İçeriğe atla

Miklós Rózsa

Miklós Rózsa
DoğumMiklós Rózsa
18 Nisan 1907(1907-04-18)
Budapeşte, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm27 Temmuz 1995 (88 yaşında)
Los Angeles, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
MesleklerBesteci, kondüktör
Etkin yıllar1918-1989

Miklós Rózsa (Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈroːʒɒ]; 18 Nisan 1907 – 27 Temmuz 1995) Macar besteci ve müzisyen.

Yaşamı

Rózsa 1907 yılında Budapeşte'de doğdu. Annesi Regina Berkovits, Franz Liszt eserlerini çalabilen bir piyanist, babası Gyula varlıklı bir sanayici ve toprak sahibiydi; dayısı Lajos Berkovits Budapeşte Orkestrası'nda kemancıydı ve onun armağan etmesiyle beş yaşında keman ile tanıştı. 1925'te Leipzig Üniversitesi'ne babasının ısrarıyla kimya okumak için gitti fakat buradaki eğitimini bir sonraki yıl müzik üzerine devam ettirdi. Alman müzik geleneğinden etkilendiği bu dönemde ayrıca Macar milliyetçi mücadelesinin coşkusunu eserlerine yansıttı.

1925–1931 yılları arasında Almanya'da eğitimini tamamladı. Sırasıyla 1931-1935 yılları arasında Fransa'da, 1935–1940 arasında Birleşik Krallık'ta, 1953 yılında İtalya'da ve 1940–1995 Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşamış ve çalışmıştır.[1]

Rózsa, oğlunun isteği üzerine Kaliforniya'ya döndü ve hayatının geri kalanını evinde geçirdi.

Ölümü

Rozsa, 27 Temmuz 1995'te öldü ve Hollywood Hills'deki (Hollywood Tepeleri) Forest Lawn'da gömüldü.[2] Karısı Margaret 1999 yılında 89 yaşında öldü.

Eserleri

100'ü bulan film müziği besteleri ile tanınan sanatçı özellikle 1940'lı ve 1950'li yıllarda çok verimli bir dönem geçirdi. En bilinen besteleri arasında 1959 yapımı Ben-Hur, 1961 yapımı El Cid, 1940 yapımı Bağdat Hırsızı filmleri için yaptıkları bulunmaktadır.

Türkiye'de özellikle 1970'li yıllarda çekilmiş Battal Gazi ve Malkoçoğlu serileri başta olmak üzere pek çok filmde kullanılan aksiyon ve gerilim müzikleri de bestecinin yabancı filmler için hazırladığı ve özellikle El Cid filminde kullanılan parçalardır.

Dış bağlantılar

Notlar

  1. ^ "Biyografi". Miklós Rózsa Society. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2015. 
  2. ^ "American Composers Orchestra - David Raksin Remembers His Colleagues". Americancomposers.org. 18 Nisan 1907. 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

27 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 208. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 157 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Béla Bartók</span> Macar besteci, piyanist ve Doğu Avrupa halk müziği derleyicisi (1881-1945)

Béla Viktor János Bartók Macar besteci, piyanist ve Doğu Avrupa halk müziği derleyicisi.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Adnan Saygun</span> Türk Beşleri arasındaki klasik müzik bestecisi, müzik eğitimcisi ve etnomüzikolog

Ahmed Adnan Saygun, Türk Beşleri arasında yer alan Klasik müzik bestecisi, müzik eğitimcisi ve etnomüzikologdur.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Ravel</span> Fransız besteci (1875 – 1937)

Joseph-Maurice Ravel, Fransız besteci ve piyanist.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Reşit Rey</span> Türk besteci (1904–1985)

Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist, eğitimci ve orkestra şefidir.

Hasan Ferit Alnar, Türk bestecidir. Türk Beşleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">George Gershwin</span>

George Gershwin, Yahudi kökenli Amerikalı besteci ve piyanist. Broadway müzikalleri ve klasik batı müziği orkestraları için eserler yazdı. Bazı şarkıları popülarite kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Koyutürk</span> Türk müzisyen ve besteci

Necdet Koyutürk, Türk tango müzisyeni, besteci, şarkı sözü yazarı, aranjör, akordeon sanatçısı ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Liko Amar</span> Macar kemancı

Liko Amar, Budapeşte doğumlu Alman kemancı.

