İçeriğe atla

Mira Murati

Kontrol Edilmiş
Mira Murati
Doğum16 Aralık 1988 (35 yaşında)
Vlorë, Arnavutluk
EğitimColby College
Dartmouth College
Pearson College UWC
İşverenOpenAI
Tanınma nedeniChatGPT, DALL-E ve GPT-4 (geliştirici)
Yapay zekâ etiği (savunucu)
BaşlıkBaş teknoloji yöneticisi

Ermira "Mira" Murati (d. 16 Aralık 1988), Arnavut mühendis, araştırmacı ve teknoloji yöneticisidir. 2018 yılından bu yana OpenAI'ın Baş Teknoloji Yöneticisi (CTO) olarak görev yapmaktadır.[1][2][3][4][5]

Erken dönem yaşamı ve eğitimi

Murati, 16 Aralık 1988'de[6] Vlorë, Arnavutluk'ta doğdu.[7] Okul yılları boyunca birçok Olimpiyat ve matematik yarışmasına katıldı.[8]

16 yaşında bir burs kazandı ve Vancouver Adası, British Columbia, Kanada'daki Pearson United World College of the Pacific'te lise eğitimine başladı ve 2005 yılında mezun oldu.[9][10] Lisans eğitimi için Colby College ve Dartmouth College (Thayer School of Engineering)'de[11] mekanik mühendisliği okudu.[12][13][14][15]

Kariyeri

Erken dönem kariyeri

Murati, 2013 yılında elektrikli araba şirketi Tesla’ya katılmadan önce kısa bir süre Zodiac Aerospace’te çalıştı. Tesla’da Model X projesinde Ürün Müdürü olarak görev yaptı. 2016’dan 2018’e kadar artırılmış gerçeklik start-up’ı Leap Motion’da (şu anda Ultraleap) çalıştı.[16][17][18][19]

OpenAI

Murati, 2018 yılında OpenAI’ya araştırmacı olarak katıldı ve ChatGPT, Dall-E, Codex ve Sora[16][20][21] üzerinde çalışmaları yöneten baş teknoloji sorumlusu oldu.[22] OpenAI’nın araştırma, ürün ve güvenlik ekiplerini denetleyerek, çeşitli projelerin teknik ilerlemelerini ve yönünü belirlemektedir. Onun çalışmaları, Generative Pretrained Transformer (GPT) dil modeli serisi gibi OpenAI’nın en dikkat çekici ürünlerinin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır. Makine öğrenimi sınırlarını zorlamanın yanı sıra, AI teknolojilerinin sorumlu ve etik kullanımı için savunuculuk yapmaktadır.[23]

17 Kasım 2023’te, Sam Altman’ın ani görevden alınmasının ardından Murati kısa bir süre için OpenAI’ın geçici CEO’su olarak görev yaptı.[14][24][25][26] Üç gün sonra Emmett Shear göreve getirildi, Shear’ın yerini beş gün sonra Altman yeniden geri aldı ve Murati CTO olarak görevine geri döndü.[27][28][29]

Murati hakkında Time’ın 2023 yılı 100 Next listesi için yazan Microsoft CEO’su Satya Nadella, “Teknik uzmanlık, ticari yetenek ve misyonun önemine derin bir takdirle ekipler oluşturma konusunda kanıtlanmış bir yeteneğe sahip … Mira, ChatGPT, DALL-E ve GPT-4 gibi gördüğümüz en heyecan verici AI teknolojilerinin bazılarının inşasına yardımcı oldu.” demiştir.[30]

