İçeriğe atla

Mikronezya Federal Devletleri

Mikronezya
Federated States of Micronesia
Mikronezya Federal Devletleri
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
Peace, Unity, Liberty
Mikronezya haritadaki konumu
Mikronezya Federal Devletleri konumu
BaşkentPalikir
En büyükWeno
Resmî dil(ler)İngilizce
Tanınan bölgesel dil(ler)Chuukece, Kosraeance, Pohnpeiance, Yapca
HükûmetFederasyon / Cumhuriyet
Wesley Simina
Tarihçe 
• A.B.D. ile serbest ortaklık
3 Kasım 1986
• Tam bağımsızlık
22 Kasım 1990
Yüzölçümü
• Toplam
702 km2 (191.)
• Su (%)
Önemsiz
Nüfus
• 2019 tahminî
104.468[1] (198..)
• Yoğunluk
158,1/km2 (75.)
GSYİH (SAGP)2020 tahminî
• Toplam
353 milyon $ (183.)
• Kişi başına
3.447 $[2] (153..)
GSYİH (nominal)2020 tahminî
• Toplam
395 milyon $ (189.)
• Kişi başına
3.855 $[2] (110.)
Gini (2013)40.1[3]
orta
İGE (2019)artış 0.620[4]
orta · 136.
Para birimiAmerikan doları (USD)
Zaman dilimiUTC+10
Telefon kodu691
İnternet alan adı.fm

Mikronezya veya resmî adıyla Mikronezya Federal Devletleri (kısaca FSM olarak da adlandırılmaktadır), Okyanusya içerisinde Büyük Okyanus'un batı kesiminde yer alan ve toplam 607 adadan oluşan ülkedir. Ülkenin başkenti Palikir'dir.

Etimoloji

Mikronezya ülkesinin adı, Yunanca kelimeler olan micro (küçük - μικρός) ve nesos (ada - νῆσος) kelimelerinden türetilmiştir.

Coğrafya

Okyanusya ada ülkesi, takımadalar olan Caroline Adaları'nın büyük çoğunluğuna sahip konumdadır. Devleti oluşturan dört federe yapıdan üçü olan Chuuk, Pohnpei ve Kosrae, Caroline adalarının doğu kesimini oluştururken diğer federe devlet Yap, bağımsız devlet olan Palau ile birlikte Caroline adalarının batı kesimini oluşturmaktadır. Ada ülkesi 2.900 km boyunca uzanan 607 adaya sahiptir. Adaların toplam kapladığı alan 702 km²'dir.

Siyaset

Federasyon yönetim biçimine sahip olan ülkede toplam dört federe devlet mevcuttur. Ülkeyi oluşturan her bir federe devletin kendi yasası ve hükûmeti bulunmaktadır.

İdari yapılanma

607 adadan oluşan ülke, Caroline Takımadaları'nın bir kısmını içine almaktadır. Dört tane kurucu federe devlet vardır. Bunlar Yap, Chuuk, Pohnpei ve Kosrae’dir. Bu dört devlet Mikronezya Federal Devletleri bayrağı üzerinde birer yıldızla temsil edilir. Ülkeyi oluşturan dört federe devlet şu şekildedir:

Karte Federe devlet Adalar Yüzölçümü Nüfus
randrand
Chuuk		294 127 km² 48.651
rand
Kosrae		005 110 km² 06.616
randrand
Pohnpei		163 346 km² 35.981
randrand
Yap		145 118 km² 11.376

Şehir

Mikronezya'nın başkenti Pohnpei'deki Palikir şehridir. Palikir'de hükûmet binaları bulunmaktadır. Ülkenin en kalabalık şehri ise Chuuk Lagoon adasındaki Weno'dur.

