İçeriğe atla

Minoksidil

Minoksidil
Klinik verisi
Uygulama
yolu
Oral ya da topikal
Farmakokinetik veri
Biyoyararlanımbelirsiz
MetabolizmaHepatik
Eliminasyon yarı ömrü4.2 saat
BoşaltımRenal
Tanımlayıcılar
  • 6-piperidin-1-ilpirimidin-2,4-diamin 3-oksid
CAS Numarası
PubChem CID
DrugBank
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.048.959 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC9H15O1N5
Mol kütlesi209.251 g/mol

Minoksidil (müstahzar adları Minoksil, Rogaine ve Regaine) bir vazodilatör ilaçtır .Saç büyümesi sağlaması ve kelliği önlemesiyle bilinen bir etken maddedir. Androjenik alopesi başta olmak üzere birçok kellik türünün tedavisinde kullanılmaktadır.Ama tedavinin bırakılmasıyla birkaç ay içinde etkiler kaybolmaktadır.

Tarihçe

Minoksidil önceleri bir oral ilaç olarak kullanılmaktaydı (müstahzar adı Loniten) ve arteryel hipertansiyon tedavisinde endikeydi. Fakat daha sonra ilgi çeken bir yan etkisi,saç büyütme ve kelliği önleme yan etkisi keşfedildi ve 1980'lerde, Upjohn Corporation %2 minoksidil içeren topikal solüsyonunu hazırladı, ABD'de Rogaine, Avrupa'da ve Asya-Pasifikte Regaine adıyla satışa sundu. Genellikle erkekler için hazırlanan solüsyonlarda %5,bayanlar için hazırlananlarda ise %2 oranında etken madde bulunmaktadır. Patenti 13 Şubat 1996'da bitmiştir.[1]

2007'de erkek tipi kellikte yeni %5'lik köpük solüsyonun sıvı solüsyondan daha etkili olduğu gösterildi.[2]

Mekanizma

Minoksidilin nasıl saç büyüttüğünün mekanizmaları kesin olarak ortaya konamamıştır. Minoksidil bir Potasyum kanal agonistidir.Aynı zamanda yapısına bakılarak bilindik vazodilatör otakoid olan NO agonisti olduğu da düşünülmektedir.Bu, minoksidilin vazodilatör etkisini açıklar,saç büyümesi damarların genişlemesine bağlı olabilir. Minoksidil NO ile ilişkilendirilmiş bir bileşik olduğu için, tıpkı NO gibi guanilat siklaz aktivasyonu yapıp yapmadığı araştırma konusudur, fakat henüz cGMP ve PKG aktivasyonuna ilişkin net bir bulgu yoktur.[3]

Minoksidil geniş bir kellik alanına uygulandığında daha etkisizdir. Buna ek olarak,en etkili olduğu zamanın 18-41 yaşlar ve en etkili olduğu bölgenin kafanın merkez bölgesi(vortex) olduğu gösterilmiştir.[4]

Yan Etkiler

Saç kaybıyla mücadele eden bir ilaç olarak, en yaygın yan etkisi kaşıntılı kafa derisidir. Birçok olgularda minoksidil bazen önce saçlarda hafif bir dökülmeye sonra daha çok büyümeye ve güçlenmeye yol açabilir. Minoksidile ya da etken olmayan maddesi olan propilen glikole karşı alerji olguları da saptanmıştır. Yüksek dozları hipotansif etki göstermektedir, bu ilaçla birlikte petrol jeli ve tretinoinin kullanımı ya da güneş yanığı ilacın emilimini artırabilir ve yüksek dozlara yol açabilir.

Eğer bir kişi uzunca bir süre minoksidili kullanıp birdenbire kullanmayı bırakırsa saç kaybı yeniden başlar.

Diğer yan etkiler şunlardır:

Akne dışında yukarıda sayılan yan etkilerin çoğu yüksek miktarlarda ilaç kullanımını gösterir İlacın aynı zamanda anne sütüne de geçebildiği gösterilmiştir.

Hayvanlar üzerine etkiler

Minoksidil kedilerde yüksek ölçüde toksik olup derilerine uygulandığında ölümlerine yol açabilir.[5][6]

Kullanım

Minoksidil iki yolla uygulanır: köpük ya da sprey. İki yol da saç dipleriyle temas eder, ayrıca alkol içeriğinden dolayı saç stilini bozabilir. Minoksidilin saç stiline zarar vermemesi için uygulandıktan yaklaşık 40 dk sonra saçın yıkanması söylenir, ama bu saçı büyütme etkisinde azalma yapabilir. Maksimum etki için, kullanıldıktan sonraki 4 saat içinde saç yıkanmamalıdır.

