İçeriğe atla

Militan Ateistler Birliği

Militan Ateistler Birliği
Сою́з Вои́нствующих Безбо́жников
KurucuYemelyan Yaroslavsky
Kuruluş tarihi1925
Kapanış tarihi1941/1947
MerkezSovyetler Birliği
SloganDinle mücadele etmek, sosyalizm uğruna mücadele etmektir!
AmaçAteist düşünceyi yaymak ve dini etkiyi kırmak.
Üyelik3.500.000
Siyasi pozisyonAşırı sol

Militan Ateistler Birliği [1] (Rusça: Сою́з Вои́нствующих Безбо́жников, latinize: Soyúz Voínstvuyushchikh Bezbózhnikov), ayrıca Tanrısızlar Derneği veya Tanrısızlar Birliği (Rusça: Сою́з Безбо́жников, latinize: Soyúz Bezbózhnikov), işçi ve entelijansiyaların oluşturduğu ateist ve din karşıtı bir örgüttü. Sovyet Rusya, 1925'ten 1947'ye kadar Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin ideolojik ve kültürel görüş ve politikalarının etkisi altındaydı.[2] Parti üyeleri, Komsomol gençlik hareketi üyeleri, belirli bir siyasi bağlantısı olmayanlar, işçiler, gaziler ve askerlerden oluşuyordu.[3]

İlk şubeleri fabrikalarda, kolektif çiftliklerde (kolhoz) ve eğitim kurumlarında vardı. 1941'in başlarında 100 etnik kökenden yaklaşık 3,5 milyon üyesi vardı. Ülke çapında yaklaşık 96.000 ofisi vardı. Bolşevik komünist propaganda ilkeleri ve Partinin din konusundaki emirleri doğrultusunda hareket eden Birlik, dinin tüm etkilerini yok etmeyi ve işçiler arasında din karşıtı bir bilimsel zihniyet oluşturmayı hedefliyordu.[4][5]

Birliğin sloganı "Dine karşı mücadele sosyalizm için mücadeledir " idi ve bu onların ateist görüşlerini Komünistlerin 'Sosyalizmi inşa etme' dürtüsüyle birleştirmeyi amaçlıyordu. 2. Kongre'de benimsenen sloganlardan biri şuydu: "Dine karşı mücadele, beş yıllık plan mücadelesidir!" [6]

Birlik, Komünist Parti tarafından ateizmi teşvik etmek için kurulan nominal olarak bağımsız bir örgüttü.[7] Din ile alay eden gazeteler, dergiler ve diğer materyaller yayınladı. Konferanslara ve filmlere sponsor oldu. Gösteriler ve geçit törenleri düzenledi. Din karşıtı müzeler kurdu ve Sovyet vatandaşlarına dini inanç ve uygulamaların yanlış ve zararlı olduğunu ve iyi vatandaşların bilimsel, ateist bir dünya görüşünü benimsemesi gerektiğinin anlatılması için ortak bir çabaya öncülük etti.[8]

Tarihi

Yemelyan Yaroslavsky'nin kurup editörlüğünü yaptığı Bezbozhnik (Ateist) (1922–1941) gazetesi birliğin kuruluşunda önemli bir rol oynadı ve geniş bir muhabir ve okuyucu ağına sahipti.[9] Bezbozhnik ilk olarak Aralık 1922'de yayınlandı ve ertesi yıl, sanayi işçileri için Moskova'da aylık bir dergi olan Bezbozhnik u Stanka'yı (Çalışma Tezgahındaki Tanrısızlar) ve Ağustos 1924'te benzer düşüncelere sahip Moskova Tanrısızlar Derneği'ni kurdu.[10]

Kasım 1924'te, Tüm Birlik Komünist Partisinin Din Karşıtı Komisyonu ve Aralık ayında Merkez Komite Organizasyon Bürosu, tanrısız bir toplum yaratma projesini destekledi. Ateistlerin kongresine hazırlık yapmak üzere özel bir komisyon kuruldu.

