İçeriğe atla

Mikrososyoloji

Mikrososyoloji, günlük insan sosyal etkileşimleri ve ajandalarının küçük ölçekte doğasıyla ilişkili ve sosyolojinin temel analiz (veya odak noktası) düzeyidir: Bu yüz-yüze demektir.[1]:5 Mikrososyoloji, istatistiksel veya deneysel gözlemlerden[2]:18-21 ziyade yorumsal analiz temellidir ve felsefede fenomenoloji ile yakın ortaklıklar taşır. Metotların arasında şunlar vardır: sembolik etkileşimcilik ve etnometodoloji; etometodoloji -özellikle- mikro-linguistik araştırmalar gibi çalışmalar ve insan sosyal davranışınıa diğer ilişkili yönlerden birçok akademik alt-alan meydana gelmesine sebep olmuştur. Makrososyoloji, zıt olarak, sosyal yapı ve daha geniş sistemler ile ilgilidir.

Teori

Mikrososyoloji, hem Max Weber'in sosyal eylem teorisindeki ajensiye odaklanmış perspektifi hem de özellikle Amerikan sosyolojisindeki farklı tekniklerin gövdesi biçiminde şemsiye terim olarak mevcuttur. Terim, 1939 yılında mikro-fiziğe ve sosyalliğin her günkü biçiminin doğasının indirgenemezliği ve istikrarsızlığı atıf yaparak Georges Gurvitch tarafından ortaya atılmıştır. Ayrıca terim -geniş sosyal/toplumsal grup davranışları yerine bireysel etkileşime ve gruplar içinde düşünmeye daha çok odaklanarak- sosyal psikoloji, sosyoloji ve sosyal antropoloji arasındaki çalışmalara farklı bir boyut getirmiştir. Mikro düzeyde, sosyal statü ve sosyal roller, sosyal yapının en önemli bileşenleridir. Mikrososyoloji, modern psikososyal çalışmalar, geleneksel analiz ve insan-bilgisayar etkileşimi dahil olmak üzere birçok çalışma alanında önemli bakış açıları oluşturmuştur. Mikrososyoloji, sıklıkla diğer isimler altında olarak tüm insan araştırmaları üzerinde derin etki sahibi olmayı sürdürmektedir.

Bazıları yüz yüze etkileşimin en az üç farklı şekilde (eğer örtüşüyorsa) incelenebileceğini düşünmüştür: psikoloji ; öznelerarasılık ; ve mikrososyoloji.[1] :22

Ancak, Erving Goffman, Durkheim tarzı yaklaşımlar ile -özellikle kişilerarası ritüel hususunda- etolojiden vazgeçenler arasında merkezi bir gerilim gördü.[2]:84,88-9 Takipçileri ise geniş-kapsamlı sosyal ihtilafların anlayışının anahtarını Durkheim tarzı mikrososyolojide görüyorlardı..[3]:42 Fakat, Erving Goffman'ın sosyal etkileşim teorileri, diğer sosyologların odak noktalarını sosyal davranışın sorgulanabilir yönlerine yönlendirmeleri noktasında meydan okudu.[4] Erving Goffman'ın teorisine zıt olarak, Émile Durkheim gelişmiş metodolojik ilkelerin, sosyologlara kılavuzluk etmesine ve böylece sosyal gerçeği araştırmaları gerektiğine inanmıştır.[4]

Etkiler

Sartre, sosyal dinamiklerin fenomenolojisi üzerine çalışmasında, 1950'lerin sonlarında yazılan Diyalektik Aklın Eleştirisi'nde, mikrososyolojiyi insan ilişkilerinin tek geçerli teorisi olarak adlandırdı.[5] Jürgen Habermas ve Pierre Bourdieu, çalışmalarında mikrososyolojik kavramları iyi bir şekilde kullanan iki yeni teorisyendir.[6]

Meşhur psikiyatrist R.D. Laing, Garfinkel'in "degradation ceremonies"[7] fikirlerinden çok etkilenmiştir. Bir diğer, insan sosyal eylemlerinin ayrıntıları üzerine çalışmalarından muazzam derecede etkilenmiş ünlü İngiliz yazar/bilge ise Jonathan Miller'dir.[8]