Kaynakça

  1. ^ "01-1509 - Grant v. Pharmacia 7 Upjohn Co. - 12/23/2002". 18 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2008. 
  2. ^ Olsen EA, Whiting D, Bergfeld W, Miller J, Hordinsky M, Wanser R, Zhang P, Kohut B (2007). "A multicenter, randomized, placebo-controlled, double-blind clinical trial of a novel formulation of 5% minoxidil topical foam versus placebo in the treatment of androgenetic alopecia in men". J Am Acad Dermatol. Cilt 57. s. 767. doi:10.1016/j.jaad.2007.04.012. PMID 17761356. 
  3. ^ "Alopecia & Free Radical "Redox" Signaling--Nitric Oxide and Superoxide". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2006. 
  4. ^ Medical Treatments for Balding in Men 14 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Family PhysicianApril 15, 1999
  5. ^ Camille DeClementi (Aralık 2004). "Suspected toxicosis after topical administration of minoxidil in 2 cats". Journal of Veterinary Emergency and Critical Care. 14 (4). ss. 287-292. doi:10.1111/j.1476-4431.2004.04014.x. 
  6. ^ "Minoxidil Warning". ShowCatsOnline.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2007. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atropin</span>

Atropin, Atropa belladonna (Güzelavrat Otu) adlı bitkiden elde edilen bir alkaloiddir. Antikolinerjik yapıdadır. Tıpta çok değişik kullanım alanları vardır. Örneğin, göz dibinin muayenesinde, göz bebeğinin genişletilmesi için, ayrıca anesteziden önce üst solunum yollarında salgıların azaltılması için kullanılır.Ayrıca uyuşturucu madde olarak kullanımı 1984 yılında yaygınlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saç</span> kafa derisinde bulunan kıl kümesi

Saç, insanda, baş üzerinde kafa derisi ya da saç derisi denen kısımda bulunan kıl kümesine verilen genel ad. Saç, deride bulunan saç foliküllerinden büyüyen bir protein lifidir. Saç, memelilerin tanımlayıcı özelliklerinden biridir. İnsan vücudu, tüysüz deri bölgeleri dışında, kalın terminal saçı ve ince vellus saçı üreten foliküllerle kaplıdır. Saça en yaygın ilgi, saç büyümesi, saç tipleri ve saç bakımı üzerine odaklanır, ancak saç aynı zamanda esas olarak proteinden, özellikle alfa-keratinden oluşan önemli bir biyomateryaldir. Vücut kılları, yüz kılları, kulak kılları, burun kılları, kaş, kirpik, kol altı kılları, göğüs kılları, karın kılları, kasık kılı, bacak kılları vücutta bulunan diğer saç tipleridir.

<span class="mw-page-title-main">İlaç</span> bir sayrılığı iyi etmek ya da önlemek için türlü yollarla kullanılan madde

İlaç ya da em, canlı hücre üzerinde oluşturduğu etki ile bir hastalığın tanısını, iyileştirilmesi veya semptomlarının azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan, canlılara değişik uygulama yöntemleri ile verilen doğal, yarı sentetik veya sentetik kimyasal preparatlardır. İlaçların tüketimi inhalasyon, enjeksiyon, sigara içme, yutma, derideki bir yama yoluyla emilim, fitil veya dil altında çözünme yoluyla olabilir. Ticari ilaçlar ilaç firmaları tarafından üretilir ve genellikle patentlidir. Etken maddesinin patent süresi dolmuş ve birden çok firmanın üretebildiği ilaçlara ise jenerik ilaçlar denir. İlaçlar uygulama yoluna, kimyasal özelliklerine ve etkilediği biyolojik sistemlere göre sınırlandırılabilir. Daha güvenilir ve geniş kullanım alanına sahip sınıflandırma sistemi ise Anatomical Therapeutic Chemical Classification Systemdir.

<span class="mw-page-title-main">Metamfetamin</span> uyarıcı ilaç

Metamfetamin, merkezî sinir sistemi (MSS) uyarıcısı olan sentetik bir maddedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve obezite gibi hastalıkların tedavisinde reçete edilir. Desoxyn ismiyle ilaç piyasasında ABD'de bulunur. Bunun haricinde uyarıcı etkileri sebebiyle yasadışı olarak kullanımı mevcuttur. Kristal ve hap formunda olabilen çeşitleri dünyada birçok ülkede yasa dışı olarak satılmaktadır. Birçok uyarıcı gibi, 6-12 saat süren güçlü bir öfori, dolayısıyla güçlü bir psikolojik bağımlılık yapabilme etkisine sahiptir. Yapısal olarak amfetamine yakın psikoaktif bir maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarı kantaron</span> bitki türü

Sarı kantaron, Kılıç otu, Mayasıl otu ve Koyunkıran adlarıyla da bilinir. Sarı kantarongiller (Hypericaceae) familya’sındaki Hypericum cinsinin çiçekli bitki tip türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Morfin</span> narkotik analjezik

Morfin, çok etkili bir opiat ağrı kesici ilaç etken maddesidir, opioidlerin tipik aktif maddesidir ve bu grubun prototipidir. Ham afyonda %10-12 oranında mevcuttur. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uygulama yolu</span> bir ilaç, sıvı, zehir veya başka bir maddenin vücuda alınma yolu

Farmakoloji ve toksikolojide uygulama yolu, bir ilacın, sıvının, zehrin veya başka bir maddenin vücuda alınma yoludur.

