İçeriğe atla

Minotor

Theseus ve Minotor

Minotor (Yunanca: Μινώταυρος, Minotavros), Yunan mitolojisinde yarı insan-yarı boğa yaratık.[1] Yunanca "Minos’un Boğası" anlamına gelir.[1]

Efsane

Klasik bir Yunan efsanesi olan Minotor, öykü kısmı daha iyi anlaşılsın diye üç bölüme ayrılabilir. Bu evrelerin çok daha ayrıntılı anlatılışları mitolojik kaynaklarda bulunabilir.

Karakterler

Theseus: Minotor'u öldüren Atina'nın veliahtı, daha sonra kralı.
Ariadne: Theseus'a âşık olan, kral Minos'un kızı.
Aigeus (Egeus): Theseus'un babası, Atina'nın kralı.
Aithra (Ethra): Theseus'un annesi.
Minos: Girit Kralı.
Pasiphae: Minos'un karısı.
Daidalos: Labirenti inşa eden mimar.
Poseidon: Yunan mitolojisinde denizler, depremler ve atlar tanrısı.

Theseus'un Doğuşu

Atina kralı Egeus, çeşitli kadınlarla evlenmesine rağmen çocuğu olmaz. Bunun üzerine Troezen kralının kızı Ethra ile evlenir ve Ethra, Egeus'tan hamile kalır. Ancak Egeus, Theseus’un doğmasını beklemeyerek Atina’ya geri döner. Dönmeden önce de, sandalet ve kılıcını dev bir kayanın altına bırakır. Ethra’ya da: “Çocuk büyüdüğünde emanetlerini alınca, hanedana mensup olduğunu ispatlayabilecek” der. Theseus büyür ve gerçekten kayayı kaldırarak babasının emanetlerini alır. Annesi, oğluna gerçek kimliğini açıklayınca da genç Theseus, Atina'ya doğru yola çıkar. Dönemin şartları gereğince yolda birçok haydut, vahşi hayvan ve türlü türlü tehlikeler vardır. Theseus hepsinin üstesinden gelmeyi başarır ve Atina'ya varır.

Pasiphae ve Minotor

Minotor

Girit’te hüküm süren güçlü kral Minos, gücünü kanıtlamak için denizler tanrısı Poseidon’dan ona kurban etmek üzere bir boğa vermesini ister. Poseidon boğayı Minos’a verir. Fakat hayvan, Minos’un hoşuna gider ve Minos, boğayı kurban etmez. Bunun yerine başka bir boğayı kurban eder. Poseidon bunu fark ettiğinde çok sinirlenir ve Eros'tan okuyla Minos’un karısını boğaya âşık etmesini ister. Minos’un karısı Pasiphae, boğayla çiftleşir ve yarı insan yarı boğa bir çocuk doğar. İnsanlar bir süre sonra çocuğa "Minotor" yani "Minos'un boğası" derler. Minotor herkese zarar veren bir yaratıktır ve bunun üzerine mimar Daidalos’un yaptığı Labyrinthos adlı, içinden kimsenin çıkamayacağı yapıya kapatılır.

Minotor'a Gönderilen Kurbanlar ve Sonuç

Girit kralı Minos’a yenilen Atinalılar, haraç olarak yedi yılda bir en güzel yedi genç erkek ve yedi genç kızı Minotor’a kurban olarak göndermek zorundadırlar. Kurbanları götüren gemi, siyah yelkenlidir. Theseus, Minotor’u yenip, bu kurban işine bir son vermek istemektedir. Babası vazgeçirmeye çalışsa da, sonunda bir şartla buna izin verir. Eğer Theseus, Minotor’u öldürebilirse, Atina’ya dönerken, gemiye siyah yelkenler yerine beyaz yelkenler takacaktır.