(Hümanist) sosyal çalışmalar

Mikrososyolojinin, temel meseleleri, kategorileri ve ilkeleri -örneğin: insan ilişkileri, yüz-yüze etkileşimşer, yorumlayıcı/niteliksel analiz, bağlanma ve empati, mikro-seviye analiz, insan davranışı, mikro-topluluk, günlük insan yaşamı, insan bağlamı, mikrokültür, acenda odağı vb.- kökeni teorik olarak macrososyoloji veya mezososyoloji olan yapısal ve sistemsel sosyal işe karşılık olarak, hümanist sosyal iş (Petru Stefaroi)[9] şeklinde ortaya çıkışında kritik rol sahibi olarak günümüzün sosyal iş teorisini ve pratiğini etkilemiş ve hala etkilemeye devam etmektedir. Bu nedenle, Malcolm Payne, mikrososyolojinin bu post-modernin ve özellikle hümanist sosyal iş pratiği olmak üzere modern sosyal işi, temel teorik-metodolojik kaynağı olarak değerlendirmiştir.[10]

Araştırma

Araştırma, bireylerin sosyal hayatındaki etkinlikler/eylemler arasındaki karşılıklı ilişkiyi göstermek amacıyla ve gerçekleştikleri toplumsal bağlam kapsamında değerlendirerek başlar.[11]

Kaydedilmiş diyaloglardan elde edilmiş gözlemsel kanıtlar ve duyguların mikrososyolojisi, etkileşim ritüelleri üzerine öğrencilerin özel ilgisi olduğunu kanıtladı.[3]:47

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Smelser, Neil J. 1997. Problematics of Sociology..
  2. ^ a b Goffman, Erving. 1972. Relations in Public.
  3. ^ a b Collins, Randall. 2004. Interaction Ritual Chains.
  4. ^ a b Giddens, Anthony (2014). Introducrion to Sociology. W.W. NORTON. ss. 18, 10-11. ISBN 978-0-393-92223-3. 
  5. ^ Stack, George J. 1977. Satre's Philosophy of Social Existence. p. 56
  6. ^ Calhoun, Craig, et al. 2012. Contemporary Sociological Theory. p. 33.
  7. ^ Laing, R. D. 1984. The Politics of Experience. p. 86.
  8. ^ Michael B. Scher. Soliloquy or Psychosis? A Cultural Look at Schizophrenia 27 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  9. ^ Stefaroi, Petru. 2012. "Humanistic Paradigm of Social Work or Brief Introduction in Humanistic Social Work." Social Work Review 10(1):161–74.
  10. ^ Malcolm Payne. 2011. Humanistic Social Work: Core Principles in Practice. Chicago: Palgrave Macmillan. p. 9.
  11. ^ Scheff, Thomas J. 2007. "Microsociology" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., edited by G. Ritzer. 9781405124331.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Turner, Jonathan H. Sociology Pearson Education, Upper Saddle River, NJ. 2006.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji</span> toplumun oluşum, işleyiş ve gelişim yasalarını inceleyen bilim dalı

Sosyoloji veya toplum bilimi, toplum ve insanın etkileşimi üzerinde çalışan bir bilim dalıdır. Toplumsal (sosyolojik) araştırmalar sokakta karşılaşan farklı bireyler arasındaki ilişkilerden küresel sosyal işleyişlere kadar geniş bir alana yayılmıştır. Bu disiplin insanların neden ve nasıl bir toplum içinde düzenli yaşadıkları kadar bireylerin veya birlik, grup ya da kurum üyelerinin nasıl yaşadığına da odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yapısal işlevselcilik</span>

Yapısal-işlevselcilik : Öncelikle yapısal işlevselcilik ontolojik olarak Holistik paradigma içerisinde değerlendirilebilir. Esas itibarıyla metodolojik bir araç olarak sosyoloji disiplini içerisinde kullanılmakta olan bu yaklaşım; siyaset bilimi, antropoloji, psikoloji, sosyobiyoloji, sosyal psikoloji gibi disiplinler ve alt disiplinler bünyesinde sosyal bilimler alanında önemli bir hareket noktası konumundadır. 19. yy.da Herbert Spencer'ın organizmacı toplum yapısı yaklaşımı ile bağlantılı olarak gelişen, ama asıl olarak işlevselci yaklaşımın devamı niteliğindeki bu metodolojik yaklaşım, özellikle 20. yüzyılda Talcott Parsons ile şekillenmiştir. Kuramsal çerçeve açısından antropoloji disiplinindeki en önemli kuramcıları Bronislaw Malinowski ve Alfred Radcliffe-Brown'dır. Sosyolojik gelişim çizgisinde bu yaklaşımın en önemli kuramcıları Herbert Spencer, Auguste Comte, Emile Durkheim, Talcott Parsons, Robert K. Merton ve David Keen'dir.

