İçeriğe atla

Mihal Harito

Mihal Harito Efendi
Meclis-i Mebûsan
2. Dönem Mebusu
Görev süresi
13 Aralık 1877 - 14 Şubat 1878
Seçim bölgesi1877 (2) – Yanya
Kişisel bilgiler
Doğum 1836
Ölüm 1897

Mihail Hiristo Efendi veya Mihal Harito Efendi[a] (1836-1897), Arnavut asıllı Ortodoks Hristiyan Osmanlı siyasetçi.

Hayatı

Mihal Harito Efendi, Yanya Vilayeti'nin kuzeyindeki Ergiri'nin kuzey doğusunda, dağlık Zagori bölgesindeki Arnavutça konuşulan Nivan köyünden zengin bir Ortodoks Hristiyan ailesindendir. O ve kardeşi Qiro Harito, Avlonya ve Berat kazalarında tütün ticareti tekelini ve Ergeri posta ofisinin idaresini satın almışlardı. Ayrıca Ergiri ile Teselya arasında bir kervan taşımacılığını da kontrol ediyorlardı.[2]

Yanya'daki Fransa konsolosunun yardımcısı, 9 Kasım 1877'de Paris'te Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği mektupta, Mihal Harito'yu "akıl, eleştiri ve eğitimden yoksun" bir "Helenleşmiş Arnavut" olarak tanımlamaktadır. Arnavutça, Türkçe ve Rumca konuşabiliyordu. Ayrıca Mihal Harito'nun Preveze ve Ergiri ticaret mahkemesinin başkanlığını yaptığını ve Hristiyan kasabası Himara'nın yöneticisi olarak görev yaptığını da belirtmektedir; ancak çalışanları yaptığı işten memnun kalmamış ve onun yerine Müslüman bir devlet adamını getirmeye çalışmıştır. Yine de bu 'garip' olay Harito'nun kariyerini çok fazla etkilemişe benzememektedir.[2]

Mihal Harito Efendi, memleketindeki Hristiyanlar için bir hayırseverdi: 1861'de kardeşiyle birlikte bir kilise inşa etti ve 1881'de Petro Kondi ile bir okul kurdu. Bir Arnavut Ortodoks Kilisesi'nin destekçisi olduğu söylenir.[2]

Meclis-i Mebûsan 2. dönem Yanya Vilayeti'nden mebus seçilmiştir. İstanbul'a Yanya milletvekili olarak gelen Mihal Harito, diğer bazı Arnavut milletvekilleriyle birlikte, İstanbul'da Arnavut elit üyeleri tarafından kurulan Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi'nin (Arnavutça: Komiteti Qendror për Mbrojten e të Drejtave të Kombësisë Shqiptare) kurucularından birisidir.[2]

1897'de 61 yaşında ölmüştür. Oğullarından biri olan Petro Harito, iki Dünya savaşı arası dönemde birkaç kez Arnavutluk Meclisi üyeliği yapmıştır.[3]

Notlar

  1. ^ Çeşitli kaynaklarda farklı adlarla anılmaktadır: Hiristo Efendi; Mihail Efendi; Mihail Harito Efendiu; Mihal Haritoja, Harito E. veya Mihal Kristo.[1]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Bilmez & Clayer 2016, s. 166.
  2. ^ a b c d Bilmez & Clayer 2016, s. 167.
  3. ^ Bilmez & Clayer 2016, s. 168.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Esat Bülkat</span> Türk asker

Mehmet Esat Bülkat veya Esat Paşa, Türk asker. Balkan Savaşları sırasında kendi gibi asker olan küçük kardeşi Mehmet Vehip Kaçı ile birlikte Yanya'da gösterdiği savunma ve direnişi ile tanınan Esat Paşa, yine küçük kardeşi ile birlikte görev aldığı Çanakkale Savaşı'nda büyük başarı göstermiş; düşman kuvvetlerinin boğazı geçip İstanbul'a varmasını önleyen komutanlardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şemseddin Sâmi</span> Arnavut asıllı Osmanlı yazar, filozof ve ansiklopedist

Şemseddin Sami (Fraşiri), Arnavut asıllı Osmanlı yazarı, ansiklopedist ve sözlükçü.