<span class="mw-page-title-main">Dimitri Tiomkin</span> Ukraynalı-Amerikalı besteci (1894 – 1979)

Dimitri Zinovievich Tiomkin Ukrayna asıllı ve Oskar ödüllü bestecidir. Max Steiner, Miklós Rózsa ve Franz Waxman ile birlikte Hollywood'un en üretken film müziği bestecilerinden biridir. Tiomkin çığır açan müziğiyle 22 Akademi Ödülü adaylığı aldı ve dört Oscar kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Franz Lehár</span>

Franz Lehar, Macar asıllı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'da doğup genellikle Viyana'da yaşayıp bestecilik yapan bir müzisyendir. Genellikle operetleri ile ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jules Massenet</span> Fransız besteci (1842 – 1912)

Jules Massenet, özellikle opera eserleri hazırlayıcısı olarak tanınan, bir Fransız besteci ve müzik hocasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Erkel</span>

Ferenc Erkel zamanının Avusturya-Macaristan İmparatorluğu idaresi altında yaşamış bir Macar opera besteci, piyanist, öğretmen ve orkestra şefidir. Erkel Macar tarihsel temaları olan Macar grand-opera janrının babası sayılmaktadır. Opera eserleri Macaristan'da seyircinin büyük sevgisi ile hala çok kere yapımlanıp sahnelenmektedir. 1844de Macaristan milli marşı olarak kabul edilen "Himnusz" adlı marşın müziğinin de bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Zoltán Kodály</span> Macar besteci ve siyasetçi (1882-1967)

Zoltán Kodály, Macar besteci, etnomüzikolog, eğitimci, dilbilimci ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">Erich Wolfgang Korngold</span> Amerikalı besteci (1897 – 1957)

Erich Wolfgang Korngold Avusturya-Macaristan İmparatorluğu asıllı ve sonra ABD vatandaşlığına geçmiş müzisyen ve besteci. Özellikle romantik müzik ve sinema film müziği besteleri ile tanınmıştır. Max Steiner ve Alfred Newman gibi bestecilerle birlikte Amerikan Hollywood film endüstrisi için film müziğini ortaya çıkartan ve geliştiren bestecidir. Yaşamının sonuna doğru uzmanlaştığı beste akımı ve katkı yaptığı müzik janrı pek değerli olarak görülmemekteydi. Fakat son yıllarda müziksel katkıları tekrar değerlendirilmiş ve eserlerine yeniden yakın bir ilgi doğmuştur.

Yüksel Koptagel Kerven, Türk besteci, piyanist.

<span class="mw-page-title-main">György Ligeti</span> Macar besteci

György Ligeti. Modern Romanya'da Transilvanya'da Macar asıllı bir ailenin çocuğu olarak doğan; Romanya ve Macaristan'da müzik eğitimi yapan; sonra Avusturya'ya göç edip o ülke vatandaşı olan modern batı müziği bestecisi ve müzik öğretmeni.

<i>Battal Gazi Destanı</i> (film) Battal Gazi serisinin ilk filmi (1971)

Battal Gazi Destanı, Özdemir Arıtan'ın aynı adlı romanından uyarlanan, 1971 yapımı filmdir.

<span class="mw-page-title-main">Gyula Károlyi</span>

Gyula Károlyi de Nagykároly muhafazakâr Macar politikacı. 1931-1932 yılları arasında Macaristan başbakanlığı yapmıştır. Daha önce 191'da birkaç aylığına Szeged'de bulunan karşı devrim hükûmetine de başbakanlık yapmıştır. Başbakan olarak selefi István Bethlen'in ılımlı muhafazakâr politikasını sürdürmeye çalışsa da daha az başarılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Keresztes-Fischer</span> Macar siyasetçi

Ferenc Keresztes-Fischer, Macar avukat ve siyasetçi. Macar Pécsi Takarékpénztár Rt. bankasının danışmanlığını yapmıştır. 1921-1931 arasında Baranya valiliği, 1925-1931 arasında Somogy valiliği yapmıştır. 1931-1935 ile 1938-1944 arasında olmak üzere iki kere Macaristan içişleri bakanı olarak atanmıştır. Hem solcu hem de sağcı siyasi hareketlere uygulanan polis terörünü yönetti. 12 Eylül 1938'de OMIKE'nin eylemlerini artırmasına izin verdi. II. Dünya Savaşı sırasında Kral Naibi Amiral Miklós Horthy'nin etkin bir destekçisiydi. Pál Teleki'nin ölümünden sonra 3 Nisan 1941'de vekâleten başbakan oldu. Bir yıl sonra 7 Mart 1942'de başbakan Bárdossy, Naip Horthy tarafından zorla istifa ettirilince içişleri bakanı olan Ferenc-Keresztes bir kere daha vekâleten başbakan oldu ve 9 Mart'ta Miklós Kállay başbakanlığa atanana kadar görevde kaldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.