<span class="mw-page-title-main">İşlevselcilik</span>

İşlevselcilik (İngilizce:Functionalism), Sosyal Bilimlerde, özellikle Sosyoloji ve Sosyokültürel Antropoloji disiplinlerinde esas olarak en derinde bireysel biyolojik gereksinimleri yerine getirme temelinde ortak çareler arayarak tesis edilmiş olan toplumsal kurumları ya da kurumlaşmayı açıklamaya çalışan bir paradigmadır. Sosyal gereksinimleri yerine getiren sosyal kurumların bunu yerine getiriş biçimlerine; özellikle istikrarlı, kararlı toplum yapısı üzerine odaklanır. İşlevselcilik, yaklaşımın diğer öğretileri ile beraber ana sosyolojik yaklaşımdır. Tıpkı çatışmacı kuram ve etkileşimcilik gibi. İşlevselcilik, önce Emile Durkheim ile şekillenmiş daha sonra ise yakın yüzyılda Talcott Parsons tarafından geliştirilmiştir. Aynı zamanda 20. yy. sosyologları tarafından da kurama çok önemli katkılar yapılmıştır ve bu yaklaşım 1970'lere kadar, yani yeni ve eleştirel argümanlarla karşılaşıncaya kadar popüler etkinliğini sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji teorileri</span> Sosyoloji kuramları ve açıklamaları

Genel kuramlar olarak, başlıca genel toplum bilimi kuramlarından bazılarını içerecek şekilde;

<span class="mw-page-title-main">Harold Garfinkel</span> Amerikalı toplumbilimci (1917 – 2011)

Harold Garfinkel, Kaliforniya Üniversitesi'nde sosyoloji bölümü onursal profesörü. Aron Gurwitsch ve Alfred Schütz'ün çalışmalarına odaklandı ve Amerikan sosyolojisindeki fenomenoloji geleneğinin gelişiminde anahtar rol oynadı.

Kişilik psikolojisi, bireylerin kendilerine özgü davranış, düşünce ve duygu biçimleriyle ilgilenir.

Öz sunum (kendini sunma ya da benlik sunumu) bireylerin, etkileşim içinde bulundukları kişilerdeki izlenimlerini kontrol etme çabası olarak tanımlanır. İzlenim yönetimi bazı kaynaklarda öz sunum ile aynı anlamda kullanılmasına rağmen tanım olarak öz sunumu içinde barındıran, daha kapsayıcı bir kavramdır. Kısaca, izlenim yönetimi bireyin bir eşya, grup, olay veya kendisi hakkında başkalarının izlenimini şekillendirme çabası olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji maddeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste sosyoloji maddelerinin dizinini içermektedir. Özet liste için Genel sosyoloji listesi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyolojinin dalları</span>

Aşağıdakiler, sosyoloji disiplinine genel bakış ve güncel bir rehber olarak sunulmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji bibliyografyası</span>

Sosyoloji bibliyografyası listesi sosyoloji ve onun alt disiplinlerine ilişkin eserleri içerir. Eserlerin bir kısmı sosyoloji antolojisi; diğer bir kısmı da sosyoloji tarihi ya da kayda değer eserlerden seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gruplar sosyolojisi</span> Sosyal grup tiplerini inceleyen sosyolojinin alt dalı

Küçük gruplar sosyolojisi, sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem, etkileşim ve bunların sonucunda oluşan sosyal grup tiplerini inceleyen sosyoloji dalıdır. Kavram ilk defa Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından kullanılmıştır. Sosyal hayatta toplum, büyük bir sosyal gruptur, toplumun içinde alt gruplar yer almaktadır. Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir. Alan, uluslararası ilişkilerde kullanılan alanlardandır ve grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediği ile ilgili çalışmaları ele alır. Kültürel antropologlar ve siyaset bilimciler tarafından veri toplama amaçlı olarak kullanılmıştır. Küçük gruplar sosyolojisi, toplumların içerisinde barındırdığı çeşitli küçük grupları mikro sosyolojik düzeyde ele alır, küçük grupların iletişimindeki görev, süreç ve ilişki çatışmalarını inceler.

