İçeriğe atla

Mitla

Oaxaca Vadisi'ndeki Yagul ve Mitla Tarih Öncesi Mağaraları
UNESCO Dünya Mirası
Harabelerin üzerinde inşa edilmiş İspanyol Kilisesi
Konum Meksika
KriterKültürel: iii
Referans1352
Tescil2010 (34. oturum)
BölgeLatin Amerika ve Karayipler

Mitla, Meksika'nın güneyindeki Oaxaca'da arkeolojik kazı alanı. 2010 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]

Ülkedeki en ünlü kalıntılardan birini içerir. Oaxaca kentinin 38 km güneydoğusunda, 1.480m yükseklikte yer alır. Adı Nahua dilinde ölülerin yeri anlamına gelen Mitla'nın, Milattan çok önceki dönemlerde, büyük olasılıkla Zapotekler tarafından, kutsal bir gömü yeri olarak kurulduğu kabul edilir. Yöredeki Zapotek etkisi MS 900 dolaylarına değin izlenebilmektedir. 900-1500 arasında yöre, kuzeyden gelen Mikstekler'in eline geçmiştir; bugünkü kalıntıların büyük bölümü de onlara aittir. İspanyollar Mitla'ya 1521'de gelmiştir; yöre hakkında bilgi veren ilk Avrupalı ise Diego Garcia de Palacio'dur (1576).

Mitla'nın arkeolojik kesimi beş ana yapı grubundan oluşur. 1980'lere değin bunların yalnızca ikisi tümüyle kazılıp onarılmıştır. Her grupta uzun, dar odalarla çevrili birkaç dörtgen avlu bulunur; bunların bazıları uzun, dolambaçlı geçitlerle birbirine bağlanır. Bazı avluların çevresinde, odaların yanı sıra basamak piramitleri de vardır.

Temelsiz, toprak üstü duvar örgü tekniğine hemen her grupota rastlanır. Çamur ve taşla örülmüş duvarlar ya alçı sıvalı ya da trakitle kaplıdır. Kapı kasaları küçük mozaik taşlarla bezenmiştir. Bu taşlar, geometrik biçimlerde kesilmiş boşluklara tam otururlar. Yapılardan bazısının altında haç planlı taş mezarlar bulunmuştur.

Bugünkü Mitla köyü, kalıntıların aşağısında, saz kulübeler ve kerpiç evlerden oluşan bir yerleşmedir. Amerika Üniversitesi Bölgesel Çalışmalar Merkezi, köyde başlattığı çalışmaları günümüzde de sürdürmektedir. Oaxaca eyaletinden toplanmış yapıtları içeren Frissell Zapotek Sanatı Müzesi de buradadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galata Mevlevihanesi</span> İstanbulda müze

Galata Mevlevihanesi veya diğer adıyla Kulekapı Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde bulunan eski bir mevlevihane. Günümüzde Galata Mevlevihanesi Müzesi adıyla müze olarak faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fokaia</span>

Fokaia, İzmir'in Foça ilçesinin Antik Çağ'da ve Bizans Dönemi'ndeki adı. On iki İon kentinden biridir. Önceleri kentin kuruluşu MÖ 11. yüzyıl Aiol'ler tarafından gerçekleştiği, MÖ 9. yüzyılda ise kentin İon tarafına geçtiği düşünülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalar kentin kuruluş tarihini MÖ 2000'e kadar geri götürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Priene</span>

Priene, Aydın Söke'de Selçuk-Efes'e yaklaşık 100 km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Roma Hamamı</span> Ankarada bulunan Roma hamamı

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sardis</span> Türkiyede bir antik kent

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Ulu Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Diyarbakır Ulu Cami, Diyarbakır Kalesi'nin surları üzerinde Harput Kapısı ile Mardin Kapısı'nı birleştiren eksenin batısında yer alan cami.

<span class="mw-page-title-main">Küçükçekmece Gölü</span> İstanbulda göl

Küçükçekmece Gölü, Marmara Bölgesi'nde, İstanbul'da Küçükçekmece, Avcılar, Bakırköy ve Başakşehir ilçeleri arasında yer alan göl.

<span class="mw-page-title-main">Smirni</span> İzmirde bulunan antik şehir

Smirni, İzmir sınırları içinde iki farklı konumda yer alan tarihî kentler. Körfezin kuzeydoğusunda yer alan ve yüzölçümü yaklaşık yüz dönüm olan bir adacık üzerinde kurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Çatalhöyük</span> Konya, Türkiyede bulunan tarihi yerleşim yeri

Çatalhöyük, bugün Konya'nın Çumra ilçesine bağlı Küçükköy yakınlarında, milattan önce 7000 yıllarından itibaren Cilalı Taş Devri ve Bakır Çağı'nda yerleşim yeri olarak kullanılmış arkeolojik kalıntılardır.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Raqchi</span> Peru’nun Cusco bölgesindeki bir İnka arkeolojik sit alanı

Raqchi Peru'nun Cusco bölgesindeki bir İnka arkeolojik sit alanıdır. Rakchi kalıntıları Vilcanota Nehri'nin kıyısında, denizden yaklaşık 3500 m. yükseklikte yer almaktadır. Rakchi kalıntılarının içindeki en ünlü ve en önemli yapı Virakoça Tapınağı olduğundan, Raqchi kalıntılarından kimi zaman Virakoça Tapınağı olarak söz edilir.