Nüfus

Dil

Devletin 7 resmî dili vardır. Bunlar; İngilizce, Ulithian, Woleaian, Yapese, Pohnpeian, Kosraean ve Chuukese'dir. Adalarda bu dillerin dışında başka diller de konuşulmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  2. ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  3. ^ "GINI index". World Bank. 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. 
  4. ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN 978-92-1-126442-5. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

Vikisözlük'te Mikronesien ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
Wikimedia Commons'ta Mikronezya Federal Devletleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Mikronezya Federal Devletleri ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

Wikimedia Atlas'da the Federated States of Micronesia


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Surinam</span> Güney Amerika ülkesi

Surinam veya resmî adıyla Surinam Cumhuriyeti, Güney Amerika kıtasının Atlantik kıyısında yer alan egemen bir devlettir. Güneyde Brezilya, batıda Guyana ve doğuda Fransız Guyanası ile sınırı vardır. 165.000 km²'lik yüzölçümü ile Güney Amerika'nın en küçük ülkesidir. Surinam'ın nüfusu yaklaşık 575.990'dır ve çoğunluğu ülkenin kuzey kıyısında yaşamaktadır. Paramaribo ülkenin başkenti olup, en yüksek nüfusa sahip kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Kiribati</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Kiribati ya da resmî adıyla Kiribati Cumhuriyeti, Büyük Okyanus'ta, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un orta kesiminde takımadalardan oluşan bir ada ülkesidir. Ada ülkesinin başkenti Güney Tarava'dır.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya</span> coğrafi bölge

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları kapsayan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan coğrafi bölgedir. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Yüzölçümü 8.970.000 km², nüfusu 35.669.267'dir.

<span class="mw-page-title-main">Komorlar</span> Mozambikin açıklarında, Hint Okyanusundaki bir ada devleti

Komorlar ya da resmî adıyla Komorlar Birliği, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke konumunda olup, kıtanın doğu kesiminde, Mozambik Kanalı'nın kuzey bitim noktasında, Mozambik'in açıklarında, Hint Okyanusu'nun batı, Madagaskar'ın ise kuzeybatısında yer alan bir ülke. Ülkenin hak iddia ettiği ancak Fransa denizaşırı bölgesi olarak Fransa tarafından idare edilen Mayotte adası da ülkenin güneydoğu açıklarında yer almaktadır. Ülkenin başkenti Moroni'dir.

