İçeriğe atla

Miskinler Tekkesi

Miskinler Tekkesi
YazarReşat Nuri Güntekin
ÜlkeTürkiye
TürRoman
Yayım1946
Yayımcıİnkılâp Kitabevi
Sayfa208
OCLC7497918

Miskinler Tekkesi, Reşat Nuri Güntekin'in 1946 tarihli romanı. İlk olarak İnkılâp Kitabevi tarafından basımı yapıldı ve 2008'de aynı yayınevi tarafından 20. baskısı gerçekleştirildi. Yazarın son dönem eserlerindendir. Dilencilik yaparak geçinen roman başkişisinin serüvenleri anlatılmakta ve yoksulluk kültüründen ayrıntılar sergilemektedir.[1]

Konusu

Roman ismindeki miskin sıfatı çalışmaktan uzak olan tembeller için kullanılmaktadır.[2] "Miskinler Tekkesi" ise Osmanlı İmparatorluğu'nda cüzzamlıların şehir halkından uzak tutulması için II. Selim döneminde Karacaahmet Mezarlığı'nın ortasında yapıldı. İlk olarak 9 haneden oluşurken daha sonra II. Mahmud tarafından 11 konut daha ilave edildi. İkinci Meşrutiyet sonrasında ise kapatıldı.[3]

Romanın başkişisi dilenci olmayı kendisine meslek edinmiş bir serasker torunudur. Başkişi çevresinde II. Meşrutiyet'ten romanın kaleme alındığı Cumhuriyet yıllarına kadar olan sürede kesitler halinde verilir. Sosyolojik olarak dilencilerin kişilikleri ve etkisinde oldukları toplumsal çevre faktörü ele alınır. Örneğin İzmir'de daha çok fakirlerin iskan ettiği Temaşalık mahallesi ve İstanbul'da Süleymaniye çevresinde gerçekçi bir düzlemde incelenir.[4]

Roman başkişisi Darülfünun'da (İstanbul Üniversitesi) bir süre eğitim görmüş ve I. Dünya Savaşı'nda ise cephe gerisinde katılım göstermiştir. Sosyal özellikleri ise miskin, asosyal ve içine kapanık sinik olmasıdır. Fakat bu özellikleri onun çevresinde olup bitenleri idrak ve gerçekçi bir şekilde yorumlamasına engel değildir. Yazar bu karakter ile Temaşalık'ta bulunan siyahilerin yaşamlarını ve dini ritüellerini ele alır. Başkişinin evlat edindiği çocuk ile de olay ve mekanlar genişler.[4]

Kaynakça

  1. ^ Kanter, M. Fatih (2008). Reşat Nuri Güntekin Romanlarında Yapı Ve İzlek (Doktora). Elazığ: Fırat Üniversitesi. s. 417. 
  2. ^ Miskin (Milliyet bas.). İstanbul: Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.16. s. 8222. 
  3. ^ Miskinler tekkesi (Milliyet bas.). İstanbul: Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.16. s. 8223. 
  4. ^ a b Miskinler Tekkesi (Milliyet bas.). İstanbul: Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.16. s. 8223. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reşat Nuri Güntekin</span> Türk roman, öykü ve oyun yazarı

Reşat Nuri Güntekin, Milli Edebiyat Döneminde önemli bir yeri olan Çalıkuşu, Yeşil Gece, Yaprak Dökümü ve Anadolu Notları gibi eserlere imza atmış Türk roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevi ile Anadolu'da gezdiği için Anadolu insanını yakından tanımıştır. Eserlerinde Anadolu'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış; insanı insan-çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır.

Yeditepe Şiir Armağanı, 1955 yılından itibaren verilmeye başlanmış şiir ödülü. Hüsamettin Bozok tarafından Yeditepe dergisi ve yayınları adına kurulmuştur. Bir önceki yılın, seçiciler kurulunca en beğenilen şiir kitabına verilir. Ödülün verilmesi 12 sene sürdükten sonra 9 yıl ara verildi ve tekrar başladı. Son şiir armağanı, 1984 yılında Necati Cumalı'ya verildi.

