İçeriğe atla

Milletlerarası Ahvali Şahsiye Komisyonu

Milletlerarası Ahvali Şahsiye Komisyonu (veya Uluslararası Kişi Halleri Komisyonu / La Commission Internationale de l'État Civil / International Commission on Civil Status) uluslararası alandaki gelişmelerin, bireylerin vatandaşlık ve nüfus kayıtlarında meydana gelecek değişikliklerin izlenmesi, bununla ilgili sorunların çözümü konusunda işbirliğini zorunlu hale getirmesi sonucu, (CIEC) 25 Eylül 1950 yılında İsviçre'nin Bern şehrinde Fransa, Belçika, Lüksemburg, Hollanda ve İsviçre arasında imzalanan bir protokol ile kurulmuştur.

Devletler arasında ekonomik, siyasi, idari ve kültürel ilişkiler teknolojideki hızlı gelişmelerle birlikte giderek yoğunlaşmış, bunun bir sonucu olarak ülkeler arasındaki nüfus hareketleri de önemli bir şekilde artmıştır. Ahvali şahsiye kayıtları, bir yandan vatandaşların sosyal ve hukuki haklarını belirlerken diğer yandan devletlerin saygınlığını ilgilendirmesi nedeniyle etkin, güvenilir ve süratli bir şekilde yerine getirilmesi gereken önemli bir kamu hizmeti haline gelmiştir.

Komisyon üyeliğine sırası ile 24 Eylül 1953'te Türkiye, 27 Eylül 1956'da Almanya, 4 Eylül 1958'de İtalya, 3 Eylül 1958'de Yunanistan, 14 Eylül 1961'de Avusturya, 13 Eylül 1973'te Portekiz ve 13 Eylül 1974 yılında İspanya alınmıştır.

Komisyon Türkiye, Almanya, İtalya, Yunanistan, Avusturya, İspanya, Portekiz, İngiltere, Macaristan, Hırvatistan ve Polonya'nın da katılımıyla büyümüş ve önemli bir uluslararası kuruluş haline gelmiştir. Vatikan, İsveç, Rusya, Litvanya, Slovenya ve Kıbrıs ise Komisyon'a gözlemci ülkelerdir.

Komisyonun resmi dili Fransızca olup, merkezi Fransa'nın Strazburg kentindedir.

Türkiye Komisyon'a 1953 yılında katılarak sonradan üye olan ilk ülkedir. Aynı zamanda bugüne kadar Komisyon tarafından imzaya açılan sözleşmelerde en fazla imza ve onaya sahiptir. Bugüne kadar imzaya açılan 31 sözleşmenin 27'sini imzalamış, 24'ünü onaylamış olup, 22'si yürürlüğe girmiştir.

Amacı ve Görevi

Milletlerarası Ahvali Şahsiye Komisyonunun temel amacı, şahısların durumuna, aileye ve vatandaşlığa ilişkin konularda komisyona üye devletlerin hukukunu inceleyerek, ahvali şahsiye ile ilgili üye devletlerde yürürlükte bulunan hükümleri ahenkleştirmeye yönelik çalışmalar yapmak, üye devletlerin nüfus idarelerindeki teknikleri geliştirip iyileştirmektir.