<span class="mw-page-title-main">Marshall Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Marshall Adaları ya da resmî adı ile Marshall Adaları Cumhuriyeti, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Okyanusya'da Kuzey Pasifik Okyanusu'nda Hawaii ve Papua Yeni Gine arasında bulunan 31 adet yuvarlak ada grubu, 5 ada ve 1152 adet adacıktan oluşan ada devleti. Marshall Adaları, resmî adıyla Marshall Adaları Cumhuriyeti, bir ada ülkesi ve Uluslararası Tarih Çizgisinin biraz batısında, Pasifik Okyanusu'nda Ekvator'a yakın bir konumdadır. Coğrafî olarak, ülke daha büyük Mikronezya ada grubunun bir parçasıdır. Ülkenin 58.413 kişilik nüfusu 29 mercan atolü 1.156 ayrı ada ve adacıktan oluşmaktadır. Başkent ve en büyük şehir Majuro'dur. Ada %97,87 ile herhangi bir egemen devletin sudan oluşan topraklarının en büyük kısmına sahiptir. Adalar, kuzeyde Wake Adası, güneydoğuda Kiribati, güneyde Nauru ve batıda Mikronezya Federal Devletleri ile deniz sınırlarını paylaşır. Marshall Adalılarının yaklaşık %52,3'ü Majuro'da yaşıyor. Birleşmiş Milletler verileri, 2018'de 58.413 olan tahmini bir nüfusu göstermektedir. 2016 yılında nüfusun %73,3'ü "şehirli" olarak tanımlandı. BM ayrıca km² başına 295 nüfus yoğunluğunu belirtir ve 2020 yılı için öngörülen nüfusu 59.190'dır. Mikronezyalı kolonistler, MÖ 2. binyıl civarında kanolar kullanarak Marshall Adaları'na ulaştılar ve adalar arası navigasyon, geleneksel çubuk haritalar kullanılarak mümkün hâle getirildi. Sonunda buraya yerleştiler. Takımadalardaki adalar ilk olarak 1520'lerde Avrupalılar tarafından, İspanya'nın hizmetinde olan Portekizli bir kâşif olan Ferdinand Magellan, Juan Sebastián Elcano ve Miguel de Saavedra'dan başlayarak keşfedildi. İspanyol kâşif Alonso de Salazar, Ağustos 1526'da bir atol gördüğünü bildirdi. İspanyol ve İngiliz gemilerinin diğer seferleri izledi. Adalar, isimlerini 1788'de ziyaret eden John Marshall'dan almaktadır. Adalar tarihsel olarak bölge sakinleri tarafından "jolet jen Anij" olarak biliniyordu. İspanya, adaları 1592'de sahiplendi ve Avrupa güçleri adalar üzerindeki egemenliğini 1874'te tanıdı. 1528'den beri resmen İspanyol Doğu Hint Adaları'nın bir parçasıydılar. Daha sonra İspanya, adaların bir kısmını 1885'te Alman İmparatorluğu'na sattı ve onlar o yıl adalarda ticaret yapan ticaret şirketleri, özellikle Jaluit Şirketi tarafından yönetilen Alman Yeni Gine'nin bir parçası oldu. I.Dünya Savaşı'nda Japonya İmparatorluğu, 1920'de Milletler Cemiyeti'nin Güney Denizleri Mandası'nı oluşturmak için diğer eski Alman topraklarıyla birleştiği Marshall Adaları'nı işgal etti. İkinci Dünya Savaşı sırasında A.B.D., 1944'te Gilbert ve Marshall Adaları kampanyasında adaların kontrolünü ele geçirdi. Bikini Atoll'da nükleer testler 1946'da başladı ve 1958'de sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Palau</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Palau, resmî adı ile Palau Cumhuriyeti, Okyanusya'nın batısında bir ada ülkesidir. Mikronezya ile paylaştığı Caroline Adaları'nın batı zincirinde bulunan yaklaşık 340 adadan meydana gelir. Yüzölçümü 466 km²'dir. Koror en kalabalık adadır. Başkent Ngerulmud Koror'un kuzeyinde, Babeldaob adasındaki Melekeok eyaletinde bulunur. Doğuda Mikronezya, güneyde Endonezya ve batıda Filipinler ile deniz sınırı bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Dominika</span> Karayipler, Küçük Antillerde yer alan bir ülke

Dominika, resmî adıyla Dominika Topluluğu, Karayipler'de bir ada ülkesidir. Başkenti Roseau adanın batı kıyısındadır. Coğrafi olarak Küçük Antiller'in güneyini oluşturan Rüzgârüstü Adaları'nda bulunur. Kuzeyinde Guadeloupe, güneyinde Martinik bulunur. Dominika'nın yüzölçümü 750 km², en yüksek noktası 1447 m'lik Morne Diablotins'tir. 2011 verilerine göre adada 71.293 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Palikir</span> Mikronezya Federal Devletlerinin başkenti

Palikir, Mikronezya Federal Devletleri'nin başkentidir. Şehir, Pohnpei Adası'nın kuzeybatısında Sokehs belediyesinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 6.647'dir.

<span class="mw-page-title-main">Brunei</span> Güneydoğu Asyada Bir Ülke

Brunei, resmî adıyla Brunei Ülkesi, Barışın Ülkesi veya Bruney Darüsselam, Güneydoğu Asya'daki Borneo adasında yer alan sultanlık. Ülkenin tek komşusu Malezya'dır. Başkenti Bandar Seri Begavan'dır. İslami monarşi ile yönetilen ülkenin resmî dili Malaycadır. Ülkenin gelir kaynaklarının başında doğal gaz ve petrol vardır. Ülke ekonomisi Sultan'ın ve Shell'in elindedir. Katar'dan sonra GSMH ölçütüne göre dünyanın en zengin ikinci ülkesi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Adaları</span> Pasifik Okyanusu adalarından oluşan coğrafi bölge

Pasifik Adaları, Pasifik Okyanusu'ndaki adalardır. Üç büyük adalar grubu Polinezya, Mikronezya ve Melanezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">UTC+11.00</span>