<span class="mw-page-title-main">Azıh Mağarası</span>

Azıh mağarası ,Azerbaycan'ın güneybatısındaki Küçük Kafkas Dağları'nın güneydoğu yamacında, Karabağ'ın Kuruçay vadisinde, Tuğ çöküntüsünde, Kuruçay nehrinin sol kıyısında, nehirden 3 km uzaklıkta, Kuruçay'ın modern yatağından 100-120 metre yukarıda yer almaktadır. Karabağ'ın Hocavend ilçesinde Azıh ve Salaketin köyleri arasında, Füzuli şehrinden 14 km kuzeybatıda, deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte bulunan bir mağara kompleksidir. Azıh mağarasının alanı 800 km²'dir. Burada uzunluğu 600 metreye kadar uzanan 8 koridor bulunmaktadır. Koridorların bazıları 20-25 metre yüksekliğe kadar ulaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hacılar Höyük</span>

Hacılar Höyük, Burdur İl merkezinin 26–27 km güneybatısında yer alan bir höyüktür. Toroslar'ın kuzeye uzanan sırtları arasında oluşmuş bir vadide bulunmakta olup batısında Koca Çay akmaktadır.

Ahlatlıbel Düz Yerleşmesi, Ankara il merkezinin yaklaşık olarak 14 km. güneybatısında, ODTÜ arazisi içinde, eski Yalıncak Köyü'nün güney – güneybatısında, Haymana yolu üzerinde yer alan bir düz yerleşmedir. Bölgede geniş bir alanın yakın geçmişte toprakla doldurulmuş olması nedeniyle, 1933 yılında kazısı yapılmış olan yerleşmenin tam olarak yeri yakın zamana kadar saptanamamıştı. Ancak Gülçin İlgezdi Bertram ve Jan - K. Bertram'ın çalışmalarıyla yerleşmenin yeri 2010 yılında saptanmıştır. Kale olarak tanımlanan mimari kalıntılar ve konumu dikkate alınarak bir bey şatosu olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İçerişehir</span> Bakünün tarihî çekirdeği

İçerişehir ya da Eskişehir, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün tarihî çekirdeği olarak bilinmektedir. Haydar Aliyev Vakfı'nın çalışmaları sonucunda UNESCO'nun Dünya Miras Komitesi'nin 2000 yılında Avustralya'nın Cairns kentinde yaptığı 24. oturumda Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile birlikte Dünya Mirası olarak kabul edilen İçerişehir, Azerbaycan'dan listeye dahil olan ilk yapıdır. Bakü'nün en eski kısmı olan İçerişehir, iyi korunmuş kale duvarları ile çevrilidir. 221.000 m² alana sahip olan koruma alanında 1300'den fazla aile yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Teos</span> Antik kent

Teos veya Teo, Eski İyonya'da batısından yer alan bir antik şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Oaxaca Vadisi</span>

Oaxaca Vadisi olarak da bilinen Oaxaca'nın Orta Vadileri, günümüzdeki Meksika'nın güneyindeki Oaxaca eyaletinde yer alan coğrafi bir bölgedir. İdari bağlamda, Etla, Centro, Zaachila, Zimatlan, Ocotlán, Tlacolula ve Ejutla ilçelerinden oluşan bir bölge olarak tanımlanmıştır. Oaxaca Vadisi, Mezoamerika'daki en eski toplumlardan biri olan Zapotec uygarlığının ve daha sonraki Mikstek kültürünün eviydi. Oaxaca Vadisi'nde Monte Alban, Mitla, San José Mogote ve Yagul gibi önemli arkeolojik alanlar bulunmaktadır. Bugün, eyaletin başkenti olan Oaxaca Şehri, vadinin orta kesiminde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yagul</span>

Yagul, Meksika'nın Oaxaca Eyaleti'de bulunan Kolomb öncesi Mezoamerika'nın Zapotek uygarlığına bağlı bir arkeolojik alan ve eski şehir devletidir. Site 13 Ekim 1998 tarihinde ülkenin dört doğal anıttan biri ilan edildi. Site ayrıca halk dilinde Pueblo Viejo olarak bilinir ve İspanyol Fethi zamanında işgal edilmiştir. Fetihten sonra nüfus, yakındaki modern Tlacolula kasabasına taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Muxe</span> Zapotec cinsiyet kimliği, genellikle transseksüel, üçüncü cinsiyet veya ikili olmayan olarak kabul edilir

Muxe, Güney Meksika'nın Oaxaca eyaletinde yaşayan yerel halk Zapoteklerin arasında, doğumda erkek atanıp feminen bir cinsiyet ifadesi olan bireylerdir. Üçüncü cinsiyet olarak görülebilir. Muxelar, kadınla ilişkilendirilen davranışsal özellikler ve giyim tarzına sahip olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Pavlus Su Kuyusu</span>

Aziz Pavlus Su Kuyusu, Mersin ilinin Tarsus ilçesinde bulunan ve Hristiyan azizlerinden Pavlus'a ait olduğu öne sürülen bir su kuyusudur.