İçeriğe atla

Mir Yusuf Mirbabayev

Mir Yusuf Mirbabayev

Mir Yusuf Mirbabayev (AzericeMir Yusif Mirbabayev; 1889 – 1951) Azerbaycanlı bir dil bilimcisiydi. Azerbaycan SSR Bilimler Akademisi Dilbilim Enstitüsü'nün olmuştur. 4 ciltlik Rusça-Azerbaycan sözlüğünün yazarlarından biri ve bilimsel editörüydü. 1948'de Sovyetler Birliği Devlet Ödülü almıştır.[1]

Hayatı

Mir Yusif Mirbabayev 1889 yılında Erivan şehrinde doğmuştur. Babası Mir Abbas Mirbabayev, Erivan'ın önde gelen isimlerinden biri olarak kabul ediliyordu ve Erivan Şehir Duması'nın bir üyesiydi. Mir Yusuf, ilk eğitimini Erivan'da Rus-Tatar ve şehir jimnazyumlarında almıştır. 1916'da Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Ermenistan Cumhuriyeti'ndeki Azerbaycan Cumhuriyeti Büyükelçiliği'nde katip olarak görev yapmıştır. Aynı zamanda Erivan Müslüman Milli Konseyi'nin bir üyesiydi ve hem Azerbaycan'a hem de Ermenistan'a, ayrıca Güney Kafkasya'da bulunan İtilaf Devletleri temsilcilerine Ermenistan'da Azerilere yönelik katliamların durdurulması yönünde çağrılarda bulunmuştur.[2][3]

Ermenistan'ın Bolşevik etkisi altına girmesinden sonra Ermenistan Devrimci Komitesi Askeri Mahkemesi'nde ve Maliye Halk Komiserliği'nde çalışmıştır. Erivan Pedagoji Teknik Okulu'nda bölüm başkanı ve dekan olarak görev yapmıştır. Ayrıca Ermenistan İlimler Akademisi Tarih Enstitüsü ve Devlet Müzesi'nde araştırma görevlisi olarak çalışmıştır. Mir Yusuf, Ulusal Azınlıklar Konseyi ve Yeni Türk Alfabesi Komitesi üyesiydi.[4][5]

1933 yılında Bakü'ye taşınarak dil bilimi alanında çalışmaya başlamıştır. SSCB İlimler Akademisi Azerbaycan şubesinde ve şubenin Sözlük Enstitüsünde bilimsel sekreter olarak çalışmıştır.[6] 1944 yılında Azerbaycan dilinin Ermeni dili üzerindeki etkisi üzerine doktora tezini savunmuştur. Araştırma konusu Türk Dilinin Ermeni Dili Üzerindeki Etkisi başlığını taşıyordu. 1945 yılında Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Dilbilim Enstitüsü'nün ilk başkanı olarak atanmıştır.[7]

Mir Yusuf Mirbabayev, Azerbaycan Sovyet Ensiklopedisi'nin hazırlanmasında önemli rol oynamıştır. Arapça, Farsça, Rusça, İngilizce, Fransızca, Osmanlı Türkçesi ve Ermenice kaynaklardan yararlanarak dilbilim üzerine birçok makale yazmıştır.[8]

Kaynakça

  1. ^ Kazımov 1989, s. 43-48.
  2. ^ Rüstəmov 2022, s. 187.
  3. ^ Kazımov 1989, s. 43-.
  4. ^ Ministry of Science and Education (Azerbaijan) (25 Ekim 2017). "Ali təhsil tariximizdən". www.muallim.edu.az. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  5. ^ Kazımov 1989, s. 44.
  6. ^ Ширалиев 1989, s. 121.
  7. ^ Ширалиев 1989, s. 122.
  8. ^ Ширалиев 1989, s. 121-122.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkoloji</span> Türk dili, tarihi, edebiyatı ve halk bilimi araştırmalarını konu edinen bilim dalı

Türkoloji (Osmanlı Türkçesi: Türkiyat [تركيات], İngilizce: Turcology, Fransızca: Turcologie) veya Türklük bilimi; Türk halklarının filolojisi, antropolojisi, edebiyatı ve tarihi başta olmak üzere genel bir somut ve somut olmayan kültürel miraslarını sistematik bir şekilde derleyen, araştıran ve inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İlimler Akademisi</span>

Azerbaycan Millî İlimler Akademisi veya Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi, Azerbaycan'ın ana bilimsel kurumudur. 1945'te Bakü'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yervand Zaharyan</span>

Yervand Zaharyan Ermeni siyasetçi ve Erivan'ın eski belediye başkanıdır. Ermenistan Cumhuriyet Partisi'nin bir üyesidir ve 1991'de Ermenistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığından beri Ermenistan başkentinin 8. belediye başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanate Kurdo</span> Kürt yazar

Kanate Kurdo,, Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci, akademisyen, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji bölümü başkanı.(1961-1985)

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Vezir Çemenzeminli</span> Azeri yazar

Yusuf Vezir Çemenzeminli, Azeri yazar, araştırmacı, siyasetçi.

