İçeriğe atla

Milan Kučan

Milan Kučan
1. Slovenya Cumhurbaşkanı
Görev süresi
23 Aralık 1991 - 22 Aralık 2002
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenJanez Drnovšek
7. Slovenya Komünistler Birliği Başkanı
Görev süresi
Mayıs 1986 - Aralık 1989
Yerine geldiğiAndrej Marinc
Yerine gelenCiril Ribičič
Kişisel bilgiler
Doğum 14 Ocak 1941 (83 yaşında)
Križevci, Yugoslavya Krallığı
(şimdi Slovenya)
Milliyeti Sloven
Partisi Sosyal Demokratlar (1991–günümüz)
Evlilik(ler) Štefka Kučan (e. 1964)
Çocuk(lar) 2

Milan Kučan (Slovence telaffuz: [ˈmíːlaŋ ˈkúːtʃan];[1][2] d. 14 Ocak 1941) 23 Aralık 1991'den 22 Aralık 2002'ye kadar Slovenya'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Sloven bir politikacı. Slovenya cumhurbaşkanı olmadan önce, 10 Mayıs 1990-23 Aralık 1991 tarihleri arasında SR Slovenya Başkanlığının 13. Başkanıydı.

Kučan ayrıca Mayıs 1986'dan Aralık 1989'a kadar Slovenya Komünistler Birliği'nin 7. Başkanı olarak görev yaptı.

Erken yaşam ve politik başlangıçlar

Beş çocuktan biri olan Kučan, bir öğretmen ailesinde doğdu. Yugoslavya Krallığı'nın (bugünkü Slovenya) Drava Banovina'sında, büyük ölçüde tarımsal sınır bölgesi Prekmurje'de bulunan Križevci köyünde büyüdü. Babası Koloman Kučan (1911–1944)[3] 2. Dünya Savaşı sırasında öldü. Kučan'ın ailesi 2. Dünya Savaşı'nı işgal altındaki Sırbistan'da geçirdi ve burada 58.000'den fazla Slovenya Naziler tarafından Slovenya'da yeniden yerleştirildi.

Daha sonra Ljubljana Üniversitesi'nde hukuk okudu ve kısa süre sonra dönemin Komünist siyasi örgütlerine dahil oldu. 1968'de Slovenya Gençlik Derneği'nin başkanı, ardından 1974 ile 1978 yılları arasında Slovenya Emekçilerinin Sosyalist İttifakı'nın (tüm sivil toplum birliklerini tek çatı altında birleştirmek için oluşturulmuş bir merkezi örgüt) sekreteri oldu. 1978'de Ulusal Meclis başkanlığına yükseldi ve 1982'de, Yugoslavya Komünistler Birliği'nin Belgrad'daki Merkez Komitesi'nde Sloven Komünistlerinin temsilcisi oldu.

Mayıs 1986'da Slovenya Komünistler Birliği'nin lideri oldu. O dönemde, Slobodan Milošević yönetimindeki Belgrad ve Sırbistan'ın siyasi atmosferinin aksine Slovenya'da liberal ve demokratik duyarlılık büyümeye başladı. İnsan hakları ve Avrupa'nın demokratik değerleri ve ilkelerini savunan Kučan ve partisi Belgrad ve Sırbistan ile giderek daha şiddetli siyasi çatışmalarla karşı karşıya kaldı.[4] 23 Ocak 1990'da Kučan ve Sloven heyeti Parti Kongresi'nden ayrıldı. Sosyalist Yugoslavya'nın siyasi sisteminin temellerinden biri olan Yugoslavya Komünistler Birliği'nin çöküşüne yol açan faktörlerden biri buydu.

Siyasi kariyeri

Kučan, 2002'de Vladimir Putin ile birlikte

Slovenya, Yugoslavya'nın çok partili demokrasiyi başlatan ilk federal birimleriydi ve ilk çok partili seçimler Nisan 1990'da yapıldı. Kučan, 1990 yılında DEMOS adayı Jože Pučnik aleyhine yapılan bir oylamada, daha sonra kolektif bir organ olan başkan seçildi.

Kučan, Yugoslavya'nın şiddet yoluyla korunmasına şiddetle karşı çıktı. Gevşek bir konfederasyon kavramının Yugoslavya cumhuriyetleri tarafından desteklenememesinin ardından Kučan, eski Yugoslav uluslarının yeni ve farklı bir temelde işbirliğini mümkün kılacak kontrollü ve şiddet içermeyen ayrışma sürecini destekledi.

