İçeriğe atla

Mirket

Mirket
 
PreЄ
J
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Familya: Herpestesidae (Kuyruksürengiller)
Cins: Suricata
Desmarest, 1804
Tür: S. suricata
Suricata suricata
(Schreber, 1776)

Mirket (Suricata suricata), 24 ila 30 cm boylarında, koloni hâlinde yaşayan, Afrika'ya özgü etobur memeli bir hayvandır.

14 yıl kadar yaşarlar. Kolonileri yaklaşık 20 (bazen de 50) kadar hayvandan oluşur, aralarında iş bölümü yaparlar ve yuvalarının güvenliğini sağlamak için etrafı gözetleme, düşmanlarını kollama görevlerini paylaşırlar.

Beslenme alışkanlıkları

Mirketler kurbağa, kertenkele, küçük yılan gibi sürüngenlerle ve akrep, kırkayak gibi zehirli böceklerle beslenirler. Toprak altında koku duyusu gelişmiş olan bu hayvanlar, toprağı kazarak bir akrebi 1-2 dakikada çıkarıp kolayca etkisiz hâle getirdikten sonra yiyebilirler. Ava çıkan bir mirket kolonisinde en az iki tanesi dönüşümlü olarak dış tehlikelere karşı gözetleme yapar. İki ayağının üzerine kalkan gözcü mirketler, gözetleme sırasında her 2 saniyede kesik bir ses çıkararak diğer mirketlere her şeyin yolunda olduğunu bildirirler, havadan ya da karadan gelen bir tehlike karşısında da homurdanma sesine benzer bir ses çıkararak alarm verirler. Böylece diğer av peşinde olan mirketleri uyarmış ve korumuş olurlar. Tehlike anında tüm mirketler yer altına kazılmış yuvalarına karşı koşuşturarak gizlenirler. Bir mirket toprakta tek başına 10 dakikada 2 metrelik bir tünel kazabilir. Bilim adamları, mirketlerin akrep gibi tehlikeli hayvanları yemeyi kendi kendilerine öğrenmediklerini, yetişkinler tarafından eğitildiklerini keşfetmişlerdir. Ayrıca mirketlerin akrep zehirlerine karşı doğal bir bağışıklık kazandıkları son yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır.

Davranış

Mirketler yuva yapan hayvanlardır ve yer altında çoklu girişe sahip olan büyük tüneller kurarlar. Bu yuvalardan sadece gündüz çıkarlar. Çok sosyaldirler ve 20-30 üyeye sahip koloniler hâlinde yaşarlar. Aynı gruptaki üyelerle sıklıkla sosyal bağlarını geliştirmek için birbirlerini tararlar.

Sosyal yapı

Londra Hayvanat Bahçesi'ndeki Mirket

Yaşamlarını çölde sürdürebilmek için kesinlikle grup hâlinde yaşamaları gerekmektedir. Her bir bireyin grup içinde belirgin bir rolü vardır. Mirketlerin grup içindeki rolleri çeşitlidir:

Alfa erkeği; Grup içindeki baskın erkektir.
Alfa dişisi; Gruptaki baskın dişidir. Bütün beta üyeler ona itaat eder.
Beta erkeği; 10 aylık ve daha yaşlı olan itaat eden erkeklerdir.
Beta dişisi; Baskın dişidir.
Bebek bakıcısı; Grubun yiyecek toplaması için ayrıldığında yavruları gözetleyen üye. Değişik grup üyeleri değişik günlerde bu görevi üstlenebilir. Genellikle en aç olan mirket bebek bakıcılığı yapar. Alfa dişisi hiçbir zaman bu işi yapmaz.
Bekçi; Grup üzerindeki tehlikeleri gözlemleyen grup üyesidir. Bir ağaca 30 m tırmanarak bu görevi yerine getirir.

Alt türler

[1]

  • Suricata suricatta siricata
  • Suricata suricatta majoriae
  • Suricata suricatta iona

Galeri

Kaynakça

  • Mustelid Specialist Group (1996). Suricata suricatta. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 12 Mayıs 2006 tarihinde alınmıştır.
  • David Macdonald (Photography by Nigel Dennis): Meerkats. London: New Holland Publishers, 1999.

Dipnotlar

  1. ^ Yavru mirketler yemek okulunda 13 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC News, 13 Temmuz 2006 (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kaz</span> Ördekgiller familyasından bir su kuşu.