Yapılan Sözleşmeler

  • I Nolu Sözleşme: Yabancı Memleketlerde Kullanılmak Üzere Verilecek Nüfus (Ahvali Şahsiye) Kayıt Hülasası Suretleri Hakkındaki Anlaşma
  • II Nolu Sözleşme: Ahvali Şahsiye ile İlgili Belge Örneklerinin Parasız Verilmesi ve Tasdikten Muaf Tutulması Hakkındaki Sözleşme
  • III Nolu Sözleşme: Ahvali Şahsiye Konusunda Milletlerarası Malumat Teatisi Hakkında Sözleşme
  • IV Nolu Sözleşme: Ad ve Soyadlarının Değişikliğine İlişkin Sözleşme
  • V Nolu Sözleşme: Evlilik Dışı Çocukların Tanınmalarını Kabule Yetkili Makamların Yetkilerinin Genişletilmesi Hakkındaki Sözleşme
  • VI Nolu Sözleşme: Meşru olmayan Çocukların Ana Bakımından Nesebinin Tesisine Ait Sözleşme
  • VII Nolu Sözleşme: Yabancı Memleketlerde Yapılan Evlenme Merasiminin Kolaylaştırılmasına Dair Sözleşme
  • VIII Nolu Sözleşme: Vatandaşlığın Kazanılması Konusunda Karşılıklı Bilgi Verilmesi Hakkında Sözleşme
  • IX Nolu Sözleşme: Kişi Halleri İşlemlerinin Düzeltilmesi Kararlarıyla İlgili Sözleşme
  • X Nolu Sözleşme: Bazı Ölümlerin Tespitine Ait Sözleşme
  • XI Nolu Sözleşme: Evlilik Bağına İlişkin Kararların TanınmasıHakkında Sözleşme
  • XII Nolu Sözleşme: Evlenme ile Nesep Düzeltilmesi Hakkında Sözleşme
  • XIII Nolu Sözleşme: Vatansızlık Halleri Sayısının Azaltılmasına Dair Sözleşme
  • XIV Nolu Sözleme: Ad ve Soyadlarının Nüfus Kütüklerine Yazılış Şekline İlişkin Sözleşme
  • XV Nolu Sözleşme: Uluslararası Bir Aile Cüzdanı İhdasına İlişkin Sözleşme
  • XVI Nolu Sözleşme: Çok Dilde Nüfus Kayıt Örnekleri Verilmesine İlişkin Sözleşme
  • XVII Nolu Sözleşme: Bazı İşlem ve Belgelerin Tasdikten Muaf Tutulmasına Dair Sözleşme
  • XVIII Nolu Sözleşme: Evlilik Dışında Doğan Çocukların Tanınmasına Dair Sözleşme
  • XIX Nolu Sözleşme: Ad ve Soyadlarına Uygulanacak Kanuna İlişkin Sözleşme
  • XX Nolu Sözleşme: Evlenme Ehliyet Belgesi Verilmesine Dair Sözleşme
  • XXI Nolu Sözleşme: Farklı Soyadı Belgesi Verilmesine İlişkin Sözleşme
  • XXII Nolu Sözleşme: Mültecileri İdari Yardım Konusunda Milletlerarası İşbirliğine Dair Sözleşme
  • XXIII Nolu Sözleşme: Ahvali Şahsiye Konusunda Milletlerarası Bilgi Alışverişi Hakkında Sözleşmeye Ek Protokol
  • XXIV Nolu Sözleşme: Ahvali Şahsiye Cüzdanlarının Tanınmasına ve Güncelleştirilmesine İlişkin Sözleşme
  • XXV Nolu Sözleşme: Ahvali Şahsiye Belgelerinde Yer Alan Bilgilerin Kodlanmasına İlişkin Sözleşme
  • XXVI Nolu Sözleşme: Kişi Halleri Konusunda Karşılıklı Bilgi Verilmesine İlişkin Sözleşme
  • XXVII Nolu Sözleşme: Yaşam Belgesi Verilmesine Dair Sözleşme
  • XXVIII Nolu Sözleşme: Vatandaşlık Belgesi Verilmesine İlişkin Sözleşme
  • XXIX Nolu Sözleşme: Cinsiyet Değiştirilmesine İlişkin Kararların Tanınması Sözleşmesi
  • XXX Nolu Sözleşme: Elektronik Yolla Ahvali Şahsiye Konusunda Uluslararası Bilgi İletişimine İlişkin Sözleşme
  • XXXI Nolu Sözleşme: Soyadının Tanınması Hakkında Sözleşme

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pasaport</span> Yabancı ülkelere gidecek olanlar için geçerli olan belgedir

Pasaport, yabancı ülkelere gidecek olanlara yetkili kuruluşça verilen, yabancı ülke yetkililerinin kimlik incelemesinde geçerli olan belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Sağlık Örgütü</span> Birleşmiş Milletlere bağlı toplum sağlığı örgütü

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ),, Birleşmiş Milletler'in uluslararası halk sağlığından sorumlu uzmanlaşmış bir kuruluşudur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre şehrindedir ve dünya çapında altı bölgesel ofisi ve 150 saha ofisi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi</span> Türkiye ile Yunanistan arasında din esasına dayanılarak gerçekleştirilmiş zorunlu göç

Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı'nın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine tehcir ve zorunlu göçe tabi tutmasına verilen addır. Göçe tabi tutulan kişilere ise mübadil denir.

<span class="mw-page-title-main">Vatandaşlık</span> bir kişi ile bir devlet ya da bir devlet birliği arasındaki bağlantıyı belirtir

Vatandaşlık ya da yurttaşlık, genellikle bir ülke olan politik kurumların bir parçası olmak demektir. Anayasal ülkelerde, o ülkede yaşayanların devlet tarafından anayasada vadedilen haklardan yararlanmaları için o ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olmaları gereklidir. Bu kişilere vatandaş denir. Vatandaşın politik katılım hakkı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kadın hakları</span>

Türkiye'de kadın hakları konusu, Batı dünyasındaki gelişmelere paralel olarak 19. yüzyıl ortalarından itibaren gündeme gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan Hakları Evrensel Bildirisi</span> BM İnsan Hakları Komisyonunca 1948de kabul edilen bildiri

İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu'nun Haziran 1948'de hazırladığı ve birkaç değişiklik yapıldıktan sonra 10 Aralık 1948'de, BM Genel Kurulunun Paris'te yapılan 183. oturumunda kabul edilen 30 maddelik bildiridir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi</span> İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ile kurulan, Avrupa Konseyine bağlı, Strazburgda bulunan uluslararası mahkeme

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) veya İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve diğer devletlerin, belirli usul ve kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 46 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">MERNİS</span>

Merkezî Nüfus İdare Sistemi ya da kısaca MERNİS, İçişleri Bakanlığı'na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce yürütülen ve 2002 yılında uygulanmaya başlanan merkezî nüfus bilgileri düzenlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi</span> Uluslararası bir antlaşma

Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi ya da CEDAW, 1979'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen ve taraf devletlere kadınlara karşı ayrımcılığın tüm biçimlerini ortadan kaldırma yükümlülüğü getiren uluslararası bir sözleşmedir.

