İçeriğe atla

Miguel Angel Asturias

Miguel Angel Asturias
DoğumMiguel Angel Asturias Rosales
19 Ekim 1899(1899-10-19)
Guatemala, Guatemala
Ölüm9 Haziran 1974 (74 yaşında)
Madrid, İspanya
MeslekRoman yazarı
MilliyetGuatemalalı
Dönem20. yüzyıl
Edebî akımSürrealizm
Önemli ödülleriNobel Edebiyat Ödülü
(1967)
Etkiledikleri
  • Latin Amerika patlaması

Etkilendikleri
  • Maya kültürü, Sürrealizm

Miguel Angel Asturias (İspanyolca: Miguel Ángel Asturias; d. 19 Ekim 1899, Guatemala - ö. 9 Haziran 1974, Madrid) Guatemalalı yazar ve diplomat. Kızılderili-Maya mitlerini konu edinen "Guatemala Efsaneleri" (Leyendas de Guatemala) ile adını duyurdu. 1967'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.

Asturias, yetişkin yaşamının önemli bir bölümünü yurt dışında geçirmesine rağmen Guatemala'da doğup büyüdü. İlk olarak 1920'lerde etnoloji okuduğu Paris'te yaşadı. Bazı akademisyenler onu antropoloji ve dilbilim çalışmalarının edebiyat yazımı üzerinde nasıl bir etki yaratabileceğini gösteren ilk Latin Amerikalı romancı olarak görüyor. Paris'teyken, Asturias Sürrealist hareketle de ilişkilendirildi ve modernist tarzın birçok özelliğini Latin Amerika harflerine sokmakla itibar kazandı. Bu şekilde, 1960'ların ve 1970'lerin Latin Amerika Patlamasının önemli bir habercisidir.

Asturias'ın en ünlü romanlarından biri olan El Señor Presidente, acımasız bir diktatör altındaki hayatı anlatıyor. Roman, gerçekçilik ve fantezi karışımıyla sonraki Latin Amerikalı romancıları etkiledi. Asturias'ın diktatörlük yönetimine aleni muhalefeti, sonraki yaşamının çoğunu hem Güney Amerika'da hem de Avrupa'da sürgünde geçirmesine yol açtı. Bazen başyapıtı olarak tanımlanan Hombres de maíz (Man of Maise), Maya kültürünün ve geleneklerinin bir savunmasıdır. Asturias, Maya inançları hakkındaki kapsamlı bilgisini siyasi inançlarıyla birleştirdi ve onları bağlılık ve dayanışma yaşamına kanalize etti. Çalışmaları genellikle Guatemala halkının sosyal ve ahlaki özlemleriyle özdeşleştirilir.

Asturias, onlarca yıllık sürgün ve marjinalleşmeden sonra nihayet 1960'larda geniş çapta tanınmaya başladı. 1966'da Sovyetler Birliği'nin Lenin Barış Ödülü'nü kazandı. Ertesi yıl Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü ve bu onuru alan ikinci Latin Amerikalı yazar oldu (Gabriela Mistral 1945'te kazandı). Asturias son yıllarını Madrid'de geçirdi ve burada 74 yaşında öldü. Paris'teki Père Lachaise Mezarlığı'na gömüldü.

Hayatı

Miguel Ángel Asturias, avukat ve yargıç Ernesto Asturias Girón ile öğretmen María Rosales de Asturias'ın ilk çocuğu olarak 19 Ekim 1899'da Guatemala Şehrinde doğdu. İki yıl sonra kardeşi Marco Antonio doğdu. Asturias'ın ebeveynleri İspanyol kökenliydi ve makul bir şekilde seçkinlerdi: babası, aile soyunu 1660'larda Guatemala'ya gelen sömürgecilere kadar takip edebilirdi; soyları daha karışık olan annesi bir albayın kızıydı. 1905 yılında yazar altı yaşındayken, Asturias ailesi Asturias'ın büyükanne ve büyükbabasının evine taşındı ve burada daha rahat bir yaşam sürdüler.

Göreceli ayrıcalığına rağmen, Asturias'ın babası, Şubat 1898'de iktidara gelen Manuel Estrada Cabrera'nın diktatörlüğüne karşı çıktı. Asturias'ın daha sonra hatırladığı gibi, "Annem ve babam hapsedilmedikleri ya da herhangi bir şey olmadığı halde oldukça zulüm gördüler". 1904'te Asturias Sr.'nin yargıç sıfatıyla bazı öğrencileri rahatsız etmekten tutuklanan bazı öğrencileri serbest bıraktığı bir olaydan sonra, doğrudan diktatörle çatıştı, işini kaybetti ve kendisi ve ailesi 1905'te üniversiteye taşınmak zorunda kaldı. Miguel Ángel Asturias'ın büyükanne ve büyükbabasının çiftliğinde yaşadığı Baja Verapaz'ın başkenti olan Salamá kasabası. Asturias'ın Guatemala'nın yerli halkıyla ilk temas kurduğu yer burasıydı; dadı Lola Reyes, daha sonra çalışmaları üzerinde büyük etkisi olacak mitleri ve efsaneleri hakkında ona hikâyeler anlatan genç bir yerli kadındı.

