İçeriğe atla

Mimikri

Örümcek, çiçek içinde gizlenmiştir. Bu da savunma ve hücum için bir kamuflajdır. Kuşlardan gizlenir ve küçük böcekleri bekler.

Mimikri veya taklitçilik, evrimsel biyolojide bir türün diğerine benzer özellikler geliştirmesidir. Üçüncü türler bunları ayırt edemediğinden dolayı biri ya da ikisi de korunmuş olur.[1][2] Genellikle, bu özellikler görseldir; bir tür diğerine benzeyebilir ancak ses, koku ve davranış benzerlikleri bu hileyi daha gerçekçi kılabilir.

Mimikri, kendilerine zarar verebilecek diğer türleri kandırmak ya da manipüle etmek için türlerin kamuflaj ve uyarı sinyalleriyle ilgilidir. Mimikri temel olarak avcılara karşı bir savunma olsa da[3] bazen avcılar da mimikri kullanarak avlarının güvende hissetmelerini sağlayarak avlarını kandırır.

Mimikri, hem hayvan hem de bitki türlerinde gerçekleşir. Mimik, modele benzeyen türlerdir. Model yaşıyor olabilir ya da olmayabilir. Peygamberdevesi, yaprak böceği ya da sopa çekirgesi gibi bütün hayvan grupları, taklitçiliği bir hayat tazı olarak benimsemiştir.[4] Bir türün çevresine benzediği kamuflaj, mimikrinin görsel bir biçimidir.

Taklitçi böcek sayısı, harhangi br hayvan sınıfından daha fazladır ki normalde de böcek sayısı, diğer hayvanlardan fazladır. Aslında, tanımlanmış ve adlandırılmış olan tüm hayvanların %75'i böceklerdir.[5] Balıklar, bitkiler ve hatta mantarların dahil olduğu birçok taklitçi türü mevcuttur ancak bunlar üzerinde daha az araştırma yapılmıştır.[6][7][8]

Taklit etmede daha iyi olan türler, taklit etmekte daha kötü olan türlere göre daha fazla yavrulayadığı için mimikri gelişmiştir. Daha iyi taklitçilerin genleri, türler arasında daha yaygın hâle gelir. Taklitçi türler, zamanla modellerine daha fazla benzemektedir. Bu doğal seleksiyonla evrim sürecidir.

Kaynakça

  1. ^ "Mimicry: the similarity in appearance of one species to another that affords one or both protection". King R.C. Stansfield W.D. & Mulligan P.K. 2006. A dictionary of genetics, 7th ed. Oxford. p278
  2. ^ "Similarity between organisms that confers a survival advantage on one". Encyclopedia Britannica, 13th ed.
  3. ^ Edmonds M. 1974. Defence in animals: a survey of anti-predator defences. Longmans, London.
  4. ^ Wickler W. 1968. Mimicry in plants and animals. McGraw-Hill, New York.
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. 
  6. ^ Boyden T.C. 1980. Floral mimicry by Epidendrum ibaguense (Orchidaceae) in Panama. Evolution 34:135-136.
  7. ^ Roy B.A. 1994. The effects of pathogen-induced pseudoflowers and buttercups on each other's insect visitation. Ecology 75:352-358.
  8. ^ Wickler, Wolfgang 1998. “Mimicry”. Encyclopædia Britannica, 15th edition. Macropædia 24, 144–151. http://www.britannica.com/eb/article-11910 2 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<i>Tyrannosaurus</i> dev bir teropod dinozor cinsi

Tyrannosaurus, Kretase'nin sonlarında yaşamış, büyük bir etobur teropod dinozordur. Tyrannosaurus, diğer tyrannosauridlerden çok daha geniş bir dağılıma sahipti ve bulunduğu yaşam alanındaki etçillerin en büyüğüydü.

<span class="mw-page-title-main">Jaguar</span> Amerika kökenli büyük bir kedi türü

Jaguar, kedigiller (Felidae) familyasından ve Panthera cinsinin dört büyük kedisinden biri olan bir Yeni Dünya memelisidir. Diğer üç büyük kedi, Eski Dünya’nın kaplan, aslan ve parstır. Kaplan ve aslandan sonra en büyük üçüncü kedi olan jaguar Batı Yarımküresinin en büyük ve en güçlü kedisidir. Jaguar günümüzde Meksika’dan Orta Amerika’ya ve Paraguay’ın güneyi ile kuzey Arjantin’e kadar dağılan bir alanda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peygamberdevesi</span> Mantodea alttakımında yer alan, 1.800 böcek türünün ortak adı

Peygamberdevesi (Mantodea), Polyneoptera üsttakımına bağlı bir böcek takımıdır. Dönencel ve sıcak bölgelerde yaşar, başka böcekler üzerinden beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Karakulak</span> kedigiller familyasından vahşi hayvan türü

Karakulak, kedigiller (Felidae) familyasından vahşi bir hayvan türü.