Militan Ateistler Birliği, Bezbozhnik gazetesinin yanı sıra resimli dergi Bezbozhnik ile bilimsel ve metodolojik dergi Antireligioznik'i de yayınladı. "Ateist" bilim topluluğu 1921'de Moskova'da ortaya çıktı. 1923'ten 1931'e kadar Bezbozhnik dergisini çıkardı. Bu dergide ağırlıklı olarak yabancı dillerden tercüme eserler yayımlandı. 1931'den itibaren Militan Ateistler Birliği'nin süreli yayını olan Voinstvuiuschii adlı ateizm dergisi yayınlanmaya başladı. Militan Ateistler Birliği, Rusça süreli yayınların yanı sıra diğer dillerde de süreli yayınlar yayınladı:

  • " Bezvirnik " (Ukraynaca: "Безвірник") - Ukraynaca
  • " Xudasizlar" (Özbekçe: "Худасызляр") - Özbekçe
  • " Fen-em-Din " (Tatarca: "فەن هەم دین" "Фԙн һԙм дин" ) - Tatarca
  • " Der Apikoires " (Yidiş: "דער אפיקוירעס" ) - Yidiş
  • " Anastvats " (Ermenice: "Աֶֽֿ֡־րրր" ) - Ermenice
  • " Das Neuland " - Almanca
  • " Erdem ba Şazhan " (Buryatça: "Эрдэм ба шажан") - Buryatça
  • " Mebrdzoli Ateisti " (Gürcüce: "მებრძოლი ათეისტი" ) - Gürcüce
  • " Bezbożnik wojujący " – Lehçe
  • " Allahsyz " (Azerice: "Аллаhсыз" ) - Azerice
  • " Allakhyz " (Başkurtça: "Аллаһыҙ" ) - Başkurtça

1932 yılına gelindiğinde SSCB'de 10 din karşıtı gazete ve 23 din karşıtı dergi yayımlanıyordu.[11][12][13][14]

Farklı dillerdeki yayınlar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Burleigh, Michael, 1955- (2007). Sacred causes : the clash of religion and politics, from the Great War to the War on TerrorÜcretsiz kayıt gerekli (1st U.S. bas.). New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-058095-7. OCLC 76829103. 
  2. ^ Richard Overy (2006), The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia, p. 271 0-393-02030-4
  3. ^ Burleigh (2007), p. 49.
  4. ^ Compare: Across the Revolutionary Divide: Russia and the USSR, 1861-1945 by Theodore R. Weeks, John Wiley & Sons, 1st edition, 2010: "Antireligious Campaigns"
  5. ^ A Thousand Years of Christianity in Ukraine: An Encyclopedic Chronology by Osyp Zinkevych by Andrew Sorokowski (1988), Smoloskyp Publishers and the National Committee to Commemorate the Millenium [sic] of Christianity in Ukraine, p. 206: "At the same time, the League of Militant Atheists and Party activists wrecked churches and harassed believers. No religion was spared in the general onslaught."
  6. ^ Dimitry V. Pospielovsky. A History of Soviet Atheism in Theory, and Practice, and the Believer, vol 1: A History of Marxist-Leninist Atheism and Soviet Anti-Religious Policies, St Martin's Press, New York (1987) p. 52
  7. ^ Peris, Daniel (1998). Storming the Heavens: The Soviet League of the Militant Godless. Ithaca: Cornell University Press. s. 2. ISBN 9780801434853. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017. Created in 1925, the League of the Militant Godless was the nominally independent organization established by the Communist Party to promote atheism. 
  8. ^ Daniel Peris, Storming the Heavens: The Soviet League of the Militant Godless Cornell University Press, 1998, 978-0-8014-3485-3
  9. ^ Paul Dixon, Religion in the Soviet Union, first published 1945 in Workers International News, and can be found at: http://www.marxist.com/religion-soviet-union170406.htm 31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ "SOVIET LEADERS URGE ANTI-RELIGIOUS DRIVE; Society of Godless Congress Gets Warning That Foes of Regime Use Religion as Cloak". The New York Times (İngilizce). 13 Haziran 1929. ISSN 0362-4331. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  11. ^ Вопросы Научного Атеизма. Выпуск 18. 1975./ М. М. Шейман. / У истоков массового атеизма./ С. 326
  12. ^ "А.Д. ЖАЛСАРАЕВ. РОССИЯ И БУДДИСТЫ БУРЯТИИ. 1917—2014. ЧАСТЬ 2 Взаимоотношения государственных органов России с буддистами Бурятии с 1917 г. по 2014 г. (часть 2)". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  13. ^ "И. П. Цамерян, М. И. Шахнович. Атеизм в СССР". 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  14. ^ Daniel Peris. Storming the Heavens: The Soviet League of the Militant Godless 1st Edition. / Cornell University Press, 1998/ p. 74

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ateizm</span> Tanrının varlığını reddeden öğreti

Ateizm ya da tanrıtanımazlık, Tanrı'nın, tanrıların, doğaötesi inançların ya da ruhani varlıkların reddidir. Bu fikirde olanlara ateist ya da tanrıtanımaz denir.