1908'de Asturias dokuz yaşındayken ailesi Guatemala şehrinin banliyölerine döndü. Burada Asturias'ın ergenliğini geçirdiği bir malzeme mağazası kurdular. Asturias önce Colegio del Padre Pedro'ya, ardından Colegio del Padre Solís'e katıldı. Asturias bir öğrenci olarak yazmaya başladı ve daha sonra romanı El Señor Presidente olacak olan bir hikâyenin ilk taslağını yazdı.

1920'de Asturias, diktatör Manuel Estrada Cabrera'ya karşı ayaklanmaya katıldı. El Instituto Nacional de Varones'e (Ulusal Erkek Çocukları Enstitüsü) kaydolurken, lisesinde grevler düzenlemek, Estrada Cabrera diktatörlüğünün devrilmesinde aktif rol aldı. O ve sınıf arkadaşları, şimdilerde “La Generación del 20” (The Generation of 20) olarak bilinen grubu oluşturdular.

1922'de Asturias ve diğer öğrenciler, "orta sınıfın yoksullara ücretsiz kurslar vererek genel refaha katkıda bulunmaya teşvik edildiği" bir topluluk projesi olan Popular University'yi kurdular. Asturias, Guatemala Şehrindeki Universidad de San Carlos de Guatemala'da hukuk fakültesine geçmeden önce bir yıl tıp eğitimi aldı. Hukuk derecesini 1923'te aldı ve Hint sorunları üzerine tezi için Gálvez Ödülü'nü aldı. Asturias ayrıca fakültesinde en iyi öğrenci olduğu için Premio Falla ile ödüllendirildi. Bu üniversitede Asociación de Estudiantes Universitarios'u (Üniversite Öğrencileri Derneği) ve Asociación de estudiantes El Derecho'yu (Hukuk Öğrencileri Derneği) kurdu, ayrıca La Tribuna del Partido Unionista'ya (İttihatçı Parti Platformu) aktif olarak katıldı.). Estrada Cabrera'nın diktatörlüğünü raydan çıkaran son gruptu. Kurduğu her iki dernek de Guatemala vatanseverliği ile olumlu bir şekilde ilişkili olarak kabul edildi. Literatürle ilgili olarak, Asturias'ın tüm bu organizasyonlara katılımı El Señor Presidente'deki sahnelerinin çoğunu etkiledi. Asturias böylece siyasete karıştı; Asociación General de Estudiantes Universitarios'un (Üniversite Öğrencileri Genel Birliği) temsilcisi olarak çalışmakta ve yeni işi için El Salvador ve Honduras'a seyahat etmektedir.

Asturias'ın üniversite tezi "Hintlerin Sosyal Sorunu" 1923'te yayınlandı. Aynı yıl hukuk diplomasını aldıktan sonra Asturias Avrupa'ya taşındı. Başlangıçta İngiltere'de yaşamayı ve politik ekonomi okumayı planlamıştı, ancak fikrini değiştirdi. Kısa süre sonra Paris'e transfer oldu ve burada Sorbonne'da (Paris Üniversitesi) etnoloji okudu ve Fransız şair ve edebiyat kuramcısı André Breton'un etkisi altında özel bir sürrealist oldu. Oradayken, Montparnasse'deki yazar ve sanatçıların bir araya gelmesinden etkilendi ve şiir ve kurgu yazmaya başladı. Bu süre zarfında Asturias, Maya kültürü için derin bir endişe geliştirdi ve 1925'te Maya kutsal metni Popol Vuh'u İspanyolcaya çevirmek için çalıştı, bu proje 40 yılını harcadı. Ayrıca Paris'teyken Tiempos Nuevos veya New Times adlı bir dergi kurdu. 1930'da Asturias ilk romanı Leyendas de Guatemala'yı yayınladı. İki yıl sonra, Paris'te Asturias, Leyendas de Guatemala'nın Fransızca çevirileri için Sylla Monsegur Ödülü'nü aldı. 14 Temmuz 1933'te Paris'te on yıl geçirdikten sonra Guatemala'ya döndü.