Uyarıcı veya stimülan, genellikle merkezî sinir sistemine etki ederek farkındalığı, dikkati ve uyanıklığı artıran ilaçlar ya da maddelerdir. Genellikle etkinlikleri arttıkça yan etkileri de artar. En güçlü çeşitleri sıklıkla özel reçete ile verilen ya da yasa dışı ilaçlardır. Kahvede bulunan kafein ve sigarada bulunan nikotin dünyada en yaygın olarak kullanılan uyarıcılarıdır. En çok bilinen uyarıcılar arasında efedrin, amfetaminler, kokain, metilfenidat, metilendioksimetamfetamin ve modafinil yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Finasterid</span> Kimyasal bileşik

Finasterid, bir antiandrojen olup testosteronu dihidrotestosterona(DHT) çeviren tip2 5-alfa redüktaz enziminin inhibitörüdür. Düşük dozlarda benign prostat hiperplazisi (BPH) tedavisinde, yüksek dozlarda prostat kanseri tedavisinde kullanılır. Mayıs 2008'de yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre finasterid, prostat kanseri riskini %30 azaltmaktadır. BPH ilerlemesini durdurmak için doksazosin ile kombine olarak kullanılmaktadır. Ayrıca birçok ülkede androjenik alopesi yani erkek tipi kellik tedavisi için onayı bulunmaktadır.

Dutasteride bir 5-alfa redüktaz inhibitörü ilaçtır, testosteronun dihidrotestosterona (DHT) dönüşümünü engellemektedir. Benign prostat hiperplazisi gibi DHT'nin sorumlu olduğu tıbbi durumlarda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Eflornitin</span> stereoizomerler grubu

Eflornitin Sanofi-Aventis tarafından üretilen birçok kullanımı olan bir ilaçtır. İlk olarak kanser tedavisine kullanımı düşünülmüşse de sonradan Afrika tripanozomiazisinde(Uyku hastalığı) oldukça etkili olduğu ortaya çıkarılmıştır.Özellikle Batı Afrika formunda etkilidir. ABD'de Ornidyl müstahzar adıyla bilinmektedir. 2008'de yapılan güncel bir çalışma ) sulindak ile kombine kullanıldığında rekürren Kolorektal polip tedavisinde de etkili olduğunu göstermiştir.

Erkek tipi kellik 50 yaşındaki erkeklerin yarısından fazlasını etkileyen bir sorundur ve ABD'de her yıl kellik tedavilerine harcanan paranın 1 milyar $ olduğu tahmin edilmektedir. 1980'lerden bu yana, kadın ve erkeklerde kellik tedavisinde ilaç tedavisi olanağı vardır. Dihidrotestosteronun (DHT) erkek ve kadın tipi kellikte rolünün ayrıntılı bir biçimde anlaşılması hedefe yönelik keşifleri beraberinde getirmiş ve saçlı deride bu hormonun almaçlarının bloke edilmesine odaklanmıştır. Tesadüfi keşiflerle ve kök hücre araşatırmalarıyla da güçlenen bu araştırma alanına her yıl artan bir biçimde büyük yatırımlar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İntravenöz tedavi</span> Damar içine verilen ilaç

İntravenöz tedavi veya Damar içi tedavi, herhangi bir sıvı, ilaç veya besin kaynağının doğrudan kişinin damarına uygulayan tıbbi bir tekniktir. Damar içi tedavi özellikle rehidrasyon veya bireyin akli denge kaybı gibi herhangi bir sebepten ötürü, ağızdan sıvı veya yiyecek alamaması durumunda sıkça kullanılan bir yöntemdir. Ayrıyeten elektrolit dengesizliğini düzeltmek veya ilaç, kan bağışı ve elektrolit gibi tedavileri uygulamak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dihidrotestosteron</span> testosteron hormonunun aktif versiyonu olan güçlü metobolit