Dünya Doğayı Koruma Birliği veya tam adıyla Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği doğal kaynakların korunması amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. Merkezi Gland, İsviçre'de bulunur. IUCN dünya çapında 160 ülkeden 1.400'ün üzerinde devlet kuruluşu ve sivil toplum örgütünü aynı çatı altında toplamaktadır.

MÜ-YAP, Türkiye'de fonogram yapımcılarının bir araya gelerek oluşturduğu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu' nun 42. maddesi gereğince kurulmuş olan bir meslek birliğidir.

Aile hukuku, aileye ilişkin konularla ilgilenen, medeni hukukun kapsamı içinde yer alan bir hukuk dalıdır. Aile hukukunun başlıca konuları nişanlanma, evlenmenin koşulları ve hükümleri, boşanmanın koşulları ve sonuçları, mal rejimleri, aile konutu, soybağı, evlat edinme, velayet, çocuğun nafaka hakkı, vesayet, kayyımlık, yasal danışmanlık, yardım nafakasıdır. Kadın hakları ve çocuk hakları, başlı başına ayrı inceleme alanı oluştursa da aile hukukunun da ilgi alanı içindedir.

Azınlık hakları terimi temelde iki ayrı kavramı belirtmektedir. Terim; ırksal, etnik, sınıfsal, dini, dilsel ve cinsel azınlıkların bireysel haklarını belirtmenin yanı sıra azınlık öbeklerine atfedilen grup haklarını da içermektedir. Kullanım alanı, hiçbir çoğunluk öbeğine ait olmayan kişilerin bireysel haklarını da kapsayacak biçimde genişlemiştir.

İnsan haklarının bölgesel düzlemde tanınması, korunması ve uygulanmasına ilişkin düzenlenmiş üçüncü belge niteliğinde olan Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı, 27 Haziran 1981 tarihinde Afrika Birliği Organizasyonu tarafından kabul edilmiş olup, 21 Ekim 1986 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı</span> Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen kimlik belgesi

Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, sahibinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu ve nüfus kütüklerinde kaydı bulunduğunu kanıtlayan resmî kimlik belgesidir. Yurt içinde nüfus müdürlükleri, yurt dışındaysa Türkiye Cumhuriyeti'nin dış temsilcilikleri tarafından verilir. Kanunen her Türk vatandaşı, doğumuyla beraber nüfusa kaydettirilmeli ve adına kimlik kartı çıkarttırılmalıdır.

Soykırımların İnkârının Cezalandırılmasına İlişkin Yasa, Fransız Parlamentosu tarafından kabul edilen ancak Fransa Anayasa Konseyi tarafından "anayasaya aykırılık" gerekçesiyle iptal edilip yürürlüğe girmeyen yasa. Kısaca "inkâr yasası" olarak da anılan yasa, "Ermeni Soykırımı"nın varlığının inkâr edilmesi, aşağılanması ve önemsizleştirilmesi gibi davranışlarda bulunanların 1 yıl hapis ve/veya 45 bin avro para cezası ile mahkûm edilmesini öngörmüştür.

Enerji hukuku, yenilenebilir ve yenilenemez enerjinin kullanılması ve vergilendirilmesini düzenleyen hukuk dalıdır. Enerji hukuku genel olarak elektrik, doğalgaz, petrol, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) piyasaları ve yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili alanlarda faaliyet göstermektedir.

Uluslararası insan hakları hukuku, insan haklarını sosyal, bölgesel ve yerel düzeylerde geliştirmek için tasarlanmış uluslararası hukuk bütünüdür. Bir uluslararası hukuk biçimi olarak, uluslararası insan hakları hukuku, öncelikle egemen devletler arasında, üzerinde anlaşmaya varan taraflar arasında bağlayıcı yasal etkiye sahip olmayı amaçlayan antlaşmalardan oluşur; ve geleneksel uluslararası hukuk kapsamındadır. Diğer uluslararası insan hakları belgeleri, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasına, anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve bir siyasi yükümlülük kaynağı olarak kabul edilir.

Bahattin Bahadır Erdem, Türk hukukçu, akademisyen ve siyasetçidir. Üyesi olduğu dönemde İYİ Parti'de Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı olarak üç yılı aşkın süre görev yapmış, 7 Mayıs 2024 tarihinde CHP'ye katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu</span>

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL), uluslararası ticaret ve yatırımı kolaylaştırmaktan sorumlu BM Genel Kurulu'nun (UNGA) bir yan kuruluşudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.