Eserleri

  • Leyendas de Guatemala (Guatemala Efsaneleri Guatemala Söylenceleri) 1930;
  • El señor Presidente (Sayın Başkan) 1946;
  • Hombres de maíz (Mısır Toplayıcıları) 1949;
  • Viento fuerte, (Kasırga) 1950;
  • El Papa verde, (Yeşil Papa) 1954;
  • Week-end en Guatemala (Guatemala'da Hafta Tatili), 1956;
  • Los ojos de los enterrados, 1960;
  • El alhajadito, 1961;
  • Mulata de tal, 1963;
  • Cuentos y leyendas, 1965;
  • Clarivigilia primaveral, 1965;
  • El espejo de Lida Sal, 1967;
  • Malandrón (Epopeya de los Andes verdes), 1969;
  • Viernes de Dolores, 1972;
  • América, fábula de fábulas, 1972.

Muz Üçlemesi

Asturias'ın, Amerika yerlilerinin muz plantasyonlarında maruz kaldıkları sömürüyü konu edindiği epik muz üçlemesi üç romandan oluşmaktadır; bunlar Viento Fuerte (Kasırga), El Papa Verde (Yeşil Papa) ve Los ojos de los enterrados'tur (Gözleri Açık Gidenler). Asturias, United Fruits'un Orta Amerika'daki sömürüsünü Maya söylenceleriyle harmanlayarak romanlaştırdığı üçleme Leyla Gürsel, Cemal Süreya ve Erdoğan Tokatlı tarafından dilimize kazandırılmış[1] ve Yordam Kitap tarafından yayınlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Miguel Angel Asturias'ın kitapları". 4 Aralık 2016. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gabriel García Márquez</span> Nobel Ödülü sahibi Kolombiyalı yazar (1927–2014)

Gabriel García Márquez veya tam adıyla Gabriel José de la Conciliación García Márquez, tüm Latin Amerika'da Gabo lakabıyla bilinen Nobel Edebiyat Ödüllü Kolombiyalı yazar, romancı, hikâyeci ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Diktatörlük</span> tek bir lider tarafından yönetilen otokratik hükümet biçimi

Diktatörlük, bir diktatör tarafından kontrol edilen bir hükümet biçimidir. Bir diktatörlükte siyaset, diktatör tarafından kontrol edilir ve danışmanlar, general ve diğer üst düzey yetkililerden oluşan bir iç çember aracılığıyla kolaylaştırılır. Diktatör, iç çevreyi etkileyerek ve onları memnun ederek kontrolünü sürdürürken, rakip siyasi partiler, silahlı direniş veya sadakatsiz parti üyeleri gibi herhangi bir olası muhalefeti baskı altına alır. Diktatörlükler, askeri darbeyle gücü ele geçiren önceki hükûmeti zorla deviren bir şekilde veya seçilmiş liderlerin yönetimlerini kalıcı hale getirdiği bir darbeyle oluşturulabilir. Diktatörlükler otoriter veya totaliter olup askeri diktatörlükler, tek parti diktatörlükleri veya mutlak monarşiler olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Octavio Paz</span>

Octavio Paz, Meksikalı yazar, şair ve diplomat.

Latin Amerika Edebiyatı, Latin Amerika'da İspanyolca ve Portekizce yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İlk yazılı metinler Yenidünya'nın İspanyol fatihlerinin İspanya'ya gönderdikleri raporlardı. İspanyollar'ın atılganlığı ve Amerika Yerlilerinin yiğitliği pek çok yazıya ve şiire esin kaynağı olmuştur. Bunların en ünlüsü İspanyol Alonso de Ercilay Zúñiga'nın (1533-1594), Şili Yerlilerinin soylu direnişini ve şairin bu dönemdeki acılarını dile getiren La Araucanadır. 20 binin üstünde koşuktan oluşan bu şiir yeni topraklardan fışkıran ilk gerçek edebiyat ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Jorge Ubico</span>

Jorge Ubico y Castañeda, Guatemala eski devlet başkanı.

Büyülü gerçekçilik, olağan ya da gerçekçi bir çizgide ilerleyen sanat akımlarında bulunmaması gereken sihirli ve mantık dışı ögeleri içeren sanat akımı.

<span class="mw-page-title-main">Alejo Carpentier</span> Kübalı yazar (1904-1980)

Alejo Carpentier y Valmont Kübalı gazeteci, yazardır. Latin Amerika edebiyatının 20. yüzyılın önde gelen roman yazarlarından biridir. Aynı zamanda müzikolog, eleştirmen ve oyun yazarı da olan Carpentier, büyülü gerçekçilik akımının ilk örneklerini vererek, kendisinden daha genç olan Gabriel Garcia Marquez gibi yazarları da etkilemiştir.

