Miss Turkey

Miss Turkey (İngilizce telaffuz: [mɪ́s tə́rki]) (Türkçe: Türkiye Güzellik Kraliçesi Yarışması), Türkiye'deki genç kadınların katılımıyla düzenlenen millî bir güzellik yarışması organizasyonudur. Türk kadınının özelliklerini ve imajını dünyaya en güzel şekilde anlatma amacını taşımaktadır. Yarışmaya 18-27 yaşları arasında, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, hiç evlenmemiş ve çocuğu olmamış genç kadınlar katılabilir. Miss Turkey ilk olarak Cumhuriyet gazetesi tarafından duyurulmuştur. 1980'den beri yarışmayı yürüten "Miss Turkey Organization", Miss World, Miss Universe, Miss Supranational adlı yarışmaların Türkiye'deki lisans sahibidir. Miss Turkey'de dereceye giren ilk kişi, Türkiye'yi temsil etmek amacıyla dünyanın çeşitli yerlerinde düzenlenen bu uluslararası yarışmalara gönderilir.

Türkiye'nin en saygın güzellik yarışmaları arasında yer alan Miss Turkey tarihte ilk olarak 2 Eylül 1929'da dönemin hükûmetinin desteği ile düzenlenmiştir. Yarışma sonucu ilk Miss Turkey Feriha Tevfik olmuştur.

Miss Turkey, 80'li yıllara kadar "Türkiye Güzellik Yarışması" olarak adlandırılmıştır. ve 1980 yılında tarihî bir değişiklik yapılarak ismini "Miss Turkey" olarak değiştirilmiştir.

Yarışma yeni ismini aldıktan sonra ilk kazanan kişi Fahriye Funda Aydoğdu oldu ve 1980 yılında "Miss Turkey" ismiyle yarışan ilk Miss World temsilcisi oldu.

Miss Turkey, 2011 yılında birçok Latin ülkesine benzer bir televizyon formatı geliştirdi. Jüri ve konuk jüri tarafından yapılan elemeler sonrası seçilen yirmi finalist, haftalar boyu süren bir kamp hayatına girerek Türkiye'yi temsil edeceği uluslararası yarışmalar için hazırlanacaktı. Bu format günümüzde de uygulanmaktadır.

2015 yılına kadar TV kanallarında yayınlanan Miss Turkey, 2016 yılında organizasyonun aldığı "dijitalleşme" kararı ile Instagram, Snapchat, YouTube gibi sosyal medya kanalları üzerinden yayımlanmaya başladı.

Yarışma, 1980 - 1990 yılları arasında Güneş, Sabah, Tercüman, Bulvar gibi çeşitli gazetelerin sponsorluğunda yapıldı. 1990 yılında Türkiye'de özel televizyon kanallarının kurulması ile Magic Box, Show TV, Kanal D, Star TV, NTV, CNBC-e, FOX gibi kanallar yarışmanın tanıtımını ve yayıncılığını üstlendi.

Yarışmada üzerinde durulması gereken bazı kayda değer durumlar:

• İnci Asena: Merhum teyzesi Aylin Öndersev'in adını kullanarak yarışmaya katıldı.
• Nurlan San: Doğum adı Nurlan Coşkun ve sahne adı Nurlan San olan Yeşilçam oyuncusu yarışmayı birinci olarak değil üçüncü olarak bitirmişti ve Ayten Örnek yarışmanın galibiydi. Ancak daha önce Nurlan San'a kuliste yarışma organizatörü tarafından kendisine kraliçe olması vadedildiğini söyleyerek itiraz etti. Organizatör ile çıkan tartışmadan sonra birinci Ayten Örnek olarak kaldı ancak Miss World'de Türkiye'yi Nurlan (Coşkun) San temsil etti. Bu yüzden iki birinci şeklinde listeye aktarılmış olsa da tek birinci Ayten Örnek'tir.
• Ayşe Belgin Güven: 1982 yılında Bulvar gazetesi tarafından yapılan yarışmanın finalinde Hülya Avşar Türkiye Güzeli seçildi. Ancak daha önce evlenip boşandığı ortaya çıkınca yarışmadan ihraç edildi ve ikinci seçilen Ayşe Belgin Güven, Türkiye Güzeli ilan edildi.
• Neşe Yazıcıgil: Yarışmada Neşe Yazıcıoğlu adıyla bilinen Türkiye güzelinin soyadı bazı resmî kaynaklarda Yazıcıgil olarak geçmektedir. Yarışmayı birinci olarak tamamlamıştır ancak yine aynı gazetelerde Yelda Gürani (evlendikten sonra Saner soyadını almıştır.) birinci olarak aktarılmıştır. Kendi demeçlerinde de bunu doğrulamıştır ancak yine de yarışmanın finalinin ardından hemen çıkan gazetelerde tek birinci Neşe Yazıcıgil'dir (Yazıcıoğlu) ve Türkiye'yi Miss World'de temsil etmiştir.
• Beyhan Kıral: Yarışmada Tuna Algün adını kullanan ancak daha sonra gerçek adını da belirten Kıral, yarışmayı birinci tamamlamış ve Türkiye'yi dünya çapında temsil etmiştir (dönem gazeteleri haberleri doğrultusunda bilinen bilgidir).
• Mine Kürkçüoğlu: Yarışmada Mine Kürkçüoğlu olarak bilinen Türkiye güzeli yine resmî kaynaklarda Mine Vargı olarak anılmaktadır.
• Afet Tuğbay: Yarışmayı birinci bitirerek Türkiye'yi Miss World'de temsil eden Tuğbay'ın yanı sıra Asuman Tuğberk Yolaç da aynı yılın birincisi olarak bilinmektedir.