Kaynakça

  1. ^ Woman, Global (10 Mart 2023). "Mira Murati: The Albanian Woman Who Developed ChatGPT". Global Woman Magazine (İngilizce). 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  2. ^ Binder, Matt (17 Kasım 2023). "Mira Murati: Who is the new OpenAI interim CEO?". Mashable. 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  3. ^ Browne, Ryan (20 Kasım 2023). "Who is new interim OpenAI CEO Emmett Shear? All you need to know about the man replacing Sam Altman". CNBC (İngilizce). 20 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2023. 
  4. ^ "Ermira Murati". American Academy of Arts & Sciences (İngilizce). 13 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. 
  5. ^ "About". openai.com (İngilizce). 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. 
  6. ^ "Mira Murati:The Friendly Face Heading Up Tech For ChatGPT". Forbes India (İngilizce). 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  7. ^ Morris, Chris (2023). "OpenAI's Mira Murati". Fast Company. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  8. ^ "Ermira Murati | Davis UWC Scholars". www.davisuwcscholars.org. 16 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023. 
  9. ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 19 Kasım 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024. 
  10. ^ Barath, Harini (2023). "ChatGPT Gets Dartmouth Talking". Dartmouth College (İngilizce). 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  11. ^ "Dartmouth Engineering Alum Mira Murati Interviewed on The Daily Show…". Dartmouth Engineering (İngilizce). 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  12. ^ "From the Editor, Colby College". Colby College. s. 2. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  13. ^ Bordoloi, Pritam (9 Mayıs 2022). "OpenAI gets a new president, CTO & COO in the latest rejig". Analytics India Magazine (İngilizce). 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  14. ^ a b Mickle, Tripp; Metz, Cade (17 Kasım 2023). "Meet Mira Murati, the Engineer Now Leading OpenAI". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  15. ^ "Dartmouth Engineering Alum Mira Murati Interviewed on The Daily Show…". Dartmouth Engineering (İngilizce). 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  16. ^ a b Murgia, Madhumita (18 Haziran 2023). "OpenAI's Mira Murati: the woman charged with pushing generative AI into the real world". Financial Times. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  17. ^ Robison, Kylie; Lev-Ram, Michal (5 Ekim 2023). "Mira Murati, the young CTO of OpenAI, is building ChatGPT and shaping your future". Fortune. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ Barr, Lollie. "Mira Murati". CEO Magazine (İngilizce). 30 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. 
  19. ^ "Mira Murati, CTO of ChatGPT company OpenAI has a 'warning'". The Times of India. 10 Şubat 2023. ISSN 0971-8257. 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. 
  20. ^ Simons, John (Feb 2023). "Keeping AI in Check". TIME. 201 (5/6). ss. 60-61. 
  21. ^ Stern, Joanna. "WSJ News Exclusive | OpenAI Made AI Videos for Us. These Clips Are Good Enough to Freak Us Out". WSJ (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024. 
  22. ^ "Insider Q&A: OpenAI CTO Mira Murati on shepherding ChatGPT". AP News (İngilizce). 24 Nisan 2023. 26 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  23. ^ "Speaker Details: EmTech Digital 2022". event.technologyreview.com (İngilizce). 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  24. ^ "OpenAI announces leadership transition". openai.com (İngilizce). 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  25. ^ Peters, Jay (17 Kasım 2023). "Sam Altman fired as CEO of OpenAI". The Verge (İngilizce). 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  26. ^ Seetharaman, Deepa; Berber, Jin (17 Kasım 2023). "Sam Altman Is Out at OpenAI After Board Skirmish". wsj.com. The Wall Street Journal. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  27. ^ Heath, Alex (20 Kasım 2023). "The deal to bring Sam Altman back to OpenAI has fallen apart". The Verge (İngilizce). 20 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ Metz, Cade; Isaac, Mike; Mickle, Tripp; Weise, Karen; Roose, Kevin (22 Kasım 2023). "Sam Altman Is Reinstated as OpenAI's Chief Executive". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  29. ^ Isaac, Mike; Mickle, Tripp; Metz, Cade (7 Mart 2024). "Key OpenAI Executive Played a Pivotal Role in Sam Altman's Ouster". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 8 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2024. 
  30. ^ "2023 TIME100 Next: Mira Murati". Time (İngilizce). 13 Eylül 2023. 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

OpenAI, ABD merkezli yapay zekâ araştırma şirketi. Şirketin genel amacı insanlığa fayda sağlayabilecek yapay zekâ hakkında araştırma yapmaktır. 2015 yılının sonlarında San Francisco'da kurulan şirket, patentlerini ve araştırmalarını halka açık hale getirerek diğer kurum ve araştırmacılarla “serbest iş birliği yapmayı” amaçlamaktadır. Elon Musk ve Sam Altman, yapay genel zekâdan kaynaklanan varoluşsal risk endişelerinden dolayı bu şirketi kurduklarını açıklamıştır. Organizasyon 2015 yılında Sam Altman, Reid Hoffman, Jessica Livingston, Elon Musk, Ilya Sutskever, Peter Thiel ve diğerleri tarafından San Francisco’da kurulmuş ve toplamda 1 milyar dolar bağışta bulunulmuşlardır. Musk 2018 yılında yönetim kurulundan istifa etmiş ancak bağışçı olarak kalmıştır. Microsoft 2019 yılında OpenAI LP’ye 1 milyar dolarlık bir yatırım sağlamış ve Ocak 2023’te ikinci birçok yıllık yatırım sağlamıştır; bu ikinci yatırımın 10 milyar dolar olduğu bildirilmektedir. ChatGPT yazılı cevap veren botun yapımı da OpenAI’a aittir.

