MiniDisc
MiniDisc (kısaca MD), genelde ses için kullanılan, dijital veri depolama ortamıdır. Sony tarafından geliştirilmiştir. 1992 yılında, Philips ve Matsushita tarafından geliştirilen DCC ile beraber piyasaya çıkmıştır. Bu rekabet 1996 yılında DDC'nin piyasadan kalkmasıyla son bulmuştur.
MD'nin başka bir versiyonu olan MD Data 1993 yılında duyurulmuştur, fakat piyasaya çıkmamıştır. Bugün MD sadece ses depolama için kullanılmaktadır. MD, Avrupa ve Amerika'da istediği başarıyı yakalayamamıştır. Az sayıda MD albüm Sony tarafından basılmıştır. MD Japonya'da çok popülerdir.
Özellikler
MD'nin yapısı, 9 cm (3,5") floppy disketlere çok benzer. 68×72×5mm boyutlarında ve üzerinde okuma/yazma kapağı bulunan bir kartuşun içinde Magneto-Optical disk bulunur.
60, 74 ve 80 dakikalık MD'ler mevcuttur.
Okuma/Yazma işlemi
Kayıt sırasında lazer, diskin bir yüzünü küri noktasına (Curie point) kadar ısıtır ve diski manyetik alana duyarlı hale getirir. Diğer yüzde ise bir manyetik kafa ısıtılan kısmın kutuplarını değiştirerek dijital veriyi diske yazar.
Okuma işlemi sadece lazer ile yapılır.
Sıkıştırma
MD, ATRAC (Adaptive TRansform Acoustic Coding) denilen bir sıkıştırma yöntemi kullanır. Bu da CDDA'ya göre daha kayıplı bir ses demektir. (CDDA sıkıştırılmamış 16-bit PCM)
Sony'nin en son ATRAC kodlama versiyonu ATRAC3Plus'tır. Sharp, Panasonic, Pioneer ve Sanyo'nun kendi ATRAC kodlamaları vardır.
Çeşitleri
MDLP
MiniDisc Long Play, ATRAC3 kodlama ile MD'ye daha uzun süre ses kaydı yapabilmektedir. Standart MD, SP (292kbit/s) olarak bilinir. MDLP'nin 2 türü vardır.
- LP2: (132 kbit/s) 80dk'lık MD'ye 160dk ses kaydı yapabilir.
- LP4: (66 kbit/s) 80dk'lık MD'ye 320dk ses kaydı yapabilir.
Sadece MDPL çalarlarda kullanılabilir.
NetMD
NetMD de tek yönlü (sadece bilgisayardan MD'ye) kayıt yapılabilmektedir. NetMD cihazların hepsi MDLP desteklemektedir.
Hi-MD
Hi-MD, ATRAC3Plus kodlama kullanır. Disk kapasitesi 1gb'tır. Hi-MD'ye ses dışında herhangi bir dosya da kaydedilebilir.
1gb'lık MD'ye 94dk (PCM) veya 45 saat (48 kbit/s) müzik kaydedilebilir.
Kayıt Süreleri
Tür | Bitrate (kbit/s) | Kodlama | Kayıt Süresi (dk.) | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Standart MD | MDLP | Hi-MD | |||||
80dk. Disk | 80dk. Disk (Hi-MD Formatlı) | 1gb Disk | |||||
Stereo SP | 292 | ATRAC | 80 | 80 | 80 | - | - |
Mono SP | 146 | ATRAC | 160 | 160 | 160 | - | - |
LP2 | 132 | ATRAC3 | - | 160 | 160 | 290 | 990 |
- | 105 | ATRAC3 | - | 160 | 160 | 370 | 1250 |
LP4 | 66 | ATRAC3 | - | 320 | 320 | 590 | 1970 |
- | 48 | ATRAC3plus | - | - | 810 | 2700 | |
Hi-LP | 64 | ATRAC3plus | - | - | - | 660 | 2040 |
Hi-SP | 256 | ATRAC3plus | - | - | - | 160 | 475 |
PCM | 1411.2 | PCM | - | - | - | 28 | 94 |