahiptir. Topraklarının çoğu bozkırdır. Kuzey ve batıda dağlar ve güneyde Gobi Çölü bulunur. Ulan Batur, ülkenin başkentidir ve yaklaşık olarak ülke nüfusun %38'ine ev sahipliği yapar. Ayrıca dünyanın en soğuk başkentlerinden biridir. Moğolistan yarı başkanlık sistemi ile yönetilen cumhuriyettir.

Ulan Batur, Moğolistan'ın başkenti ve en büyük şehridir. Moğolcada "Kızıl Bahadır" anlamına gelen şehrin eski ismi Urga'dır. 2014 yılı itibarıyla nüfusu 1,3 milyondan fazladır.

Selenge ırmağı Moğolistan'da doğarak Rusya'da Baykal Gölü'ne dökülür. Uzunluğu 1024 km, havzası ise 447.000 km²'dir. Moğolistan'ın 21 idari bölgesinden birine adını verir. Moğolcada gökkuşağı anlamına gelir.

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

Huhhot veya Hohhot, hem de Huhehot, Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nin başkentidir. Günümüzde "Çin'in Süt Deposu" olarak bilinmektedir.

Moğolistan'daki Yahudilerin tarihi, 19.yy'ın sonlarına doğru Sibirya Yahudilerinin Moğollarla ticaret yapmasına kadar dayanır. Bunun sonucunda bazı Yahudi aileler Moğolistan'a yerleşti.

Sengel veya Ak-Sayan, Türkçe: Sengel veya Çengel — Moğolistan'ın batısında çoğunluğunu Kazak Türklerinin oluşturduğu Bay-Ölke ilindeki bir ilçe olup buranın halkının nüfusu da Tuva Türklerinden oluşmuştur.

Duhalar ya da Tuhalar veya Tsaatanlar, Moğolistan'ın orta kuzey bölgesindeki Hövsgöl aymağında yaşayan Türk halklarından Tuvaların 2010 yılında 282 kişilik nüfusa sahip soyu tehlike altında olan ren geyiği çobanı tengrici göçebe kabilesidir.

Moğolistan Demokratik Devrimi, 1990 yılında Moğolistan'da gerçekleşen demokratik barışçıl devrimdir. Devrim, sosyalist hükûmete karşı açlık grevleri ve protesto gösterileri ile başladı. Başkent Ulan Batur'un Sühbatur Meydanı'nda çoğunlukla gençler tarafından öncülük edilen protestolar kansız bir şekilde otoriter yönetimin istifasıyla sona erdi ve yeni bir anayasa oluşturuldu ve çok partili demokratik düzene geçildi.

Ötügen Dağı, Moğolistan'nın orta kesiminde dağ sırası içinde yer alan Hangay Dağlarının en yüksek doruğuna sahip dağı. Ötüken Dağı, eski Türkler tarafından kutsal kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Tes (akarsu)</span>

Tes akarsuyu - Tıva Cumhuriyetinin güneyinde Tes-Hem bölgesi ve Erzin bölgesi dolayında ve Moğolistan'da akan uluslararası bir akarsu. Uzunluğu - 757 km. Akarsu havzası ise 30.900 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 56 m³/s. (Samagaltay).

Busın veya Busein - Tıva Cumhuriyeti ve Moğolistanda bir akarsu.

Buyantu Han Uluslararası Havalimanı, Moğolistan'ın başkenti Ulanbatur'a hizmet veren bir havalimanıdır. Havalimanı şehir merkezinden 18 km güneybatısında yer almaktadır. 2014 yılında havalimanı 1,019,102 yolcuya hizmet vermiştir.

Moğolistan-Rusya ilişkileri Sovyetler Birliği'nin Moğol Halk Cumhuriyeti'ni desteklediği komünizm döneminden beri güçlüdür. Komünizm sonrasında da kardeş ülke olarak kalmışlardır. Rusya'nın iki başkonsolos generali ve Ulan Batar'da bir büyükelçiliği bulunur. Moğolistan'ın ise Moskova'da bir başkonsolosluğu, üç başkonsolos generali ve Yekaterinburg'da elçiliği vardır. İki ülkede Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın tam üyesidir.

Moğolistan'da COVID-19 pandemisi COVID-19 pandemisinin ilk vakası Fransa'dan seyahat eden Fransız kişide olduğu ve Moğolistan'a yayıldığı doğrulandı.

Moğolistan'da turizm Sosyalist Hükûmet tarafından son derece sınırlıydı, ancak Sovyetler Birliği'nin dağılması ve 1989 Devrimleri'nin ve 1990'daki Moğolistan Demokratik Devrimi'nin ardından genişlemektedir. Moğolistan, doğal doğal özelliklerin, çok çeşitli el değmemiş manzaraların, göçebe yaşam tarzının ve kültürünün mükemmel bir kombinasyonunu sunan benzersiz ve nispeten keşfedilmemiş bir seyahat yeridir. Moğolistan'daki seyahat organizasyonları yarım yüzyıl öncesine dayanır, ancak özel sektör tabanlı turizm neredeyse yirmi yaşındadır. Günümüzde Moğolistan, hepsi 56'dan fazla eğitim kurumundan mezun olan 403 seyahat şirketi, 320 otel, 647 tatil köyü ve turizm kampına sahiptir. Moğolistan, üyesi olduğu Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü'nde aktif rol almaktadır.

Moğolistan coğrafyasında gerçekleşen olayların tarihidir. Cengiz Han tarafından Moğolların birleştirilmesi ile Moğollar Dünya'nın ikinci en büyük İmparatorluğunu kurdu. Rus ve Çin sömürgesinde kalan Moğol halkı 1911 yılında bağımsızlık kazandılar.

Luvsannamsrain Oyun-Erdene 27 Ocak 2021'den beri Moğolistan Başbakanı olan Moğol bir politikacıdır. 2016'dan beri Büyük Devlet Khuralı'na (Parlamento) iki kez seçilmiştir. Başbakan olmadan önce, 2 Şubat 2019'dan 27 Ocak 2021'e kadar Moğolistan Hükûmeti Kabine Sekreterliği Bakanı ve Başkanıydı.

<i>Soyombo</i> sembolü Moğolistanın ulusal sembolü

Soyombo sembolü 1686'da Zanabazar tarafından icat edilen Soyombo alfabesindeki özel bir karakterdir. "Soyombo" adı, Sanskritçe svayambhu "kendi yarattığı" kelimesinden türetilmiştir. Moğolistan bayrağı, Moğolistan arması ve diğer birçok resmi belgede bulunan Moğolistan'ın ulusal sembolü olarak hizmet eder.

Cengiz Han Uluslararası Havalimanı, Ulan Batur Yeni Havalimanı olarak da bilinir, Moğolistan'ın Tuv ilinde, başkent Ulan Batur'un 52 km güneyinde bulunan uluslararası havalimanı. 4 Temmuz 2021'de açılışı yapılan tesis Buyantu Han Uluslararası Havalimanı'nın yerine Ulan Batur'a servis sağlayan başlıca havalimanlarından biridir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.