İçeriğe atla

Misis Köprüsü

Misis Köprüsü
Adana Misis Köprüsü Panoramik Fotoğrafı
Harita
TaşınanMotorlu taşıt · Yayalar
GeçişCeyhan Nehri
KonumYüreğir, Adana, Türkiye
Koordinatlar36°57′36″K 35°37′48″D / 36.96000°K 35.63000°D / 36.96000; 35.63000
TürüTarihi köprü
MalzemeTaş
Türkiye üzerinde Misis Köprüsü
Misis Köprüsü
Misis Köprüsü (Türkiye)


Misis Köprüsü, Ceyhan Nehri üzerinde, Adana'nın Yüreğir büyükşehir ilçesine bağlı Misis Beldesinde yer alan, tarihî köprü.

Anadolu'nun ilk Roma Köprüsü olarak bilinmektedir. Yöredeki yaygın inanca göre ölümsüzlük ilacını bulan Lokman Hekim'in bu ilacı yazdığı kağıt, Misis Köprüsü'nde elinden uçmuştur.

Mimari özellikleri

Düzgün kesme taşlarla inşa edilmiş, 132,80 metre uzunluğunda ve 6,45 metre genişliğinde bir köprüdür.

Sivri kemerli dokuz gözü vardır. 11.00 metre açıklığındaki orta gözden her iki kıyıya doğru dörder adet göz, giderek küçülerek uzanır.[1]

Tarihçe

Misis Köprüsü'nün yapımını kimi araştırmacılar 3. yüzyılda hüküm süren Roma İmparatoru Valerianus dönemiyle ilişkilendirirken, bazıları da 4. yüzyılda hüküm süren II. Constantius dönemine atfederler. Günümüzde, köprünün tarihinin daha eskiye dayandığı, 1. yüzyılda İmparator Vespasianus döneminde inşa edilmiş olabileceği öne sürülmüştür.[2]

Köprünün, 6. yüzyılın ortalarında II. Justinianos tarafından onarıldığı ve üzerinde günümüze ulaşamamış iki sütun olduğu söylenir. Sütunlardan birinde 16. lejyondan bir askere ait bir kitabe, diğerinde ise bir öküz başının bulunduğu aktarılır; ancak sütunların yeri bilinmez.

Köprü, Ramazanoğlu Beyliği ve Osmanlı dönemlerinde şiddetli depremlerle tahrip olmuş ama buna rağmen ayakta kalabilmiştir.

1736'da orta kemeri yıkılıp kullanılmaz hale gelen köprü, 1766 yılında onarım görmüştür. Evliya Çelebi seyahatnamesinde Misis Köprüsü'nün Köprülü Mehmed Paşa tarafından onarıldığını aktarmıştır.

Köprünün onarım kitabesine göre köprü IV. Mehmed döneminde onarılmış; I. Mahmud döneminde köprünün 5 gözü nehir taşkını nedeniyle yıkılmış ve III. Mustafa'nın iradesiyle İbrahim Ağa tarafından onarılmıştır.

Köprü hakkında anlatılan hikâyelerden en kayda değer olan, Lokman Hekim'in ölümsüzlük ilacını bulduğu ve bu ilacı yazdığı kağıdı Misis Köprüsü'nde elinden uçtuğudur.

Günümüzde insanları üzerinde taşımaya devam eden köprü, 1998 yılında yeniden restore edilmiştir. Köprü hâlen etkili bir şekilde kullanılmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Dikmen, Çiğdem; Toruk, Ferruh (24 Kasım 2021). "Korunması Gereken Bir Yerleşim:Misis". Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5 (3): 707-737. doi:10.30692/sisad.969228. ISSN 2587-2621. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  2. ^ Durukan, Murat; Göçmen, İlkay (15 Mayıs 2022). "The Construction Date of the Misis Bridge". Gephyra (İngilizce). 23: 87-99. doi:10.37095/gephyra.993053. ISSN 1309-3924. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis</span> İstanbulda Sarayburnu ve çevresine (Fatih) tekabül eden tarihî şehir, Doğu Roma ve daha sonra Osmanlı İmparatorluğunun başkenti

Konstantinopolis veya Kostantiniyye, Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsfahan</span> İranda bir şehir

İsfahan (Farsça:

<span class="mw-page-title-main">Uzun Köprü</span> Edirnede tarihî köprü

Uzun Köprü, Edirne'de, Ergene Nehri üzerinde, Anadolu ile Balkanları birbirine bağlayan tek köprü ve dünyanın en uzun taş köprüsü olma özelliğini taşıyan tarihi köprüdür. Eski adı Ergene Köprüsü idi. Köprü, Edirne'nin Uzunköprü ilçesine ismini vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Taşköprü (Adana)</span> köprü

Taşköprü, Seyhan Nehri üzerinde, Adana kent merkezinde, Adana (Seyhan) ve Karşıyaka (Yüreğir) yakalarını birleştiren köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Misis</span>

Misis (Mopsuestia), Ceyhan Nehri kenarında, tarihi İpek Yolu üzerinde kurulu bir antik şehir.

<span class="mw-page-title-main">Galata Köprüsü</span>

Galata Köprüsü, İstanbul'da Haliç üzerine yapılmış, Karaköy'le Eminönü'nü birleştiren köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Lokman</span> İslâmî figür

Lokman veya Lokman Hekim, Kur'an'da ve halk efsanelerinde bahsi geçen, hikmet sahibi olduğuna inanılan kişi.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Kalesi</span>

Ankara Kalesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kale. Ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte M.Ö. 5. yüzyıl başında Galatların Ankara'ya yerleşmeleri sırasında kalenin var olduğu bilinmektedir. Romalılar, Bizanslılar, Selçuklu Hanedanı ve Osmanlılar dönemlerinde birçok kez onarımdan geçmiştir. Ankara Kalesi dışarıdan görümüne göre daha büyüktür. Her yıl çeşitli festivallere de ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haliç</span> Boğaziçi girişindeki Tarihî yarımada ve Beyoğlu platolarını birbirinden ayıran deniz girintisi

Haliç, İstanbul'un Avrupa yakasını kaplayan Çatalca Yarımadası'nın güneydoğu ucunda, Boğaziçi girişinde, İstanbul ve Beyoğlu platolarını birbirinden ayıran deniz girintisi. Denizin kendisine ulaşan akarsu yatağının bir bölümünü istila etmesiyle meydana gelen yapının jeomorfolojik adı olan Arapça haliç sözcüğü, İstanbul halicinin kent açısından taşıdığı önemden dolayı Osmanlılar döneminden bu yana bir özel isim haline gelmiş, birçok semti kapsayan bir kent bölgesi adı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Justinianus Köprüsü</span> Serdivanda tarihi bir köprü

Justinianus Köprüsü veya Sangarius Köprüsü, Türkiye'de, Geç Roma Döneminden kalma, Sakarya nehri üzerinde bir taş köprüdür. Yapı Doğu Roma İmparatoru Justinianus (527–565) tarafından başkent Konstaninopolis ile imparatorluğun doğu vilayetleri arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak için inşa ettirildi. Neredeyse 430 m uzunluğundaki köprü, dev ölçüleri nedeniyle dönemin yazar ve şairlerin eserlerine konu olmuştu. Justinianus'un Boğaziçi yerine gemiyle Anadolu'dan geçebilmek için kanal projesi planladığı ve köprünün bu projenin bir parçası olduğu iddiası uzmanlar tarafından tartışılmaktadır. Köprü, 2018'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi.

<span class="mw-page-title-main">Yakapınar, Yüreğir</span> Yüreğir, Adana, Türkiyede mahalle

Yakapınar, Misis antik kenti üzerine kurulmuş, günümüzde Adana ilinin Yüreğir ilçesine bağlı mahalle.

<span class="mw-page-title-main">Taşköprü (Üsküp)</span>

Taşköprü Vardar Nehri üzerinde, Üsküp şehir merkezinde bulunan tarihi Osmanlı köprüsü. Üsküp’ün simgelerinin en başında yer alır. Fatih Köprüsü veya Fatih Sultan Mehmet Köprüsü olarak isimlendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırkgöz Kemeri</span>