<span class="mw-page-title-main">Din sosyolojisi</span> sosyolojinin bir dalı

Din sosyolojisi, dini kurum ve dini yapılanmaları, dini temalarla toplumsal yapı arasındaki ilişkileri ve dinin toplum, toplumun din üzerindeki etkilerini araştıran bilimsel bir disiplindir. Din sosyologları toplumun din üzerinde dinin toplum üzerindeki etkilerini bir başka deyişle toplum ve din arasındaki diyalektik ilişkiyi açıklamaya çalışır.

Dinsizlik ya da din dışılık, din kavramının var olmaması, reddedilmesi veya dikkate alınmaması durumudur. Tanrının varlığı tartışmasından bağımsız olarak, ritüelleriyle, anlatılarıyla, temsilcileriyle ve yöneticileriyle birlikte bütün olarak din kurumunun kabul edilmemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'da din</span>

Almanya'da baskın din Hristiyanlık olmaktadır ve din 4. yüzyılda modern Almanya'nın kapladığı bölgelerdeki Cermen kabilelerinin bu dini benimsemesi ile yayılmıştır. 8. ve 9. yüzyılda, Şarlman'ın hakimiyetine kadar bölge tamamen Hristiyanlaşmıştır. 16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılan Reform hareketi ve Katolik Kilisesi ile yarattığı bölünme sonucunda yöre halkının önemli bir kısmı Lütercilik ve Kalvinizm başta olmak üzere Protestanlığı benimsemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet ateizmi</span>

Devlet ateizmi, katı ateizmin veya nonteizmin siyasi rejimlere dahil edilmesidir. Bir dereceye kadar genellikle ideolojik olarak dinsizlikle ve dinsizliğin teşvikiyle ilişkilendirilen bir din - devlet ilişkisini tanımlar. Devlet ateizmi, bir hükûmetin ruhban karşıtlığını teşvik etmesi anlamına gelebilir. Dinin vatandaşın günlük yaşamına dahil edilmesi de dahil olmak üzere, kamusal ve siyasi yaşamın her alanında dinin kurumsal güç ve nüfuzuna karşı çıkan bir anlayıştır.

En geniş tanımıyla ateizm; teizmin, yani belirli bir dine ait bir tanrı veya tanrılara olan inancın yokluğudur. Bir kişinin ateist sayılabilmesi, aynı anda monoteistik, politeistik veya nonteistik bir mezhebin taraftarı olması konusu hala devam eden teolojik bir tartışmadır. Dinî veya ruhanî sayılabilecek birtakım inançlara sahip bazı insanlar kendilerini "ateist" olarak tanımlarken; bazıları ise ateizm ve din konularının birbirinin karşıtı olduğunu iddia eder.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Ateist Birliği</span>

Uluslararası Ateist Birliği (UAB), kamuoyunu ateizm, sekülerizm ve benzer konularda eğitmeyi amaçlayan çeşitli örgütlerin ve bireylerin bir araya geldiği bir federasyondur. UAB 1991 yılında kurulmuştur.

Ateistlere karşı ayrımcılık, diğer kişiler tarafından ateist olarak imlenerek zulüm görmek ve ayrımcılığa uğramaktır. 13 farklı ülkede ateist olanlar idam ile cezalandırılmaktadır.

Yeni Ateizm, bazı yirmi birinci yüzyıl ateistleri tarafından ileri sürülen bir akımdır. Bu modern ateizm ve laiklik akımı, din eleştirmenleri olarak da bilinen, batıl inanç, din ve usdışılıkçılık gibi görüşlerin anlayışla karşılanmaması gerektiğini; tam tersine, özellikle de bunların etkilerinin devlet, eğitim ve politikada hissedildiği her dönemde bunlarla mücadele edilmesi, bunların eleştirilmesi ve yalanlarının açığa çıkarılması gerektiğini düşünen bir grup yazar ve düşünür tarafından savunulmaktadır. "Yeni Ateizm" terimi, Gary Wolf tarafından 2006 yılında Wired dergisinde yayımlanan bir makalede ilk defa kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet kökenli isimler</span>

Sovyet kökenli isimler Sovyetler Birliği tarihinin ilk zamanlarında ortaya çıkmıştır. İsimlerin ortaya çıkışı, "Toplumun devrimsel dönüşümü" olarak adlandırılan ihtiraların ve akronimlerin ortaya çıkmasıyla aynı zamana denk gelmiştir. Richard Stites, bu isimleri sözlü imgeleme yoluyla yeni bir gerçeklik yaratma ütopyası olarak tanımladı. Bu isimler Sovyet deyimlerinin de önemli bir kısmını oluşturuyordu.