UTC+11:00, UTC'den 11 saat ileri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">Mikronezya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Mikronezya Federal Devletler bayrağı ülke bayrağının belirlenmesi için yapılan yarışmada seçilmiş, bu seçim sonrası 30 Ekim 1978 tarihinde kullanılmaya başlanmıştır. Ülkenin bağımsızlığını kazanması sonrası bayrak resmî olarak 10 Kasım 1979 tarihinde göndere çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Weno</span> Mikronezya Federal Devletleri oluşturan dört eyaletten biri olan Chuukun başkenti

Weno, eski adıyla Moen, Mikronezya Federal Devletleri'nin Chuuk eyaletinde bir ada ve eyaletin başkentidir. Şehir, Chuuk Adaları'nda yer almaktadır. Şehrin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 13.856 olup ülkenin en büyük kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Chuuk</span> Mikronezya Federal Devletleri oluşturan dört eyaletten biri

Chuuk, Mikronezya Federal Devletleri'nin dört eyaletinden biridir. Eyalet, en büyüğü Chuuk Adaları olmak üzere birçok ada grubundan oluşmaktadır. Yüzölçümü 121,5 km² olan eyaletin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 48.654 olup ülkenin en kalabalık eyaletidir. Eyaletin başkenti Weno'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kosrae</span> Mikronezya Federal Devletleri oluşturan dört eyaletten biri

Kosrae, Mikronezya Federal Devletleri'nde bir ada ve dört eyaletinden biridir. Eyalet, Caroline Adaları'nda yer almakta olup ana ada ile birlikte çevresindeki ada ve adacıklardan oluşmaktadır. Yüzölçümü 111,3 km² olan eyaletin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 6.616'dır. Eyaletin başkenti Tofol'dur.

<span class="mw-page-title-main">Pohnpei</span> Mikronezya Federal Devletleri oluşturan dört eyaletten biri

Pohnpei, Mikronezya Federal Devletleri'nin dört eyaletinden biridir. Eyalet, Caroline Adaları'nın doğusunda yer almakta olup Pohnpei Adası ile birlikte çevresindeki ada ve adacıklardan oluşmaktadır. Yüzölçümü 345 km² olan eyaletin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 36.196'dır. Eyaletin başkenti Kolonia'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kolonia</span> Mikronezya Federal Devletleri oluşturan dört eyaletten biri olan Pohnpeinin başkenti

Kolonia, Mikronezya Federal Devletleri'nin Pohnpei eyaletinin başkentidir. Şehir, Pohnpei Adası'nın kuzeyinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 4 Nisan 2010 tarihi itibarı ile 6.074'dır.

Ifalik, Pasifik Okyanusu'ndaki Caroline Adaları'nın merkezindeki dört adadan oluşan bir mercan adasıdır ve Mikronezya Federal Devletleri'ndeki Yap Eyaletinde bir yasama bölgesi oluşturur. Ifalik yaklaşık 40 kilometre (25 mi) Woleai'nin doğusunda ve 700 kilometre (430 mi) Yap adasının güneydoğusunda bulunur. İfalik'in nüfusu 2000 yılında 561 idi.

<span class="mw-page-title-main">Satawal</span>

Satawal, üzerinde yaklaşık 500 kişinin yaşadığı bir mercan adasıdır. Pasifik Okyanusu'ndaki Caroline Adaları'nda yer almaktadır. Mikronezya Federal Devletleri ndeki Yap eyaletinde bir yasama bölgesi oluşturur. Satawal, Yap adalar grubunun en doğusundaki adadır ve yaklaşık 70 kilometre (43 mi) uzaklıktadır. Lamotrek'in doğusunda bulunur.

Chuukece öncelikle Mikronezya'daki Caroline Adaları'ndaki Chuuk adalarında konuşulan Avustronezya dil ailesinin bir Chuuk dilidir. Pohnpei ve Guam'da konuşmacı toplulukları bulunmaktadır. Tahminler, Mikronezya'da yaklaşık 45.900 konuşan kişi olduğunu gösteriyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.