<span class="mw-page-title-main">ChatGPT</span> OpenAI tarafından geliştirilen yapay zekâ sohbet robotu

ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilen ve diyalog konusunda uzmanlaşmış bir yapay zeka sohbet botudur. Bu chatbot, denetimli ve takviyeli öğrenme teknikleriyle ince ayar yapılmış büyük bir dil modeline dayanır. ChatGPT'nin ilk versiyonu, GPT-3 temelli idi ve daha sonra gelişmiş sürümleri olan GPT-3.5 ve 14 Mart 2023'te GPT-4 ile güncellenmiştir ve ChatGPT Plus kullanıcıları için kullanılabilir durumdadır.

GPT-4, OpenAI tarafından oluşturulan çok modlu büyük bir dil modelidir. GPT serisinin dördüncüsüdür. 14 Mart 2023’te yayınlanmıştır ve API aracılığıyla ve ChatGPT Plus kullanıcıları için kullanılabilir olacaktır. Microsoft, GPT kullanan Bing sürümlerinin resmi yayınlanmadan önce aslında GPT-4 kullandığını doğruladı.

<span class="mw-page-title-main">Gemini</span> yapay zeka sohbet botu

Gemini ya da eski adıyla Bard, Google AI tarafından geliştirilen ve 21 Mart 2023'te yayınlanan bir sohbet robotudur. Google'ın LaMDA dil ailesini kullanan Gemini; şu anda 200'den fazla ülkede yayın yapmakta, 40'tan fazla dilde kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sam Altman</span>

Samuel Harris Altman, Amerikalı bir girişimci, yatırımcı ve programcıdır. Loopt'un kurucu ortaklarındandır ve şuanda OpenAI'ın CEO'su olarak aldı. 17 Kasım 2023'te yönetim kurulu tarafından görevinden alındı. Y Combinator'ın başkanlığını yaptı. Bir süre Reddit'in CEO'su olarak da görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Üretken yapay zekâ</span>

Üretken yapay zekâ, bilgisayar sistemlerinin metin, görüntü, ses gibi farklı veri türlerini işleyerek orijinal içerik oluşturmasına yarayan bir yapay zekâ teknolojisi dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">XAI (şirket)</span>

X.AI Corp., xAI, isimleriyle yapay zeka endüstrisinde faaliyet gösteren Amerikan şirketidir. Elon Musk tarafından Mart 2023'te kurulmuştur. Belirtilen hedefi, "evrenin gerçek doğasını anlamak"tır. Çalışmaları Arasında "Grok", "PromptIDE" gibi yapay zeka ve SDK kuruluşları vardır.

Gemini dil modeli, Google DeepMind tarafından geliştirilmiş olan ve LaMDA ve PaLM 2'nin ardılı olarak hizmet veren çok modlu büyük dil modelleri ailesinin adıdır. Gemini Ultra, Gemini Pro ve Gemini Nano'dan oluşan bu ürün, OpenAI'nin GPT-4'üne rakip olarak konumlandırılarak 6 Aralık 2023'te duyurulmuştur. Aynı adı taşıyan üretken yapay zeka sohbet robotunun ardındaki esas gücü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Önceden eğitilmiş üretken dönüştürücü</span> büyük dil modeli çeşidi

Önceden eğitilmiş üretken dönüştürücü ya da özgün İngilizce adının kısaltmasıyla GPT, bir tür geniş dil modeli ve Üretken yapay zekâ için öne çıkan bir çerçevedir. Doğal dil işleme görevlerinde kullanılan yapay sinir ağlarından oluşur. GPT'ler dönüştürücü mimarisine dayanır, etiketlenmemiş metinlerden oluşan büyük veri setleri üzerinde önceden eğitilmiştir ve insan benzeri yeni içerikler üretebilir. 2023 itibarıyla, çoğu LLM bu özelliklere sahiptir ve bazen genel olarak GPT'ler olarak anılırlar.

Microsoft Copilot, Microsoft tarafından geliştirilen ve 7 Şubat 2023'te piyasaya sürülen bir sohbet robotudur. Geniş bir dil yelpazesini esas alarak kaynak gösterme, şiir ve şarkı yazma işlemlerini yapabilir.