<span class="mw-page-title-main">Naşit Özcan</span> Türk oyuncu, tuluatçı

Naşit Özcan, Türk tiyatrosunun ünlü tuluat ustası. İbiş tiplemesini en iyi canlandıran sanatçıların başında gelmektedir.

<i>Çalıkuşu</i> (roman) Reşat Nuri Güntekinin romanı

Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin'in ilk defa 1922'de tefrika edilmeye başlanıp 1923'te kitap olarak yayımlanan, 1937'de büyük değişikliklerle tefrika edilen romanıdır.

<i>Yaprak Dökümü</i> Reşat Nuri Güntekin tarafından yazılan roman

Yaprak Dökümü, Reşat Nuri Güntekin'in ilk baskısı 1930 yılında yapılan toplumsal romanı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Atılgan</span> Türk yazar

Yusuf Atılgan, Türk yazar ve öğretmen. Türk edebiyatının ve Türk romanının modernist bir düzleme geçtiği 1950-1980 yılları arasında yazdı. Bu dönemin ilk modernist Türk yazarlarından birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Refik Halit Karay</span> Türk yazar

Refik Halid Karay, Türk yazar.

Abdürrezzak Abdi Efendi, Osmanlı tuluat sanatçısıdır. Türk tiyatro dünyasında İbiş tiplemesini ilk olarak giyim ve davranış ekseninde kişileştiren kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Fehmi Başkut</span>

Cevat Fehmi Başkut, Türk oyun yazarı ve gazeteci

Anavatan, toplumların ilk yurdu, ilk vatanları, ilk yerleşimleri anlamına gelir. Anavatan kavramı toplumların tarih sahnesinde ilk kez devlet veya devletvari bir yapılanma kurdukları topraklar anlamına gelir. Bireyler için bu kavram doğup büyüdüğü, ailesinin tarihsel kökenlerinin olduğu yerdir. Toplumların savaşlar ya da sömürgecilik doğrultusunda elde ettiği yerler de zamanla anavatan kavramına dahil olabilmektedir. Coğrafi ve biyolojik anlamlardaki kullanımı da mevcuttur.

Fen lisesi, üstün yetenekli öğrencilerin nitelikli eğitim almaları için açılan ve fen programlarıyla desteklenen liseler. Türkiye'de ilk olarak Ford Vakfı'nın destekleriyle 1962'de Ankara'da açıldı. Süreç içerisinde İstanbul, İzmir ve Gaziantep gibi büyükşehirlerde açılması yaygınlaşmaya başladı.

Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, genel olarak Fransız yayınevi Larousse'nin telif haklarına sahip olduğu ve Türkçe eklemelerle beraber Milliyet gazetesi tarafından basılan sözlük ve ansiklopedidir. Daha önce Meydan Larousse adıyla 1969-1973 arasında yayımlandı ve içeriği korunarak 1993 yılında bir gazete tarafından Türkiye'de basıldı. Yaygın olarak Milliyet baskısı ile bilinmektedir.

Kayyım veya kayyum, yasalarla belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait bir işi görmek veya bir malı idare etmek için tayin edilen kimse. Arapça kama (durmak) kökünden gelir ve kıyam kelimesinden türemiştir.

Suna Korat, Türk opera sanatçısıdır.

<i>Felsefi Bilimler Ansiklopedisi</i> Hegelin, kişisel sistemini temellendirip açıkladığı 1817 tarihli yapıtı

Felsefi Bilimler Ansiklopedisi ya da orijinal adıyla Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften im Grundrisse, Alman filozof Georg Wilhelm Friedrich Hegel'in kişisel sisteminin temellendirip açıkladığı 1817 tarihli yapıtı. Hegel'in "yolların en zoru olan doğrunun bilimsel yollardan araştırılması" şeklinde nitelediği eserini ansiklopedik bir kaynak olarak hazırlamıştır. Hegel'in mantık, doğa ve zihin felsefesi bu eserle son görünümüne ulaşmıştır. Eserin ikinci baskısı 1827, üçüncü baskısı ise 1830 yılında yayımlanmıştır. Her iki basımda da önemli eklemeler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Petit Larousse</span>