Kırkgöz Kemeri ya da Roma dönemindeki adıyla Limyra Köprüsü, dünyadaki en eski basık kemerli köprülerden biridir. 360 m uzunluğundaki bu taş köprü Antalya iline bağlı Finike ilçesin Hasyurt mahallesi sınırları içinde yer alan antik bir Likya kenti olan Limyra'da Alakır Çayı üzerine kurulmuştur. 5,3:1 ok oranındaki 26 adet kemer, köprüye oldukça yassı bir görünüm vermektedir. Bu yassılık oranına köprü yapımı tarihinde daha sonra yüzyıllarca ulaşılamayıp ancak Geç Ortaçağ döneminde yapılan yapılarda ulaşılabilmiştir. Teknik ve tarihi bakımdan olağanüstü önemine rağmen Kırkgöz Kemeri köprüsü veya diğer adıyla Limyra Köprüsü Türkiye'de çok az bilinir. Yapının gittikçe harabeye dönüşmesi, Alman Arkeoloji Enstitüsü'nü 1970'li yıllarda bugüne dek yapılan tek saha araştırmasını yapmaya sevketmişti.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde 1427de inşa ediildiği tahmin edilen cami

Karacabey Camii Ankara'nın Hamamönü semtinde bulunan, 1427'de inşa edildiği sanılan bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Bodrum Köprüsü</span>

Bodrum Köprüsü, Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş antik bir köprüdür. İzmir kentinin Bergama ilçesinde, tarihteki adı Selinus olan Bergama Çayı üzerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalecik Köprüsü</span>

Kalecik Köprüsü; Ankara'nın Kalecik ilçesinde bulunan tarihi bir taş köprüdür. Kitabesi veya hakkında başka bir kaynak olmadığı için tam yapılış tarihi bilinmemekle birlikte köprünün mimarisine bakarak Selçuklu Devleti döneminde inşa edilmiş olabileceği söylenebilir. Üzerinde bulunduğu, altından akıp geçen Kızılırmak'tan dolayı sıkça Kızılırmak Köprüsü ve 19. yüzyılda köprüyü onaran Balışeyh Dikmen köyü ağası Develioğlu sülalesinden Hacı İbrahim Ağa tarafından onarıldığı için bir Develioğlu Köprüsü olarak da anılır. Develioğlu Hacı İbrahim Ağa tarafından 19. Yüzyılın son çeyreğinde onarılan köprünün baş ustası dönemin Ermeni taş ustası Tirkuşludur. Ustanın imzası sol korkuluk duvarının üstünde bulunan çekiç kabartması altındadır. Usta aynı zamanda Dikmen köyünde bulunan kesme taş işçiliğinin güzel bir örneği olan kitabesinde " sahübül hayratül Vel haseneten Develizade el-hac İbrahim Ağa tarafından yaptırılmıştır" ifadesine yer verilen köy camii ve köy konağını da imar etmiştir. İlçenin merkezine 10 kilometre uzaklıkta yer almaktadır.

Kesik Köprü, eski adıyla Gürcü Hüseyin Köprüsü, Anadolu Selçuklu döneminde, Sivas kenti yakınlarında, eski Kayseri yolunda Kızılırmak üzerinde 1213 yılında inşa edilen köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kırkgöz Köprüsü</span>

Kırkgöz Köprüsü, Afyonkarahisar'ın Bolvadin ilçesinin merkezine 7 kilometre mesafede yer alan bir köprüdür. 1150'de Bizans İmparatoru I. Manuil tarafından Akarçay Nehri üzerine inşa ettirildi. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de çeşitli onarım ve eklemelerden geçen köprü günümüzde 57 adet göze sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Küçükçekmece Köprüsü</span> tarihî köprü

Küçükçekmece Köprüsü, İstanbul ilinin Küçükçekmece ilçesi Fatih mahallesinde Küçükçekmece Gölü'nün Marmara Denizi ile buluştuğu yerde, Osmanlı dönemine ait 16. yüzyılda inşa edilen bir ait tarihi köprüdür. Büyükçekmece Köprüsü ile kıyaslandığında kaynaklarda "Ponte Piccolo" olarak da adlandırılır. I. Dünya Savaşı sırasında ekleme yapıldığı ve köprü eğiminin düzleştirildiği bilinmektedir. Bu haliyle orijinal mimari yapısını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Lüleburgaz)</span> Lüleburgazdaki tarihi bir köprü

Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü veya Taşköprü, Kırklareli ilinin Lüleburgaz ilçesi sınırları içerisinde, Kaynarca'da doğan Lüleburgaz deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda Sokullu Mehmed Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldığı düşünülen tarihi bir köprüdür.