Türkiye'de dinsizlik, ülkedeki dini inancın eksikliği, ilgisizliği veya reddinin boyutunu ifade eder. Anketlere göre, deistlerin, ateistlerin, agnostiklerin ve diğer bağımsız kişilerin nüfus içindeki payına ilişkin kesin tahminler farklılık gösterse de, Türkiye'de İslam baskın inançtır ve dinsizler azınlık oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist ateizm</span> Diyalektik-Materyalist Ateizm

Marksist-Leninist ateizm ya da bilinen diğer adıyla Marksist-Leninist bilimsel ateizm, Marksizm-Leninizm'in antiklerikal ve dinsizlik unsurudur. Sovyetler Birliği'nin resmi devlet ideolojisi idi.

<i>Soviet Life</i>

Soviet Life, The USSR veya günümüzdeki adıyla Russian Life Sovyetler Birliği'inde yayınlanan ve Sovyet yaşam tarzını anlatan aylık kültür dergisi idi. 64 sayfa ve renkli olarak basılan dergi ilk kez 1956 yılında basıldı. Günümüzde Russian Life adıyla özel sektörde yayınlanan dergi ABDli ve Rus çalışanlar tarafından düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti'nde din</span>

Kıbrıs Cumhuriyeti'nde din, iki ana dini inanç ve pratikleri ile karakterizedir. Hristiyanlık ada nüfusunun %73'ünü oluşturmaktadır. Kıbrıslı Rumların çoğu ve dolayısıyla Kıbrıs nüfusunun çoğunluğu otosefal Kıbrıs Kilisesi üyeleridir, oysa Kıbrıslı Türklerin çoğu resmi olarak Sünni Müslümanlardır. Kıbrıs'ta Bahai, Katolik, Yahudi, Protestan, Maruni, Ermeni Apostolik ve dini olmayan topluluklar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde din</span>

1917 Devrimi sırasında, Rus Ortodoks Kilisesi otokratik yapıda olan devlet ile derinden entegreydi ve resmi bir statüye sahipti. Bu durum, Bolşeviklerin dine karşı tutumuna ve dini kontrol altına almak için attıkları adımlara katkıda bulunan önemli bir faktördü. Böylece SSCB, resmi ideolojisine dayalı devlet ateizmini (gosateizm) kurmak ve mevcut dinlerin ortadan kaldırılması ve gelecekte dini inancın çoğalmasını engellenmek için uğraşan ilk devlet oldu.

Din karşıtlığı (Antireligion), her türlü dine karşı çıkmaktır. Örgütlenmiş dine, dinî ayinlere ve dinî kurumlara karşı çıkmayı içerir. Din karşıtlığı terimi, örgütlenmiş olsun ya da olmasın belirli doğaüstü ibadet veya uygulama biçimlerinin karşıtlığı olarak da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dinsiz nüfusa göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Dinsizlik; deizmi, agnostisizmi, ignostisizmi, din karşıtlığını, ateizmi, şüpheciliği, letsizmi, dindar olmayan spiritüalizmi, özgür düşünceyi, antiteizmi, apateizmi, inançsızlığı, pandeizmi, seküler hümanizmi, dindar olmayan teizmi, panteizmi, panenteizmi ve yeni çağı da kapsayabilecek çeşitliliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Graham Oppy</span> Avustralyalı filozof

Graham Robert Oppy, ana araştırma alanı din felsefesi olan Avustralyalı filozof. Halen Monash Üniversitesi'nde felsefe profesörü ve Araştırma Dekanı Yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. Aynı zamanda Avustralya Felsefe Derneği'nin CEO'su, Australasian Philosophical Review'un baş editörü, Australasian Journal of Philosophy'nin yardımcı editörü olarak ve Philo, Philosopher's Compass, Religious Studies ve Sophia dergilerinin yayın kurullarında görev yapmaktadır. 2009 yılında Avustralya Beşeri Bilimler Akademisi üyesi seçilmiştir.

<i>Ateist</i> (dergi) RSFSC ve SSCBde yayınlanan Rusça aylık din karşıtı bir dergiydi.

Ateist, 1922'den 1930'a kadar RSFSC ve SSCB'de yayımlanan Rusça aylık din karşıtı bir dergiydi.

Tatar Dinsizler Birliği; Sovyetler Birliği’ndeki Tatar, Marksist-Leninist ateizm yanlısı örgüttü. 1928'den 1937'ye kadar başkanlığını Burhan Mansurov yaptı. 1928'de liderleri tutuklandı. Tutuklananların Bolşevik Partisi üyelikleri iptal edildi ve bazılarına ölüm cezası verildi.