Arnavut alfabesi ,Arnavutçanın yazımında kullanılan alfabedir. Latin alfabesinden uyarlanmış olup 36 harften oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Abdül Fraşeri</span>

Abdül Fraşeri,, Arnavut milliyetçisi ve siyasetçi. Osmanlı devlet kayıtlarında ismi Abdullah Hüsnü olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Doğu kökenli kilise

Arnavutluk Katolik Kilisesi, Papa'nın ruhanî önderliğindeki ve Vatikan merkezli ökumenik Dünya Katolik Kilisesi'nin alt bölümlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vilâyet-i Arnavud</span>

Arnavut Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu'nda Batı Balkan Yarımadası'nda Arnavut nüfus çoğunluğuna sahip Kosova, İşkodra, Manastır ve Yanya vilayetlerinden kurulması planlanmış bir vilayet idi. Ek olarak Selanik Vilayeti'nin bir kısmınında dahil edilmesi düşünülmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Fraşiri</span> Arnavut siyasetçi

Mehdi bey Fraşiri, Arnavut bir entelektüel ve politikacıydı. İki kez Arnavutluk Başbakanı ve ayrıca ikinci dönem Arnavutluk'un Nazi Almanyası'ndaki kukla hükûmetinin Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Libohovalı Ekrem</span> Arnavut Siyasetçi ve Başbakan

Ekrem Bey Libohova, Arnavut siyasetçi. Arnavutluk'un İtalyan işgali sırasında iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Naim Fraşiri</span> Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar ve çevirmen

Naim Bey Fraşıri, Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar ve Arnavutluk millî şairi ilan edilen çevirmen. Modern Arnavut edebiyatının öncüsü ve 19. yüzyılın en etkili Arnavut kültürel simgelerinden biri olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Dino</span> Osmanlı siyasetçi

Veysel Bey Dino, Ahmed Bey Dino'nun en büyük oğlu ve Abidin Paşa'nın ağabeyi Osmanlı siyasetçi.

Daviçon Levi Efendi, Osmanlı Yahudi siyasetçi.

Ali Naki Bey, Meclis-i Mebûsan 1. dönem Yanya Vilayeti'nden seçilen üç Müslüman mebusdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ali Viryoni Paşa</span> Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi (1842-1895)

Beratlı Mehemed Ali Bey, Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi</span>

Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi, Hasan Tahsini, Fraşirili Abdül Bey, Veysel Bey Dino, Iljaz Pasha Dibra, Ömer Efendi Prizreni, Şemseddin Sâmi, Zija Prishtina, Ahmet Koronica, Mehmed Ali Viryoni, Seid Toptani, Mustafa Nuri Vlora, Vasa Paşa, Jani Vreto, Mihal Harito, Pandeli Sotiri, Koto Hoxhi ve Mane Tahiri gibi etkili bir Arnavut aydın, vatansever ve politikacı grubu tarafından 18 Aralık 1877'de İstanbul'da kurulmuştur. Komite başkanı Abdül Bey seçildi. Komite daha sonra daha pratik bir adla İstambul Komitesi olarak anılacaktır.

Avlonyalı Mustafa Nuri Paşa (1830/31-1885/86), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

Yusuf Ziyaeddin Efendi, Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Efendi Prizreni</span> Arnavut siyasetçi

Ömer Şevki Efendi (1820?-1887), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhalik Renda</span> Arnavut asıllı 4. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Mustafa Abdülhalik Renda, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında bürokrasinin ve siyasetin çeşitli kademelerinde görev yapan Türk siyasetçidir.

Taksim toplantısı, Ocak 1912'de Osmanlı Meclis-i Umûmî'nin Arnavut milliyetçi milletvekilleri ve diğer önde gelen Arnavut siyasi figürleri tarafından düzenlenen gizli bir toplantıydı. Toplantı, düzenlendiği evin konumu nedeniyle adını Taksim Meydanı'ndan almaktadır. Toplantı, Arnavut kökenli milletvekillerinin çoğunu davet eden ve Arnavutluk topraklarında İttihat ve Terakki Cemiyeti iktidarındaki merkezî hükûmete karşı silahlı bir genel ayaklanma başlatmayı amaçlayan Arnavut politikacılar Priştineli Hasan Bey ve Avlonyalı İsmail Kemal Bey'in girişimiyle düzenlendi. Toplantı, 1910'da Kosova Vilayeti'nde ve 1911'de Yukarı İşkodra dağlarında yaşanan diğer iki Arnavut ayaklanmasının ardından gerçekleşti. Taksim toplantısı aynı yıl İşkodra, Leş, Merdita, Akçahisar ve Arnavutların yaşadığı diğer yerlerde organizatörlerin beklentilerini aşan silahlı ayaklanmalarla sonuçlanan bir ayaklanmayla sonuçlandı. En büyük ayaklanma, isyancıların daha organize olduğu ve Prizren, İpek, Yakova, Mitroviça ve diğerleri gibi önemli şehirleri ele geçirmeyi başardığı Kosova'da yaşandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.