İçeriğe atla

Mirza Gulâm Ahmed

Mirza Gulâm Ahmed
مرزا غلام احمد
1897'de Ahmed
Doğum13 Şubat 1835
Kadıyan, Pencap
Ölüm26 Mayıs 1908 (73 yaşında)
Lahor, Pencap, Britanya Hindistanı
Defin yeriBehişti Makbere, Kadıyan, Hindistan
Yerine gelenHakim Nureddin
HareketAhmedîlik
EvlilikHürmet Bibi
Nusret Cihan Begüm
Çocuk(lar)Mirza Beşirüddin
Mirza Ahmed
Mirza Şerif Ahmed
Mübareke Begüm
Emetül Hafız Begüm
Ebeveyn(ler)Mirza Gulam Murtaza
Çirak Bibi
İmza

Mirza Gulâm Ahmed (Urduca: مرزا غلام احمد; 13 Şubat 1835, Kadıyan - 26 Mayıs 1908, Lahor), Ahmedîlik dinî hareketinin kurucusu. Kendisini müceddid, Hristiyanlara vadedilen mesih ve Müslümanlar için kıyamete yakın geleceğine inanılan mehdi olarak ilan etmiştir.[1] Bir müddet sonra Allah'tan vahiy aldığını ve İsa'nın gücünün taşıyıcısı olduğunu ve Krişna'nın kendisinde tecessüm ettiğini iddia etmiştir.

Hayatı

Soyu Babürler devrinde Hindistan'a göç etmiş olan Hacı Barlaslar'a dayanır. Babası tarımla uğraşan ve aynı zamanda halk hekimi olan Mirza Gulam Murtaza'dır. Doğum tarihine dair çeşitli rivayetler vardır ancak kendi ifadesine göre 1839 yılında doğmuştur. İlk eğitimine Kur'an, Farsça ve Arapça öğrenmeye başlayarak devam etmiş ve babasından hekimlik bilgilerini öğrenmenin yanı sıra felsefe ve mantık dersleri de almıştır.

Babasının isteği üzerine 1864'te hukukçu olmak için memur olarak gittiği Siyalkut'ta başarısız olunca 1868'de Kadıyan'a dönerek inzivaya çekildi. Bu zaman zarfında dini ilimler üzerine yazılar kaleme almaya başladı ve diğer dinler üzerine çalışmalar yaptı. Bu zaman zarfında bazı sesler duyduğunu ve bunların 'vahiy' olduğunu iddia etti.[2] 1876'dan itibaren çeşitli gazetelerde Hindulara ve Hristiyanlara karşı reddiyeler yazmaya başladı. Bu faaliyetler dikkatleri üzerine çekti.

Hristiyanlık ve Hinduizme karşı elli ciltlik bir reddiye yazacağını söyledi ve ilk cildini Berâhîn-i Ahmediyye adıyla 1880 yılında yayınladı. 1905 yılına kadar beş cilt yayınladı. İlk iki cildinde İslam'ı savundu, 3. ve 4. ciltlerde ise vahyin kesilmediğini, Muhammed'e tam uyan bir kişiye peygambere verilen batini ve zahiri ilimlerin verileceğini iddia etti.

1885 yılında kendisini hicri 14. yüzyılın müceddidi ilan etti. 1 Aralık 1888'de Allah'ın kendisine cemaat oluşturması için taraftarlarından biat alması gerektiğini emrettiğini iddia etti. 1891 yılında aldığı vahiylere göre Allah'ın kendisini Hristiyan ve Müslümanlara bekledikleri mehdi ve mesih olarak gönderdiğini ve İsa'nın öldüğünü söyledi.[2] İngilizlere bağlılığını dile getirerek kraliçenin adalet ve iyilik yıldızı ve duacısı olduğunu Sitare-i Kaysere'yi ve Tuhfe-i Kayseriyye adlı eserlerinde söyledi. 1900 yılında okuduğu Arapça bir hutbeden sonra taraftarlarından Mevlevi Abdülkerim, Mirza Gulâm'ı nebi ve resul sıfatlarıyla andı. Mirza Gulâm bu sıfatlara karşı çıkmadı ve kendisini yeni bir kitap getiren resul olarak değil mecazi olarak Allah'ın seçilmiş bir kulu olarak değerlendirmek gerektiğini ve kendisinin ilhamlar aldığını, bu sebepten ötürü aynı zamanda da muhaddes olduğunu söyledi.