Slovenya, 25 Haziran 1991'de bağımsızlığını ilan etti. Bu olay üzerine yaptığı konuşmada Kučan, "Bugün hayallere izin verilir, yarın yeni bir gündür" sözleriyle bitirdi. 26 Haziran'da Yugoslav ordusu, daha sonra On Günlük Savaş'a doğru tırmanan birlik hareketlerine başladı. Brioni'de Avrupa Topluluğu ile arabulucu olarak başlayan barış görüşmelerinde Ordu, Slovenya'dan çekilmeye başladı. Kučan, Slovenya'yı Lahey ve Brüksel'de eski Yugoslavya konulu barış konferansında temsil etti ve eski Yugoslav uluslarının bağımsız devletler olarak geleceklerini belirlemekte özgür oldukları sonucuna vardı. 22 Mayıs 1992'de Kučan, Birleşmiş Milletler'in yeni bir üyesi olan Slovenya'yı temsil etti.

Slovenya'nın bağımsızlığı ve uluslararası tanınmasının ardından Kučan, vatandaş listesinin desteğiyle 1992'de Slovenya'nın ilk Cumhurbaşkanı seçildi. 1997-2002'de beş yıllık bir dönem için daha kazandı, tekrar bağımsız olarak yarıştı ve ilk turda yine çoğunluğu kazandı.

Başkanlığı Aralık 2002'de sona erdi. Janez Drnovšek tarafından Başkanlık görevine getirildi.

Mart 2003'te Slovenya, AB ve NATO'ya katılım konusunda iki referandum düzenlendi. Milan Kučan, Slovenya'nın bağımsızlığı üzerine koyduğu hedeflere ulaşması için bu üyeliklerin kampanyasında aktif rol aldı. Mayıs 2004'te Slovenya, hem AB'nin hem de NATO'nun tam üyesi oldu.

Kučan, Danilo Türk ve Borut Pahor ile birlikte Reform Günü'nün 2010 devlet anısına

Kučan, Kasım 2004'ten bu yana, demokratik yönetimi güçlendirmek için çalışan eski demokratik devlet adamlarından oluşan bir dernek olan Madrid Kulübü'nün[5] Eski Fransa Başbakanı Michel Rocard ile birlikte Uluslararası Kolej'e başkanlık ediyor. 2004 yılından bu yana, Slovenya'nın gelecekteki gelişimi ve küresel toplumdaki konumu ile ilgili konuları yansıtan sol görüşlü bir düşünce kuruluşu olan Forum 21'in başkanıdır.

Kučan aynı zamanda Avrupa'da hoşgörüyü izlemek ve kıtadaki yabancı düşmanlığı ve hoşgörüsüzlükle mücadele konusunda tavsiyelerde bulunmak üzere 2008 yılında kurulmuş, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Avrupa Hoşgörü ve Uzlaşma Konseyi'nin de üyesidir.

Onurları ve ödülleri

  • Portekiz: Prens Henry Nişanı (2000)
  • Hırvatistan: Kral Tomislav Büyük Nişanı ("Hırvatistan Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti arasındaki devletler arası ilişkilerin ve dostluğun geliştirilmesine olağanüstü katkılarından dolayı.", 5 Aralık 2001)
  • Slovakya: Beyaz Çifte Haç Nişanı (2001)[6]
  • Letonya: Üç Yıldız Nişanı (2002)
  • Polonya: Beyaz Kartal Nişanı (2002)
  • Estonya: Terra Mariana Haç Nişanı
  • Danimarka: Fil Nişanı (2001)[7]

Kişisel hayatı

Kučan 1964'te Štefka Kučan ile evlendi.[8] Çiftin iki kızı var: Peyzaj mimarı ve Ljubljana Üniversitesi'nde profesör olan Ana Kučan ve antropolog ve etnolog Špela. 1991'de Kučan, Triglav dağına tırmanmanın her Slovenya'nın görevi olduğunu belirtti.

Kaynakça

  1. ^ "Slovenski pravopis 2001: Milan". 25 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.  "Slovenski pravopis 2001: Kučan". 27 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  2. ^ Milan in isolation: Slovence telaffuz: [ˈmíːlan].
  3. ^ "Koloman Kučan". Žrtve II. sv. INZ, Zgodovina Slovenije – SIstory. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019. 
  4. ^ Communism O Nationalism! 25 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TIME Magazine, October 24, 1988
  5. ^ "The Club of Madrid". 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  6. ^ Slovak republic website, State honours 13 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: 1st Class in 2001 (click on "Holders of the Order of the 1st Class White Double Cross" to see the holders' table)
  7. ^ "Modtagere af danske dekorationer". kongehuset.dk (Danca). 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019. 
  8. ^ Živčec (19 Ekim 2017). "Slovenske prve dame: Po čem smo si jih zapomnili?". Večer. 30 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slovenya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovenya ya da resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Batısında İtalya, güneybatısında Adriyatik Denizi, güney ve doğusunda Hırvatistan, kuzeydoğusunda Macaristan ve kuzeyinde Avusturya bulunur. Slovenya çoğunlukla dağlık ve ormanlıktır, 20.271 kilometre kare alanı kaplar ve yaklaşık 2,1 milyon nüfusa sahiptir. Slovenler ülke nüfusunun %80'inden fazlasını oluşturmaktadır. Güney Slav dillerinden olan Slovence resmi dildir. Slovenya'nın başkenti ve en büyük şehri olan Ljubljana, coğrafi olarak ülkenin merkezine yakın bir konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Borut Pahor</span> 4. Slovenya cumhubaşkanı