Dihidrotestosteron; erkek vücudunda bulunan testosteron hormonunun aktif versiyonu olan güçlü metobolitine verilen addır. DHT hormonu, büyük oranda testosteronun çevre dokularda 5- Alfaredüktaz enzimi aracılığı ile dönüşümünden oluşur. Testosteron hormonunun etkin hale gelebilmesi ve dokular üstünde androjenik etki gösterebilmesi için 5 Alfa Redüktaz isimli enzimle DHT hormonuna dönüşmesi şarttır. Testosteron, tip-1 5-Alfa Redüktaz ve tip-2 5-Alfa Redüktaz adı verilen iki enzimle DHT hormonuna dönüşür. Bu dönüşme olmadan testosteron birçok doku ve organda etkili olamaz. DHT hormonu, anne karnındaki fetus halinde bulunan çocuğun erkek cinsel özellikleri kazanmasını ve cinsel organlarının gelişmesini sağlar. DHT hormonu ayrıca anne karnındaki fetusun beyni üstünde de birçok etkide bulunur. Henüz anne karnında olan fetusun cinsiyet kimliğinin oluşmasını sağlar. DHT hormonu, bunun dışında ergenlik döneminde ikincil seks karakterlerinin meydana gelmesini ve erkek tipi farklılaşmayı meydana getirir. Böylece ergenlik döneminden önce kız çocuğundan kolay kolay ayırt edilemeyecek olan erkek çocuğu gittikçe farklılaşır ve çocukluktan erkekliğe adımını atar. Sakalları ve bıyıkları çıkmaya, sesi kalınlaşmaya, boyu uzamaya, kas kütlesi artmaya, penisi büyümeye, testisleri sperm üretmeye başlar. Tüm bu farklılaşmayı testosteron, DHT hormonuna dönüşerek meydana getirir. DHT hormonunun bir diğer görevi glandüler prostat dokusunun fonksiyonlarının devamlılığını sağlamaktır. Bunun dışında da, erkek metabolizmasında DHT hormonunun sperm üretiminden, aerobik kapasitenin artışına kadar birçok önemli katkısı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Saç dökülmesi</span> Erkeklerde saç dökülmesi

Kellik ya da saç kaybı, en yaygın saç hastalığı'dır. Kalıtsal bir neden olup yeniden çıkmayacak şekilde saçları döker. Kemoterapi görmek veya diğer bazı kanser ilaçlarını kullanmak da yeniden çıkmak üzere saçların dökülmesine sebep olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tretinoin</span> kimyasal bileşik

Tretinoin, all-trans retinoik asit (ATRA) olarak da bilinen, akne ve akut promyelositik löseminin tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Akne için cilde krem veya merhem olarak uygulanır. Lösemi için üç aya kadar ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Alitretinoin</span> kimyasal bileşik

Alitretinoin veya 9-cis-retinoik asit, A vitamini vitameridir. Ayrıca, ilaç olarak Ligand Pharmaceuticals tarafından geliştirilen bir antineoplastik (anti-kanser) ajan olarak kullanılır. Birinci nesil retinoiddir. Ligand firması, 1999 yılının şubat ayında alitretinoin için Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) onayı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Mikro iğneleme</span>

Microneedling, dermarolling ya da mikro iğneleme gibi farklı formları ile de bilinen kollajen indüksiyon tedavisi (KİT), derinin küçük, steril iğneler ile hızlı ve tekrarlayan bir şekilde delindiği kozmetik prosedürdür. KİT, transdermal ilaç verme ve aşılama gibi diğer deri üzerinde mikro iğneleme cihazlarının kullanıldığı işlemlerden farklıdır.

Duloksetin; majör depresif bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, fibromiyalji ve nöropatik ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağız yoluyla alınır. Yaygın yan etkiler arasında ağız kuruluğu, mide bulantısı, yorgunluk hissi, baş dönmesi, ajitasyon, cinsel sorunlar ve terlemede artış bulunur. Şiddetli yan etkiler arasında intihar riski, serotonin sendromu, mani ve karaciğer sorunları sayılabilir. Kullanımı durdurulursa antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir. Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde kullanımın bebeğe zarar verebileceğine dair endişeler vardır. Bir serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörüdür.Nasıl çalıştığı tam olarak net değildir. Duloksetin, 2004 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği'nde tıbbi kullanım için onaylanmıştır. Jenerik bir ilaç olarak mevcuttur. 2017'de, on altı milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen 46. ilaç olmuştur.

Betametazon bir steroid ilacıdır. Romatoid artrit ve sistemik lupus eritematozus gibi romatizmal rahatsızlıklar, dermatit ve sedef hastalığı gibi cilt hastalıkları, astım ve anjiyoödem gibi alerjik durumlar, bebeğin akciğerlerinin gelişimini hızlandırmak için erken doğum, Crohn hastalığı, lösemi gibi kanserler için kullanılır. Ayrıca adrenokortikal yetmezlik için fludrokortizon ile birlikte kullanılır. Ağız yoluyla alınabilir, kas içine enjekte edilebilir veya cilde topikal olarak krem, losyon veya sıvı formlarda uygulanabilir.