2 Kasım 1904'te Hristiyan ve Müslümanların beklediği mehdi ve mesih olmasının yanı sıra Hindular için de tanrıyı tanımanın aracı olan ve Vişnu'nun iki şahsiyetin biri olan Krişna-Avatar olduğunu ilan etti. 26 Mayıs 1908'de Lahor'da aniden öldü. Ölümünün ardından hareketin başına Hakim Nureddin mesihin birinci halifesi sanıyla getirilmiştir.

Taraftarlarından Lahor grubu Mirza Gulâm'ın mecazi manada da nebi olmadığını sadece mehdi, mesih veya müceddid olduğunu; Kadıyan grubu ise gerçek manada nebi olduğunu ileri sürdü.

Kaynakça

  1. ^ "The Fourteenth-Century's Reformer / Mujaddid", from the "Call of Islam", by Maulana Muhammad Ali
  2. ^ a b Ethem Ruhi Fığlalı, TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 24, sayfa: 137

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsa</span> Yahudi vaiz ve dinî lider, Hristiyanlığın merkezî figürü

İsa, 1. yüzyılda yaşamış olan bir Yahudi vaiz ve dinî lider. Günümüzde en çok mensuba sahip din olan Hristiyanlığın merkezî figürüdür. Hristiyanlar, Yeşua'nın Eski Ahit'te kehanet edilen ve beklenen Mesih, Tanrı'nın Oğlu ve Tanrı'nın enkarnasyonu olduğuna inanırlar. Yeşua'nın, Yeni Ahit'e göre Yosef (Yusuf) adında dünyevi bir babası olduğu için Yeşua, mensubu olduğu Yahudi toplumunda "Yosef'in oğlu Yeşua" olarak anılırdı.

Peygamber veya yalvaç, Tanrı aracılığıyla bir dini veya dinî öğretiyi yaymakla görevlendirildiğine inanılan kişidir. Peygamberler ayrıca dinî terminolojide âyet, işaret veya mûcize denilen doğaüstü güç veya olayların kendilerine atfedildiği mitolojik veya yarı mitolojik insanlardır. İbrahimî dinlerin inananları, peygamberlerin Tanrı'dan aldıkları “vahiy” adlı mesajları diğer insanlara ulaştırdıklarına inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ahmedîlik</span> dinî hareket

Ahmedîlik veya resmî olarak Müslüman Ahmediye Cemaati, Mirza Gulâm Ahmed tarafından Hindistan'ın Pencap eyâleti sınırlarında kalan Kadıyan kasabasında kurulan dinî hareket.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Oktar</span> Türk kült lideri

Adnan Oktar, kamuoyunda Adnan Hoca olarak tanınan Türk kült lideri ve suçlu. Oktar'ın kurucusu ve lideri olduğu, kendi adıyla anılan ve mehdiyet inancını merkezine alan kültü, 1980'li yıllarda kamuoyunca tanınmaya başladı; zengin aile çocuklarını ebeveynlerinden koparması ve cinsel istismar, şantaj, tehdit gibi suçlar ile gündeme geldi.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan</span> Hristiyanlık dinine mensup kimse

Hristiyanlar, İsa Mesih'in yaşamına ve öğretilerine dayanan tek tanrılı bir İbrahimi din olan Hristiyanlığı takip eden veya ona bağlı kalan insanlardır. Hristiyan sözcüğü, Kutsal Kitap'taki İbranice terim māšîaḥ'ın (מָשִׁיחַ) çevirisi olan Koine Grekçesindeki Kıristós'tan (Χριστός) türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tertullianus</span> Yazar, filozof ve teolog

Tertullianus, MS 160-225 yılları arasında yaşamış olan Kilise Babası.

