
Donetsk (Ukraynaca: Донецьк, Rusça: Донецк), 1928'deki Harkiv yazımına göre Donetske (Ukraynaca: Донецьке) olarak da adlandırılan, eskiden Aleksandrovka, Yuzivka (Hughesovka) ve Stalino olarak bilinen, Ukrayna'nın doğusunda Donetsk Oblastı'nda Kalmius Nehri üzerinde bulunan bir sanayi şehridir. Nüfusun şehir merkezinde 901.645, metropolitan alanda ise 2 milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Donetsk, 2001 nüfus sayımına göre Ukrayna'nın en büyük beşinci şehridir.

Donbas veya Donbass Güneydoğu Ukrayna'da yer alan tarihî, kültürel ve ekonomik bir bölgeydi. Donbas'ın bazı bölümleri Rus-Ukrayna Savaşı'ndan beri tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti tarafından de facto olarak yönetiliyordu.

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

Donbas Savaşı ya da Ukrayna'nın doğusunda savaş, Rusya destekli Novorossiya Federal Devleti ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasında 6 Nisan 2014'ten beri Ukrayna'nın Donbas bölgesinde sürmekte olan savaştır.

Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC), Donbass Savaşı'nda Ukrayna'dan ayrılarak kurulan de facto devlet. DHC, Ukrayna yönetimini sivilleri katletmek ve savaş suçu işlemekle itham edip bağımsızlığını gerekçe olarak göstermiştir. Donbass Savaşı sırasında 7 Mayıs 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Lugansk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar. 21 Şubat 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Luhansk hem de Donetsk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıdığını açıkladı. 27 Eylül 2022 tarihinde yapılan referandum sonucunda 30 Eylül 2022 tarihinde Rusya tarafından ilhak edilmiştir.

Lugansk Halk Cumhuriyeti ya da Luhansk Halk Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'da bir de facto devlettir. Donbass Savaşı sırasında 28 Nisan 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu, ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar.

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

Debaltseve Muharebesi, Donbass Savaşı sırasında Ukrayna Ordusu ile Novorossiya kuvvetleri arasında, stratejik Debaltseve kasabasını ele geçirmek için cereyan etmiştir.

2014 Ukrayna'daki Rusya yanlısı protestolar veya Rus baharı, Şubat 2014 tarihinde Yevromaydan hareketi ile 2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından Ukrayna'nın doğu ve güney bölgelerindeki büyük şehirlerde Rus yanlısı ve hükûmet karşıtı gruplar tarafından düzenlenen protesto gösterileridir. İlk aşamada Kırım bölgedeki kriz sonrasında askeri müdahale ve uluslararası eleştirilere neden olan bir referandum sonucunda Rusya tarafından ilhak edildi. Donetsk ve Luhansk oblastlarında protestolar silahlı bir ayrılıkçı isyana dönüşmüş olup Ukrayna hükûmetinin isyancılara karşı müdahalesi Donbass Savaşı'na neden oldu.

Onur Devrimi diğer isimleriyle Maidan Devrimi veya 2014 Ukrayna devrimi, 18 Şubat 2014 ila 23 Şubat 2014 arasında Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'e karşı düzenlenen ve sonunda Ukrayna hükûmetinin düşmesiyle sonuçlanan devrime verilen isimdir.

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

Avrupa Birliği ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması ve Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Bölgesi (DCFTA) aracılığıyla şekilleniyor. Ukrayna, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Komşuluk Politikası kapsamında öncelikli bir ortaktır. AB ve Ukrayna, işbirliğinin ötesine geçerek, kademeli ekonomik entegrasyon ve siyasi işbirliğinin derinleştirilmesine giderek birbirleriyle daha yakın bir ilişki arıyorlar. 23 Haziran 2022'de Avrupa Konseyi, Ukrayna'ya Avrupa Birliği'ne katılım için aday statüsü verdi. 14 Aralık 2023'te Avrupa Konseyi Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılmasını kabul etti.

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

Doğu Ukrayna Taarruzu, Doğu Ukrayna'nın üç Donbas ilinde (oblast) - Harkiv Oblastı, Luhansk Oblastı ve Donetsk Oblastı - 2022 Rusya istilasında devam eden bir operasyondur. İstilanın bir parçası olarak, 2014'ten beri Ukrayna ve Rus vekilleri arasında şiddetle devam eden Donbas Savaşı'nda büyük bir tırmanış söz konusudur.

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

Donetsk Halk Cumhuriyeti - Rusya ilişkisi, coğrafi ve tarihsel ortaklıkları bulunan Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu'nun uluslararası ikili ilişkileri ve politikaları ifade eder. Bu iki devlet arasındaki ilişkilerin başlaması 1918'de Donetsk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığına kadar uzanmaktadır. 2014 yılında Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanı Rusya Federasyonu tarafından hemen tanınmamış ve iki taraf 2022 yılına kadar resmi olarak diplomatik ilişki kurmamıştır.

30 Eylül 2022'de Rusya Federasyonu, Ukrayna topraklarının yaklaşık %15'ini oluşturan kısmen işgal altındaki Ukrayna oblastlarından Luhansk, Donetsk, Zaporjiya ve Herson'u ilhak etmek için katılım antlaşması imzaladı. Rusya, çatışmaların sürdüğü dört bölgeden hiçbirini tamamen kontrol altına almadı ve bölgedeki nüfusun çoğu ve 2022 Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlangıcından bu yana kaçtı. İlhak, dört bölgenin başkanının ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in katılımıyla Moskova'da yapılan bir törenle resmîleştirildi. Ukrayna, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler, ilhak töreninin yasal bir değeri olmadığını belirtti.

Terörle mücadele operasyon bölgesi veya ATO bölgesi medya, çeşitli yayınlar, Ukrayna hükûmeti, AGİT ve diğer yabancı kurumların bir kısmı Rus askerî kuvvetleri ve Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolü altında olan Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk oblastlarını tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. ATO bölgesinin önemli bir kısmını Ukrayna'nın işgal altındaki toprakları oluşturmaktadır.

Minsk anlaşmaları, Rusya destekli silahlı ayrılıkçı gruplar ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasındaki Donbas Savaşı'nı sona erdirmeyi hedefleyen bir dizi uluslararası anlaşmadır. Anlaşmaların ilki olan Minsk Protokolü, Ukrayna, Rusya ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı'ndan (AGİT) oluşan Ukrayna Üçlü Temas Grubu tarafından, Fransa ve Almanya liderlerinin arabuluculuğuyla hazırlanmıştır. Anlaşma, Normandiya Formatı'nda yapılan kapsamlı görüşmelerin ardından, Belarus'un Minsk kentinde 5 Eylül 2014'te imzalanmıştır. Anlaşma, Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) ve Lugansk Halk Cumhuriyeti (LPR) liderleri tarafından da imzalanmış ve bölgedeki çatışmaları sona erdirmeyi amaçlamıştır. Bu anlaşma, daha önce yapılan birçok girişimi takiben acil bir ateşkes uygulamayı öngörmüştür.