^[1][2]

• Cansu Dere: 2010 yılı boyunca Miss Universe Türk delegesi olan Cansu Dere'nin 2000 Miss Universe Yarışması'nın yapıldığı ülke olan Kıbrıs'a gitmesi, kendisi ülkenin işgal altında bir bölgesine geçmedikçe (ki bu Kıbrıs Cumhuriyeti Yasaları tarafından kesin olarak yasaklanmış bir harekettir), Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti tarafından yasaklandı. Hâlbuki Türkiye'deki yarışma komitesi Cansu Dere'nin önce Yunanistan'ın başkenti Atina'ya ardından Kıbrıs'a geçmesi için tüm düzenlemeleri yapmış ve Dere Atina'ya gitmişti, yasak kararı gidişinden bir gün sonra çıktı, hükûmetin kendisinin gitmesine izin vermemesinin sebebi olarak beyanı ise "Politik Sebepler ve Diplomatik Anlaşmazlıklardan Dolayı" idi. Böylelikle Cansu Dere aynı yıl yaşı ve kurallar gereği Miss Universe'e katılmasına izin verilmeyen ikinci delege olmuştu.
• Hülya Avşar: 1983 Bulvar gazetesi yarışması sonucunda kazanan olmuş ama evlenmiş olduğunun ortaya çıkması yüzünden tacı alınmıştır. Taçsız kraliçe olarak kariyerine başlamış ve yarışmada gerçek kazanan yine kendisi olmuştur. 1983 yılında Hülya Avşar'ın yerine Türkiye güzeli unvanı Dilara Haraççı'ya verilmiştir.
• Sinem Sülün: Miss Turkey yarışması o yıl Miss Universe yarışmasından daha sonra yapıldığı için süre bitimi nedeniyle Türk yarışma komitesi bir delege gönderemedi. Bu geç kalma hadisesinin ardından sözü edilen yılın delegesi Sinem Sülün o yıl yerine bir sonraki yıl Miss Universe yarışmasına katıldı.
• Meltem Hakarar: 1988 Türkiye güzeli olmuştur. Ülkemizi Miss Universe yarışmasında temsil etmiştir. Sanılanın aksine Miss Universe kazananı değil, SSCB'de ilk kez yapılan Miss Charm yarışmasını kazanmış aynı yarışmada Halk Güzeli ve Miss Elegance unvanı kazanmıştır.

• 1952 Günseli Başar
• 1971 Filiz Vural
• 1982 Nazlı Deniz Kuruoğlu
• 1984 Neşe Erberk
• 1993 Arzum Onan

• 2002 Azra Akın

International Pageant of Pulchritude (Türkçesi: Uluslararası Güzellik ve Zarafet Yarışması), 1920'li ve 30'lu yılların en prestijli güzellik yarışması organizasyonuydu. Diğer yarışmalardan daha eski olan yarışma bütün ülkelerce saygı görüyordu. Yarışma Kâinat Güzellik Yarışması olarak da biliniyordu Yarışmanın birincileri hem Zarafet Güzeli hem Dünya Güzeli hem de Kâinat Güzeli unvanlarıyla anılıyorlardı. Ancak yarışma el değiştirip adı Kâinat Güzellik Yarışması olarak düzenlenmeye başlanınca, günümüz adıyla Miss Universe, yeni bir yarışma olarak dünyaya sunuldu ve Miss Universe güzelleri ayrı başlık altında toplandı. Dünya Güzeli unvanı da günümüzde Miss World ve Miss Earth yarışmaları ile karışmaması nedeniyle yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bu dalda Türkiye'nin bir tek birincisi vardır. O dönem tüm dünyanın saygı duyduğu organizasyonun 1932 yılında yapılan yarışmasını Belçika'nın Spa kentinde kazanan Çerkez asıllı Keriman Halis'e bu büyük başarısından dolayı Mustafa Kemal Atatürk, "Kraliçe" anlamına gelen "Ece" soyadı bizzat kendi emriyle vermiştir.