<span class="mw-page-title-main">Sosyolojide sapma</span>

Sapma veya sapma sosyolojisi, resmi kuralları ihlal eden davranışları, eylemleri araştırmaktadır. Örnek olarak sapma sosyolojisi, toplum kuralların ihlalini, suç vb. durumları ele almaktadır.[3]Sapma teriminin olumsuz bir anlamı olsa da, sosyal kuralların çiğnenmesi her zaman olumsuz bir eylem oluşturmamaktadır. Bazı durumlarda kuralların ihlal edilmesine rağmen, davranış olumlu veya toplum tarafından kabul edilebilir olarak adlandırılabilir.

Saf sosyoloji, rasyonel seçim teorisi, çatışma teorisi veya yapısal işlevselcilik gibi bir sosyolojik paradigmadır. Genellikle insan davranışı açıklamaya yönelmektedir. Donald Black tarafından geliştirilen saf sosyoloji, ilk başlarda yasal davranışlardaki çeşitliliği açıklamak ile uğraşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Terör sosyolojisi</span>

Terör sosyolojisi, terörizmi sosyal bir fenomen olarak anlamaya çalışan sosyolojinin bir alandır. Alan, terörizmi tanımlar, niçin gerçekleştiğini araştırır ve toplum üzerindeki etkisini değerlendirir. Terörizm sosyolojisi, siyaset bilimi, tarih, ekonomi ve psikoloji alanlarından meydana gelmektedir. Terörizm sosyolojisi, terörizmi meydana getiren sosyal koşullara vurgu yapması ile önemli terörizm araştırmalarından farklılık göstermektedir. Terörizm sosyolojisi ayrıca devletlerin böyle olaylara nasıl tepki gösterdiğini araştırır.

Sosyoloji, insan ve toplumların ilişkilerini ele alan bir bilim dalıdır. Konu bakımından, birçok konuyu ele alabilir. Din, siyaset, kültür, ırk ve sosyal sınıf gibi birçok konu sosyoloji biliminin araştırması kapsamındadır.

<span class="mw-page-title-main">Hümanistik sosyoloji</span>

Hümanist sosyoloji, ilk olarak Florian Znaniecki'nin ortaya koyduğu bir sosyoloji alanıdır. Bu alan insan değerlerini ele alarak, değer sistemi hakkında görüşler bildirmeye çalışmaktadır. Ayrıca Hümanist sosyoloji, belirli zamanlarda antipozitivizm gibi alanlar ile de iç içe çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Analitik sosyoloji</span> strateji

Analitik sosyoloji, tipik inançlar, kültürel zevkler, ortak davranışlar, sosyal ağlar ve onların yapıları gibi sosyal olguları açıklamakla ilgilenen bir sosyoloji dalıdır. Analitik sosyoloji, sosyal olguları sadece diğer mikro ve makro düzeydeki eylemlerle ilişkilendirerek açıklamak yerine, onları unsurlarına ayrıştırır, soyutlar ve net bir açıklama sunar. Onların üretildiği mekanizmaları kesin bir şekilde detaylandırır. Birbiriyle bağlantılı eylemlerin bu şekilde düzenli olarak belirli tipte sonuçlara nasıl sebep olduğunu araştırır.

<span class="mw-page-title-main">Erving Goffman</span>

Erving Goffman, bazıları tarafından "Yirminci yüzyılın en etkili Amerikan sosyoloğu" olarak kabul edilen Kanada doğumlu bir sosyolog, sosyal psikolog ve yazardır. 2007 yılında Times Higher Education Guide; onu Michel Foucault, Pierre Bourdieu ve Anthony Giddens'in arkasında ve Jürgen Habermas'ın önünde beşeri ve sosyal bilimlerde en çok alıntı yapılan altıncı yazar olarak listeledi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal hareket teorisi</span>

Sosyal hareket teorisi, sosyal bilimler içinde, genellikle sosyal mobilizasyonun neden meydana geldiğini, ortaya çıkardığı biçimleri açıklamaya çalışan disiplinler arası bir düşünceler bütünüdür. Sosyal hareketlerin oluşumu ve işleyişinin potansiyel sosyal, kültürel ve politik sonuçları üzerine incelemeler içerir.

<span class="mw-page-title-main">Matematiksel sosyoloji</span>

Matematik sosyolojisi, hem sosyolojik araştırmalarda matematiğin kullanımıyla hem de matematik ile toplum arasında var olan ilişkilerin araştırılmasıyla ilgilenen disiplinler arası bir araştırma alanıdır.