Le Petit Larousse Illustré ya da yaygın kullanımı ile Petit Larousse, ilk olarak 1905 yılında Fransız pedagog ve yayıncı Claude Augé tarafından yayımlanan ansiklopedik sözlük. Küçük Larousse da denir. 1924'te Nouveau Petit Larousse Illustré, 1935'te Augé tarafından, 1948'de, 1952'de Larousse Kitabevi'nin 100. yılında, 1959, 1968 ve 1981 yıllarında yeniden gözden geçirilip basımları yapıldı. Resimli olarak iki farklı şekilde de yayımlanırdı ve her yıl güncelleştirilirdi. Ansiklopedi kullanımının yaygın olduğu yıllarda Fransızca baskısı 1 milyon, İspanyolca baskısı ise 600 binden fazla satıyordu ve dönemi için önemli bir yayıncılık başarısı gösteriyordu. Fransızca ve İspanyolca dışında farklı dillerdeki versiyonları da bulunmaktaydı.

Uzaklar, Ülker Köksal'a ait üç perdelik oyun. Aile ve eğitim kurumlarındaki uygulama ve öğretileri ele alarak bilinçsiz ve yanlış davranışların genç insanlar üzerindeki etkilerini eleştiren bir eserdir. İlk kez 1985 yılında Çetin Köroğlu'nun rejisi tarafından İzmir Devlet Tiyatrosu'nda sahneye konuldu. Mehmet Birkiye'nin rejisi tarafından da Kent Oyuncuları'nca sahnelendi. 1984'te ENKA Vakfı Bilim Sanat Yarışması'nda üçüncülüğe layık görüldü. 1986'da İsmet Kuntay ve Ankara Sanat Kurumu En İyi Oyun Yazarı ödüllerine layık görüldü. Yıl içinde Nokta dergisi tarafından yılın en iyi oyunu seçildi.

Atatürk Kurtuluş Savaşında, Cahit Külebi'nin Türk Kurtuluş Savaşı üzerine yazdığı yapay destan. Bazı yerlerde sadece manzum metin olarak geçer. 1952 tarihli bu eserde yazarın Rüzgâr adlı şiir kitabınında bulunan Atatürk şiiri çeşitli yerlerde kullanılmıştır. Şiir dizeleriyle eserin temeli oluşturulmuştur. Yapıt ülke güzellikleri ve yurt sevgisini işleyen bir anlatımla başlar. Sonrasında işgal altında yaşanan acılar işlenir. Devamında Mustafa Kemal Atatürk'ün kurtarıcı olarak görülmesi, ondan duyulan umut ve beklentiler, Türk halkının direnişi ve elde edilen zafer sıralanır. Atatürk'ün özgürlükçü, halkçı ve devrimci nitelikleri vurgulanır. Halk şiiri anlatımına uyan ve içerikle yaratılan coşku unsuru dikkat çekmektedir. Nevit Kodallı bu eserden esinlenerek Atatürk Oratoryosu'nu bestelemiştir.

Âsû, Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın 1955 tarihli şiir kitabı. Şair bu eseri ile Yeditepe Şiir Armağanı'nı kazandı. Esere adını veren Âsû bilinmeyenin peşinden koşan, öğrenmek isteyen, diğerlerinden daha farklı düşündüğü için Güneş Tanrısı'na karşı çıkmış olması hasebiyle yakılmış bir siyahidir. Bu şiir kitabının ağırlıktaki teması ölüm ve sevgidir. Sait Faik ve Orhan Burian gibi dostlar için ağıtlar bulunurken, doğa, insan sevgisi, cinsellik, zaman olgusu gibi temalar da vardır. Öte yandan Af Akşamı, Ekmek ve İçerdeki gibi şiirlerde toplumcu gerçekçi bir yazım söz konusudur.

Ispartalı Hakkı Bey,, Osmanlı yazar ve siyasetçi.