Borut Pahor, Sloven siyasetçi. 22 Aralık 2012'den 23 Aralık 2022'ye kadar Slovenya cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Bunun öncesinde 2008 - 2012 yılları arasında başbakanlık yapmıştır. Ayrıca 2000 - 2004 yılları arasında Slovenya Millet Meclisi başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zoran Đinđić</span> Sırbistan eski başbakanı

Zoran Đinđić, 2001 yılından itibaren 2003 yılında uğradığı suikaste kadar Sırbistan Başbakanı olarak görev yaptı. 1997 yılında Belgrad Belediye Başkanı oldu; uzun süre muhalif bir politikacı olan Đinđić aynı zamanda felsefe doktoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya</span> Eski bir Balkan devleti

Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Komünistler Birliği</span> Bir Yugoslav Partisi

Yugoslavya Komünistler Birliği, 1952'den önce Yugoslavya Komünist Partisi, 1919 yılında Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nda Yugoslavya Komünist Partisi adıyla kurulan parti, 1945-1990 yılları arasında Yugoslavya'nın tek yasal siyasi partisi olarak ülkeyi yönetti.

Halk Kahramanı Nişanı, üçüncü dereceli bir Yugoslav nişanı idi. Nişan olağanüstü kahramanlık gösteren bireyler, askerî birlikler, siyasi ve diğer kuruluşlara verilirdi. Nişan büyük çoğunluğukla II. Dünya Savaşı partizanları tarafından kazanılmış olup kazananları 1,322'si Yugoslav ve 19'u da diğer ülke vatandaşlarıydı. Josip Broz Tito ise 1944, 1972 ve 1977 yıllarında üç kez Halk Kahramanı Nişanı ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Miha Marinko</span> Sloven partizan, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı

Miha Marinko, Sloven partizan, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı. Günümüzde Slovenya'da ulusal kahraman olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Kidrič</span>

Boris Kidrič, Sloven partizan, Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Edvard Kardelj ile birlikte Titoist politikaların uygulayıcısı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Janko Smole</span>

Janko Smole, Sloven komünist partizan, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı. Yugoslavya'da ve Slovenya SC'de ulusal kahraman olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Janez Zemljarič</span> Sloven siyasi komiser

Janez Zemljarič, Sloven komünist politikacı, Marksist-Leninist aktivist, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Vida Tomšič</span>

Vida Tomšič née Bernot, Sloven komünist politikacı ve aktivist. II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav partizanları cephesinde savaştı ve Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülü. Uzun yıllar Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde pek çok hükûmet pozisyonunda bulundu. Tomšič, kadın haklarını ülkenin bütünüyle sosyal ve ekonomik kalkınmasına tamamen bağımlı olarak gören bir Marksist feministti.

<span class="mw-page-title-main">Sloven Ulusal Kurtuluş Komitesi</span> Sol görüşlü anti-faşist örgüt

Sloven Ulusal Kurtuluş Komitesi veya kısaca SNOS, II. Dünya Savaşı sırasında Slovenya'da anti-faşist hareketin en yüksek yönetim organı. Başkanı Josip Vidmar idi. Yugoslav direniş hareketinin bir parçasıydı. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Božidarka Kika Damjanović-Marković</span> Yugoslavyada faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman (1920-1996)

Božidarka Damjanović-Marković veya takma ismiyle Kika, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'da faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman. Savaş sonrası pek çok görev aldı, Federal Meclis ve Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Ulusal Meclisinde parlamento yardımcısı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Primorska</span>

Primorska Slovenya'nın beş tarihî bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Janez Drnovšek</span>

Janez Drnovšek Sloven liberal politikacı, Yugoslavya Başkanlık Konseyi başkanı (1989–1990), Slovenya başbakanı ve Slovenya cumhurbaşkanı (2002–2007).

<span class="mw-page-title-main">Karadağ milliyetçiliği</span>

Karadağ milliyetçiliği, Karadağlıların bir millet olduğunu iddia eden ve Karadağlıların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Ljudmila Plesničar Gec</span>

Ljudmila Plesničar Gec, Ljubljana'nın Roma tarihini ortaya çıkarma konusunda uzman Sloven bir arkeologdu. 1985'te Valvasor Ödülü, 1997'de Slovenya Cumhuriyeti Altın Özgürlük Ödülü ve 2000'de Slovenya Arkeoloji Derneği'nden Yaşam Boyu Başarı Ödülü'nü almıştır.