Kaz, iri ve beyaz veya boz tüylü, ayakları perdeli kuş türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Akrep</span> araknid (örümceğimsi) takımı

Scorpiones (Akrep), Arachnida (örümceğimsiler) sınıfına bağlı bir eklembacaklı takımıdır. Genellikle sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan, vücutları sert kitin bir tabaka ile örtülü, kıvrık ve kalkık kuyruğunda zehir iğnesi bulunan, örümceklerle ilişkili hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yelkovan kuşu</span>

Yelkovan kuşu (Puffinus), Fırtına kuşları (Procellariiformes) takımından martı iriliğinde bir okyanus kuşu. Birçok türü vardır. Hepsi de iyi yüzücü ve çoğu dalıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Goril</span> büyük Afrika maymunlarının cinsi

Goril (Gorilla), yaşayan en büyük insansı ve primat cinsi. Diğer çoğu primatın aksine yerde yaşar. Otçuldur ve Ekvator Afrikası'nın yağmur ormanlarında yaşar. Gorilla cinsinin iki türü vardır. Goril DNA'sının ~%98.4'ü insan DNA'sı ile aynıdır. Bu da onu şempanzeden sonra insanın yaşayan ikinci en yakın akrabası yapar.

<span class="mw-page-title-main">Pygoscelis adeliae</span>

Adelie pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasından Antarktik, subantarktik kökenli bir penguen türü. Boyu 45–70 cm aralığında, ağırlığı yaklaşık 5 kilogram dır. İmparator pengueninin yanında Antarktika kıtasının ana bölümünde görülen tek penguen türüdür. Tür adını, Fransız kutup araştırmacısı Ju les Dumont d'Urville'in karısı Adelie 'den alır

<span class="mw-page-title-main">Kara ayaklı kedi</span> kedi türü

Kara ayaklı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Afrika, Botsvana, Zimbabve ve Namibya'daki step ve savanalarda görülen bir kedi türü. Dünyanın en küçük kedi türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Asya yaban köpeği</span> memeli türü

Asya yaban köpeği, Kızıl köpek olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Asyada yaygın olan bir yaban köpeği türü. Köpekgiller familyasında kurt ve Afrika yaban köpeği gibi büyük sürüler oluşturup, sürü halinde ava çıkan üç türden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ova tilkisi</span>

Ova tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'nın kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü. Aynı şekilde Kuzey Amerika'da görülen kızıl tilkiden belirgin şekilde daha büyük olan kulaklarıyla ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruksürengiller</span> kedimsi memeli familyası

Kuyruksürengiller (Herpestidae), etçiller takımından bir kedimsi familyası.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı gelincik</span>

Bayağı gelincik, sansargiller (Mustelidae) familyasından küçük bir etçil türü. Etçiller takımının en küçük üyesidir. Kakım ile birlikte Avrupa'nın en yaygın gelinciğidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeleli denizaslanı</span>

Yeleli denizaslanı ya da Güney Amerika denizaslanı, denizaslanıgiller (Otariidae) familyasının monotipik Otaria cinsinde sınıflandırılan, Güney Amerika'ya özgü bir türü.

<span class="mw-page-title-main">Mavi baştankara</span> Kuş cinsi

Mavi baştankara, baştankaragiller (Paridae) familyasından mavi-sarı renkli küçük bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">İmparator penguen</span> En büyük penguen türü

İmparator penguen, penguengiller (Spheniscidae) familyasının en büyük türü. Kral penguen ile beraber büyük penguenler (Aptenodytes) cinsine dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Pars foku</span>

Pars foku, fokgiller (Phocidae) familyasından monotipik Hydrurga cinsinde sınıflandırılan, Güney Kutbu sularında yayılmış bir fok türü. İsmini lekeli derisi ve tüm foklar içinde en yırtıcısı olmasından alır. Penguenler ve genç foklar gibi sıcak kanlı diğer omurgalılar ile beslenmeyi tercih ederler.

<span class="mw-page-title-main">Abdim leyleği</span> Kuş cinsi

Abdim leyleği veya diğer adıyla Beyaz karınlı leylek, gri bacaklı siyah bir leylek türü.

<span class="mw-page-title-main">Çayır köpeği</span>

Çayır köpeği (Cynomys), sincapgiller familyasının yer sincapları oymağına ait Kuzey Amerika'nın otlaklarında doğal olarak bulunan bir kemirici hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük sumru</span> Sumrugiller (Sternidae) familyasından bir kuş türü

Küçük sumru, Sumrugiller (Sternidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mandarin ördeği</span> Ördekgiller familyasından bir hayvan türü

Mandarin ördeği, Ördekgiller familyasından orta büyüklükte çok renkli bir ördek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hüthüt toygarı</span> Kuş türü

Hüthüt toygarı, toygargiller (Alaudidae) familyasından bir kuş türü.