Bu liste Arjantinli ünlüleri ya da kayda değer kişileri içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Alejandro Casona</span>

Alejandro Casona 1927 Nesli'ne bağlı İspanyol şair ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katy Jurado</span>

Katy Jurado ödüllü Meksikalı oyuncu. 1950'lerden sonra Hollywood'un da aranılan oyunculerden biri oldu, buna rağmen ABD vatandaşlığına geçmedi.

El Salvador'daki Yahudilerin tarihi 19. yüzyılın başında Sefarad Fransa Yahudileri'nin ülkeye gelmesiyle başlayıp ardından II.Dünya Savaşı'nda gelen Aşkenazlarla devam etmiştir.

<i>Sayın Başkan</i> Miguel Ángel Asturiasın yazdığı roman

Sayın Başkan, Miguel Angel Asturias'ın 1946'da yayımlanan diktatör romanıdır.. Orta ve Güney Amerika'nın en büyük yazarı kabul edilen Miguel Angel Asturias'ın en önemli eserlerinden olan Sayın Başkan yazarın en büyük eseri kabul edilen Guatemala Efsaneleri'nden sonra 1946 yılında yayınladığı bu ikinci eseriyle dünya ölçüsünde bir ün kazanmış ve bu romanla 1952'de Fransa'da Uluslararası Roman Armağanını almıştır.

Meksika devlet başkanı, ülkedeki yürütme erkini kontrol eden devlet başkanlığı makamında bulunan kişidir. Tarih boyunca farklı yönetim şekilleri benimsense de yürütme gücü her daim devlet başkanlığı makamında olmuştur. Buna ek olarak iki farklı dönemde ülkede anayasal monarşi uygulanmış ve bu dönemlerde yürütme yetkisi imparatora verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Diktatör romanı</span>

Diktatör romanı (İspanyolca: novela del dictador), Latin Amerika toplumunda diktatörün rolüne meydan okuyan Latin Amerika edebiyatının bir türüdür. Caudillismo teması, iktidar, diktatörlük ve yazım arasındaki ilişkileri inceleyerek ele alınmaktadır. Üstelik bir diktatör romanı genellikle Latin Amerika toplumunda yazarın rolü için bir alegoridir. Çoğunlukla 1960'lar ve 1970'lerin Latin Amerika Boom'uyla ilişkili olmasına rağmen diktatör romanı türü, Domingo Faustino Sarmiento tarafından yazılan on dokuzuncu yüzyıl romanı Facundo (1845) ile kök salmıştır. Juan Manuel de Rosas'ın Arjantin'deki diktatör rejiminin dolaylı bir eleştirisi olan Facundo, diktatör romanı türünün öncüsüdür ve sonraki tüm diktatör romanları onu dikkate almıştır. Sarmiento tarafından yaratılan türün amacı belirli diktatörlerin kurallarını analiz etmek ya da tarihsel doğruluğu vurgulamak değil, genel olarak otorite figürleri ve otoritenin soyut niteliğini incelemektir.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Ángel López (futbolcu)</span> Arjantinli futbolcu ve antrenör

Miguel Ángel López Elhall, Arjantinli futbolcu, teknik direktör ve spor yöneticisidir. Defans pozisyonunda görev aldığı futbolculuk kariyerinin ardından teknik direktörlük ve spor yönetciliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Silvia Abascal</span>

Silvia Abascal Estrada, İspanyol kadın oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Ojeda</span>

Manuel Ojeda, Meksikalı aktör.

<span class="mw-page-title-main">Rafael Arévalo Martínez</span>

Rafael Arévalo Martínez, Guatemalalı bir yazardır. 20 yıldan fazla bir süre romancılık, kısa öykü yazarlığı, şairlik, diplomatlık ve Guatemala ulusal kütüphanesinin yöneticiliğini yapmıştır. Arévalo Martínez'in şöhreti azalmış olsa da, kısa öyküleri ve özellikle deAta benzeyen adam ve başkan Manuel Estrada Cabrera'nın biyografisi, ¡Ecce Pericles! eserleriyle hala önemli sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Porfirio Barba-Jacob</span> Kolombiyalı yazar (1883-1942)

Miguel Ángel Osorio Benítez, daha çok Porfirio Barba-Jacob takma adıyla tanınan, Kolombiyalı bir şair ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Andrés Manuel del Río</span> İspanyol bilim adamı (1764-1849)

Andrés Manuel del Río y Fernández, 1801'de vanadyum bileşiklerini keşfeden İspanyol bir bilim adamı, doğa bilimci ve mühendisti. Meksika vatandaşı olmuştur. Elemente pankrom veya daha sonra eritronyum adının verilmesini önerdi, ancak keşfi o zamanlar dikkate alınmadı ve isimleri kullanılmadı.