Sufi metafiziği başlıca vahdet (birlik) düşüncesi etrafında gelişmiştir. Öyle ki varlık bir "Mutlak Varlık" ve O'nun aynada yansımalarından oluşan görüntülerden ibarettir. Bu anlayışı açıklayan iki farklı ifade biçimi kullanılır; Vahdet-i vücud ve vahdet-i şuhut. Bazı İslami reformcular bu iki deyim arasındaki farklılığın sadece semantik ve deyimle ilgili olduğunu, özünde bir farklılık içermediğini söylerler. Sufi metafiziğinde diğer dikkat çeken konular hulul, teşkik ve maksut birliği gibi konulardır. Allah ile evren arasındaki ilişkinin tarzı sufiler arasında olduğu gibi, sufi olmayan müslümanlar arasında da tartışılagelmekte olan bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Ye'cüc ve Me'cüc</span> İslamda yer alan kıyamet alameti

Yecüc ve Mecüc, kimi dinlerde bahsi geçen efsanevi varlıklar. Bu varlıklar çeşitli dinlerde, mitolojilerde ve kültürlerde cüceler veya dev, şeytan, kavimler veya ülkeler olarak anılır.

Hurûfilik ya da Hurûf'îyye, adını Arapça hurûf kelimesinden alan, kutsal metinlerde harf ve kelimelerin sayısı, sırası ve diziliminin belirli şifreler barındırdığı iddiasıyla bunlardan kelime, cümle veya cümlecikleri oluşturan harflerin ebced değerlerinden metnin düz anlamı ile ilgili olmayan, telmih, ima, işaret gibi ikincil anlamlar çıkartan ve bu anlamlar üzerinden yeni anlayış ve kavrayışlara yol açan yaklaşımlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">İsmaililik</span> İslâmın Şiilik koluna bağlı bir mezhep

İsmâilîlik, adını İsmâil b. Ca'fer es-Sâdık'tan alan Şii mezhebi.

<span class="mw-page-title-main">Mesih</span> kurtarıcı olarak beklenen figür

İbrahimî dinlerde mesih, bir grup insanın kurtarıcısı veya özgürlüğe kavuşturucusudur. Geleneksel Yahudilikte maşiah, mesihçilik veya Mesih Çağı gibi kavramlar, kutsal mesh yağıyla meshedilmiş bir seçkine atıfta bulunan Tanah'la ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi</span> İslamda ahir zamanda gelip dünya hâkimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişi

Mehdi, İslam'da ahir zamanda geleceğine ve İslam'ın dünya hakimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişidir. "Kendisine rehberlik edilen", Allah tarafından yol gösterilen, hususi ve şahsi bir tarzda Allah'ın hidayetine nail olan kişi manasındadır. İnanç Kur'an'da yer almamakla birlikte bazı ayetlerin yorumları, hadisler ve dini önderlerin sözleri üzerinden değişik İslam coğrafyalarında kendisine yer edinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Deccal</span> İslam eskatolojisinde kötü bir figür

Deccal, İslam eskatolojisine göre ahir zamanda, İsa'nın ikinci kez yeryüzüne gelmesinden önce insanları dini inancından saptırarak kötülüğe ve sapkınlığa yöneltecek bir akımı, ideolojiyi ve onu kuran kişi veya kişileri belirtmek için kullanılan kavramdır. Hristiyan eskatolojisindeki Mesih Karşıtı'na ve Yahudi eskatolojisindeki Armilus'a benzer.

İlahi aşk — Dini ya da spirtüalist yönelişlerle kişinin, maddesel dünyaya ait varlıklara olan sevgisinin kaynağına dönerek ilahi olana dair hissettiği yüce bağlılık; İslam dünyasında Aşk-ı ilahi olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

Tahrif, Müslümanlar tarafından kullanılan Arapça bir sözcüktür ve Yahudiler ile Hristiyanların, kendi kutsal yazılarını değişiklikleri iddiasına atıfta bulunur. Kur'an’ı ve diğer hadisleri temel alan Gelenekçi Müslüman âlimler, Yahudilerin ve Hristiyanların, Tanrı Kelamını değiştirdiklerini iddia ederler.

Tuleyha bin Huveylid bin Nevfel el-Esedî, peygamber olduğunu iddia etmiş Arap şair.

Esved el-Ansî, tam adıyla Abhele bin Ka'b bin Avf el-Esved el-Ansî, İslam Peygamberi Muhammed sağ iken peygamberlik iddiasında bulunan kâhin.

Mehdi, İslami eskatolojide kıyamet öncesinde ortaya çıkacağı ve Dünyayı adaletsizlik ve zulümden kurtaracağına inanılan bir Mesih figürüdür. Mehdi olduklarını iddia eden kişiler, Müslüman dünyasında - Güney Asya, Afrika ve Orta Doğu'da - ve İslam'ın doğuşundan bu yana tarih boyunca ortaya çıktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.