Kurbanlar ve Theseus, Girit’e geldiklerinde, onları labirente götürürler. Minos’un kızı Ariadne, kurbanlar halka gösterilirken Theseus’a âşık olur ve Theseus’a labirentten çıkabilmesi için basit bir strateji önerir. Buna göre Theseus, kızın verdiği ipliği labirentin girişine bağlayacaktır ve dönerken ipi takip ederek çıkışı bulabilecektir. Theseus labirente girdiğinde Minotor ile başa baş bir savaşa girer, Ariadne'nin dediği gibi Minotor'a eski adıyla seslenerek Minotor'u bir süre şaşırtır ve durumdan yararlanarak Theseus, Minotor'u öldürür. Theseus, Atinalı kurbanlar ile ipi takip ederek çıkışa ulaşır ve Ariadne’yi de yanına alıp Atina’ya doğru yola koyulur. Ancak beyaz renkli yelkenleri açmayı unutmuştur. Kıyıdan siyah renkli yelkenleri gören babası Egeus, oğlunun öldüğünü düşünerek aşağıdaki denize atlayarak intihar eder ve sonra insanlar onun adını anmak için atladığı denize onun adı yani "Ege Denizi" denir. Böylece Theseus, Atina kralı olur.

Kaynakça

  1. ^ a b Eidinow, Esther (2017). The Oxford handbook of ancient Greek religion. Oxford, Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN 978-0198810179. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Herakles</span> Yunan mitolojisinde Zeusun oğlu olan büyük kahraman

Herakles veya Herkül, doğuştan Alkaios, Yunan mitolojisinde Zeus ve Miken kralının kızı Alkmene'nin oğlu ve Amfitrion'un üvey oğlu olan ilahî kahraman.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Burçlar</span> Zodyak üzerinde yer alan on iki takımyıldıza verilen ortak ad

Astrolojide burçlar, ekliptiğin iki yanında, aşağı yukarı 10 derece genişliğinde, içinde Güneş'in ve gezegenlerin döndüğü zodyak kuşağı ile belirlenir. Ekliptik, dünyadan bakan birinin gözüktüğü şekliyle Yeryüzünün Güneş çevresinde bir yılda çizdiği görünür yörüngesinden başka bir şey değildir; diğer bir deyişle yer-merkezli sistemin bir verisidir

<span class="mw-page-title-main">Aries (takımyıldız)</span>

Koç ya da Aries, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Labirent</span>

Yolların ya da geçitlerin çokluğu, karışıklığı yüzünden içinden kolay kolay çıkılamayan yerlere labirent veya dolambaç denir.

<span class="mw-page-title-main">Knossos</span> Yunan anakarasında yer alan antik kent

Knossos Minos Uygarlığı'na başkentlik yapmış antik şehirdir. Girit'in kuzeyinde, Kandiye şehri yakınlarındadır. Knossos Sarayı, antik kentin en önemli yapısıdır. Antik kazı alanından çıkan objelerin birçoğu Kandiye Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir. Çıkan objelerden en ünlüsü tüm Girit ile özdeşleştirilen yılanlı ana tanrıça figürüdür. Knossos Sarayı'nı ortaya çıkaran arkeolog Arthur Evans, sarayın sanatı ve mimarisi hakkında değerli bilgilerin günyüzüne çıkarılmasında büyük rol oynamıştır. Burada sarayın temellerinde neolitik çağa kadar giden yerleşim tabakaları bulunmaktadır. Ancak Knossos'taki sarayın ilk olarak milattan önce 1900 yılı civarında inşa edilmeye başlandığı bilinmektedir. Knossos Sarayı çok sayıda avlu ve odalardan oluştuğu için labirenti andırmaktaydı. Bu nedenle Theseus ve Minotor canavarı efsanesine konu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Minos</span>

Minos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Europa'nın oğlu ve sertliği ile adalete saygısıyla ünlü Girit monarşisinin efsane kralıdır. Adından ötürü bu monarşiye Minoyen denmiştir. "Mutluluk" demek olan Minos adı, Firavun ya da Ceasar gibi, belki de sadece hanedan unvanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Theseus</span>

Theseus, Atina'nın efsanevi kralı. Annesinin Ethra, babasının Egeus veya Poseidon olduğu söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Nakşa</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Nakşa Yunanistan'a bağlı Ege adası. Tavşan Adaları'ndan (Kiklatlar). Antik Kikladik kültürün merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Daidalos</span>