Biyolojide adaptasyonun birbiriyle ilişkili üç anlamı vardır. İlk olarak, organizmaları çevrelerine uyduran ve evrimsel uygunluklarını artıran dinamik evrimsel doğal seçilim sürecidir. İkinci olarak, bu süreç sırasında popülasyonun ulaştığı bir durumdur. Üçüncü olarak, her bir organizmada işlevsel bir role sahip olan, doğal seçilim yoluyla korunan ve evrimleşen fenotipik bir özellik veya adaptif bir özelliktir.

<span class="mw-page-title-main">Geri bildirim</span> bir sürecin basamaklarındaki bir değişimin önceki bir basamağa etki etmesi ve neden-sonuç ilişkisi içerisinde bir döngü oluşturması olayı

Geri bildirim, geri dönüş veya geri besleme, bir sürecin basamaklarındaki bir değişimin önceki bir basamağa etki etmesi ve neden-sonuç ilişkisi içerisinde bir döngü oluşturması olayına denir. Burada süreç sıcaklık ayarlı bir soba gibi fiziksel olabileceği gibi kan şekeri döngüsü gibi biyolojik, hatta paradokslarda olduğu gibi tamamen soyut olabilir.

<i>Ancyra</i> (böcek)

Ancyra, Eurybrachidae familyasına bağlı bir böcek cinsidir. Ön kanatlarında birer parlak benek ve bu beneklerin yanından uzayan iki uzun iplikçiğe sahiptirler. İki anten ve büyük göze benzeyen bu yapılar bir biyolojik taklitçilik örneğidir.

Hayvanlarda cinsellik aynı tür içinde bile değişik biçimlerde gözlemlenir. Araştırmacılar hayvanlar arasında monogami, çok eşlilik, türler arası seks, nesnelerden ya da yerlerden tahrik olma, zorla yapılan seks, ölü hayvanlarla çiftleşme, eşcinsel, heteroseksüel ve biseksüel davranışlar, durumsal seksüel davranışlar ve diğer davranışları gözlemlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">René Girard</span> Fransız insanbilimci ve yazın eleştirmeni

René Girard, Fransız edebiyat eleştirmeni, antropolog, filozof. Eserleri antropolojik felsefe içinde değerlendirilmektedir. Sayısı 30'u bulan eserleriyle edebiyat eleştirisi, eleştirel teori, antropoloji, teoloji, mitoloji, sosyoloji, iktisat, kültürel çalışmalar ve felsefe gibi birçok akademik alanda etkili olmuştur. Eserlerinin farklı alanlardaki alımlanması farklı olsa da, hakkında her geçen gün yeni çalışmalar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Psödokopulasyon</span> Canlı Davranışı

Psödokopulasyon katılımcıların biri ya da ikisi için bir çoğalma işlevine hizmet eden çiftleşme davranışlarında benzerlik gösteren ancak bireyler arasında gerçekten bir cinsel birleşme içermeyen davranışlar için kullanılan bir terimdir. Genellikle çiçek ile çiftleşme davranışı gösteren polinatörler için kullanılır. Bazı çiçekler potansiyel bir dişiyi görsel olarak taklit ederler ancak anahtar dürtüler kimyasal ve dokunmadır. Bitkilerde görülen bu çeşit mimikriye Pouyanne mimikrisi denir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan zehri</span> bir canlı tarafından salgılanan toksin

Hayvan zehri ya da venom, bir hayvanın bir diğerine zarar vermek için ürettiği bir veya daha fazla toksin içeren bir salgıdır. Venom, hem avcılarda hem de avlarda, hem omurgalılarda hem de omurgasızlarda olmak üzere çeşitli hayvanlar arasında ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aposematizm</span>

Aposematizm bir av hayvanının olası yırtıcılara kendini avlamanın veya yemenin tehlikeli olduğunu duyurmasını sağlayan adaptasyondur. Av hayvanlarının uyarı sinyali, potansiyel avcıların hayvanı kazançsız olduğu için tercih etmemesine yol açar. Kazançsızlık, avı yemeyi zorlaştıran her türlü savunmadan oluşabilir; örnek olarak, hayvanın zehirli olması, kötü bir kokuya veya tada sahip olması, keskin dikenleri veya agresif yapısı verilebilir. Aposematik sinyaller hem yırtıcı hem de av için faydalıdır, çünkü her iki tarafın da zarar görmesini önler.