Claude, Anthropic tarafından geliştirilen geniş kapsamlı dil modelleri ailesidir. İlk model Mart 2023'te piyasaya sürüldü. Mart 2024'te çıkan Claude 3 ise görselleri de analiz edebiliyor.

GPT-4o, OpenAI tarafından oluşturulan çok dilli, çok modlu, önceden eğitilmiş üretken dönüştürücüdür. OpenAI CTO'su Mira Murati önderliğinde 13 Mayıs 2024 tarihinde gerçekleştirilen canlı yayında duyurulmuş ve aynı gün yayınlanmıştır. GPT-4o ücretsiz olmakla birlikte, ChatGPT Plus aboneleri için 5 kat daha fazla kullanım limitine sahiptir. Metin, görüntü ve ses işleyebilmekte ve üretebilmektedir. API'si önceki GPT-4 Turbo'ya kıyasla iki kat daha hızlı ve yarı fiyatınadır.

<span class="mw-page-title-main">Apple Intelligence</span> Appleın geliştirdiği yapay zeka platformu

Apple Intelligence, Apple Inc. tarafından geliştirilen bir yapay zeka platformudur. Cihaz içi ve sunucu işleme kombinasyonuna dayanan bu özellik, 10 Haziran 2024'te WWDC 2024'te Apple Intelligence ile birlikte duyurulan Apple'ın iOS 18, iPadOS 18 ve macOS Sequoia işletim sistemlerinin bir özelliği olarak duyuruldu. Apple Intelligence, ChatGPT ile entegrasyon içerir ve desteklenen cihazlara sahip tüm kullanıcılar için ücretsiz olacaktır. 2024'ün sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde geliştirici beta sürümüne girmesi planlanıyor ve 2025'te tamamen piyasaya sürülmesi planlanıyor.

Anthropic PBC, 2021 yılında kurulmuş ABD merkezli bir yapay zeka startup şirketi. Şirket, yapay zeka güvenliği ve güvenilirliği üzerine araştırmalar yapmakta ve bu araştırmaları genel kullanım için güvenli ve sağlam modeller geliştirmek için kullanmaktadır. Anthropic, OpenAI'ın ChatGPT ve Google'ın Gemini modellerine rakip olarak Claude adlı bir dizi geniş dil modelleri (LLM) geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dario Amodei</span>

Dario Amodei, İtalyan-Amerikan yapay zeka araştırmacısı ve girişimci. Anthropic şirketinin kurucu ortağı ve CEO'sudur. Ayrıca daha öncesinde OpenAI'da araştırma başkan yardımcısı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Greg Brockman</span> araştırmacı

Greg Brockman, OpenAI kurucu ortağı Amerikalı girişimci, yatırımcı ve yazılım geliştirici. Şu anda OpenAI'ın başkanlık görevini yürütmektedir. Kariyerine 2010 yılında Stripe'da başlamış ve MIT'den ayrıldıktan sonra bu şirkette çalışmaya başlamıştır. 2013 yılında Stripe'ın CTO'su olmuştur. 2015 yılında Stripe'tan ayrılarak OpenAI'ı kurmuş ve burada da CTO rolünü üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">SearchGPT</span>

SearchGPT, OpenAI tarafından geliştirilen bir prototip arama motoru. 26 Temmuz 2024'te piyasaya sürülen bu prototip, geleneksel arama motoru özelliklerini üretken yapay zekâ yetenekleriyle birleştirmektedir. Bu arama özelliği, OpenAI'yi büyük arama motorlarına, özellikle de Google ve Bing gibi büyük rakiplerin doğrudan karşısına koymaktadır; Bing, OpenAI'nin en büyük yatırımcısı olan Microsoft'un bir ürünüdür. SearchGPT ilk olarak 10.000 test kullanıcısına sınırlı bir sürüm olarak tanıtılmıştır. OpenAI, nihai hedef olarak arama özelliklerini ChatGPT'ye entegre etmeyi planlamaktadır.

Ilya Sutskever, Kanadalı makine öğrenimi araştırmacısı ve bilgisayar bilimci.

o1, OpenAI tarafından geliştirilen ve çok adımlı problemleri analiz edebilme yeteneğine sahip önceden eğitilmiş üretken dönüştürücü yapay zekâ modeli. 12 Eylül 2024 tarihinde duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adam D'Angelo</span>

Adam D'Angelo, Quora'nın kurucu ortağı ve CEO'su olan Amerikalı internet girişimcisi.