Daidalus ya da Daidalos, ustaca işlenmiş ya da işleyen anlamına gelen bu isim, Yunan mitolojisi'nde eli her sanata yatkın olan bu kişiye verilmiştir. Yunan mitolojisindeki, Kekrops, yani Attika'nın kral soyundan gelme olduğu varsayılan Atina'lı bir zanaatkâr sanatçıdır. İkarus ve İapyx adlı iki oğlu vardır. İlk kez Homer tarafından Ariadne'nin dans yerinin mimarı olarak anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Girit Boğası</span>

Girit Boğası diye adlandırılan yaratık Yunan Mitolojisinde 2 hikâye içerisinde yer almakta, bunlardan birinde Avrupa'yı Girit Adası'na getiren boğa olarak tasvir edilirken diğer hikâyede Herkül'ün 12 görevi içerisinde yer alan ve Girit adasında halka zarar veren bir canavar olarak tasvir edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Altın Post</span>

Altın Post ya da Altın Pösteki, Yunan mitolojisinde zenginliği ve iktidarı sembolize eden postun adıdır. İason ve Altın Post hikâyesi Koç takım yıldızıyla ilişkilendirilir. Phrixus ve kız kardeşi Helle, Boeotya Kralı Athamas'ın çocuklarıdır. Karısı Nephele öldükten sonra üvey anneleri Ino çocuklara tahammül edemez ve tuzak kurarak tarlalara zararlı maddeler döktürüp ürünlerin zarar görmesini sağlar. Kral bu beladan nasıl kurtulacağını sordurmak için danışmanlarını Delfi'ye kutsal rahiplere gönderir. Kraliçe danışmanlara rüşvet vererek çocukların kurban edilmesi yanıtını krala vermelerini sağlar. Kral Athamas çocuklarını kurban etme konusunda tereddüte düşer fakat rahip danışmanlar kurban konusunda ısrar ederler. Çocuklarını kurban etmek üzere yakınlardaki dağa götürür, bu arada olup biteni cennetten seyreden öz anneleri Nephele tanrılardan çocuklarını korumak için altın postlu bir koç kurban (Aries) yollamalarını diler.

Yunan mitolojisinde Europa Argos Yunan kökenli bir Fenike prensesi ve Girit Kralı Minos'un annesiydi. Avrupa kıtasına onun adı verilmiştir. Zeus tarafından boğa şeklinde kaçırılmasının hikâyesi bir Girit hikâyesiydi; Klasikçi Károly Kerényi'nin belirttiği gibi, "Zeus ile ilgili aşk hikayelerinin çoğu, onun tanrıçalarla evliliklerini anlatan daha eski hikayelerden kaynaklanmaktadır. Bu özellikle Europa'nın hikayesi için söylenebilir."

<span class="mw-page-title-main">Ariadne</span>

Ariadne, Yunan mitolojisinde, Zeus ve Europa'nın oğlu Girit Kralı Minos ve Güneş-Titan Helios'un kızı Kraliçe Pasiphae'nin kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lapitler</span> Yunan mitolojisindeki efsanevi halk

Lapitler(/ˈlæpɪθs/; Ancient Greek: Λαπίθα) Yunan Mitolojisinde efsanevi kavimdir. Memleketleri Teselya'da, Peneus Vadisinde ve Pelion Dağındadır. Cesur savaşçılar olarak bilinmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Radamanthis</span>

Yunan mitolojisinde, Rhadamanthus ( ) ya da Rhadamanthys Girit'in bilge bir kralıydı. Zeus ve Europa'nın oğlu olarak yarı tanrı olarak kabul edildi. Adının anlamı "sert ve katı bir yargıda bulunmak"tır. Daha sonra ölülerin yargıçlarından biri ve Yunan mitolojisinde önemli bir figür oldu.

<span class="mw-page-title-main">Halkotauroi</span> mitolojik boğa

Halkotauroi veya Kolhis boğaları, "İason ve Altın Post" adlı Yunan mitolojisinde görülen efsanevi yaratıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Pasifae</span>

Antik Yunan mitolojisinde, Pasiphaë bir Girit kraliçesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ethra (Theseus'un annesi)</span>

Yunan mitolojisinde Aethra veya Aithra veya Ethra

Yunan mitolojisinde, Pittheus Troezen kralıdır ve şehre kardeşinin adını vermiştir.