• 1932 Keriman Halis Ece

• 1988 Meltem Hakarar

• 1993 Ebru Ürün
• 2001 Şenay Akay
• 2005 Tuğçe Güder
• 2012 Sezgi Sena Akay
• 2017 Aslıhan Karalar
• 2019 Derya Ekşioğlu

• 2000 Yeliz Çalışkan
• 2003 Nihan Akkuş

• 1979 Ayla Atlas
• 1984 Melek Gürkan

• 2011 Sevcan Yaşar
• 2018 Pınar Tartan

• 1994 Pınar Tezcan (2nd runner-up)
• 2001 Başak Şahin (5th runner-up)
• 2007 Zeynep Uğur (Top 15)
• 2013 Burcu Taynaz (2nd runner-up)
• 2014 Tiffany Kurak (Top 15)
• 2018 Valeriya Samehylieiwa (Top 15)
• 2019 Damla Nur Kartal (Top 15)

• 1991 Deniz Pulaş (2nd runner-up)
• 1995 Eylem Çeliker (Best Photomodel)
• 1997 Deniz Akkaya (Top 5, Best Grace)
• 1998 Burcu Kutluk (Top 5, Best Grace)
• 1999 Tuğba Karaca (Best Europe)
• 2002 Irmak Atuk (1st runner-up)
• 2003 Şebnem Sürücü (2nd runner-up)
• 2006 Neslihan Önder (1st runner-up)
• 2007 Senem Kuyucuoğlu (1st runner-up)
• 2008 Yelda Kara (1st runner-up)
• 2009 Tuğçe Sarıkaya (2nd runner-up)
• 2011 Tuğba Melis Türk (1st runner-up)
• 2013 Ayşenur Özkan (1st runner-up)
• 2014 Cansu Melis Karakuş (1st runner-up)
• 2015 Yağmur Ay (Best Model)
• 2015 Özge Hoşgör (Best Catwalk)
• 2016 Gizem Kayalı (1st runner-up)
• 2018 Türkan Geyik (1st runner-up)

• 1980 Mine Koldaş (4th runner-up)
• 1983 Nazan Saatçi (2nd runner-up)
• 1986 Nilüfer Apaydın (4th runner-up, Miss Photogenic)
• 1987 Meltem Doğanay (Top 15, Miss Photogenic)
• 1988 Öykü Ozma (Top 16, Miss Photogenic)
• 1994 Özlem Mete (2nd runner-up, Miss Photogenic)
• 1995 Neshan Mulazim (Top 12, Miss Photogenic)
• 1998 Arzu Albayrak (Top 10, Best in Swimsuit)
• 2000 Aysun Doğrul (Top 10, Best in Swimsuit)
• 2002 Özge Ulusoy (Top 10, Best in Swimsuit)
• 2005 Buket Köroğlu (Best in Evening Gown)

• 1988 Sibel Tan (2nd runner-up)
• 1989 Begüm Özbek (Top 10)
• Filiz Baştüzel (Top 15, Miss Model of Asia)
• 1993 Gökçe Yanardağ (Top 12)
• 1994 Esra Dop (Top 12)
• 1995 Tuğba Özay (1st runner-up)
• 1999 Seçil Mutlu (Top 5)
• 2000 Feza Gürsoy (2nd runner-up)
• 2001 Şennur Şafak (Top 15)
• 2002 Kadriye Yılmaz (Top 15, Best National Costume)
• 2004 Aslı Baş (Top 26)
• 2005 Binnur Gürbey (Top 26)
• 2006 Elif Nur Karlıdağ (Top 30)
• 2007 Bige Yıldırımer (Top 30)
• 2008 Serap Tunç (2nd runner-up, Best National Costume)
• 2009 Derya Çimen (1st runner-up)
• 2010 Asuman Arifoğulları (Top 30)
• 2012 Esra Serim (Top 36)
• 2013 Sevinç Meşe (Top 36)
• 2015 Cansu Taşkın (Top 26)
• 2016 Merve Cansu Aydoğan (Top 26)
• 2019 Elif İlayda Kırçıl (Top 30)

12 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20210512201914/https://www.missturkey.com.tr/index.html arşivlendi. Miss Turkey resmi sitesi Instagram'da Miss Turkey

X'te Miss Turkey