<span class="mw-page-title-main">Efsanevi yaratık</span>

Efsanevi yaratık ya da mitolojik yaratık; kurgusal, hayali ve doğaüstü bir hayvandır. Bazen bir kırma, genellikle yarı insandır ve varlığı kanıtlanmamıştır, sadece kurgu ya da folklorda geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan bilişi</span> insan olmayan hayvanların zekası

Hayvan bilişi, insan-olmayan hayvanların zihinsel kapasitelerini kapsayan bir alandır. Bu alanda kullanılan hayvan koşullandırma ve öğrenim çalışmaları, karşılaştırmalı psikolojiden geliştirilmiştir. Aynı zamanda etoloji, davranışsal ekoloji ve evrimsel psikolojinin etkisinde kalmıştır; bazen bu alandan bilişsel etoloji adıyla da bahsedilir. Hayvan zekası terimiyle ilişkilendirilen pek çok davranış aynı zamanda hayvan bilişinin de kapsamındadır.

<span class="mw-page-title-main">Holozoa</span>

Holozoa, hayvanları ve en yakın tek hücreli akrabalarını içeren ancak mantarları hariç tutan bir canlı grubudur. Holozoa ayrıca tunik cinsi Distaplia için kullanılan eski bir isimdir.

Ekolojik topluluk, aynı veya benzer kaynaklar için yerel bir alanda fiilen veya potansiyel olarak rekabet eden, trofik olarak benzer, sempatik türlerden oluşan bir gruptur. Bu türler arasındaki etkileşimler, ekosistemlerin daha karmaşık dinamiklerini analiz etmede ilk adımları oluşturmaktadır. Bu etkileşimler türlerin dağılımını ve dinamiklerini şekillendirmektedir. Bu etkileşimlerden yırtıcılık en yaygın nüfus faaliyetlerinden biridir. En genel anlamıyla avlanma, avcı-av, konak-patojen ve konak-parazitoid etkileşimlerini içermektedir.

Moleküler taklit veya moleküler mimikri, yabancı ve kişinin kendisine ait "öz" peptitler arasındaki sekans (dizi) benzerliklerinin, patojen türevli peptitler tarafından otoreaktif T veya B hücrelerinin çapraz aktivasyonu ile sonuçlanması için yeterli olduğu teorik olasılığı olarak tanımlanır. Doğası gereği hem yabancı hem de öz olabilen birkaç peptit sekansının yaygınlığına rağmen, tek bir antikor veya THR, moleküler taklit teorisinde yapısal homolojinin önemini vurgulayan sadece birkaç önemli amino asit rezidü tarafından aktive edilebilir. B veya T hücrelerinin aktivasyonu üzerine, taklit eden peptite spesifik T veya B hücrelerinin insan proteini kaynaklı "kendi" epitoplarıyla çapraz reaksiyona girebileceğine ve dolayısıyla doku patolojisine (otoimmünite) yol açabileceğine inanılmaktadır. Moleküler taklit, diğer ismi özbağışıklık olan otoimmünitenin harekete geçirilebileceği çeşitli yollardan biri olarak görece yakın zamanda keşfedilmiş bir olgudur. Bununla birlikte, bir moleküler taklit olayı, meydana gelme olasılığı düşük olmasına rağmen bir epifenomenden daha fazlasıdır ve bu olayların birçok insan otoimmün bozukluğunun başlangıcında ciddi etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kripsis</span>

Ekolojide kripsis, bir hayvanın veya bitkinin diğer hayvanlar tarafından gözlemlenmesinden veya tespit edilmesinden kaçınma yeteneğidir. Bu bir avcılık stratejisi veya bir avcıya karşı adaptasyon olabilir. Yöntemler arasında kamuflaj, gececillik, yeraltında yaşamak ve taklit yer alır. Kripsi görsel, kokusal (feromonlarla) veya işitsel gizlenmeyi içerebilir. Görsel olduğunda, bazen hayvan kamuflajının eşanlamlısı olan kriptik renklendirme terimi kullanılır ancak hayvanlar veya bitkiler tarafından birçok farklı kamuflaj yöntemi kullanılır.