Veli Yusuf oğlu Ahundov, Azerbaycan Komünist Partisi 10. Birinci Sekreteri, siyasetçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Ordu'nun Ermenistan'ı işgâli</span>

Kızıl Ordu'nun Ermenistan'ı işgâli veya Ermenistan'ın Sovyetleştirilmesi, Rus-Ermeni savaşı, Sovyet Rusya'nın 11. Ordusunun, Eylül ayından başlayarak 4 Aralık 1920 tarihine kadar geçen sürede, eski Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu toprakları üzerinde kurulmuş olan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nde yeni Sovyet hükûmeti kurmak için gerçekleştirdiği askerî seferdir. Müdahale, Ermeni Bolşeviklerin başkent Erivan ve diğer şehirlerde çıkardıkları ayaklanma ile de eş zamanlıdır. Müdahale, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin varlığının sona ermesine ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulmasına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Abbasov</span>

Mehdi Abbasov, Azerbaycan Ulusal Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Cevanşir Feyziyev</span>

Cavanşir Feyziyev — Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi'nin V çağrı milletvekili, Kültür komitesi üyesi, Uluslararası ilişkiler ve Parlamentolararası İlişkiler komitesi üyesi.

Anatoli Ryabov - Erzyan dilbilimci, öğretmen, halk figürü, profesör, Latin alfabesine dayanan Erzyan dilinin kurucusu.

Sergi Cikia, Gürcü Oryantalist ve Gürcü Türkolojisinin kurucusu. 200'den fazla yazılı araştırması ve makalesi bulunan Cikia, Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Penah Hüseyn</span> 3. Azerbaycan başbakanı

Penah Çodar oğlu Hüseyn, Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 3. dönem milletvekili (2005-2010).

<span class="mw-page-title-main">Kamo Areyan</span> Ermeni ekonomist ve siyasetçi

Kamo Areyan, Ermeni bir ekonomist ve politikacıdır.

Zemfira Yusuf kızı Seferova Azerbaycanlı ve Sovyet müzikolog, sanat tarihi doktoru. 1998'de profesör adı almış, 2017'de Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'nin tam üyesi olmuştur. Seferova 1989'da Azerbaycan SSC Onurlu Sanatçısı, sonradan Azerbaycan SSC Onurlu Bilim Çalışanı adlarına layik görülmüş ve Humay Ödülü sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mir Hidayet Bey Seyidov</span>

Mir Hidayat bey Seyidov Azerbaycanlı siyasi figür, Tüm Rusya Kurucu Meclisi üyesi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Şurasının başkan yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Topçubaşov</span>

Mustafa Ali Bey oğlu Topçubaşov Azerbaycanlı bir cerrahdı. Topçubaşov, Sosyalist Emek Kahramanı unvanı, Stalin Ödülü sahibi ve Lenin Nişanı sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Cabbar Memmedzade</span>

Mirza Cabbar Mirza Abbas oğlu Memmedzade Azerbaycanlı eğitimci ve pedagogdu Pedagojik bilimler doktoru ve profesör (1937) olmuştur. Ermenistan Cumhuriyeti Parlamentosu'nun I. dönem milletvekili olmuştur. Mirza Abbas Mahammadzade'nin oğlu ve Celal Mammadov'un babasıdır.

Bahman Yusif oğlu Ahundov, Azerbaycanlı bir Sovyet ekonomisti, Azerbaycan SSC'nin Onurlu Ekonomisti, Azerbaycan SSC Bilimler Akademisi Sorumlu Üyesi (1968). Azerbaycan'ın ilk ekonomik bilimler doktoru olmuştur (1951).

Zerife İsmail kızı Budagova Azerbaycanlı bilim insanıydı. Filoloji Bilimleri Doktorası (1963), Profesör (1968), Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Sorumlu Üyesi (1980), Azerbaycan kadınları arasında Filoloji Bilimleri Doktoru unvanını alan ilk kadın bilim adamı ve Dil Bilimleri Enstitüsü'nün ilk kadın müdürü (1988–1989) olmuştur.

Nesimi Adına Dilcilik Enstitüsü, Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'nin Beşeri ve Sosyal Bilimler Bölümü'ne bağlı bir enstitüdür. 1932 yılında, Azerbaycan Devlet Araştırma Enstitüsü temelinde kuruldu. Bağımsız Dilcilik Enstitüsü, 27 Mart 1945'te kuruldu ve 21 Mayıs 1945'te onaylandı. Yusif Mirbabayev, enstitünün ilk direktörü seçildi.